Pięciolatek a wymagania programowe

Pięciolatek a wymagania programowe
Pięciolatek to dziecko od ,,prawie’’ do ,,ponad’’ pięciu lat. Może więc mieć właściwości starszego czterolatka i młodszego sześciolatka( różnice indywidualne). Niektóre z tych właściwości są na tyle istotne , że warto je scharakteryzować.
W procesie rozwoju dziecka przeplatają się okresy tzw. Łatwe z okresami trudniejszymi dla samego dziecka i dla na-wychowawców. Wiek od 4 do 5 lat obfituje w trudne chwile.
1.Dziecko w wieku powyżej 4 lat zaczyna poszukiwać nieco innych relacji z dorosłymi. Do tej pory to dorosły wydawał polecenia , a teraz próbuje robić to dziecko , tak jakby wcielało się w role dorosłego:
- to ono na przykład rozkazuje mamie. Daj mi piłkę, daj mi w tej chwili już. Tu następuje tupnięcie nogą. Albo: nie idę do domu weź mnie na rączki, weź mnie no weź. Lub: nie będę sama jeść , karm nie , no karm mnie.
Dziecku , gdy mu nie ulegamy , wpada w złość i ponawia żądania. Jedynym wyjściem jest obrócenie problemu w żart:
- mama siada na kamieniu ( ławce , krawężniku): Bolą mnie raczki , weź mnie na nóżki, bolą mnie rączki, weź mnie na nóżki weź-tyle razy, aż obydwoje wybuchają śmiechem. Można też zacząć opowiadać bajkę i z zasłuchanym maluchem wędrować do domu.
Jeśli nie są to sporadyczne, lecz powtarzające się różne żądania, warto spisać kontrakt, że dziecko będzie na własnych nóżkach wracać z przedszkola, będzie samo jeść, pić itp., a mam codziennie wieczorem przeczyta dziecku kilka stron z wybranej przez nie książki.

Dzięki takim zachowaniom dziecko powoli uczy się , w jakiej formie i w jakich sytuacjach zwracać się o pomoc do dorosłych , uczy się samodzielności w zaspokajaniu potrzeb i żądań, poznajemy normy społeczne dotyczące relacji dziecko- dorosły. Jednocześnie silnie zżywa się z dorosłymi i w końcu zaczyna się im podporządkowywać, w pewnej mierze odczuwając ich autorytet.

2.Okazuje się, że wiek powyżej 4 lat( czasami około 5- różnice indywidualne) jest wiekiem fascynacji słowem. Dziecko zaczyna bawić się melodyką słów, ich rytmem i rymem, przekręcają słowa celowo, zniekształcają je , spieszczają i ... zaśmiewają się przy tym. Wszystko byłoby dobrze , gdyby nie to, że potrafią całymi dniami zasypywać na s potokiem słów, między którymi znajdują się także słowa, które wszyscy dobrze znamy, ale raczej nie używamy ich zbyt często. Oto kilka przykładów : Aiu przynieś mi łapcie, dobrze babinko-drobinko, drabinko do nieba itp.
Trwa ten okres około 2,3 miesięcy . My jesteśmy stale podenerwowani , a dziecko nabywa wprawy w szukaniu rymów, rymu oraz powiększa zakres słownika. Ciekawe jest to że tego typu zabaw nie wymyślają dzieci, którym w domu nie czyta się lub takie, u których nieco później stwierdza się, zaburzenia spostrzegania słuchowego i ryzyko dysleksji. Widać więc, że ten zbyt łatwy dla nas okres jest dziecku potrzebny dla dalszego rozwoju.

3.Pięć lat to u większości faza . Dzieci są przyjacielskie, spokojne, przestrzegają form grzecznościowych, nie narzucają się innym, bez sprzeciwu wykonują polecenia, chętnie we wszystkim pomagają, pytają czy mogą... Dlaczego? Co się stanie jak?... i i pragną zrozumieć wiele zdarzeń z otaczającego świata. Bardzo dobrze czują się z mamą , z panią w przedszkolu. Jest to okres równowagi, ,, scalania’’ wszystkiego, co do tej pory dziecko poznało i nauczyło się i ... gromadzenie energii na następny ,,trudny okres’’.
4.W wieku około pięciu i pół lat dziecko często zaczyna podlegać skargom, gwałtownym reakcjom emocjonalnym( początek zmian hormonalnych, początek skoku rozwojowego). Dziecko w przedszkolu potrafi podejść do pani i szepnąć kocham cię , wiesz?, by po chwili wykrzyczeć, Nie lubię cię idź sobie, z tego powodu, że np. pani poprawiła spadający ze stolika dziecka karton, a dziecko tego akurat nie chciało. Dzieci w tym wieku dość często odmawiają wykonywania poleceń: Narysuj, jak idziesz z rodziną na spacer; powiedz jak masz na imię? Itp. Po prostu dziecko chce być w centrum świata, to ono chce decydować o sobie. Chce być na pierwszym miejscu. Często , jeśli coś mu nie wyjdzie , zrzuca winę na mamę, panią w przedszkolu, na tatę. To dzieci muszą wygrywać, być pierwsze, chwalone itp.

Pomaga wtedy często powiedzenie: Jeśli nie chcesz rysować, to trudno, ale jestem ciekaw , czy potrafisz narysować obrazek zanim policzę do dwudziestu; Nie chcesz to nie ubieraj się , możesz chodzić w pidżamie , ale jestem ciekawa , czy zdążysz ubrać się, zanim policzę do piętnastu.

Dzieci poznają własne możliwości w zakresie ,, samostanowienia’’. Są często uparte, niegrzeczne, dyskutują; są niezwykle ruchliwe, maja dużo energii, maja ogromną potrzebę zdobywania nowych doświadczeń. Jest to wiek ekspansji.

Edukacja przedszkolna wspomaga wszechstronnie aktywność dziecka, tak aby w efekcie osiągnęło dojrzałość szkolną rozwoju:
- fizycznym ( waga wzrost, sprawność ruchową, sprawność rąk)
- psychicznym (uwaga, pamięć, spostrzeganie, myślenie, mowa, emocje ,potrzeby)
- społecznym( zdolność do uczuć społecznych, współdziałanie, mniej konfliktów)
ponieważ wtedy dziecko,, jest wrażliwe i podatne na systematyczne nauczanie w klasie I (wg Stefana Szumana).

Opracowała : Sylwia Pawluczyk