Test: Relacja człowiek-środowisko przyrodnicze a rozwój zrównoważony, do podręcznika wyd. OPERON z serii "Ciekawi świata" - tematy 24 - 26

TEST (tematy: 24-26) – RELACJA CZŁOWIEK-ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE A ROZWÓJ ZRÓWNOWAŻONY – do podręcznika ,,Ciekawi Świata” wyd. OPERON

ZAZNACZ /WPISZ POPRAWNA/E ODPOWIEDŹ/I

1. Stan środowiska, w którym zachodzi zgodność w relacjach człowiek-środowisko, to tzw. ......................................

2. Obszary silnie zdegradowane na których dochodzi do obniżenia parametrów środowiskowych, nazywa się: ............................

3. Zaznacz dwie naturalne przyczyny zaburzeń równowagi ekologicznej:
a. gwałtowny i zbyt duży przyrost naturalny;
b. ruchy masowe, lawiny śnieżne;
c. ekstremalne zjawiska pogodowe;
d. nadmierna eksploatacja zasobów nieodnawialnych.

4. Zaznacz dwa obszary sejsmiczne na świecie:
a. rejony Europy Północnej;
b. Półwysep Indyjski;
c. Rów Jawajski/Sundajski;
d. Grzbiet Północnoatlantycki.

5. Wymień trzy stałe produkty wybuchu wulkanu:
........................................

6. Wymień dwie przyczyny powstawania TSUNAMI:
........................................
........................................

7. Susze są najczęściej spowodowane (zaznacz dwie poprawne odpowiedzi):
a. zjawiskiem El Ninio;
b. utrzymującym się przez długi czas antycyklonalnym typem pogody;
c. utrzymującym się przez długi czas cyklonalnym typem pogody;
d. Wycinaniem lasów deszczowych.

8. Wymień trzy przyczyny powodzi:
........................................
........................................

9. Podaj główną przyczynę zaniku Jeziora Aralskiego:
........................................
........................................
........................................

10. Warstwa ozonowa znajduje się na wysokości .............. km, chroni życie na Ziemi przed ............................Największy wpływ na powstawanie tego zjawiska mają ..........................
........................................

11. Tempo spadku ozonu jest największe na:
a. w ok. bieguna północnego;
b. Antarktydzie;
c. w strefie umiarkowanej;
d. w strefie międzyzwrotnikowej.

12. Bilans wodny, jest to:
........................................
........................................
........................................

13. Zaznacz dwa obszary o dodatnim bilansie wodnym:
a. Najwyższe partie Himalajów;
b. Grenlandia;
c. Kotlina Kalahari
d. Kotlina Kongo.

14. Największe rezerwy wodne ma:
a. Antarktyda;
b. Ameryka Południowa;
c. Afryka;
d. Australia.

15. Największe zasoby wód podziemnych mają:
a. Europa i Australia;
b. Azja i Afryka.

16. Największe zasoby słodkich wód powierzchniowych mają:
a. Europa i Ameryka Południowa;
b. Australia i Ameryka Północna;
c. Afryka i Azja;
d. Afryka i Ameryka Południowa.

17. Woda do celów komunalnych i przemysłowych pochodzi głównie z zasobów podziemnych. Zbyt intensywny pobór prowadzi do obniżenia poziomu wód gruntowych i powstawania ............................

18. Podaj dwa przykłady wpływu pokrywy leśnej na zasoby hydrosfery:
........................................
........................................

19. Proces użyźniania wód spowodowany spływem do wód nawozów sztucznych, pestycydów, które powodują nadmierny rozwój glonów nazywamy: ........................................
Proces ten prowadzi do ........................................
........................................

20. Uzupełnij: zasoby wody pitnej w Polsce są ..............Bilans wodny najwyższe wartości osiąga w ................................ Najniższe (bilans ujemny) występuje w ............................

21. Podaj trzy działania indywidualne jakie możesz podjąć, w celu zwiększenia ilości wód i ochrony ich jakości:
........................................
........................................
........................................

22. Podaj trzy przykłady działań regionalnych/grupowych mających na celu zwiększenie zasobów wód:
........................................
........................................
........................................

23. Podaj przykład działań globalnych, w sprawie ochrony zasobów wód:
........................................

24. Efekt cieplarniany to zjawisko polegające na ................. ........................................
wywołane m.in........................................
........................................Jednak część badaczy twierdzi, iż efektu cieplarnianego nie da się wyeliminować, ponieważ zależy ono od .............................
........................................

25. Wymień trzy naturalne źródła gazów cieplarnianych emitowanych do atmosfery:
........................................
........................................
........................................

26. Wymień trzy źródła gazów cieplarnianych związanych z działalnością człowieka emitowanych do atmosfery:
........................................
........................................
........................................

27. Podaj trzy przykłady skutków globalnego ocieplenia:
........................................
........................................
........................................

28. Podaj trzy sposoby zapobiegania globalnemu ociepleniu:
........................................
........................................
........................................


KARTA ODPOWIEDZI

1. Równowaga ekologiczna / homeostaza; ekosystem
2. Obszarami ekologicznego zagrożenia.
3. A, C
4. C, D
5. Popioły / pyły / bomby wulkaniczne
6. Podmorskie: trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, osuwiska (dwie z trzech)
7. A, B
8. Długotrwałe opady deszczu / cofki / zatory lodowe / tajanie śniegu i lodu / in.:monsuny, cyklony...
9. Utworzenie na pustyni pól bawełny i z tym związanych kanałów nawadniających, które pobierały wodę z Amu-darii i Syr- darii – rzek zasilających Jezioro Aralskie.
10. 25-30 km / promieniowaniem UV / freony
11. B
12. Zestawienie przychodów wody z ich rozchodami:
P= H+E+R , gdzie: P- opady atm. na lądach; H- odpływ całkowity z lądów do oceanów; E – parowanie z lądów; R- retencja
13. B, D
14. A
15. B
16. C
17. Lejów depresyjnych
18. Np.: lasy zwiększają retencję; lasy spowalniają spływ powierzchniowy; na obszarach słabo zalesionych wzrasta ryzyko powodzi; wycinka lasów może spowodować zagrożenie suszą.
19. Eutrofizacją / powstawanie pustyń przydennych; zanik życia, wymieranie ryb i innych organizmów.
20. Małe, niezbyt duże / w górach (Tatry, Sudety) / centralnej Polsce (Nizina Mazowiecka, wschodnia część Poj. Wielkopolskiego)
21. Np.: zawsze zakręcać wodę; naprawiać nieszczelną armaturę; zakładać wodomierze (kontrola zużycia); instalować wodooszczędne urządzenia; do prania, zmywania używać środków, które ulegają biodegradacji...
22. Np.: Nasadzenia lasów wpływających na lepszą retencję; racjonalne zużycie wody przez przemysł (stosowanie obiegów zamkniętych); odsalanie wód oceanicznych; budowa zbiorników retencyjnych....
23. Agenda 21 z 1992; Konwencja Helsińska z 1992; Konwencja Ramsarska z 1971
24. Wzroście temperatury na kuli ziemskiej / wzrostem zużycia energii i związanej z nim coraz większej emisji gazów cieplarnianych / naturalnych, cyklicznych zmian ogrzewania i oziębiania jakim podlega Ziemia.
25. Np. :dwutlenek węgla pochodzi z naturalnych pożarów roślinności oraz wylewów lawy / metan wydobywa się z torfowisk, gnijących szczątków organicznych, przewodów trawiennych żyjących organizmów / ozon, powstaje podczas wyładowań atmosferycznych w troposferze..
26. Np.: dwutlenek węgla powstaje podczas spalania surowców nieodnawialnych przy produkcji energii / metan, jest uwalniany w czasie wydobycia gazu ziemnego, ropy naftowej / freony, są powszechnie stosowane np. w urządzeniach chłodzących / tlenki azotu dostają się do atmosfery głównie ze spalinami samochodów oraz azotowymi nawozami sztucznymi.
27. Np. : stopnienie lodów Arktyki , części pokryw lądolodów Antarktydy i Grenlandii / zanikają lodowce górskie / rozmarznie wieloletnia zmarzlina / zmiany cyrkulacji oceanicznej / pustynnienie i pojawienie się nowych obszarów głodu / olbrzymie pożary...
28. Np. : racjonalna gospodarka zasobami naturalnymi (rozwój zrównoważony) / powszechne stosowanie alternatywnych źródeł energii / ograniczenie wycinki lasów / stosowanie nowoczesnych technologii w przemyśle, np. filtry..