Wymagania edukacyjne z języka angielskiego w kl.I-III

Wymagania edukacyjne z języka angielskiego
w klasach I-III szkoły podstawowej zgodnie z NPP
rok szkolny 2012/2013

Wytyczne zawarte w programie nauczania zakładają, iż głównym zadaniem nauki języka angielskiego w pierwszym okresie szkoły podstawowej jest przygotowanie uczniów do rozumienia i formułowania (najpierw powtarzania, potem także tworzenia) prostych wypowiedzi w języku angielskim. Zakłada się, że jednym z celów nauczania jest przygotowanie uczniów w sferze wrażliwości językowej do kontynuowania nauki języka angielskiego w następnych klasach. Z takiego podejścia wynika kilka niezbędnych warunków określających charakter prowadzenia zajęć oraz stawianych celów nauczania. Przede wszystkim należy mieć na uwadze możliwości i cechy charakterystyczne omawianej grupy wiekowej. Ze względu na fakt, że decydującym i możliwym do zrealizowania celem edukacyjnym w tym etapie nauczania jest sprawność komunikacji, zakładamy, że zajęcia będą prowadzone w sposób odzwierciedlający podejście komunikacyjne, z uwzględnieniem technik charakterystycznych dla metody audiolingwalnej (ćwiczenia typu drill) oraz metody reagowania ciałem (Total Physical Response), co prowadzi do zdominowania procesu nauczania przez osiąganie sprawności mówienia oraz słuchania. Można rzec, iż sprawności czytania oraz pisania są traktowane, przynajmniej na początku omawianego okresu nauki, w sposób drugorzędny (wtórny) w stosunku do wspomnianych wcześniej sprawności.

Wymagania w klasie I:
Ocenie podlegają dwie główne sprawności językowe, jednakże nie wcześniej niż w połowie
pierwszego okresu roku szkolnego.

MÓWIENIE I ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu celującym:
-zakres umiejętności i wiedzy jest wyższy od wymaganego na stopień bardzo dobry.

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu bardzo dobrym:
-uczeń często rozumie proste polecenia bez problemu,
-uczeń rozpoznaje słowa i zwroty w kontekście,
-u. szybko reaguje na język używany do komunikacji w klasie,
-u.pamięta słownictwo,
-u.bardzo chętnie uczestniczy w ćwiczeniach ustnych (piosenki,wierszyki,rymowanki),
-u.używa języka do komunikacji w klasie,
-u.samodzielnie recytuje,śpiewa piosenki,
-u. zazwyczaj rozumie znaczenie wyrazów,
-u.bez problemu stosuje proste wyrażenia i zwroty grzecznościowe

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu dobrym:
-u.rozumie proste polecenia,
-u.rozpoznaje słowa i zwroty w kontekście,czasami z pomocą nauczyciela,
-u.często reaguje na język używany do komunikacji w klasie,
-u.pamieta większość słownictwa,
-u.czasami chętnie uczestniczy w zabawach klasowych,
-u.czasami samodzielnie lub z niewielką pomocą recytuje, śpiewa piosenki,
-u.czasami rozumie słownictwo angielskie,
-u.stosuje zwroty i wyrażenia grzecznościowe z niewielkim problemem

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu dostatecznym:
-u.rzadko rozumie proste polecenia i zwroty,
-u.rzadko reaguje na język używany w klasie,
-u.zazwyczaj z pomocą nauczyciela stosuje proste wyrażenia i zwroty,
-u.ma problemy z recytacją wierszyków lub rymowanek,
-u.bardzo rzadko używa języka do komunikacji w klasie (z pomocą nauczyciela),
-u.rzadko rozumie znaczenie słó angielskich

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu dopuszczającym:
-uczeń ma bardzo duże problemy z zapamiętanie i rozumieniem słownictwa,
-u.nie stosuje zwrotów językowych,
-u.z dużą pomocą nauczyciela powtarza słówka,
-u.nie recytuje samodzielnie wierszyków i rymowanek

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu niedostatecznym:
-u.nie pamięta ani nie stosuje żadnych zwrotów i wyrażeń,
u.nie zna słówek angielskich,
-u.nie śpiewa ani nie recytuje rymowanek i wierszyków,
-u.nie rozumie znaczenia słów angielskich.

W początkowym okresie nauki języka obcego szczególny nacisk kładzie się na aktywność podczas zajęć,trzeba zwrócić uwagę na chęć uczestniczenia dziecka w zajęciach,co powinno być oceniane na równi z indywidualnymi możliwościami językowymi.
Dlatego też, każde dziecko ma szansę zdobycia pozytywnej oceny, jeżeli nauczyciel weźmie pod uwagę nie tylko stopień opanowania materiału, lecz także zaangażowanie i wysiłek włożony w pracę, dobór form i metod oraz aktywność w podejmowaniu zadań.

Wymagania w kl. II-III:
W klasach starszych początkowego etapu nauczania ocenia się wszystkie cztery sprawności językowe_mówienie ,rozumienie ze słuchu ,pisanie i czytanie.

MÓWIENIE I ROZUMIENIE ZE SŁUCHU oraz CZYTANIE I PISANIE w stopniu celującym:
-zakres wiedzy i umiejętności jest wyższy od wymaganego na stopeń bardzo dobry.
MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu bardzo dobrym:
-uczeń często rozumie proste polecenia bez problemu,
-uczeń rozpoznaje słowa i zwroty w kontekście,
-u. szybko reaguje na język używany do komunikacji w klasie,
-u.pamięta słownictwo,
-u.bardzo chętnie uczestniczy w ćwiczeniach ustnych (piosenki,wierszyki,rymowanki),
-u.używa języka do komunikacji w klasie,
-u.samodzielnie recytuje,śpiewa piosenki,
-u. zazwyczaj rozumie znaczenie wyrazów,
-u.bez problemu stosuje proste wyrażenia i zwroty grzecznościowe

CZYTANIE I PISANIE
-u.doskonale i biegle czyta krótkie teksty,
-u.bez problemu rozumie sens prostych tekstów,
-u.potrafi znaleźć informację w tekście,
-u.przepisuje wyrazy i proste zdania bez problemu,
-u.odwzorowuje proste konstrukcje zdaniowe,

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu dobrym:
-u.rozumie proste polecenia,
-u.rozpoznaje słowa i zwroty w kontekście,czasami z pomocą nauczyciela,
-u.często reaguje na język używany do komunikacji w klasie,
-u.pamięta większość słownictwa,
-u.czasami chętnie uczestniczy w zabawach klasowych,
-u.czasami samodzielnie lub z niewielką pomocą recytuje, śpiewa piosenki,
-u.czasami rozumie słownictwo angielskie,
-u.stosuje zwroty i wyrażenia grzecznościowe z niewielkim problemem

CZYTANIE I PISANIE
-u.z łatwością czyta krótkie teksty,
-u.bez problemu rozumie sens prostych tekstów,
-u.potrafi znaleźć informację w tekście,
-u.przepisuje wyrazy i proste zdania ,
-u.odwzorowuje proste konstrukcje zdaniowe,

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu dostatecznym:
-u.rzadko rozumie proste polecenia i zwroty,
-u.rzadko reaguje na język używany w klasie,
-u.zazwyczaj z pomocą nauczyciela stosuje proste wyrażenia i zwroty,
-u.ma problemy z recytacją wierszyków lub rymowanek,
-u.bardzo rzadko używa języka do komunikacji w klasie (z pomocą nauczyciela),
-u.rzadko rozumie znaczenie słów angielskich

CZYTANIE I PISANIE
-u.z małymi problemami czyta krótkie teksty,
-u. rozumie sens prostych tekstów (z podpowiedzią nauczyciela),
-u rzadko.potrafi znaleźć informację w tekście,
-u.przepisuje wyrazy i proste zdania z małymi podpowiedziami ,
-u. rzadko samodzielnie odwzorowuje proste konstrukcje zdaniowe,

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu dopuszczającym:
-uczeń ma bardzo duże problemy z zapamiętanie i rozumieniem słownictwa,
-u.nie stosuje zwrotów językowych,
-u.z dużą pomocą nauczyciela powtarza słówka,
-u.nie recytuje samodzielnie wierszyków i rymowanek

CZYTANIE I PISANIE
-u.z małymi problemami czyta krótkie teksty,
-u. bardzo rzadko rozumie sens prostych tekstów (z podpowiedzią nauczyciela),
-u rzadko.potrafi znaleźć informację w tekście,
-u.przepisuje wyrazy i proste zdania z małymi podpowiedziami ,
-u.zazwyczaj nie odwzorowuje samodzielnie prostych konstrukcji zdaniowych

MÓWIENIE i ROZUMIENIE ZE SŁUCHU w stopniu niedostatecznym:
-u.nie pamięta ani nie stosuje żadnych zwrotów i wyrażeń,
u.nie zna słówek angielskich,
-u.nie śpiewa ani nie recytuje rymowanek i wierszyków,
-u.nie rozumie znaczenia słów angielskich.

CZYTANIE I PISANIE
-u.nie czyta krótkich tekstów,
-u. nie rozumie sensu prostych tekstów (mimo podpowiedzi nauczyciela),
-u nie.potrafi znaleźć informacji w tekście (nawet z pomocą nauczyciela)
-u.przepisuje wyrazy i proste zdania z dużą trudnością lub wcale ,
-u. nie odwzorowuje samodzielnie prostych konstrukcji zdaniowych (pomimo pomocy nauczyciela).

ORGANIZACJA PROCESU SPRAWDZANIA WIADOMOŚCI I OCENIANIA - PSO

KLASY I-III

• Stosuje się oceny bieżące wg skali obowiązującej w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania w stopniach (punktach) 1 – 6.
• W trakcie roku szkolnego przewiduje się następujące formy sprawdzania, ich liczbę i planowany termin:

Lp. Forma aktywności Klasy I Klasy II-III
1. Sprawdziany/Test

x

2 w semestrze (kl.II)
4 w semestrze (kl.III)

2. Technika czytania Nie podlega ocenie 2 w semestrze(kl.II)
3-4 w sem.(kl.III)
3. Wypowiedzi ustne 2 w semestrze 2 w semestrze (kl.II)
3 w sem. (kl.III)

4. Pismo (po śladzie) podlega ocenie dopiero pod koniec I semestru 3 w semestrze (kl.II)
4 w sem.(kl.III)
5. Pisanie z pamięci i ze słuchu Nie podlega ocenie 1 w semestrze (kl.II)
2-3 w sem.(kl.III)
6. Prace domowe Na bieżąco (4-5) Na bieżąco
7. Aktywność na zajęciach W zależności od aktywności dzieci Na bieżąco

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH
DO INDYWIDUALNYCH POTRZEB PSYCHOFIZYCZNYCH I EDUKACYJNYCH UCZNIA

1. Zasady ogólne

Dostosowanie wymagań
• powinno dotyczyć głównie form i metod pracy z uczniem, zdecydowanie rzadziej treści nauczania
• nie może polegać na takiej zmianie treści nauczania, która powoduje obniżanie wymagań wobec uczniów z normą intelektualną
• nie oznacza pomijania haseł programowych, tylko ewentualne realizowanie ich na poziomie wymagań koniecznych lub podstawowych
• nie może prowadzić do zejścia poniżej podstawy programowej, a zakres wiedzy i umiejętności powinien dać szansę uczniowi na sprostanie wymaganiom kolejnego etapu edukacyjnego.

Podstawa prawna:

- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych
(z późniejszymi zmianami z dn. 17.11.2010 r.).
- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych.

Języki obce -j. angielski

a. Funkcjonowanie ucznia
W trakcie nauki języka angielskiego uczeń dyslektyczny może napotkać wiele specyficznych trudności. Mianowicie kłopot może mu sprawiać różnicowanie głosek zbliżonych fonetycznie, wypowiadanie głosek nieistniejących w języku polskim (the), różnicowanie wyrazów podobnie brzmiących, powtarzanie dłuższych i trudniejszych wyrazów. Czytanie jest jeszcze trudniejsze niż po polsku, ponieważ w j. angielskim istnieje wiele wyrazów, w których takim samym literom odpowiadają różne głoski („ch”: chalk - Christmas). Odczytywanie transkrypcji fonetycznej ze słownika jest prawie niemożliwe.
Kolejną trudność stanowi prawidłowe stosowanie przyimków. Dziecku, które generalnie ma problemy z orientacją w czasie, bardzo trudno jest zrozumieć różnice między czasami gramatycznymi w j. angielskim, zwłaszcza gdy nie ma jednoznacznego odpowiednika danego czasu w języku polskim (np. Present Perfekt).

b . Praktyczne rady dla nauczyciela :
• Stosować pomoce audiowizualne: taśmy, obrazki, filmy, mapy, diagramy.
• Pokazywać uczniom różne sposoby zapamiętywania słówek, robienia notatek itp.
• Zalecać słuchanie tekstów w domu.
• Zachęcać do stałego używania słownika z wykorzystaniem planszy z alfabetem ( stała pomoc na ławce).
• Używać kolorów dla wzmocnienia wrażeń wzrokowych.
• Oznaczyć etykietami przedmioty w klasie.
• Na tablicy pisać wyraźnie, dużymi literami.
• Nowe słówka wprowadzać odgrywając scenki i dialogi.
• Wprowadzać w tok nauki formy zabawowe: gry, quizy, piosenki.
• Oceniać przede wszystkim poprawność wypowiedzi ustnych i strony merytorycznej prac pisemnych. Powinno się stosować dodatkowo ocenę opisową.

I. Uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim i umiarkowanym (dotyczy większości przedmiotów)

Symptomy trudności Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych
• brak samodzielności, pomysłowości, inicjatywy i przemyślanego planu działania,
• zaburzenia orientacji przestrzennej,
• niski poziom sprawności grafomotorycznej,
• nieadekwatną samoocenę,
• gorszą samokontrolę,
• mniejsze poczucie odpowiedzialności,
• trudności powiązania nowej wiedzy z wcześniej posiadaną,
• trudności w stosowaniu zdobytej wiedzy w konkretnym działaniu,
• zwolnione tempo pracy,
• zaniżoną samoocenę,
• trudności w opanowywaniu podstawowych technik szkolnych: czytanie, pisanie, mówienie,
• trudności w odpowiednim odbiorze intencji i rozumieniu innych osób,
• trudności w trwałym zapamiętywaniu treści, szczególnie powiązanych ze sobą logicznie,
• zaburzenia uwagi (trudności z koncentracją, zdolnością selekcjonowania informacji). • uczenie w indywidualnym tempie, wyznaczanie i osiąganie indywidualnych celów zgodnych z możliwościami ucznia,
• ograniczenie instrukcji słownych na rzecz wprowadzania słowno-pokazowych,
• stosowanie wielu powtórzeń udzielanych instrukcji i stałe utrwalanie zapamiętanych treści,
• stały nadzór, gdyż uczniowie ci szybciej się nużą, z chwilą występowania trudności łatwo rezygnują i mają tendencję do pozostawiania niedokończonej pracy,
• przywiązywanie wagi do specjalnych bodźców pozytywnych w formie pochwały, zachęty, nagrody,
• nieustanne motywowanie do dalszych działań poprzez stosowanie różnego rodzaju wzmocnień,
• okazywanie aprobaty, pochwały dla podejmowanego wysiłku i akceptacji, pozwalające na budowanie pozytywnego obrazu siebie,
• wzmacnianie procesu uczenia się przez stosowanie metod aktywizujących,
• wdrażanie uczniów do samodzielności,
• ukazywanie uczniom związku między wiedzą nabywaną podczas zajęć a jej praktycznym wykorzystywaniem w różnych sytuacjach życia codziennego.

Formy dostosowania wymagań edukacyjnych z poszczególnych przedmiotów można także zaczerpnąć z dostosowań edukacyjnych dla uczniów o inteligencji niższej niż przeciętna.

II. Uczniowie o inteligencji niższej niż przeciętna

Symptomy trudności Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych
• słabe oceny pomimo starań i wysiłków ucznia,
• trudności w czytaniu i pisaniu (trudność z kojarzeniem określonych dźwięków – głosek z odpowiadającymi im symbolami – literami),
• trudności w rozumieniu czytanych treści,
• trudności w samodzielnym wypowiadaniu się, formułowaniu wniosków i sądów, w uogólnianiu, myśleniu abstrakcyjnym,
• niski (często odpowiadający wcześniejszej fazie rozwojowej) poziom rozwoju słowno – pojęciowego,
• ubogie słownictwo, zniekształcenia w jego obrębie,
• wadliwa struktura gramatyczna wypowiedzi ustnych i pisemnych,
• słabsza sprawność manualna
• trudności w zapamiętywaniu nowych wiadomości przy stosowaniu konwencjonalnych sposobów zapamiętywania,
• duże problemy z przywołaniem z pamięci odległych partii materiału (słaba pamięć długotrwała, operacyjna),
• trudności z selekcją wiadomości i wychwyceniem myśli przewodniej w dłuższych tekstach,
• wolne tempo procesów umysłowych i działania.
• zmniejszenie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań w trakcie lekcji i w ramach zadań domowych,
• dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie zgodnie z ustalonym zakresem i terminem,
• wydłużanie czasu na odpowiedź,
• wprowadzenie dodatkowych środków dydaktycznych, np. ilustracji, prezentacji multimedialnych czy audiowizualnych,
• odwoływanie się do znanych sytuacji z życia codziennego,
• częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień, sprawdzenia poprawności pracy,
• zezwalanie na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach oraz odpowiednia ich kontrola i ocena,
• wyznaczanie większej ilości czasu i powtórzeń na opanowanie materiału, udzielanie pomocy przez nauczyciela w formie dodatkowych syntetycznych notatek z danego zakresu materiału,

III. Uczniowie słabo słyszący i niesłyszący

Symptomy trudności Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych

• trudności w opanowaniu techniki czytania,
• niepełne rozumienie treści tekstów
i poleceń - uboższe słownictw
• trudności w samodzielnym czytaniu,
• opuszczanie, dodawanie, przestawianie, podwajanie liter ,
• trudności w formułowaniu wypowiedzi pisemnych na określony temat
• trudności w uczeniu się ze słuchu na
• lekcji, , zapamiętywaniu, rozumieniu poleceń złożonych, instrukcji
• nie wymagać, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst , dawać więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub testów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytaniu
• raczej nie angażować do konkursów czytania
• uwzględniać trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, dawać więcej czasu, instruować lub zalecać przeczytanie tekstu wcześniej w domu
• częściej sprawdzać zeszyty szkolne ucznia, ustalić sposób poprawy błędów, czuwać nad wnikliwą ich poprawą, oceniać poprawność
i sposób wykonania prac
• pisanie ze słuchu zastąpić inną formą ćwiczeń (rozsypanka wyrazowa uzupełnianie luk w tekście, porządkowanie loteryjki gramatyczno-ortograficznej).

IV. Uczniowie słabo widzący i niewidzący

Symptomy trudności Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych
• niechęć do wysiłku wzrokowego,
• nieprawidłowa technika czytania,
• trudności w zrozumieniu czytanego tekstu wynikające z konieczności skoncentrowania się na odkodowywaniu,
• wolniejsze tempo czytania związane z problemami w całościowym spostrzeganiu wyrazu, zdania,
• możliwe trudności w pisaniu z uwagi na obniżoną sprawność spostrzegania i zakłóconą koordynację wzrokowo – ruchową,
• możliwe popełnianie wielu błędów: przestawianie, mylenie, opuszczanie liter, błędy ortograficzne, złe rozplanowanie stron w zeszycie,
• wzmożona męczliwość,
• drażliwość,
• skrócenie czasu koncentracji,
• trudności z wykonywaniem codziennych trudności,
• brak trwałej pamięci wzrokowej, • właściwe umiejscowienie dziecka w klasie, zapewniające odpowiednie oświetlenie i widoczność,
• udostępnianie wszystkich materiałów, w tym także sprawdzających wiedzę, w wersji optycznej dostosowanej do potrzeb ucznia (np. odpowiedni rozmiar czcionki),
• stosowanie kolorowych podkreśleń w tekście w celu ułatwienia orientacji (po wcześniejszym sprawdzeniu czy taka forma odpowiada uczniowi),
• zwracanie uwagi na szybką męczliwość dziecka związaną ze zużywaniem większej energii na patrzenie i interpretację informacji uzyskanych drogą wzrokową – wydłużanie czasu na wykonanie określonych zadań,
• przygotowywanie gotowych notatek do wklejenia do zeszytu,
• dopuszczenie przygotowywania prac pisemnych na komputerze,
• umożliwienie korzystania z potrzebnych urządzeń wspomagających (lupa, kolorowe folie, zakładka z okienkiem) i dbanie o korzystanie z nich,
• w celu sprawdzenia i uzupełnienia słownego trafności doznań wzrokowych,
• głośne odczytywanie zapisów z tablicy, kontrolowanie zapisów prowadzonych w trakcie lekcji w zeszycie w celu eliminowania ewentualnych błędów,
• różnicować formy sprawdzania wiadomości, przewaga odpowiedzi ustnych nad pisemnymi,
• stosowanie komentarza ustnego, uściślającego czynności nauczyciela,
• zezwolenie uczniowi na podchodzenie do tablicy celu sprawdzenia zapisanego tekstu,
• stosowanie zasady: blisko i z możliwością dotyku,
• wydłużenie czasu prac pisemnych.

V. Uczniowie z autyzmem

Symptomy trudności Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych i organizacji pracy z uczniem
• skłonność do powracania do sztywnych, stereotypowych zachowań w sytuacji uczenia się czegoś nowego,
• trudności z samodzielnym kończeniem powierzonych zadań,
• trudności z zastosowaniem zdobytej wiedzy w nowych sytuacjach,
• zastosowanie zaleceń zawartych w indywidualnych programach terapeutycznych,
• porządkowanie sposobu uczenia się, dzielenie zadań na mniejsze etapy, aby były one dla dziecka jasne i możliwe do wykonania z minimalna liczbą błędów,
• wykorzystywanie obrazków, piktogramów, zdjęć przedstawiających sekwencję zdarzeń lub zadań do wykonania,
• jasne określanie oczekiwań wobec ucznia,
• udzielanie dodatkowych, konkretnych i szczegółowych wskazówek co do sposobu wykonania zadania,
• nagradzanie każdej dobrze wykonanej części zadania,
• umożliwienie uczniowi odłączenie się od grupy, zrelaksowanie się i wyciszenie negatywnych emocji wywołanych określoną sytuacja lub zadaniem,
• wykorzystywanie w procesie nauczania mocnych stron uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem preferowanego stylu poznawania i zapamiętywania, i równoczesnym kompensowaniu pozostałych,
• dostosowanie sposobu sprawdzania wiadomości do jego możliwości komunikacyjnych oraz specyfiki funkcjonowania (przy odpytywaniu ustnym stawianie dodatkowych pytań, stosowanie testów, wydłużanie czasu na udzielenie odpowiedzi),

VI. Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową

Uczniowie z mózgowym porażeniem dziecięcym

Symptomy zaburzeń Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych i organizacji pracy z uczniem
Trudności w pisaniu:
• trudności wynikające z zaburzonej percepcji wzrokowej; problemy przepisywaniem, mylenie liter, znaków wielkości i mniejszości, cyfr,
• trudności wynikające z zaburzonej koordynacji wzrokowo – ruchowej i zaburzonej lateralizacji; niestaranne brzydkie pismo, niekształtne litery, brak płynnego łączenia liter,
• błędy ortograficzne,
• mało precyzyjne ruchy rąk,

Trudności w czytaniu:
• problemy z automatyzacją czytania i ze zrozumieniem przeczytanego tekstu,
• zaburzony akcent i intonacja,
• błędne spostrzeganie liter, zmiana kolejności liter, opuszczanie liter i wyrazów, czytanie od środka linijki lub od prawej do lewej strony,
Inne trudności:
• słabsza pamięć słuchowa, problemy z zapamiętaniem, wierszy,
• zaburzenia mowy, głównie u dzieci z porażeniem prawostronnym,
• zaburzenia wzroku powodowane głównie uszkodzeniem struktur mózgowych związanych funkcją widzenia (krótkowzroczność, dalekowzroczność, zaburzenia akomodacji, ubytki w polu widzenia),
• utrudnione podążanie wzrokiem za poruszającym się przedmiotem spowodowane nieprawidłowymi ruchami gałek ocznych,
• zaburzenia koncentracji uwagi związane z nadmierną wrażliwością układu nerwowego,
• zaburzenia słuchu,
• zaburzenia koordynacji wzrokowo – ruchowej,
• zaburzenia schematu ciała (somatognozji),
• obniżony poziom motywacji,
• niska samoocena, która może prowadzić do depresji,
• upośledzenie czynności grafomotorycznych,
• zaburzenia lateralizacji wpływające na trudności w czytaniu i pisaniu,
• zaburzenia myślenia abstrakcyjnego
• większe niż standardowo użycie w edukacji środków informatycznych i materiałów poglądowych,
• zmniejszenie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań w trakcie lekcji i w ramach zadań domowych,
• dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie zgodnie z ustalonym zakresem i terminem,
• wydłużanie czasu na odpowiedź, przeczytanie fragmentu tekstu. kształtowanie motywacji do samodzielnego funkcjonowania i uczestnictwa w życiu społecznym,
• rozwijanie podstawowych umiejętności społecznych,
• przygotowywanie dla ucznia gotowych do wklejenia notatek zawierających najistotniejsze informacje z lekcji,
• wydłużanie czasu pracy lub dawanie mniejszej ilości zadań do wykonania,
• stosowanie większej ilości powtórzeń w celu utrwalenia materiału,
• dzielenie materiału na mniejsze partie,
• w miarę możliwości (jak najczęściej) zastąpienie formy pisemnej formą ustną przy sprawdzaniu materiału,
• umożliwienie przygotowania dłuższych prac pisemnych przy użyciu komputera,
• informowanie z wyprzedzeniem o planowanym terminie i zakresie testu (przygotowanie przykładowych lub pomocniczych pytań, zdań),

VII. Uczniowie z ADHD

Symptomy zaburzeń Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych
• trudności z utrzymaniem uwagi, uczeń nie jest w stanie skoncentrować się na lekcjach,
• problemy z kontrolą impulsywności, wydaje się, że nie słucha tego, co do niego mówimy,
• ma kłopoty z dokończeniem podjętego zadania i wykonywaniem codziennych obowiązków,
• trudności ze zorganizowaniem sobie pracy lub innych zajęć,
• unikanie, niechęć lub okazywanie złości przy podjęciu dłuższego wysiłku umysłowego,
• łatwo rozprasza się pod wpływem bodźców zewnętrznych,
• uczeń prezentuje nerwowe ruchy rąk, stóp, nie jest w stanie usiedzieć na miejscu,
• nadmierna gadatliwość, wyrywanie się do odpowiedzi bez pytania lub zanim zostanie ono sformułowane do końca,
• kłopoty z zaczekaniem na swoją kolej, przerywanie, przeszkadzanie innym,
• nieumyślne psucie różnych rzeczy,
• uleganie częstym kontuzjom, wypadkom, • wzmacnianie wszelkich przejawów pożądanego zachowania,
• stosowanie reguł zrozumiałych dla dziecka,
• stosowanie jasnego systemu kar i nagród,
• konsekwencja w postępowaniu, wyciąganie konsekwencji pozytywnych i negatywnych bez odsuwania ich w czasie,
• przekazywanie treści w jasnej, krótkiej formie,
• udzielanie pomocy w zorganizowaniu pracy i uporządkowaniu najbliższego otoczenia,
• dostosowanie wymagań do aktualnych możliwości dziecka,
• eliminowanie z otoczenia, w miarę możliwości, bodźców rozpraszających uwagę ucznia, zapewnienie odpowiedniego miejsca w klasie,
• postępowanie zgodnie z wcześniejszym planem, unikanie sytuacji, w których uczeń mógłby się poczuć zaskoczony,
• organizowani pracy w oparciu o krótkie, urozmaicone zadania i formy aktywności,
• wydawanie poleceń sformułowanych w krótkie, jasne zdania,
• stosowanie dodatkowych symboli porządkujących lub ułatwiających uczniowi zorientowanie się, co powinien robić w danym czasie (np. piktogramy),
• włączanie do pracy w grupie,
• częste sprawdzanie samodzielnie wykonywanej pracy, ewentualne ukierunkowanie, motywowanie do jej ukończenia,
• stosowanie notatek z lukami, lub przygotowywanie syntetycznych notatek dla ucznia, gdy zakres materiału jest większy,
• dostosowanie formy testu, np. zapisywanie na kartce tylko jednego zadania, by nie zniechęcać ucznia ich ilością,
• częściej sprawdzać wiedzę w formie wypowiedzi ustnych,
• indywidualne podejście do dziecka,
• częste sprawdzanie wiadomości i powierzonych mu zadań (zwracanie uwag na dokładność wykonania zadania),
• umożliwienie dziecku odniesienia „małych sukcesów”,
• spokojne i konsekwentne postępowanie,
• ograniczenie do minimum zbędnych bodźców,
• organizowanie przerw w pracy,
• powierzanie dodatkowych, „odpowiedzialnych” funkcji, sprzyjających rozładowaniu ruchowemu,
• unikanie współzawodnictwa,
• niekaranie bezczynnością,
• ustalenie wraz z rodzicami/ opiekunami jednolitego kierunku działań i informowanie na bieżąco o stosowanych środkach zaradczych,

VIII. Uczniowie z dysleksją

Symptomy trudności Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych
• niepełne rozumienie treści tekstów i poleceń, uboższe słownictwo,
• opuszczanie, dodawanie, przestawianie, podwajanie liter i sylab,
• błędy gramatyczne w wypowiedziach ustnych i pisemnych,
• trudności w formułowaniu wypowiedzi pisemnych na określony temat,
• trudności w uczeniu się ze słuchu na lekcji, zapamiętywaniu złożonych poleceń, instrukcji,
• trudności z zapamiętaniem liter alfabetu, mylenie liter o podobnych kształtach,
• opuszczanie drobnych elementów graficznych liter,
• błędy w przepisywaniu i pisaniu z pamięci,
• wolne tempo pisania, wzmożona męczliwość ręki,
• niekształtne litery, nieprawidłowe połączenia, obniżona czytelność pisma,
• nieumiejętność zagospodarowania przestrzeni kartki, • niewymaganie by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst,
• wyznaczanie dłuższego czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub testów, udzielanie pomocy w ich odczytaniu w miarę potrzeby,
• przygotowywanie testów lub kartkówek
• ze względu na trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, wcześniejsze zalecanie przeczytania tekstu w domu, wydłużanie czasu pracy,
• częstsze sprawdzanie zeszytów szkolnych ucznia, wcześniejsze ustalenie sposobu poprawiana błędów, czuwanie nad wnikliwą ich poprawą, ocenianie nie tylko poprawności, ale i sposobu wykonania prac,
• udzielanie pomocy w przygotowaniu się do pisania kartkówki poprzez podanie uczniowi trudniejszych wyrazów, nawet wybranych zdań, które w nim wystąpią; przygotowywanie kartkówki w formie tekstów z lukami,
• indywidualne organizowanie kartkówek,
• indywidualne omawianie błędów,
• nieobniżanie ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach,
• dawanie większej ilości czasu na prace pisemne, sprawdzanie czy uczeń dokończył notatkę z lekcji, sporządzanie gotowych notatek,
• częstsze sprawdzanie wiedzy w formie odpowiedzi ustnych,
• wyrażenie zgody na wykonywanie prac pisemnych (lub ich części) na komputerze,

IX.Uczniowie z zaburzeniami ruchowymi i manualnymi

Symptomy zaburzeń Proponowane formy dostosowania wymagań edukacyjnych
Zaburzenia ruchowe (ogólna niezręczność ciała):
• wzmożone napięcie mięśniowe,
• nieprawidłowa koordynacja wzrokowo – ruchowa,

Zaburzenia manualne (mogą występować na tle ogólnego opóźnienia ruchowego lub mieć charakter izolowany):
• osłabiona precyzja ruchów palców i dłoni, a co za tym idzie nieprawidłowe odtwarzanie znaków graficznych, wolne tempo wykonywania różnych czynności, w tym pisania,
• pismo niekształtne, niestaranne,
• brak połączeń między literami, wychodzenie poza linie,
• nadmierne napięcie mięśniowe co prowadzi do zbyt mocnego naciskania ołówka, długopisu, czego efektem mogą być podarte kartki zeszytu,
• nienadążanie za tempem klasy przy robieniu notatek, w czasie dyktand czy klasówek,
• luki w notatkach z lekcji,
• częste rozdrażnienie z powodu odrzucenia przez rówieśników jako nieatrakcyjnego towarzysza zabaw, niska samoocena,
• niestaranne zeszyty, nieestetyczne,
• powolne tempo pisania, nienadążanie za resztą klasy,
• dziwne zmiany w głosie podczas czytania związane ze złym napięciem mięśniowym organów mownych
• oceniać przygotowanie ucznia do zajęć, jego zaangażowanie i chęć działania,
• nie oceniać zeszytów od strony graficznej,
• sporządzać dla ucznia notatki z lekcji, kiedy zapis jest stosunkowo obszerny lub stosować teksty z lukami (GAPS)

X.Uczniowie z poważnymi zaburzeniami w komunikowaniu się.

- Uczniowie z mutyzmem dziecięcym.

W pracy z dziećmi z mutyzmem najważniejsze jest:

• zwiększenie ich poczucia własnej wartości, dodanie im odwagi i śmiałości i pokonanie ich lęku przed kontaktem werbalnym,
• zachęcanie dzieci do coraz bardziej rozbudowanych wypowiedzi, poczynając najczęściej od liczenia,
• akceptowanie zachowań dzieci i powstrzymywanie się przed krytyką i gniewem w stosunku do nich,
• chwalenie dzieci za każde wypowiadane przez nie słowo, co podnosi ich poczucie własnej wartości i zachęca do dalszego mówienia,
• dążenie do uzyskania spontanicznych wypowiedzi dziecka i podtrzymania mówienia, kiedy nie będzie już ono nagradzane
• niekomentowanie, niewartościowanie zachowań dziecka, budowanie samoakceptacji i samoświadomości, obdarzanie dziecka życzliwą uwagą, bezwzględna akceptacja dziecka przez nauczyciela.


Nauczyciel języka angielskiego