Scenariusz lekcji przyrody w klasie integracyjnej " Zagrożona przyroda"

Scenariusz lekcji przyrody w kl IV ( integracyjnej)

Temat : „ Zagrożona przyroda”

Czas trwania : 1 lub dwie jednostki lekcyjne ( w zależności od tempa pracy uczniów)
Na lekcji obecny jest nauczyciel prowadzący oraz nauczyciel wspomagający ( klasa integracyjna )


Cele lekcji :
Wiadomości –uczeń
- wyjaśni pojęcie przyroda
- wymieni zasoby przyrody z podziałem na odnawialne i nieodnawialne
- wymieni przykłady zasobów przyrody odnawialnych i nieodnawialnych
- wyjaśni problem ginących gatunków roślin i zwierząt
- wyjaśni że rośliny i zwierzęta dzięki rozmnażaniu się są w stanie wyrównać straty wyrządzone przez człowieka
-wymienia krótkie rymowane hasła nawołujące do ochrony przyrody
Umiejętności – uczeń:
- wskaże przykłady pozytywnej i negatywnej działalności człowieka w środowisku przyrodniczym
- oceni wpływ człowieka, rozwoju rolnictwa i przemysłu na przyrodę
- podzieli przyrodę na ożywioną i nieożywioną
- ocenia, czy jego najbliższe środowisko jest zagrożone

Postawy – uczeń:
- współpracuje w grupie
- angażuje się w problematykę ochrony środowiska
- dostrzega nieodwracalność skutków niszczącej środowisko działalności człowieka
- propaguje sposoby zmniejszania zużycia paliw kopalnych w codziennym życiu
- potrafi zachęcić innych do ochrony przyrody za pomocą krótkich rymowanek przyrodniczych

Metody nauczania
-obserwacyjna :obserwacja okazów naturalnych niektórych zasobów przyrody oraz ilustracji przedstawiających pozytywny i negatywny wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze, pokaz prezentacji multimedialnej „Rymowanie i przyrody ochranianie”
-opowiadanie : Opowiadanie „Historia Zwijki i Ryjka”
-pogadanka nt. elementów przyrody występujących w opowiadaniu; oddziaływania człowieka na przyrodę

Formy pracy : indywidualna , grupowa

Środki dydaktyczne i materiały pomocnicze:
- podręcznik
- zeszyt ćwiczeń część II
- gra dydaktyczna „Zgadnij kim jestem”
- naturalne okazy zasobów przyrody, ilustracje ,
- karty pracy (zał. nr 2, nr 3, nr 4)
- opowiadanie pt. „Historia Zwijki i Ryjka”
-napisy ,plansze

Przebieg zajęć:

Faza wprowadzająca.

* Czynności organizacyjno-porządkowe, sprawdzanie pracy domowej .
Nauczyciel wspomagający wraz z nauczycielem wiodącym oceniają pracę domową .

Wprowadzenie w tematykę lekcji

*Wytypowani uczniowie czytają z podziałem na role opowiadanie „Historia Zwijki i Ryjka” Zał. Nr 1. Historia o Zwijki i Ryjka


* Po odczytaniu nauczyciel zadaje uczniom pytania:
Jakie organizmy żywe wystąpiły w opowiadaniu?
Jakie elementy nieożywione wystąpiły w opowiadaniu?
Jakie cechy mają istoty żywe? -przypomnienie.
Zwrócenie uwagi, aby uczniowie niepełnosprawni również brali czynny udział w rozmowie.
Nauczyciel wspomagający w trakcie zadawania pytań przez nauczyciela prowadzącego może wskazywać pytania, na które mogą odpowiadać w pierwszej kolejności uczniowie niepełnosprawni.
Jak nazywamy elementy ożywione i nieożywione? Te które nas otaczają?
(przyroda)
Nauczyciel wspomagający zapisuje na tablicy hasło przyroda

*Pytanie nauczyciela – Co się działo z wodą , glebą , powietrzem , ogólnie z przyrodą w opowiadaniu?
(znalazła się w niebezpieczeństwie)

*Sformułowanie i podanie tematu oraz celów lekcji ( Dlaczego przyroda znalazła się w niebezpieczeństwie, co jej zagraża, kto jest głównym sprawcą zagrożenia przyrody, jakie działania podejmuje człowiek aby ratować przyrodę)

*Zapisanie tematu lekcji : „Zagrożona przyroda””

Faza realizacyjna
* Gra dydaktyczna –„Zgadnij kim jestem” .
Przedstawiciele poszczególnych grup prezentują opisy różnych okazów przyrodniczych przyniesionych przez nauczyciela lub ich ilustracji (np. woda, słońce, chmury, drzewa, żaba , gaz ziemny, węgiel , dzięcioł ), a zadaniem klasy jest rozpoznanie okazu.(Nauczyciel wiodący oraz wspomagający podchodzą do poszczególnych grup sprawdzając tempo i poprawność wykonywania zadania) Uczniowie zwracają szczególną uwagę przy opisie danego elementu na zastosowanie w życiu człowieka oraz na to czy może on ulec wyczerpaniu) czy Np. uczeń mówi: Jestem nieodzowna do życia, używa się mnie do picia, mycia, prania, gotowania, utrzymuję czystość człowieka.
Klasa zgaduje: To jest woda (Wybrany uczeń podchodzi i odnajduje wśród ilustracji odgadnięty element i przypina na tablicy )
Zwrócenie uwagi na to aby dać szansę uczniom niepełnosprawnym odgadnięcia prostych haseł – nauczyciel wspomagający lub wiodący wybiera łatwiejsze hasła i prosi ucznia z grupy dzieci niepełnosprawnych o odgadnięcie, naprowadza )
* Nauczyciel wprowadza pojęcie zasoby przyrody odnawialne i nieodnawialne ,krótko wyjaśnia znaczenie tych pojęć
*Uczniowie wspólnie z nauczycielem ustalają które zasoby przyrody są odnawialne , a które nie i dlaczego,wyjaśniają przyczyny.
*Uzupełnienie schematu (jednoczesne zapisanie na tablicy i w kartach pracy ( zał nr 2) ,
– Nauczyciel wspomagający kieruje pytanie do uczniów niepełnosprawnych – Jakie zwierzęta występowały w opowiadaniu. Czy są one zasobami przyrody odnawialnymi czy nieodnawialnymi.

*Odpowiedź na pytanie czy środowisko przyrodnicze Twojego otoczenia jest zagrożone? Wykonanie ćwiczenia 1 i 2 str. 19. ( Uczniowie niepełnosprawni tylko ćwicz. 1) Odczytanie wyników .Sformułowanie wniosków.


* Krótka dyskusja na temat tego co najbardziej wpływa na przyrodę ( człowiek i rozwój cywilizacji) Określenie wpływu człowieka na zasoby przyrody wsparte ilustracjami przedstawiającymi wpływ człowieka na środowisko przyrodnicze . Wskazanie na pozytywną i negatywną działalność człowieka w przyrodzie oraz konieczność racjonalnego korzystania z jej zasobów



Faza podsumowująca
* Podsumowaniem dyskusji jest uzupełnienie tekstu oraz tabeli (zał. nr 3 i 4) . Wspólne uzupełnianie na tablicy, uczniowie uzupełniają karty pracy i wklejają do zeszytu . Zwrócenie uwagi aby uczniowie niepełnosprawni brali czynny udział w lekcji wraz z cała klasą. Pierwszą część zadania (część a) wykonuje z cała klasa nauczyciel wspomagający,drugą (część b) wiodący
załącznik nr 3 i 4.

* Odtworzenie prezentacji multimedialna wykonanej przez nauczyciela w programie Power point – „hasła nawołujące do ochrony środowiska”
Wybrane hasła z prezentacji ( cała prezentacja dostępna na stronie internetowej nauczyciela przyrody)
Kiedy woda cieknie z kranu nad tą stratą się zastanów
Kiedy ząbki myjesz wodę zakręć, przecież jej nie pijesz
Drzwi zamykaj, bo nietanie jest niestety ogrzewanie
Nie zaśmiecaj środowiska, nie rób z lasu wysypiska

*Ocena pracy uczniów , szczególne uwzględnienie pracy uczniów niepełnosprawnych (są nagradzani nawet za małe postępy czy krótkie wypowiedzi)


*Zadanie pracy domowej
1) Ćwicz 4 str 20 (z. ćwiczeń część II)
2) dokończ uzupełnianie tabeli (jeśli nie dokończyłeś/aś w klasie)
3) Dla chętnych * ( dwa zadania, uczniowie wybierają jedno)
a) Napisz w kilku zdaniach co powinni zrobić ludzie, aby zwierzątka z opowiadania o Kreciku Ryjku i Dżdżownicy Zwijce chciały powrócić do swoich domów. Możesz to zapisać w formie opowiadania .
b) wymyśl własne rymowane hasła nawołujące do ochrony przyrody ( przynajmniej 6)




Zał. nr 1. Historia Zwijki i Ryjka
W pewnym miejscu na skraju lasu, żyło dużo zwierząt i roślin. Powietrze którym oddychały zwierzęta było czyste, niczym nie skażone. Las był pełen drzew i zwierząt. Niedaleko płynęła rzeczka , do której przychodziły pić czystą wodę sarny i jelenie.
Wkrótce w tym miejscu zaczęli też osiedlać się ludzie.
Minęło kilka lat .
W pewien niedzielny poranek, Dżdżownica Zwijka zbudziła się i rozejrzała dokoła.
D-Znowu pada, a mnie tak strasznie duszno, głowa mnie boli.
Woda cienkim strumykiem wlewała się do podziemnego korytarza.
Nieprzyjemny zapach czuć było wszędzie.
D-Musze wyjść na powierzchnię, tu jest tak strasznie duszno, jęknęła Zwijka.
Świat był pełen deszczu. Nagle zobaczyła swojego sąsiada -krecika Ryjka.
Był bardzo smutny i ciężko oddychał.
D-Dzień dobry Ryjku. Co u Ciebie słychać?
K -Oj niedobrze ze mną i cała moją rodziną. Wszyscy chorzy, nie wiem co się dzieje.
K-O! popatrz sąsiadko co się stało z naszą działką. Nie ma zielonych roślin, wszystko jakby się zmieniło.
Ludzie wybudowali drogę. Zobacz ,jak pędzą po niej samochody.
D Tak, a zobacz kreciku , w lesie już nie ma drzew, a te które zostały są małe i chore.

Nagle Zwijce zrobiło się słabo, zaczęła kaszleć.
-Jak tu duszno, wszędzie spaliny, a tam z komina fabryki jakiś okropny smok zbliża się do nas.
K-Tak, tak to dym z fabryki, dlatego tak szaro, westchnął krecik.
K-Podejdźmy do rzeki i napijmy się wody - zaproponował Ryjek.
Kiedy stanęli koło rzeki , zamiast błyszczącej wody ujrzeli czarną lepką maź, której przykry zapach rozchodził się na wszystkie strony.
Dżdżownica i krecik zrozumieli, że muszą stąd uciekać, że gleba w której żyli jest chora, skażona.
D -Brudna i śmierdząca woda zalewa całe nasze korytarze, dlatego jesteśmy wszyscy słabi i chorzy. Musimy stąd jak najszybciej odejść-zdecydowała Zwijka.


Zał. nr 2
Zasoby przyrody
a) odnawialne
b) nieodnawialne

.......... ............
Zał. nr 3
a) Uzupełnij zdania
Przyroda jest w ............................ Winny temu jest ...............i rozwijana przez niego ........................................ Ludzie widząc jak bardzo zniszczyli środowisko już dawno zaczęli podejmować działania na rzecz ochrony ...............................
b) Uzupełnij tabelę wyrażeniami podanymi poniżej.
1. wytwarzanie ścieków komunalnych i przemysłowych
2. oszczędzanie wody i energii elektrycznej
3. używanie opakowań papierowych
4. budowa oczyszczalni ścieków
5. składowanie odpadów stałych z fabryk i kopalń na hałdach i wysypiskach
6. używanie samochodów z katalizatorami
7. ochrona gatunkowa roślin i zwierząt
8. eksploatowanie bogactw naturalnych i powstawanie kamieniołomów, żwirowisk itp.
9. segregowanie śmieci
10. wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, np. elektrownie wodne, wiatrowe, słoneczne
11. wycinanie i wypalanie lasów
12. zakładanie parków narodowych, krajobrazowych i tworzenie pomników przyrody
13. wydzielanie trujących pyłów i gazów z fabryk
Tabela : Działalność człowieka w przyrodzie ( dwie kolumny – działalność pozytywna; działalność negatywna

Zał. Nr 4.
Zad 1. a) Uzupełnij zdania (Wykorzystaj wyrazy : człowiek, niebezpieczeństwie, przyrody, cywilizacja)
Przyroda jest w ..................... . Winny temu jest ..................... i rozwijana przez niego ........................................ Ludzie widząc jak bardzo zniszczyli środowisko już dawno zaczęli podejmować działania na rzecz ochrony .................................
b) Uzupełnij tabelę następującymi wyrażeniami (możesz wpisać tylko numery wyrażeń)
1. wytwarzanie ścieków komunalnych i przemysłowych
2. oszczędzanie wody i energii elektrycznej
3. używanie opakowań papierowych
4. budowa oczyszczalni ścieków
5. składowanie odpadów stałych z fabryk i kopalń na hałdach i wysypiskach
6. używanie samochodów z katalizatorami
7. ochrona gatunkowa roślin i zwierząt
8. eksploatowanie bogactw naturalnych i powstawanie kamieniołomów, żwirowisk itp.
9. segregowanie śmieci
10. wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, np. elektrownie wodne, wiatrowe, słoneczne
11. wycinanie i wypalanie lasów
12. zakładanie parków narodowych, krajobrazowych i tworzenie pomników przyrody
13. wydzielanie trujących pyłów i gazów z fabryk

Tabela : Działalność człowieka w przyrodzie ( dwie kolumny – działalność pozytywna; działalność negatywna