Żeby Polska była Polską - scenariusz uroczystości szkolnej z okazji Święta Niepodległości

Żeby Polska była Polską
- scenariusz uroczystości szkolnej z okazji Święta Niepodległości

OLA:
11 listopada to symbol miłości do Ojczyzny, symbol walki o wolność, to symbol zwycięstwa.

ADRIAN:
Ale zanim nadszedł kraj nasz znajdował się 123 lata pod zaborami: pruskim, rosyjskim i austriackim. Przez tyle lat zaborcy próbowali wykorzenić u Polaków ich kulturę, język, religię.
OLA:
Dzięki patriotycznej postawie naszych rodaków najcenniejsze wartości zostały ocalone. Walczyli o Polskę i oddawali za nią życie. Tysiące Polaków ginęło na obcych ziemiach.
ADRIAN:
Trzeba było więc czekać! Być poddanym, ale mieć honor.
OLA:
11 listopada to szczególna data, święto odzyskania Niepodległości przez Polskę.

ADRIAN:
Dzień ten ustanowiono świętem narodowym dopiero ustawą z kwietnia 1937r. Do czasu wybuchu II wojny światowej, święto obchodzono tylko dwa razy w 1937 i 1938 roku.

OLA:
Po wojnie Narodowe Święto Niepodległości wróciło do kalendarza oficjalnych świąt państwowych dopiero w 1989 roku. Główne obchody z udziałem najwyższych władz państwowych odbywają się na placu Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

ADRIAN:
Znajduje się tam Grób Nieznanego Żołnierza. Jest to symboliczny Grób wszystkich bohaterów, którzy oddali swoje życie za wolność Ojczyzny.

OLA:
Serdecznie witamy Państwa na dzisiejszej uroczystości i zapraszamy montaż słowno-muzyczny oddający hołd wszystkim rodakom walczącym o niepodległą Polskę.


/ Na scenę wychodzi dwójka uczniów /
Dziewczynka:
Cześć! Co słychać ? Dawno Cię nie widziałam. Powiedz, jak tam w szkole?

Chłopiec:
eeeeeee

Dziewczynka:
Co się stało ? A rozumiem – szkoła , czyli słabe oceny, a to oznacza kłopoty i stąd ta mina? Przecież zbliża się weekend. Już niedługo 11 listopada – dzień wolny od pracy, od szkoły.

Chłopiec:
Akurat odpocznę sobie. Właśnie z okazji 11 listopada mamy do napisania pracę z historii i języka polskiego. Oczywiście wszystko jak należy – wiesz, forma pracy dowolna, liczy się twórcze podejście do problemu.
Problem to ja mam taki, ze zupełnie nie wiem jak się do tej pracy zabrać ?

Dziewczynka:
Nie przesadzaj. Znam kogoś, kto chętnie Ci pomoże. Chodź ze mną do mojej babci i dziadka. Oni wiedzą wszystko o I wojnie światowej, Legionach, o Piłsudskim, a w jednym ułanie to mama mojej babci się nawet zakochała!

/ pokój babci, stolik, fotel, babcia w okularach z robótką w ręku, dziadek z fajką czyta gazetę/

Dziewczynka:
Witaj babciu, dzień dobry dziadku, przyszłam z kolegą, który ma ogromny problem z odzyskaniem niepodległości.

Babcia:
Jeżeli mamy jakiś kłopot z wolnością i niepodległością, to raczej z jej zagospodarowaniem niż odzyskaniem. Przecież dziś już 94 rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości.

Chłopiec:
Właśnie chciałem zauważyć, ze kolejna rocznica tego wydarzenia to kolejna praca z historii do napisania.

Dziadek:
Ty się nie rozglądaj, tylko skup i posłuchaj jaka droga wiodła Polaków do wolności?


/ stolik , przy nim siedzą osoby, czytają gazety, na scenę wchodzi osoba z napisem 1772,1793,1795, po niej na scenę wlatują 3 uczniowie, przebrani za sępy/


I osoby przy stoliku (rodzice i dziecko na kolanach):
Spójrzcie bracia moi. Złe dni dla naszej Polski nastały, 3 sępy nad nią krążą i wypatrują co lepszej zdobyczy.

II osoba (nauczyciel):
Słuchajcie ! Tutaj piszą ,że wczoraj, a wczoraj był 5 sierpnia 1772 roku ,w Petersburgu podpisano konwencję rozbiorową!
Od naszej ojczyzny Polski jak toporem odcięto ziemie naszych pradziadów, a braci naszych do innych państw przyłączono.

III osoba (ksiądz):
Straszne to rzeczy się dzieją .Boże mniej nasz kraj i nas samych w Twojej opiece!


/ na scenę wbiega uczeń przebrany za gazeciarza/
Gazety, gazety! Kupujcie gazety! Najświeższe wiadomości! Nasi wrogowie znów atakują. Gazety, gazety! Najnowsze wiadomości prosto z Petersburga! Podpisanie drugiej konwencji rozbiorowej. Najświeższe wiadomości ! Polska coraz mniejsza! Wykradziono znów nasze cenne polskie ziemie! Nasi rodacy pod jarzmem zaborców!

Babcia:
Na skutek 2 rozbiorów państwo polskie zaczęło ulegać powolnej likwidacji, gdyż większość jego obszarów została podzielona pomiędzy: Rosję, Prusy i Austrię. Zwiększyły się uciski i represje na ludność polską, która znalazła się pod zaborami.

/ recytacja /
A jak Ciebie kto zapyta:
Kto ty taki, skąd ty rodem?
Mów, żeś z tego łanu żyta,
Żeś z tych łąk co pachną miodem.
Mów, że jesteś z takiej chaty,
Co piastowską chatą była,
Żeś z takiej ziemi, której kwiaty
Gorzka rosa wykarmiła

Dziadek:
Polacy, naród dumny i waleczny, śmiało podejmowali próby sprzeciwu. Poderwani do walki przez Tadeusza Kościuszkę, wystąpili zbrojnie w marcu 1794 roku.

/ recytacja /

Na krakowskim rynku
Wszystkie dzwony biją
Cisną się mieszczany
Z wyciągniętą szyją.
Zabrzmiały okrzyki
Jak tysięczne działa
Swego bohatera
Polska wita cała!

Wyszedł pan Kościuszko
W krakowskiej sukmanie.
Odkrył jasne czoło,
Klęknął na kolana:

Ślubuję Ci życie
Ojczyzno kochana!
Ślubuję Ci życie,
Ślubuję Ci duszę
Za bożą pomocą
Wolność Polsce wrócić muszę!

Na krakowskim rynku
Tam ludzi gromada
Tadeusz Kościuszko
Dziś przysięgę składa.
A nasz biedny naród
Jeno ściskał pięści
Jeno czekał takiej chwili,
Że mu się poszczęści.

Babcia:
Niestety Powstanie Kościuszkowskie upadło, a zaborcy dokonali ostatecznego rozbioru Polski. W 1795 roku Polska przestała istnieć na mapie Europy.

Dziadek:
Był to smutny czas w historii naszej ojczyzny. Nie było polskiego rządu, wojska ani stolicy. Nie wolno było używać polskiej flagi ani godła. Za mówienie po polsku dzieci były karane, a dorośli trafiali do więzienia.

Żołnierz:
/Recytuje wiersz ,,Ta co nie zginęła”/
Żegnaj nam, żegnaj droga kraino!
Żegnaj nam kraju ojczysty!
Niech dzisiaj jeszcze krew i łzy płyną..
Niech się upoją tyrany !
Krew i łzy zmogą wszelkie kajdany...
Nędza i ucisk przeminą....
O Polsko, święte Twe imię,
Po cichu i po kryjomu
Z trwogą za siebie i innych
Szeptano w ojców mych domu.
Prawdziwe jakieś nieprawdy
Opowiadano o Tobie
Mówiono, że jesteś święta
Mówiono, że leżysz w grobie

/ chłopiec i dziewczynka wnoszą flagę Polski , osoby siedzące przy stole oraz żołnierz wstają i składają przysięgę/

Rodzic:
Nie ma już Polski na mapach Europy, zaborcy nie pozwalają nam władać naszą mową ojczystą. Ale my – rodzice polscy dzieciom naszym dziedzictwo polskie przekazywać i pielęgnować będziemy. Naszych synów wychowywać będziemy na walecznych żołnierzy i honorowych Polaków.
Przysięgamy!

Nauczyciel:
My , polscy nauczyciele, pomimo zakazów polskiej mowy uczyć będziemy. Będziemy krzewić polską kulturę i naukę. Zaszczepimy w umysłach naszych dzieci miłość do Polski i ducha walki. Wychowamy ich na prawych obywateli państwa polskiego. Przysięgamy !

Ksiądz:
My polscy księża, bronić będziemy wiary chrześcijańskiej. Będziemy wspierać naród polski w walce z zaborcą, pielęgnować będziemy kulturę i mowę polską. Przysięgamy!

Żołnierz:
My żołnierze polscy, pomimo wcielenia nas do obcych wojsk, nie zapomnimy, że nadal jesteśmy Polakami. Do końca swych dni szukać będziemy przywódcy, który poprowadzi nas do walki o Polskę. Przysięgamy, że do ostatniej kropli krwi walczyć będziemy o Ojczyznę.

Babcia:
Chociaż Polska nie istniała na mapie Europy, Polacy wciąż czynili wysiłki, aby odzyskać niepodległość. Jan Henryk Dąbrowski utworzył Legiony Polskie we Włoszech.

/ chór wykonuje ,Pieśń o Legionach”/

Wiersz –,, Kto cię wołał Legionisto”

Dziadek:
Po klęsce Napoleona i upadku Księstwa Warszawskiego zaczęła się dla Polaków długa i trudna droga walki o niepodległą Ojczyznę. Nadszedł wieczór 29 listopada 1830 roku.
/Na scenę wchodzi uczeń i recytuje - w tle melodia: Polonez Ogińskiego/
Bywaj dziewczę zdrowe, Ojczyzna mnie woła!
Idę za kraj walczyć wśród rodaków koła!
I choć przyjdzie ścigać jak najdalej wroga,
Nigdy nie zapomnę, jak mi jesteś droga.
Po cóż ta łza w oku, po cóż serca bicie?
Tobiem winien miłość, a Ojczyźnie życie.
Pamiętaj, żeś Polka, że to za kraj walka,
Niepodległość Polski to twoja rywalka.
Polka mnie zrodziła, z jej piersi wyssałem,
Być Ojczyźnie wiernym, a kochance stałym.(...)
Gdzie bądź się spotkamy, spotkamy się przecie,
Zawsze Polakami, chociaż w innym świecie.

Chłopiec:
Udało się Polakom pokonać zaborców?
Babcia:
Nie. Polacy przegrali powstanie. Rozpoczął się okres niebywałych prześladowań. Przyszedł rok 1863.
/Uczeń recytuje - ciąg dalszy Poloneza Ogińskiego/:
Był taki rok - rok 63. Śnieżył się styczeń
Poszli niepomni przestrogi obliczeń.
Poszli, by walczyć najgodniej, najprościej.
Życie położyć przy budowie dzieła,
Które się zwało wskrzeszeniem wolności,
I krzyknąć światu – „Polska nie zginęła.”
Nikt im iść nie kazał, poszli bo wiedzieli
Za co idą walczyć, komu spłacać dług.
Nikt im iść nie kazał, poszli bo tak chcieli,
Bo takie dziedzictwo wziął po dziadach wnuk.

/Odśpiewanie „Roty”/

Dziewczynka:
Czy Powstanie Styczniowe zakończyło się dla Polaków sukcesem?

Dziadek:
Niestety nie. W krótkim czasie zostało stłumione. Polscy patrioci zapełnili więzienia. Rozpoczęły się masowe zsyłki na Sybir.

Babcia:
W czasach zaborów wielu Polaków znalazło się za granicą. Nie zapomnieli jednak o Ojczyźnie. Rozsławiali imię Polski i głosili światu, że jest i nie umarła.

/Uczniowie wchodzą z portretami/

Józef Wybicki – żołnierz – napisał pieśń dla wojska, która stała się później naszym hymnem narodowym.

Fryderyk Chopin komponował muzykę: polonezy, mazurki, oberki, które były pełne miłości i tęsknoty za Ojczyzną. Uwielbiany był nie tylko przez Polaków, ale również przez wszystkich Europejczyków.

Jan Matejko przypominał swoimi obrazami potęgę Polski i piękne czyny Polaków.

Henryk Sienkiewicz pisał powieści historyczne, w których opowiadał o bitwach i zwycięstwach Polaków.

/Pieśń „Polskie kwiaty”/

Dziadek:
Marzenia Polaków o wolnej Ojczyźnie zaczęły się spełniać, ale dopiero w początkach XX wieku . Człowiekiem, który przyczynił się do odzyskania niepodległości był Józef Piłsudski. 3 sierpnia 1914 roku na Krakowskich Oleandrach zwrócił się do 144 młodych ludzi w patriotycznym uniesieniu.

/ na scenę wchodzi uczeń przebrany za Józefa Piłsudskiego oraz grupa żołnierzy/

Piłsudski:
Żołnierze ! Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że pierwsi pójdziecie do królestwa i przestąpicie granice rosyjskiego zaboru jako czołowa kolumna wojska polskiego idącego walczyć za oswobodzenie ojczyzny. Patrzę na was jako na kadry z których rozwinąć się ma przyszła armia polska i pozdrawiam was jako pierwszą kadrową kompanię.
/ chór ,,Pierwsza kadrowa”/

Babcia:
Pierwsza wojna światowa osłabiła państwa zaborcze, dzięki czemu stała się możliwa odbudowa niepodległego państwa polskiego.
Po 123 latach niewoli, rozbiorów, obcego panowania, w końcu 1918 roku odrodziło się państwo polskie.

/,,Przybyli ułani pod okienko”- inscenizacja piosenki/

Dziadek:
Marzenia Polaków stały się rzeczywistością.

/na scenę wybiega ponownie gazeciarz, krzyczy i rozdaje ludziom gazety/
Rodacy! Kupujcie gazety! Koniec wojny! Zaborcy pokonani ! Polska nareszcie
wolna! Rozbrojone wojska austriackie w Krakowie! Utworzenie pierwszego
polskiego rządu! Wolność! Wolność! Polska wraca na mapy Europy!

/Recytacja wiersza M. Studnickiej „Nie zginęła”/

Nie zginęła! Zmartwychwstała!

Mimo wrogich burz.
Wstała wielka i wspaniała
w blasku jasnych zórz.
Spadły pęta i kajdany.
Pierzchnął zdrady wróg.
Czas wolności znów nam dany
Wrócił nam ją Bóg.
Nasze pułki te sokole
I nasz Biały Ptak
Rozwinęły wolne skrzydła
W sam podniebny szlak
„Niepodległa – Zmartwychwstała”
Niechaj dzwoni dzwon!
Niech w niebiosa pieśń się wzbija
Z wszystkich Polski stron.

/ Recytacja wiersza M. Czeskiej „Nasz sztandar”

Polska - Czerwono – biały sztandar nasz
Uczcijmy chwilą ciszy
A wtedy może każdy z nas
Przeszłości głos usłyszy
Do boju naszych ojców wiódł
Dziś wiedzie nas na życia trud!
Więc służmy Mu ze wszystkich sił
Swą pracą, wiedzą, cnotą
Bo ojców krew i synów trud
Buduje przyszłość złotą.

Dziewczynka:
Babciu, Dziadku, bardzo dziękujemy za tę wspaniałą lekcję historii.

Dziadek:
To my dziękujemy, że nas odwiedziliście.

Babcia:
A ty mój drogi poradzisz sobie z pracą domową?

Chłopiec:
Oczywiście, że dam radę, zapisałem wszystkie ważne informacje
i zrozumiałem, że...
Dzisiaj wielka jest rocznica –
jedenasty listopada!
Tym, co zmarli za Ojczyznę,
hołd wdzięczności Polska składa.
Więc o przyszłość walczmy razem
pod sztandarem z Orłem Białym,
tylko pracą i nauką
przysporzymy Polsce chwały.

/Piosenka finałowa - ,,Żeby polska była Polską”/

Z głębi dziejów, z krain mrocznych,
Puszcz odwiecznych, pól i stepów,
Nasz rodowód, nasz początek,
Hen od Piasta, Kraka, Lecha.
Długi łańcuch ludzkich istnień
Połączonych myślą prostą.

Żeby Polska, żeby Polska!
Żeby Polska była Polską!

Wtedy, kiedy los nieznany
Rozsypywał nas po kątach,
Kiedy obce wiatry grały,
Obce orły na proporcach-
Przy ogniskach wybuchała
Niezmożona nuta swojska.
Żeby Polska, żeby Polska....

Zrzucał uczeń portret cara,
Ksiądz Ściegienny wznosił modły,
Opatrywał wóz Drzymała,
Dumne wiersze pisał Norwid.
I kto szablę mógł utrzymać
Ten formował legion, wojsko.
Żeby Polska, żeby Polska.....

Matki, żony w mrocznych izbach
Wyszywały na sztandarach
Hasło: "Honor i Ojczyzna"
I ruszała w pole wiara.
I ruszała wiara w pole
Od Chicago do Tobolska.
Żeby Polska, żeby Polska....


Na podstawie publikacji internetowych oraz zbiorów własnych
opracowały:
Anna Majewska
Iwona Wąsik