Ocenianie Kształtujące w nauczaniu. Innowacyjna metoda oceniania

Ocenianie Kształtujące w nauczaniu

Jak pomóc uczniom w nauce? Odpowiedź można znaleźć w metodzie zwanej ocenianiem kształtującym, które w roku szkolnym 2012/2013 nauczyciele SP NR 1 w Rakszawie wdrażali w nauczaniu przedmiotowym. Jest ono promowane przez Centrum Edukacji Obywatelskiej, a wprowadzenie oceniania kształtującego do polskich szkół nastąpiło w ramach programu „Szkoła ucząca się”.
Przyjrzyjmy się więc bliżej elementom oceniania kształtującego, które stwarza uczniom szanse na aktywne i skuteczne uczenie się.
Zacznijmy od celów lekcji. Powinny być osiągalne i zrozumiałe, a jednocześnie warte wysiłku. W związku z tym dziecko powinno wiedzieć czego i po co się uczy. Takie podejście do nauki bardzo mobilizuje młodych ludzi, a cel do którego dążymy z uczniami staje się wówczas wspólny. Jednak nie wystarczy samo poinformowanie o celu lekcji, koniecznie należy sprawdzić, czy został osiągnięty.
Drugim, bardzo oczekiwanym przez uczniów elementem są kryteria oceniania, zwane w żargonie nauczycieli i ich podopiecznych „NaCoBeZu”, od słów „Na Co Będę Zwracał Uwagę”. W OK kryteria oceniania informują ucznia czego i w jaki sposób ma się nauczyć, jakie umiejętności będą sprawdzane przez nauczyciela. Dzięki nacobezu uczniowie mogą się dokładniej przygotować do sprawdzianu i otrzymać lepsze oceny.
Żeby proces nauczania przebiegał prawidłowo, nauczyciel powinien wspomagać uczniów poprzez udzielanie im informacji zwrotnej, która częściowo zastępuje stopnie. Niektórzy twierdzą, że jest to „serce OK”. Są to informacje i wskazówki skierowane do ucznia przez nauczyciela po to, by mógł zaplanować dalszą naukę. Akcentuje się w nich mocne strony ucznia, a także konstruktywnie informuje o stronach słabych i udziela rad, jak je poprawić.
Pytania kluczowe to kolejny element OK doskonale sprawdzający się na wielu przedmiotach. Powinny nawiązywać do tematu lekcji, zmuszać do refleksji, pobudzać do myślenia i motywować do poszukiwania odpowiedzi. Dobrze sformułowane pytania kluczowe pomagają osiągać cele, a odpowiedź na nie uczeń powinien znaleźć w czasie lekcji.
Tym, co bardzo ułatwia pracę nauczycielowi, a uczniom pomaga w nauce jest ocena koleżeńska i samoocena. Powodują one na wzrost poczucia własnej wartości, pewności siebie i motywacji. Niewątpliwą zaletą stosowania samooceny uczniowskiej i oceny koleżeńskiej jest również fakt, że lekcja staje się ciekawsza dla uczniów, a w klasie panuje atmosfera sprzyjająca uczeniu się. Szczególnie dużym powodzeniem wśród nauczycieli stosujących ocenianie kształtujące w naszej szkole cieszy się samoocena uczniowska za pomocą metody „światła drogowe” . Uczniowie oceniają swój poziom zrozumienia zagadnień omawianych na
lekcji, wykorzystując kartki z trzema kolorami Metodników: zielonym (dobrze opanowałem daną umiejętność), żółtym ( częściowo rozumiem), czerwonym (słabo opanowałem wiedzę). Kolory świateł całej klasy dają nauczycielowi wskazówki, co trzeba jeszcze powtórzyć i utrwalić, aby osiągnąć założone cele.
Opinie uczniów naszej szkoły na temat OK są bardzo pozytywne i budujące. Z przeprowadzonych przez nas ankiet wynika, że „nacobezu”, ocena koleżeńska i samoocena oraz informacja zwrotna pomagają w nauce, a dzięki celom lekcji uczniowie wiedzą jak ważna i przydatna jest wiedza w życiu każdego człowieka.