Edukacja (łac. educatio - wychowanie) – pojęcie związane z rozwojem umysłowym i wiedzą człowieka; educo - wychowywać (wydobywać) siły tkwiące w człowieku przez działanie stymulacyjne i wszelkie formy kreacji (przez przeżywanie czegoś np. muzyki).
Samowychowanie – ma miejsce wtedy, gdy człowiek wobec samego siebie podejmuje czynności wychowawcze, czyli określa cele wychowania, ustala zadania, dobiera metody postępowania oraz kontroluje je i ocenia. Samowychowanie ma charakter wtórny, ponieważ jest zwykle następstwem wcześniejszych zewnętrznych wpływów wychowawczych.
Samokształcenie, tzn. samodzielne zdobywanie wiadomości, umiejętności i sprawności praktycznych z określonej dyscypliny wiedzy. Samokształcenie rozumiane jest jako nabywanie wykształcenia (kształtowania osobowości) w toku działalności własnej, której cele, treść, zadania, warunki i środki ustala sam podmiot.
Autoedukacja - umiejętność wpływu na własny rozwój, przejmowanie zadania rozwijania i kształtowania kwalifikacji we własnym zakresie; polega na wydobywaniu sił drzemiących w człowieku przez niego samego, nie kierowanego z zewnątrz (kiedy jednostka podejmuje działania mające ją stymulować lub kreować).
Pedagogika jako nauka o kształceniu i wychowaniu (nauka o edukacji).
Sama nazwa pedagogika jest pochodzenia greckiego i oznacza “kierowanie dzieckiem”. Pierwotny sens tej nazwy nie wskazywał na teoretyczny charakter pedagogiki lecz uwydatniał jej praktyczne znaczenie. W czasach greckich dzięki działalności sofistów – pedagogika stała się nie tylko praktycznym działaniem wychowawczym, lecz również refleksją nad warunkami i celami tego działania oraz nad jego skutecznością. Obecnie pedagogika jest jednorodną nauką zajmującą się całością zjawisk wychowawczych, tzn. warunkami, w których one przebiegają, celami, którym mają służyć, procesem i treścią działalności wychowawczej, metodami, które mają jej zapewnić skuteczność, oraz instytucjami, które tą działalność prowadzą.
Trudno podważyć fakt istnienia złożonych dysproporcji cywilizacyjnych silnie różnicujących wieś i miasto. Podejmowanie inicjatyw i przedsięwzięć na rzecz szeroko pojętego rozwoju i modernizacji wsi z pewnością wpływa na zmniejszanie powstałych przez lata barier geograficznych, edukacyjnych, infrastrukturalnych i mentalnych. Coraz szybszy przyrost wiedzy, który wymusza ciągłą aktualizację kwalifikacji i kompetencji tych zawodowych oraz tych ogólnych, które warunkują funkcjonowanie we współczesnym świecie, nieustannie zmieniającym się.
Pracując od wielu lat na terenach wiejskich, jako nauczyciel informatyki i techniki, mam możliwość bezpośredniego obserwowania tego środowiska i z mojego punktu wiedzenia, jednym z najbardziej niepokojących zjawisk, które dotyka gminy wiejskie, jest utrudniony dostęp do edukacji i kształcenia.
Świadomość naglącej potrzeby stworzenia dla społeczności wiejskiej możliwości bezpośredniego kontaktu z aktualnymi trendami szkoleniowymi a dzięki temu w perspektywie zniwelowania przepaści edukacyjnej oddzielających wieś od zmodernizowanych ośrodków miejskich stała się główną motywacją do realizacji projektu "Wioska internetowa - kształcenie na odległość na terenach wiejskich".
Projekt zakładał utworzenie ogólnopolskiej sieci około 266 „Centrów Kształcenia na odległość”. W sumie powstało ponad 650 takich Centrów Kształcenia, które zostały wyposażone w bardzo nowoczesny sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu. Głównym założeniem projektu jest wsparcie wiejskich społeczności lokalnych poprzez zwiększanie dostępu do edukacji oraz promowanie na terenach wiejskich idei kształcenia przez całe życie. Z usług uruchomionych Centrów Kształcenia może korzystać każda osoba zamieszkująca teren wiejski, zainteresowana uzupełnianiem i poszerzaniem swojej wiedzy, podnoszeniem swoich kompetencji czy zdobywaniem nowych kwalifikacji. „Centrum Kształcenia na odległość” jest placówką o charakterze oświatowym, zapewniającą możliwość ustawicznego kształcenia w formie on-line celem uzupełnienia lub podwyższenia poziomu wiedzy i kwalifikacji, także dla osób dorosłych.
Szkoła, w której pracuję przystąpiła do tego projektu, a ja oprócz pracy w charakterze nauczyciela, zostałem pracownikiem takiego centrum.
E-edukacja to alternatywa dla tradycyjnego sposobu zdobywania wiedzy, szczególnie atrakcyjna z punktu widzenia mieszkańców terenów wiejskich, które pod względem infrastruktury telekomunikacyjnej i informacyjnej nie dorównują aglomeracjom miejskim. Stąd pomysł stworzenia ogólnopolskiej sieci Centrów Kształcenia na odległość rozmieszczonych na terenie całego kraju, jako jednego z najważniejszych i najbardziej nowoczesnych ogniw obecnego systemu oświaty. Aktualnie w gminach wiejskich takie e-edukacyjne ośrodki działają już od kilku lat.
E-learning polega na przekazywaniu wiedzy za pośrednictwem Internetu (np. poprzez standardową przeglądarkę internetową). Dzięki wykorzystaniu bogatego potencjału mediów elektronicznych, nauka jest dziś możliwa i dostępna dla każdego, w niemal każdym miejscu (wystarczy komputer z podłączeniem do Internetu) i to w dowolnym czasie.
BIBLIOGRAFIA:
1. Anna Karpińska, Walentyna Wróblewska, Pola poznawcze dydaktyki w dialogu i perspektywie, Trans Humana, Białystok 2008;
2. Kazimierz Denek, O nowy kształt edukacji szkolnej, Toruń 1998;
3. Encyklopedia Powszechna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996;
4. Multimedialna Encyklopedia Powszechna PWN;
5. Słownik Pedagogiczny W. Okonia;
6. Internetowy Słownik Języka Polskiego (WWW.sjp.pl).