Indywidualny program terapii logopedycznej

Indywidualny program terapii logopedycznej
Dziecko: "X" lat 6
Zaburzenie: Opóźniony rozwój mowy
Charakterystyka: Chłopiec uczęszcza do oddziału przedszkolnego. We wrześniu rozpocznie naukę w klasie pierwszej. W trakcie badań przesiewowych organizowanych przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną w rejonie, której znajduje się szkoła, został zdiagnozowany i zakwalifikowany do udziału w terapii logopedycznej. Rodzice, którzy adoptowali chłopca jako niemówiącego dwulatka, zostali poinformowani, że naturalnych rodziców pozbawiono praw rodzicielskich ze względu na panujący w rodzinie alkoholizm i patologię. Obecni rodzice bardzo troszczą się o "X" i jego o rok starszego brata. Dzieci mają zabezpieczone wszystkie potrzeby. Do szkoły przychodzą zadbani, wyposażeni w niezbędne przybory. Rodzice bardzo często kontaktują się z wychowawcą, przestrzegają wszelkich ustaleń, postępują zgodnie z udzielonymi wskazówka, wykonują zalecone ćwiczenia.
Początki mowy pojawił się u "X" między 2. a 3. rokiem życia. Dysponuje on ograniczonym słownictwem, którego wymowa znacznie odbiega od wymowy rówieśników. Liczne zniekształcenia, przestawianie i redukowanie sylab w dłuższych wyrazach, występowanie dysgramatyzmów powodują, że wypowiedzi są trudne do zrozumienia, co sprzyja zaburzeniom w relacjach w grupie rówieśniczej. Proszony o powtórzenie, nie poprawia siebie, a w stosunku do słuchacza okazuje zniecierpliwienie. Chłopiec chętnie nawiązuje kontakt werbalny zarówno z dorosłymi jak i rówieśnikami. Szybko zniechęca się napotykając na trudności, rezygnuje z dokończenia rozpoczętego zadania, ma małą sprawność manualną. Jest praworęczny i prawonożny. W jego zasobie dźwiękowym realizowane z trzech szeregów są tylko głoski ciszące (śamolot, ćebula, źaba, dźwi ), głoska [r] zastępowana jest przez [l] lub [j] (jowej, lobot, kojale), często zastępuje głoski dźwięczne bezdźwięcznymi.
Cele:
• Wywołanie i utrwalenie trudnych głosek w izolacji i w grupach spółgłoskowych
• Doskonalenie wymowy skorygowanych głosek w wypowiedzeniach.
• Rozwijanie słownictwa i umiejętności komunikowania się zdaniami.
• Doskonalenie sprawności motorycznej artykulatorów.
• Rozwijanie umiejętności budowania pełnych zdań poprawnych pod względem gramatycznym
• Rozwijanie umiejętności uważnego słuchanych tekstów.
Metody pracy:
• Słowna: objaśnianie, pytania stawiane dziecku.
• Poglądowa: naśladownictwo i modelowanie układu artykulatorów.
• Działań praktycznych: automasaż logopedyczny, układanie 3 - elementowych historyjek.
• Zabawa tematyczna.
• Czynne: ćwiczenia fonacyjne, oddechowe i artykulacyjne
• Bierne: masaż twarzy, słuchanie bajek.
• Interaktywna współpraca z dzieckiem w trakcie utrwalania ćwiczonych głosek.
• Metoda wzmocnień pozytywnych (wybrana kolorowanka do wykonania po zajęciach, pochwała, „słodka” nagroda).
• Elementy Metody Dobrego Startu, M Bogdanowicz.
Pomoce dydaktyczne:
•zestawy wyrazów, kartoniki z literami
•płyty z muzyką, instrumenty
•gry dydaktyczne, klocki
•teksty wierszy, bajek, opowiadań, rymowanek, zagadek
•kolorowanki, kredki, pisaki
•obrazki tematyczne, historyjki obrazkowe, plansze z emocjami
•słomki, świece, waciki, bibuła, piłeczki ping-pongowe, balony

Strategia pracy:
•zajęcia logopedyczne 2x w tygodniu po 30 minut przez 5 miesięcy.
•codzienne obcowanie z dzieckiem w domu dostarczające okazji do stymulacji rozwoju mowy,
Działania w ramach programu
1.Udzielenie przez terapeutę rodzicom wskazówek do pracy z dzieckiem w domu:
- kształtowanie i utrzymywanie z dzieckiem prawidłowych więzi emocjonalnych,
- inspirowanie dziecka do mówienia poprzez częste z nim rozmowy,
- rozbudzanie motywacji do mówienia (np. poprzez aktywne czytanie)
- zwracanie uwagi na jakość własnej mowy i wymowy, podawanie właściwego
wzorca,
- niewyręczanie dziecka podczas mówienia,
- utrzymywanie kontaktu wzrokowego z dzieckiem,
- umożliwienie kontaktu z rówieśnikami.
2.Usprawnianie narządów mowy, wypracowanie świadomych i celowych ruchów języka,warg, żuchwy, policzków i podniebienia z kontrolowaniem poprawności wykonania ćwiczeń w lustrze/ naśladowanie terapeuty.
3. Ćwiczenia oddechowe i fonacyjne. Nauka prawidłowego połykania, picia głębokiego oddechu, rozluźniania narządów mowy tj. języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy i policzków.
4. Ćwiczenia relaksacyjne czyli rozluźnienia całego ciała, określanie emocji towarzyszących słuchaniu muzyki.
5. Ćwiczenia słuchowe; rozpoznawanie, naśladowanie i wydłużanie dźwięków.Wyklaskiwanie i wybijanie rytmu, rysowanie spirali, węży, kół, fal.
6. Wywołanie głosek – korekta wymowy głosek; [sz], [cz], [ż], [dż], i [s], [z], [c], [dz] oraz [r] – w trakcie ćwiczeń różnicowanie głosek I, II, III szeregu, wykorzystywanie opozycji głosek [s] – [sz], [c] –[cz], [z] – [rz], [dz] – [dż], [r] – [l]/[j] , dźwięczne - bezdźwięczne
7. Rozwijanie sfery słuchowej poprzez identyfikowanie ćwiczonej głoski w nagłosie,wygłosie i śródgłosie oraz kształtowanie słuchu fonemowego: wskazywanie odpowiednich obrazków, dopowiadanie reszty słowa do pierwszej głoski, liczenie głosek i sylab w wyrazach, wyrazów w zdaniu (rysowanie odpowiedniej ilości elementów).
8. Utrwalania każdej wywołanej głoski; powtarzanie wyrazów, dobieranie parami wyrazów,kolorowanie właściwych obrazków.
9. Automatyzacji wywołanych głosek; układanie zdań zawierających wyrazy z odpowiednią głoską, wyjaśnianie wyrazów poprzez właściwe zastosowanie w zdaniu.
10. Rozwijanie aktywności werbalnej dziecka. Wykorzystanie każdej okazji życia codziennego na prowadzenie rozmów na dowolny temat, stosowanie historyjek obrazkowych, zagadek, wierszy, opowiadań, gier dydaktycznych i zabaw tematycznych oraz omawianie np. obrazka, pracy plastycznej wykonanej przez dziecko lub budowli z klocków.
opracowała: Hanna Lis