Uczniowie jak i nauczyciele będący publicznością, odgrywają role wycieczkowiczów, którzy postanowili uczcić Europejski Dzień Języków wizytą na planie filmu „Tradycje i zwyczaje Wielkiej Brytanii.” Publiczność wita asystentka reżysera i zarazem lektor filmu.
Asystentka/lektor: Witam wszystkich bardzo serdecznie na nagraniu filmu „Tradycje i zwyczaje Wielkiej Brytanii”. Ja nazywam się Iga Klepacz. Jestem asystentką reżysera i lektorem naszego filmu. Jest nam niezmiernie miło, że Szkoła Podstawowa nr 10 postanowiła w tak oryginalny sposób uczcić Europejski Dzień Języków, który jak co roku obchodzony jest 26 września.
Chciałabym z góry przeprosić wszystkich państwa jak i młodzież w imieniu pana reżysera. Wczoraj dość długo nagrywaliśmy sceny o dniu zakochanych i święcie dziękczynienia i pan reżyser uprzedził mnie, że będzie za jakieś 5 minut...oooo chyba właśnie nadchodzi...
Nadchodzi reżyser...
Reżyser: Welcome everyone my name is Casper Słomka.
Asystentka/lektor: Witam wszystkich. Mam na imię Kacper Słomka.
Reżyser: Myślę, że to nie było konieczne...wszyscy na pewno doskonale zrozumieli!
Asystentka/lektor: Oh , sorry ... to znaczy przepraszam panie reżyserze. To znaczy mister director.
Reżyser: Ja mieszkam w Polska już 10 lat. Mój gradfather..
Asystentka/lektor: Dziadek...
Reżyser: Yes, mój dziadek jest Polish.
Asystentka/lektor: Polakiem...
Reżyser: No, przecież mówię Polakiem. Ja trochę mówię po Polski.
Asystentka/lektor: Polsku.
Reżyser: Yes , po Polsku. Tak więc będę mówić trochę Polish i trochę English.
Asystentka/lektor: Pan reżyser powiedział, że będzie mówił trochę po polsku i po angielsku.
Reżyser: So ...let’s start.
Asystentka/lektor: Zaczynajmy..
Reżyser: The first scene is....???
Asystentka/lektor: Pierwsza scena to Święto Duchów.
Reżyser: Oh, yes Halloween. Ok.
Asystent: Halloween. Scena pierwsza, ujęcie pierwsze.
Reżyser: Action!
Na scenie pojawia się dwoje dzieci - chłopiec przebrany za kościotrupa i dziewczynka w stroju czarownicy. Obydwoje wykonują lampion z dyni.
Asystentka/lektor: Święto Halloween ma pogański rodowód sięgający kultury Celtów sprzed 2000 lat. Wedle ich wierzeń dusze zmarłych po roku powracały na ziemię, aby wejść w ciała żywych. Chcąc je odpędzić, przebrani za upiory Celtowie tańczyli wokół rozpalonych ognisk, robiąc dużo hałasu. W nocy z 31 października na 1 listopada, miłośnicy Halloween na podobieństwo obyczajów Celtów zakładają demoniczne stroje i urządzają uliczne pochody. Charakterystycznym elementem Halloween są dekoracje z lampionów wykonywanych z dyń zwanych „jack-o’-lantern”. Legenda irlandzka głosi o niejakim Jacku, pijaku i włóczędze, który namówił diabła, żeby ten wszedł na drzewo. Jack wyciął w korze pnia krzyż, uniemożliwiając diabłu powrót na ziemię. Przez swoje grzechy Jack po śmierci nie mógł pójść do nieba, ale do piekła też nie, gdyż przechytrzył diabła. Aby Jack oświetlał sobie drogę w swojej wiecznej wędrówce w ciemnościach, diabeł podarował mu znicz z wydrążonej rzepy. Współcześnie rzepę zastąpiła dynia.
Reżyser: OK, stop. Gdzie jest candle?
Asystentka/lektor: Świeca??
Reżyser: Yes, musi być candle w pumpkin, inaczej nie będzie Jack – o- lantern. Proszę jeszcze raz 3 ostatnie zdania.
Chłopiec w przebraniu kościotrupa idzie po świecę i zapałki. Następnie wraz z dziewczynką ponownie odgrywają scenę wykonywania lampionu z dyni, ale tym razem umieszczają w jej środku świecę i zapalają.
Asystent: Halloween, scena pierwsza, ujęcie drugie.
Reżyser: Action!
Asystentka/lektor: Przez swoje grzechy Jack po śmierci nie mógł pójść do nieba, ale do piekła też nie, gdyż przechytrzył diabła. Aby Jack oświetlał sobie drogę w swojej wiecznej wędrówce w ciemnościach, diabeł podarował mu znicz z wydrążonej rzepy. Współcześnie rzepę zastąpiła dynia.
Reżyser: Ok., that was good. Piękny „Jack-o –lantern”.
Reżyser podchodzi i podnosi dynię.
Reżyser: The next scene, please.
Asystentka/lektor: Psikus albo poczęstunek.
Reżyser: OK, Trick or treat. Are you ready?
Asystent: Halloween. Trick or treat. Scena druga, ujęcie pierwsze.
Reżyser: Action!
Chłopiec i dziewczynka przygotowują się do odwiedzenia kolejnego domu – poprawiają swoje stroje, zastanawiają się kto zapuka do drzwi, oglądają zebrane wcześniej słodkości.
Asystentka/lektor: Najbardziej znany „halloweenowy” obyczaj to „trick or treat”. Przebrane w różne stroje dzieci odwiedzają swoich sąsiadów i „grożą”, że jeżeli nie dostaną poczęstunku, spłatają im figla. Obyczaj ten wywodzi się z wędrówek druidów. Niegdyś rokrocznie wieczorem 31 października druidzi – kapłani celtyccy – wyruszali w odwiedziny do okolicznych domostw, domagając się poczęstunku. Jeżeli ofiara zadowoliła kapłanów, zapalali przed domem świecę i wkładali ją do wyrzeźbionej w rzepie głowy „Jacka O’Lanterna”, co miało chronić mieszkańców przed atakami złośliwych demonów. Jeśli poczęstunek był zbyt skromny, druidzi rzucali na dom klątwę. Dziś przebrane dzieci odwiedzają domy sąsiadów i wypowiadają hasło „Trick or treat” – „Psikus albo poczęstunek”. Dostają wtedy słodycze, a tym, którzy wybierają „psikusa”, robią złośliwe żarty.
Chłopiec i dziewczynka pukają do drzwi. Otwiera im mężczyzna i częstuje ich cukierkami.
Chłopiec i dziewczynka: Trick or treat!
Mężczyzna: Good evening, dear children. Here you are.
Chłopiec i dziewczynka: Thank you. Happy Halloween.
Mężczyzna: Happy Halloween.
Asystent: Halloween. Trick or treat. Scena trzecia, ujęcie pierwsze.
Na scenie pojawia się chłopiec w przebraniu żołnierza widmo. Puka on do drzwi, które otwiera bardzo niezadowolona z jego wizyty babcia.
Chłopiec: Trick or treat!
Babcia: Go away! Or I will call the police!
Chłopiec: Ok, so you want my trick.
Chłopiec w przebraniu żołnierza widmo wylewa olej, puka do drzwi i ucieka.
Babcia: I will call the police!!!!
Babcia przewraca się przy drzwiach.
Reżyser: Great! Now the next scene. What is it, Iga?
Asystentka/lektor: Święta Bożego Narodzenia.
Reżyser: Christmas. Quick. Bring the table and chairs...Mother, father and grandmother are sitting at the table...and the child is looking into the Christmas stocking. Where is the Christmas stocking?
Mama, tata i babcia siadają przy stole, a dziecko zagląda do świątecznej skarpety.
Asystentka/lektor: Reżyser pyta gdzie jest świąteczna skarpeta!
Dziecko: I’ve got it.
Reżyser: Ok. Let’s start!
Asystent: Christmas, scena pierwsza, ujęcie pierwsze.
Reżyser: Action!
Asystentka/lektor: Okres Bożego Narodzenia zaczyna się o zachodzie słońca 24 grudnia i trwa do zmierzchu 5 stycznia. Jest to 12 dni, dlatego też okres świąteczny znany jest jako Twelve Days of Christmas. W wigilię 24 grudnia dzieci wieszają świąteczne skarpety przy kominku lub łóżku wierząc w to, że święty Mikołaj wypełni je prezentami. 25 grudnia cała rodzina je wspólnie świąteczny obiad, po którym wszyscy śpiewają kolędy.
Cała rodzina śpiewa przy stole kolędę. Tata gra na gitarze, a dziecko na tamburynie.
Kolęda “Jingle bells”
Dashing through the snow
On a one horse open sleigh
O'er the fields we go
Laughing all the way
Bells on bob tails ring
Making spirits bright
What fun it is to sing
A sleighing song tonight
Oh, jingle bells, jingle bells
Jingle all the way
Oh, what fun it is to ride
On a one horse open sleigh
Jingle bells, jingle bells
Jingle all the way
Oh, what fun it is to ride
On a one horse open sleigh.
Asystentka/lektor: Na świątecznym stole w Wielkiej Brytanii nie może zabraknąć Christmas crackers – strzelających upominków bożonarodzeniowych. W środku takiego cukierka znajduje się zwykle papierowa korona, mały prezent oraz karteczka z dowcipem.
Dziecko: Mum, let’s open our crackers!
Mama: Yes, my dear.
Cała rodzina staje przed stołem, wszyscy krzyżują ręce i ciągną za cukierki. Następnie zakładają korony i oglądają upominki.
Mama: Oliwia, please read your joke first.
Dziecko: Ok, mum. "What's grey, yellow, grey, yellow, grey, yellow, grey, yellow, grey, yellow?
Asystentka/lektor: Co jest szare, żółte, szare, żółte, szare, żółte, szare, żółte, szare, żółte?
Dziecko: "An elephant rolling down a hill with a daisy in its mouth."
Asystentka/lektor: Słoń toczący się ze wzgórza ze stokrotką w buzi.
Dziecko: Oh grandma, please read your joke.
Babcia: What is green and stands in the corner?
Asystentka/lektor: Co jest zielone i stoi w kącie?
Babcia: A naughty frog.
Asystentka/lektor: Niegrzeczna żaba.
Mama: Now, my turn. Why do birds fly south in winter?
Asystentka/lektor: Dlaczego ptaki odlatują zimą na południe?
Mama: Because it's too far to walk.
Asystentka/lektor: Ponieważ to zbyt daleko aby iść pieszo.
Tata: Which type of dog has no tail?
Asystentka/lektor: Jaki rodzaj psa nie ma ogona?
Tata: A hot dog.
Reżyser: Ok, mamy to. Now 5 o’clock tea.
Asystent: 5 o’clock tea, scena pierwsza, ujęcie pierwsze.
Reżyser: Action!
Na scenie pojawiają się dwie kobiety. Siadają one przy stole i rozmawiają.
Asystentka/lektor: Brytyjski zwyczaj popołudniowej herbaty serwowanej o piątej po południu„Five o’clock Tea” został zapoczątkowany w 1661 roku przez księcia Charlesa II i jego żonę, Portugalkę, Catherine de Braganza. Oboje byli wyjątkowymi miłośnikami herbaty sprowadzanej z odległych kolonii.
Jedna z kobiet parzy herbatę. Następnie obie panie delektują się herbatą.
Asystentka/lektor: W 1915 r. w książce „The Afternoon Tea Book” opublikowano przepis na pyszną „Five o’clock Tea”. Recepta obowiązuje do dzisiaj:
"Wypełnij czajnik świeżą zimną wodą i wstaw do gotowania . Zalej herbatę bezpośrednio z gotującego się czajnika. Nigdy nie rób herbaty z wody która była za długo gotowana lub została zagotowana 2 razy. Im woda jest szybciej zagotowana, tym lepiej. Ogrzej dzbanek, wsyp herbatę do dzbanka w odpowiednich proporcjach. 1 łyżeczkę herbaty na każdą osobę i dodatkowo 1 łyżeczkę.
Wypełnij gotującą się wodą. Przykryj dzbanek i pozwól na odstanie od 5 do 7 minut, do naciągnięcia."
Tradycyjnie angielska herbata jest podawana w dzbanku oraz nalewana do porcelanowych filiżanek, często z dodatkiem mleka i cukru. Nie może też zabraknąć łyżeczek, półmiska cytryn, widelczyków oraz wazonu kwiatów. „Na ząb” pododaje się przeróżne kanapki oraz gorące babeczki z masłem, ciasto i sezonowe owoce.
„Afternoon Tea” jest również określana mianem „low tea”, ponieważ herbata była podawana głównie w salonie, gdzie znajdują się niskie krzesła i sofy. Obecnie herbatę serwuje się między godziną trzecią a piątą. Anglicy coraz rzadziej piją popołudniową, tradycyjną już herbatę we własnych domach — częściej w hotelach, restauracjach czy herbaciarniach.
Reżyser: And now it’s time for a pancake race!
Asystentka/lektor: Tak panie reżyserze wyścig z naleśnikami.
Reżyser: Ok. Please tell us if you are ready.
Uczestnicy wyścigu z naleśnikami: We are ready!
Asystent: Pancake race, scena pierwsza, ujęcie pierwsze.
Reżyser: Action!
Uczestnicy wyścigu rozgrzewają się przed biegiem.
Asystentka/lektor: Ostatni dzień karnawału - wtorek przed Środą Popielcową znany jest w Wielkiej Brytanii jako Shrove Tuesday, czyli „tłusty wtorek” będący odpowiednikiem naszego tłustego czwartku. Ponieważ Brytyjczycy zajadają się wówczas naleśnikami, dzień ten nosi zwyczajowo nazwę Pancake Day. Naleśnik symbolizuje dostatek i urodzaj, bo zrobiony jest ze składników, których nie wolno nadużywać w czasie postu. W tym dniu naleśniki nie stanowią tylko pysznej przekąski. Stanowią także główny element tradycyjnego wyścigu – pancake race.
Zawodnicy rozpoczynają bieg z patelniami.
Asystentka/lektor: Zawodnicy biegną od startu do mety z naleśnikiem na patelni, równocześnie go podrzucając. To stary zwyczaj pochodzący jeszcze z czasów późnego średniowiecza. Legenda głosi, że pewna gospodyni była tak zajęta smażeniem naleśników, że zapomniała o mszy. Przypomniały jej o niej dopiero kościelne dzwony. Podobno tak się spieszyła, że wybiegła z domu trzymając w ręce patelnię z naleśnikiem. Od tamtej pory wyścigi organizowane są w różnych miejscowościach Wielkiej Brytanii. Konkurs trwa dwie minuty, podczas których należy obracać naleśnik przygotowany ze 170 gramów masła, na patelni o obwodzie 21,5 cm i wadze przynajmniej 340 gramów.
Reżyser: Stop! Where is the man who says: toss?
Asystentka/lektor: Pan, który mówi kiedy przerzucać naleśniki! Panie Michale zapraszamy!
Reżyser: Ok., once again. Pani Igo 7 ostatnich zdań, please.
Asystent: Pancake race, scena pierwsza, ujęcie drugie.
Reżyser: Action!!
Zawodnicy rozpoczynają bieg z patelniami. Na trasie wyścigu stoi mężczyzna, który mówi zawodnikom kiedy przerzucać naleśniki.
Asystentka/lektor: Zawodnicy biegną od startu do mety z naleśnikiem na patelni, równocześnie go podrzucając. To stary zwyczaj pochodzący jeszcze z czasów późnego średniowiecza. Legenda głosi, że pewna gospodyni była tak zajęta smażeniem naleśników, że zapomniała o mszy. Przypomniały jej o niej dopiero kościelne dzwony. Podobno tak sie spieszyła, że wybiegła z domu trzymając w ręce patelnię z naleśnikiem. Od tamtej pory wyścigi organizowane są w różnych miejscowościach Wielkiej Brytanii. Konkurs trwa dwie minuty, podczas których należy obracać naleśnik przygotowany ze 170 gramów masła, na patelni o obwodzie 21,5 cm i wadze przynajmniej 340 gramów.
Reżyser: Great. ..and now the last one – the Scottish dance.
Asystent: The Scottish dance – scena pierwsza, ujęcie pierwsze.
Reżyser: Action!
Na scenie pojawiają się tancerze, którzy rozgrzewają się przed tańcem.
Asystentka/lektor: Najprawdopodobniej tańce szkockie mają swój początek w powszechnych w antycznej Europie tańcach wykonywanych przed i po bitwach oraz popularnych pośród celtów zabaw wiejskich ceilidh. Tradycyjny szkocki taniec jest do dziś bardzo popularny i na terenie kraju organizuje się zawody tańca dla panów, pań i dzieci. Tańce szkockie można podzielić na trzy grupy:
- tańce góralskie
- tańce sali balowej
- tańce ceilidh
Podczas wykonywania większości tańców mężczyźni noszą kilt.
Kilt, bo tak nazywamy tradycyjny strój szkocki, to przede wszystkim plisowana spódnica w kratę. Bynajmniej nie chodzi tutaj o zwykły wzór – ten nosi nazwę tartan i powstaje w wyniku nakładania na siebie linii i mieszanki rozmaitych kolorów. Kilt noszony jest przez Szkotów podczas uroczystości rodzinnych i narodowych oraz w czasie tradycyjnych szkockich zawodów sportowych .
Także dudziarze występują w kiltach. Kilt kobiecy jest natomiast noszony z okazji tradycyjnych zawodów tanecznych oraz jako element stroju szkolnego, obowiązkowego w niektórych rejonach Szkocji.
Tancerze tańczą szkocki taniec.
Reżyser: Thank you everyone. Good Job.
I would like to thank especially miss Iga and all the actors. Come here, please. Bravo!!!
And now questions for you.
Asystentka/lektor: A teraz nadszedł czas na pytania sprawdzające Waszą czujność podczas oglądania nagrania naszego filmu.
Za każdą prawidłową odpowiedź czekają upominki.
1. Jak nazywa się w języku angielskim Święto Duchów?
Odp.: Halloween.
2. Co mówią dzieci odwiedzające domy podczas święta Halloween?
Odp.: Trick or treat.
3. Co to jest „Jack-o-lantern”?
Odp.: Wydrążona dynia z oczami, nosem i buzią oraz zapaloną świecą w środku.
4. W języku angielskim Święta Bożego Narodzenia to jeden wyraz. Jaki?
Odp.: Christmas.
5. Jakie trzy rzeczy znajdują się w środku Christmas crackers – bożonarodzeniowych cukierków?
Odp.: Papierowa korona, mały prezent oraz karteczka z dowcipem.
6. O której godzinie serwuje się tradycyjną brytyjską herbatę?
Odp.: O piątej po południu.
7. Co to jest pancake race?
Odp.: Wyścig z naleśnikami.
8. Jak nazywamy tradycyjny szkocki strój?
Odp.: Kilt.