Scenariusz zajęć logopedycznych przeznaczony do realizacji
w klasie I szkoły podstawowej
Temat: Utrwalenie wymowy korygowanego dzwięku "sz"
w sylabach, logotomach i w nagłosie wyrazów. Doskonalenie sprawności motorycznej narządów artykulacyjnych.
Liczba uczniów:4
Cele zajęć:
Cele ogólne:
-usprawnianie narządów artykulacyjnych (język, wargi),
-utrwalenie prawidłowej wymowy głoski sz w sylabach, logotomach i wyrazach (w nagłosie),
-rozwijanie słuchu fonematycznego,
-usprawnianie orientacji w przestrzeni oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Cele wychowawcze:
-rozwijanie umiejętności społecznych uczniów poprzez zdobywanie prawidłowych doświadczeń we współżyciu
i współdziałaniu w grupie rówieśniczej.
Metody pracy:
-ćwiczenia logopedyczne: oddechowe, fonacyjne, artykulacyjne, usprawniające motorykę i kinestezję narządów mowy, słuchu fonematycznego, autokontroli słuchowej,
-pokaz i wyjaśnienie ułożenia narządów artykulacyjnych,
-kontrola wzrokowa,
-elementy metody werbo-tonalnej.
Formy: zbiorowa, indywidualna.
Środki dydaktyczne: lustro, papierowe wstążki, sznurki, przedmioty w wiklinowym koszu (sznurowadła, szalik, szelki, szkatułka, szpilki, szpulka, szminka, szachy, szmatka), piłka, frotka, maskotka, sylaby i logotomy zapisane na tablicy, wybrane karty do gry "Logopedyczny Piotruś", zestaw wyrazów i ćwiczeń artykulacyjnych do pracy w domu.
Literatura:M. Bryła, A. Muszyńska "Przygody Języczka-Podróżniczka. Ćwiczenia logopedyczne dla dzieci od 1. roku życia", Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków 2007.
Opis przebiegu zajęć
I. Część wstępna:
1.Czynności organizacyjno-porządkowe.
2.Ćwiczenia artykulacyjne usprawniające narządy mowy:
a)ćwiczenia języka:
-wypychanie czubkiem języka policzków przy otwartych ustach,
-przesuwanie czubka języka po wewnętrznej i zewnętrznej stronie górnych zębów przy otwartych ustach,
-dotykanie czubkiem języka kolejno górnych zębów przy otwartych ustach,
-opieranie czubka języka o podniebienie przy otwartych ustach,
-przesuwanie czubkiem języka po podniebieniu od górnych zębów w stronę gardła przy otwartych ustach;
b)ćwiczenia warg:
-rozciąganie warg w szerokim uśmiechu,
-cmokanie ściągniętymi w ryjek wargami,
-nadmuchiwanie policzków,
-energiczne wypuszczanie powietrza z policzków.
2.Ćwiczenia głosowe:
-wymowa dziąsłowa dzwięków wspierających korektę głoski r: t,d,td,tdn,
-artykulacja samogłosek (a,o,u,e,i,y)wsparta ruchami ciała
z wykorzystaniem elementów metody werbo-tonalnej.
II. Część główna:
1.Utrwalenie prawidłowej artykulacji głoski "sz" w izolacji-naśladowanie głośnego i cichego szumu wiatru.
2.Wymowa sylab i logotomów z korygowanym dzwiękiem:
-zabawa z maskotką (dzieci ustawine w kole nakladaja swoją lewą dłoń na prawą dłoń sąsiada, przekazują sobie lewą ręka zabawkę, wymawiają sylaby: sza, szo, szu, sze, szy; zmiana ręki-wymowa sylab zamknietych: asz,osz, esz, usz,ysz),
-zabawa ze sznurkiem (dzieci nawijają na lewą, a potem prawą dłoń sznurek i wymawiają po kolei logotomy: asza, aszo, aszu, asze, aszy).
3.Analiza i synteza słuchowa wyrazów z głoską "sz"
w nagłosie:
a)zabawa pt. "Jaki to przedmiot?"(uczniowie odgadują, jaki przedmiot ukryty jest w wiklinowym koszu):
-łączenie głosek wypowiadanych przez nauczyciela:
sz-p-i-l-k-i (szpilki)
sz-a-l-i-k (szalik)
sz-e-l-k-i (szelki)
sz-k-a-t-u-ł-k-a (szkatułka)
sz-n-u-r-o-w-a-d-ł-a (sznurowadła)
sz-p-u-l-k-a (szpulka)
b)podział wyrazów na głoski (uczniowie dokonują analizy słuchowej wyrazów i odkładają przedmioty do kosza),
c)zabawa kartami do gry "Logopedyczny Piotruś":
-łączenie sylab w wyrazy (uczniowie dokonuja syntezy sylab wypowiadanych przez nauczyciela,w zamian otrzymują kartę
z obrazkiem):
szyn-ka (szynka)
szko-ła (szkoła)
szpi-tal (szpital)
sznu-rek (sznurek)
-podział wyrazów na sylaby(uczniowie dokonują analizy słuchowej wyrazów i odkładają karty do kosza z obrazkami).
4.Utrwalenie prawidłowej artykulacji wyrazów z głoską "sz"
w nagłosie:
a)zabawa z piłką (uczniowie rzucają do siebie piłkę i jednoczesnie powtarzają zapamiętane wyrazy z korygowanym dzwiekiem),
b)zabawa z przedmiotami wyjętymi z kosza (uczniowie nazywają przedmioty i zapamiętują ich położenie na ławce, następnie odwracają sie tyłem do nauczyciela, który zamienia przedmioty, zadaniem uczniów jest określenie zauważonych zmian),
c)zabawa w kalambury (nazywanie narysowanych przez uczniów przedmiotów).
III. Część końcowa:
1.Podsumowanie zajęć.
2.Ocena pracy uczniów.
3.Przekazanie uczniom zestawu wyrazów i ćwiczeń artykulacyjnych do pracy w domu.
W załączeniu:
-zestaw wyrazów z głoską "sz" do pracy w domu,
-zestaw ćwiczeń artykulacyjnych usprawniających język
i wargi.
Zestaw wyrazów z głoską "sz' do pracy w domu
Przeczytaj lub powtórz wyrazy:
szablon, szata, szakal, szalik, szałas, szelma, szew, szkapa, szkielet, szkoda, Szkocja,szlachta, szalupa, szał, szaman, szampon, szambelan, szampan, szatyn, szef, szejk, szeptać, szewc, szkatuła, szklany, szkło, szklanka, szkoła, szlaban, szanta, szekla, szeląg, szelest, szelki, szkic, Szkot, szlak, szmatka, szminka, sztafeta, szok.
Zestaw ćwiczeń artykulacyjnych do codziennego powtarzania (na podstawie opracowania: M. Bryła, A. Muszyńska "Przygody Języczka-Podrózniczka", Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków 2007):
-wypychanie czubkiem języka policzków przy otwartych ustach,
-przesuwanie czubka języka po wewnętrznej i zewnętrznej stronie górnych zębów przy otwartych ustach,
-dotykanie czubkiem języka kolejno górnych zębów przy otwartych ustach,
-opieranie czubka języka o podniebienie przy otwartych ustach,
-przesuwanie czubkiem języka po podniebieniu od górnych zębów w stronę gardła przy otwartych ustach,
-przysysanie języka do podniebienia i odrywanie go,
-wolne odbijanie czubka języka o górne zeby przy otwartych ustach,
-odbijanie czubka języka o podniebienie bez poruszania dolną szczęką przy otwartych ustach -nasladowanie jazdy konia.