"Tajemnice mózgu" - jako wstęp do zrozumienia metody kinezjologii edukacyjnej

„Tajemnice mózgu”- jako wstęp do zrozumienia metody kinezjologii edukacyjnej.
Kinezjologia Edukacyjna zwana także metodą Dennisona (Educational Kinesiology - w skrócie Edu-K, której częścią jest Gimnastyka Mózu ® , jest metodą rozwojowej, wychowawczej i terapeutycznej pracy z ciałem i umysłem. Kinezjologia Edukacyjna uczy i pokazuje w praktyce możliwości wykorzystania naturalnego ruchu fizycznego do organizowania pracy mózgu i ciała w celu uczenia się (doświadczenia) . Ponieważ zadaniem metody jest synchronizowanie pracy obu półkul mózgowych, a tym samym całego mózgu, może ona być stosowana w równoważeniu zakłóceń jego czynności, powstałych na przykład na skutek przebytych chorób, stresu lub niekorzystnych czynników środowiskowych.
Warto wspomnieć, że metoda ma już ponad 30 lat a jej twórca - dr Paul Dennison jest wybitnym praktykiem - jego odkrycia opierają się na zrozumieniu współzależności rozwoju fizycznego, opanowywania języka i osiągnięć intelektualnych. Jeden z głównych ośrodków metody - MIĘDZYNARODOWY INSTYTUT NEUROKINEZJOLOGII™ - Rozwoju Ruchowego i Integracji Odruchów ma swoją reprezentację w Polsce -Polskie Stowarzyszenie Kinezjologów zrzesza wielu dyplomowanych instruktorów. Centrum Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN włączyło Kinezjologię Edukacyjną do programu szkolenia przeznaczonego dla psychologów, pedagogów, nauczycieli i rodziców.
Każdy człowiek uczy się w specyficzny dla siebie sposób, jest wyposażony w typowy dla siebie profil funkcjonowania mózgu. Znając go możemy zrozumieć i pomóc dzieciom i dorosłym w radzeniu sobie ze stresem oraz ze zdobywaniem nowych informacji. Według Kinezjologii Edukacyjnej nie ma ludzi niezdolnych, są tylko tacy, którym trzeba stworzyć odpowiednie warunki do pełnego rozwoju. Często zdarza się, że dzieci mające problem z nauką są bardzo inteligentne lecz nie mają dostępu do wszystkich swoich możliwości, gdyż bodźce z dominującej ręki, ucha, oka bądź nogi wędrują do wyłączonej półkuli mózgowej.

MÓZG- KRÓL NASZEGO CIAŁA
Nasze ciało jest skonstruowane, żeby traktować mózg, jak króla. Nie ma organu, który otoczony jest lepszą opieką.
Mózg stanowi ok. 1-2% wagi naszego ciała, ale pochłania 20% tlenu, którym oddychamy; 25% przepływu krwi; 30% wody, którą pijemy; 40% składników odżywczych dostarczanych przez układ krwionośny. W samym mózgu naczynia krwionośne stanowią siatkę o długości ok. 170 000 km
Najlepiej izolowane połączenia przekazują informacje aż 40 razy szybciej niż te cienkie. Dlatego im częściej wykonujesz jakąś czynność, tym łatwiej Ci ona wychodzi. Izolacja to tzw. osłonka mielinowa; ze względu na to, że składa się przede wszystkim z wody należy dbać o to, aby wody zapewnić odpowiednia ilość. Dla prawidłowej pracy mózgu najlepsza jest woda najprostsza, jak najmniej wzbogacana lub przegotowana. Powinniśmy pić ją małymi porcjami wg wzoru waga ciała wyrażona w kilogramach/11= ilość szklanek. Wszystkie pozostałe płyny mogą być tylko dodatkiem do wypitej wody.
Mózg człowieka ma skłonność do umieszczania wszystkiego w obrębie znanych schematów. Pozwala to na rozwiązywanie problemów na zasadzie analogii, ale może przeszkadzać, kiedy staramy się być twórczy i próbujemy uruchomić swoją kreatywność. Praca mózgu polega na tworzeniu połączeń i skojarzeń z tym co zna.

DOMINACJA PÓŁKUL MÓZGOWYCH
Mózg dzieli się na dwie połowy - prawą i lewą półkulę. Wszyscy używamy obu stron mózgu, jednak wykazujemy preferencję dotyczącą wykorzystania półkul mózgowych do przetwarzania i przechowywania informacji. Nie znaczy to, że nie jesteśmy zdolni do posługiwania się drugą półkulą mózgową, lecz tylko to, że łatwiejsze i naturalne staje się używanie tej części, z której częściej korzystamy.
Preferencja w wykorzystaniu półkul mózgowych dotyczy tego, co robimy z danymi - jak je przetwarzamy, czyli jak o nich myślimy i jak je przechowujemy, gdy dotrą do mózgu.

• Lewą półkulą posługują się głównie naukowcy, prawą artyści. Lewa myśli, prawa się śmieje. O osobach, które rozwinęły zdolność posługiwania się obiema półkulami mózgu, mówimy, że używają mózgu w sposób zintegrowany. Zintegrowana praca obu półkul ułatwia uczenie się, bo zwiększają się możliwości przetwarzania informacji.
• Prawa półkula odpowiada za rozpoznawanie kolorów, wzorów, rytmów, prawidłowości, kształtów i ich wzajemnych zależności. To tutaj swoje źródło ma poczucie humoru, intuicję i wyobraźnię.
• Lewa półkula jest odpowiedzialna za zdolności matematyczne, analityczne, naukowe, język mówiony i pisany oraz logikę.
• Podczas nauki w szkole wykorzystujemy częściej lewą półkulę – liczymy, analizujemy, piszemy. Dlatego często mamy problemy z uczeniem się, zapominamy, nie rozumiemy. A więc warto w praktyce wykorzystywać informację o sposobie pracy własnego mózgu.

Gdyby spróbować porównać mózgi obu płci, to traktując rzecz bardzo ogólnie, można by powiedzieć, że kobiety są bardziej prawopółkulowe, a mężczyźni lewopółkulowi. Jednakże do takiego typu uogólnień dotyczących mózgu należy podchodzić ostrożnie. U osób, u których prawa półkula jest dominująca można zaobserwować, że ta część mózgu, która łączy obydwie półkule (medyczna nazwa to ciało modzelowate) jest grubsza. Natomiast ludzie najpełniej wykorzystujący swój potencjał umysłowy, nie tylko kreatywność, to tacy, u których obie półkule działają synchronicznie, współpracują ze sobą pozwalając na postrzeganie świata całym mózgiem. Mózg kobiety jest mniejszy niż mózg mężczyzny. Nie towarzyszy temu jednak różnica w sprawności. Wychodzi więc na to, że kobiety mają trochę wydajniejsze mózgi od mężczyzn.

DLACZEGO DZIECI NIE ROZUMIEJĄ SŁOWA „ NIE”
Nasz rozum składa się z dwóch części: świadomej i nieświadomej. Część świadoma odpowiada za interpretację złożonego języka. Natomiast do części nieświadomej, nazywanej także podświadomością trafiają tylko proste sformułowania. Podświadomość nie rozumie między innym zaprzeczeń.
Żeby udowodnić to twierdzenie przeprowadzimy mały eksperyment. Należy wykonać trzy proste polecenia:
1. Nie myśl o czerwonym ferrari.
2. Nie myśl o swojej rodzinie.
3. Nie myśl kto jest prezydentem Polski.
O czym pomyślałeś czytając te polecenia? Zapewne o czerwonym ferrari, o rodzinie i o prezydencie Polski. Jeśli uważasz, że nie mam racji to wykonaj jeszcze raz to ćwiczenie...
To jest dowód na to, że nasza podświadomość nie rozumie zaprzeczeń. Czy wiesz dlaczego tak się dzieje? Przedstawię to na przykładzie pierwszego polecenia: “Nie myśl o czerwonym ferrari”. W momencie gdy przeczytałeś to zdanie, Twój umysł natychmiast dobrał odpowiednią do niego reprezentację. Można powiedzieć, że Twój umysł zaczął przeszukiwać własną bazę danych (czyli wszystkie informacje jakie zdobyłeś na przestrzeni lat) i dobrał do poszczególnych słów odpowiednią reprezentację w postaci obrazu. W tym wypadku jest to czerwone ferrari.
Wynika stąd prosty wniosek. W podświadomości powstaje obraz czerwonego ferrari mimo użycia zaprzeczenia “nie myśl”. Następnie umysł świadomy szuka sensu logicznego zdania, czyli stara się nie myśleć o tym, o czym już pomyślał. Jednym słowem: Nie ma różnicy czy powiesz “Myśl o czerwonym ferrari” czy “Nie myśl o czerwonym ferrari”. Wynik w obu przypadkach jest taki sam.

Mózg nie rozumie negacji. Czyli jeśli powiesz komuś żeby czegoś nie robił albo o czymś nie myślał najprawdopodobniej to właśnie uczyni. To czysta psychologia, a mówiąc do kogoś aby nie wchodził na Internet mówisz mu właśnie : „wchodź na Internet”. Mózg nie rozumie słowa NIE.

SKUTECZNE STRATEGIE UCZENIA SIĘ

Wzrokowcy z dominującą lewą półkulą:
-informacje wzrokowe w formie języka: liter, słów i liczb, przedstawione jasno i systematycznie,
-materiał drukowany: książki, gazety, podręczniki, instrukcje, przeźrocza z napisami, tablice, wykresy, plakaty,
-mogą pracować zarówno przy muzyce jak i w ciszy, ponieważ nie skupiają uwagi na bodźcach słuchowych,
-muszą mieć wokół siebie porządek,
-mają plan i pracują według niego,
-żeby wiedzieć jak coś zrobić, muszą o tym najpierw przeczytać,
-muszą mieć kontakt wzrokowy z nauczycielem.

Wzrokowcy z dominującą prawą półkulą:
-pomoce w formie graficznej, ilustracje i schematy, diagramy i wykresy umożliwiające spojrzenie na całość zagadnienia od razu,
-środowisko kolorowe, atrakcyjne wizualnie, inspirujące,
wygodne miejsce do siedzenia,
-kontakt wzrokowy z nauczycielem,
-przy czytaniu dobrze jest wyobrażać sobie treść w formie barwnego filmu w głowie,
ważne informacje zaznaczają kolorem,
-może słuchać muzyki przy uczeniu się (choć generalnie nie powinny to być piosenki, lecz muzyka instrumentalna).

Słuchowcy z dominującą lewą półkulą:
-mogą słuchać innych i dyskutować o swoich własnych koncepcjach,
-tylko jeden bodziec słuchowy w jednym czasie,
-żadnej muzyki w tle podczas nauki i czytania - absolutna cisza (chociaż bardzo lubią muzykę),
-uporządkowane otoczenie z segregatorami i harmonogramami,
-pomaga im odczytywanie na głos tekstu do nauczenia się albo jego głośne powtarzanie lub odsłuchiwanie nagrania wykładu z kasety,
-mogą uczyć się z drugą osobą, omawiając zagadnienia.

Słuchowcy z dominującą prawą półkulą:
-mogą słuchać muzyki przy wykonywaniu zadań, które nie wymagają abstrakcyjnego myślenia w formie słów,
-żadnej muzyki w tle podczas czytania i nauki,
-muszą dobrze słyszeć nauczyciela,
-potrzebują podsumowania wykładu w formie krótkich zdań z najważniejszymi treściami,
-powinni wyobrażać sobie to, co słyszą jako film z efektami dźwiękowymi,
-potrzebują opowiedzieć komuś to, czego się nauczyli.

Dotykowcy z dominującą lewą półkulą:
-samo pisanie pomaga im zapamiętać i uporządkować materiał,
-lepiej myślą i słuchają, gdy bazgrzą, rysują lub trzymają coś w dłoni,
-dobrze, gdy za oknem mają widok na drzewa, góry, jezioro,
-lubią uczyć się, siedząc w wygodnym fotelu czy leżąc na kanapie,
-muzyka, którą lubią, pomaga im w koncentracji.

Dotykowcy z dominującą prawą półkulą:
-uczą się, wykonując szkice, rysunki,
-potrzebują przyjaznej atmosfery w miejscu, gdzie mają się uczyć, negatywne emocje obniżają ich zdolność uczenia się,
-mogą uczyć się przy muzyce,
-podczas czytania powinni robić notatki kolorowymi pisakami lub ważne pojęcia zapisywać artystyczną, ozdobną czcionką,
-mapy umysłowe z wieloma ilustracjami ułatwiają zapamiętanie materiału.

Kinestetycy z dominującą lewą półkulą:
-najlepiej uczą się w ruchu - chodząc po pokoju czy pedałując na rowerze treningowym,
-lubią pisać na dużych tablicach lub planszach w pozycji stojącej,
-potrafią uczyć się w ciszy i przy muzyce,
-gestykulacja i odgrywanie czytanych treści pomaga je lepiej zapamiętać.

Kinestetycy z dominującą prawą półkulą:
-lepiej uczą się, grając w gry edukacyjne i ruchowe
-mogą pracować przy muzyce lub w ciszy,
-gdy się uczą otoczenie musi pozostać nieruchome, bo ruchy innych osób mocno rozpraszają,
-przed rozpoczęciem nauki powinni przejrzeć cały rozdział, oglądając ilustracje i wykresy.