Potrafię odmawiać

Temat: Potrafię odmawiać.

Metody:
drama, burza mózgów, mapa skojarzeń

Środki dydaktyczne:
metoda trzech kroków w załączniku, trzy kartki papieru (mogą być kolorowe).

Cele:
•Poznanie sposobów odmowy propozycji innych ludzi - asertywność
•Profilaktyka negatywnych potrzeb nałogowych
•Zwrócenie uwagi na podejmowanie decyzji związanych z piciem alkoholu, paleniem i zażywaniem środków odurzających
•Kształcenie umiejętności odmawiania

Przebieg lekcji:
Nauczyciel wprowadza temat przez przedstawienie roli alkoholu w życiu społecznym.
Alkohol odgrywa ważną rolę we współżyciu ludzi- wspólne picie napojów alkoholowych jest związane obyczajowo z często z uroczystościami rodzinnymi; jest używane jako sposób na wywieranie wpływu na ludzi i załatwianie z nimi różnych spraw; dostarcza uzasadnienia do wspólnego spędzania czasu.
Ludzie nieraz używają alkoholu, żeby manipulować innymi ludźmi. Upijają innych po to, by ich wykorzystać, sprawdzają czy mają nad nimi władzę, czy mogą sobie ich podporządkować, ośmieszają lub kompromitują.
Warto dbać o kontakty z innymi, ale nie rezygnować z własnej autonomii, godności i z prawa do decydowania o sobie. Zdarza się, że ludzie, na których nam zależy, próbują namawiać nas do robienia rzeczy, które nam nie pasują lub nie są dla nas dobre – wtedy trzeba umieć odmówić. Odmawianie jest umiejętnością, a może nawet sztuka, ale można się jego nauczyć. Jak wytrwać we własnym postanowieniu, jak nie robić sobie kłopotów, nie psuć sobie kontaktów z tymi, którym się odmówiło?

Jeden z uczniów podaje konkretną sytuację obrazującą powyższy tekst.

Odmawiania można się nauczyć – zadaniem nauczyciela jest rozdanie (zał.) z zasadami pracy w trzech etapach, jeden z uczniów czyta na głos.

Ćwiczenia dramowe
Proponujesz uczniom powiedzenie sobie po cichu: „Dziękuję nie – nie skorzystam z tej propozycji”, a następnie powiedzenie tego tekstu na głos dwu lub trzykrotnie. Jest to przygotowanie do bycia asertywnym.
W ławkach uczniowie tworzą pary. Przez minutę jedna osoba mówi tak, a druga nie. Uczniowie mają ze sobą rozmawiać używając tylko tych słów. Po minucie zmiana ról. W której roli czuliście się pewniej i byliście bardziej przekonujący?
Jesteś u koleżanki lub kolegi w domu. Podczas nieobecności rodziców, twój znajomy namawia cię do wypicia alkoholu, który znajduje się w barku. Proszę uczniów, aby przyjrzeli się tej sytuacji pod kątem 3 kroków (zał.).
Dzielę tablicę na trzy części: krok 1, krok 2, krok 3; podaje instrukcję: zróbcie listę zdań, które mogłyby być pomocne przy kroku 1, potem kroku 2 i przy kroku 3.
Dwie chętne osoby odgrywają scenkę. Treść scenki:
Wracasz z nowym kolegą ze szkoły do domu. Kolega wydaje ci się fajny, chciałbyś go lepiej poznać. Twój znajomy zaprasza cię na piwo. W jaki sposób postąpisz? (weź pod uwagę każdy z 3 kroków).

Po zakończeniu scenki pytam odgrywających:
Jak czuła się osoba odmawiająca?
Jakie zdania były najskuteczniejsze podczas odmawiania?
Czy trudno było odmówić?
Pytam też pozostałych uczniów:
Jak zachowałby się w takiej sytuacji?
Co zmieniłby w wypowiedzi uczestników scenki?
Omówienie scenki przez nauczyciela. Odmawianie jest trudną sytuacją, z którą nie tylko młodzież ma kłopoty. Życie codzienne przynosi wiele sytuacji, w których należy odmawiać. W pewnych sytuacjach, nieumiejętność wypowiedzenia słowa Nie, rodzi dramatyczne skutki, dotyczące zwłaszcza takich sytuacji, kiedy chodzi o środki odurzające. Odmawiania uczymy się przez całe życie.
Uczniowie, dzielą się na trzy grupy.
Rozdaję uczniom trzy kartki papieru (zał.) Uczniowie mają przypomnieć sobie, jakie są przyczyny sięgania po papierosy, narkotyki, alkohol i jakie są tego skutki. Propozycje zapisują na rozdanych kartkach.
Omówienie swoich propozycji przez uczniów.
Krótka refleksja uczniów nad korzyściami płynącymi z bycia asertywnym.