Sprawozdanie z realizacji planu zawodowego nauczyciela kontraktowego

Przedkładane sprawozdanie powstało jako efekt namysłu i refleksji wokół zakończenia przeze mnie przygotowań do awansu na stopień nauczyciela kontraktowego, będąc zarazem osobistym podsumowaniem procesu realizacji celów i zadań założonych w moim planie rozwoju zawodowego.
Swój staż nauczycielski rozpoczęłam w związku z objęciem w dniu 1 września 2007 roku stanowiska nauczyciela-wychowawcy zespołu rewalidacyjno-wychowawczego w ........... . Stanowisko pracy objęłam zgodnie z posiadanym wykształceniem zawodowym magistra pedagogiki oraz uzyskanymi kwalifikacjami oligofrenopedagoga.
Plan rozwoju zawodowego opracowałam na początku roku szkolnego 2007/2008 opierając się na Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 grudnia 2004 r w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. Nr 70, poz. 825) oraz zgodnie z aktualnym planem rozwoju szkoły.
Rozpoczynając doskonalenie swojej wiedzy i umiejętności odczuwałam wiarę w to, że proces ten wzbogaci moje umiejętności pedagogiczne oraz podniesie efektywność moich działań edukacyjnych. Choć miałam świadomość, że posłuży to przede wszystkim podniesieniu jakości mojej pracy, to czując się częścią zespołu pracowników szkoły, miałam poczucie, że w konsekwencji korzyść odniesie szkoła. Bowiem wspólnie z innymi nauczycielami stanowimy zasób osobowy szkoły, z którego możemy nawzajem korzystać. Było to dla mnie dodatkowym wzmocnieniem poczucia odpowiedzialności za jakość mojego osobistego rozwoju zawodowego. Dlatego też w czasie trwania stażu realizowałam założone w planie rozwoju zawodowego cele umożliwiające mi uzyskanie awansu zawodowego, z jednoczesną dbałością o interdyscyplinarność moich działań. Dokumentację i opis przeprowadzonych działań wymaganych od nauczycieli ubiegających się o stopień nauczyciela kontraktowego skompletowałam według poszczególnych wymagań formalnych.

1. Znajomość zadań, organizacji i zasad funkcjonowania szkoły, w której odbywa się staż.
Pierwszym krokiem podjętym w celu lepszego zorganizowania pracy w okresie odbywanego stażu było określenie jasnych, czytelnych i możliwych do realizacji zasad współpracy z opiekunem stażu panią............, co znalazło wyraz we wspólnie omówionym kontrakcie (ZAŁĄCZNIK NR ). Wspólnie z opiekunem stażu, uzgodniłyśmy harmonogram spotkań, zasady i normy współpracy, które miały doprowadzić do realizacji postawionych zadań.
Przystępując do realizacji zamierzeń uznałam, że bardzo istotne jest przygotowanie merytoryczne dotyczące awansu zawodowego. We wrześniu zapoznałam się z podstawowymi aktami prawnymi dotyczącymi pracy placówki oświatowej, takimi jak: Karta Nauczyciela oraz z Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. Zapoznałam się także z dokumentami prawnymi dotyczącymi awansu zawodowego, a w szczególności z Rozdziałem 3a dotyczącym „Awansu zawodowego nauczycieli” oraz z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.
Przeczytałam także dodatkowe publikacje omawiające zasady ubiegania się o stopień nauczyciela kontraktowego i na podstawie tych dokumentów zredagowałam plan rozwoju zawodowego (ZAŁĄCZNIK NR ) przedkładając go do zatwierdzenia Dyrektorowi szkoły, z jednoczesnym złożeniem wniosku o zatwierdzenie planu rozwoju zawodowego (ZAŁĄCZNIK NR ).
Na początku stażu zapoznałam się także ze statutem szkoły i regulaminami wewnętrznymi. Kolejnym zadaniem było poznanie funkcjonowania szkoły. Dokładnie przeanalizowałam program wychowawczy z wewnątrzszkolnym systemem oceniania, program rozwoju szkoły, podstawy programowe i inne potrzebne dokumenty. Dzięki tej lekturze zrozumiałam jak działa szkoła i jakie mechanizmy regulują jej funkcjonowanie. Dowiedziałam się, jakie są kompetencje poszczególnych organów regulujących życie szkoły i jakie są moje własne prawa i obowiązki. Zapoznałam się również ze sposobami prowadzenia dokumentacji szkolnej: dziennik lekcyjny, arkusze ocen, konspekty.
Zapoznałam się także z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących pracy w szkole i poza nią. Analiza tych przepisów uświadomiła mi potencjalne źródła zagrożenia oraz sposób postępowania w trudnych i niebezpiecznych sytuacjach.
Wraz z innymi nauczycielami szkoły uczestniczyłam w analizie materiałów i opracowaniu procedur postępowania w oddziałach szkolnych w zakresie poszczególnych obszarów, a także rocznego programu wychowawczego tych oddziałów.

2. Umiejętność prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację statutowych zadań szkoły w której nauczyciel odbywa staż.
Pracując w roku szkolnym 2007/2008 w zespole rewalidacyjno-wychowawczym na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 1997 r. (Dz. U. z 1997 Nr 14 poz.76) oraz orzeczeń z poradni psychologiczno-pedagogicznych opracowałam indywidualne programy edukacyjno-wychowawcze wraz z rocznym planem pracy i plan wychowawczy zespołu (ZAŁĄCZNIK NR ). Po dwóch miesiącach poznawania swoich uczniów wypełniłam skale obserwacji dziecka, które na koniec roku zamierzam poddać ewaluacji. Dokonałam podsumowania na temat zachowania i zdobytych umiejętności dziecka w pierwszym półroczu w roku szkolnym 2007/2008 (dokumentacja w indywidualnych teczkach ucznia).
W trakcie refleksji nad możliwościami jeszcze lepszego zaplanowania pracy z całą grupą oraz indywidualnej pracy z dziećmi, zauważyłam potrzebę szczegółowej diagnozy etapów rozwoju dzieci, ich potrzeb i możliwości. W opracowaniu takiej diagnozy pomogły mi konsultacje z psychologiem..............., a także arkusz pomocniczy do gromadzenia informacji do celów skonstruowania wielospecjalistycznej diagnozy ucznia (Rewalidacja 2008), profil osiągnięć ucznia Jacka Kielina oraz inne skale rozwojowe. Dokładna diagnoza funkcjonalna dziecka pozwoli jeszcze lepiej opracować priorytety do rozwoju i poprawić niedociągnięcia.
Utworzyłam własny warsztat pracy: teczki z pracami dzieci dla rodziców, tablice na których dzieci prezentują swoje prace, pomoce dydaktyczne oraz regularnie zmieniałam dekorację sali w sposób adekwatny do realizowanych zajęć. Konsultowałam także zakup sprzętu rehabilitacyjnego i specjalne siedziska dla dwójki dzieci.
Poznałam różnorodne formy pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną, metody i techniki wspomagające rozwój dziecka: poranny krąg, Metoda Knilla, elementy pedagogiki alternatywnej Marii Montessori, metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne, Metoda Dennisona (Kinezjologia edukacyjna), elementy dogoterapii, zabawy fundamentalne, integracji sensorycznej, metoda Dobrego Startu, metody relaksacyjne, masaże, muzykoterapię oraz różnorodne techniki plastyczne (ZAŁĄCZNIK NR ).
Jako członek Rady Pedagogicznej brałam regularnie udział w jej posiedzeniach. Ponadto uczestniczyłam w kilku szkoleniach dla nauczycieli zarówno w szkole jak i poza murami szkoły.
Poniżej prezentuję listę szkoleń z wyodrębnieniem szkoleń wewnątrzszkolnych oraz pozaszkolnych (ZAŁĄCZNIK NR ):
A. szkolenia wewnątrzszkolne
Udzielanie pierwszej pomocy przedlekarskiej,
Kierownik wycieczek szkolnych,
Kierownik placówek wypoczynki dzieci i młodzieży,

B. zewnątrz szkolne formy doskonalenia (ZAŁĄCZNIK 5)
Podyplomowe studia „Szkolny doradca zawodowy”,
Warsztat metodyczny „Sztuka dojrzewania”,
Konferencja metodyczna „Wybrane metody terapii i rewalidacji dzieci z niepełnosprawnością intelektualną”,
Konferencja naukowa „Terapia pedagogiczna wyzwaniem naszych czasów”.

Uważam zarówno wewnątrzszkolne jak i pozaszkolne formy doskonalenia nauczycieli za bardzo cenne pod względem treści merytorycznych, oraz wymiany doświadczeń z innymi nauczycielami.
Udział w szkoleniach i kursach pomógł mi poszerzyć wiedzę i sprawiły, że moje zajęcia stały się ciekawsze zarówno dla dzieci jak i dla mnie.
W ciągu roku szkolnego zorganizowałam, opracowałam scenariusze i przeprowadziłam uroczystości (ZAŁĄCZNIK NR ):
Mikołajki
Dzień Babci i Dziadka
Przygotowywałam dekorację, oprawę muzyczną również dzieci do udziału w licznych imprezach szkolnych (ZAŁĄCZNIK NR ).
Spostrzegłam po kilku tygodniach pracy ze swoją grupą,że treści edukacyjne są dla dzieci lepiej przyswajalne jeżeli mogą je doświadczyć w rzeczywistości. Stąd w miarę możliwości organizowałam siedemnaście różnorodnych wyjść i wycieczek naszej grupy poza teren ośrodka (ZAŁĄCZNIK NR ).
Pogłębiałam swoją wiedzę studiując także literaturę specjalistyczną, wykorzystując materiały z zakresu literatury zawodu m. in. (ZAŁĄCZNIK NR ):
M. Piszczek „Diagnoza i wspomaganie rozwoju dziecka. Wybrane zagadnienia”, CMPPP Warszawa 2007.
J. Kielin „Rozwój daje radość”, GWP Gdańsk 2000.
H. Olechnowicz „Dziecko własnym terapeutą”, PWN Warszawa 2006.
B. Kulisiewicz „Witaj piesku”, IMPULS Kraków 2007.
Czasopismo „Rewalidacja” (wszystkie numery)
M. Piszczek „Dziecko, którego rozwój emocjonalno-poznawczy nie przekracza pierwszego roku życia. Diagnoza, zasady terapii i ocena efektów zajęć”, CMPPP Warszawa 2006.

W ramach doskonalenia multimedialnych technik pracy dokonałam publikacji w internecie mojego planu rozwoju zawodowego oraz niniejszego sprawozdania (strona internetowa: www.publikacje.edux.pl) jak również przygotowałam dokumentację stażu w formie elektronicznej (płyta cd).
Na bieżąco śledziłam pojawiające się artykuły i scenariusze zajęć, a także zapowiedzi nowości wydawniczych stronach internetowych o profilu edukacyjnym:
www.cdidn.edu.pl
www.cmppp.edu.pl
www.men.gov.org.pl
www.pwn.com.pl
·www.interklasa.pl
www.wsip.com.pl
www.publikacje.edux.pl
www.scholaris.pl
www.szkolnictwo.pl
www.profesor.pl
www.literka.pl
www.awans.net
Wykorzystywałam komputer do przygotowywania konspektów, dokumentacji i pomocy dydaktycznych na zajęcia.
Realizując postawione zadania wynikające z planu rozwojowego i planu pracy szkoły , podczas mojego stażu korzystałam z doświadczenia dyrektora, opiekuna stażu, i innych nauczycieli, co pomogło mi w podnoszeniu swojej wiedzy i umiejętności w pracy z dziećmi. Także w miarę swoich umiejętności i możliwości służyłam pomocą i radą koleżankom z pracy.

3. Znajomość środowiska uczniów, ich problemów oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem uczniów
W prowadzonych działaniach edukacyjno-wychowawczych starałam się uwzględniać rozwój psychofizyczny dziecka, jego potrzeby, a także możliwości tkwiące w jego najbliższej rodzinie. Przeanalizowałam szczegółowo dokumentację uczniów i na początku roku szkolnego z każdym rodzicem spotkałam się indywidualnie. Podczas tych spotkań z rodzicami uszczegółowiłam diagnozę funkcjonalną dziecka, wysłuchałam propozycji rodziców co do dalszej pracy z ich dzieckiem. Następnie na podstawie tych rozmów, konsultacji i innych dokumentów opracowałam programy indywidualne dla dzieci, które zostały przez rodziców zaakceptowane i podpisane. Opracowałam także roczny program współpracy z rodzicami moich uczniów (ZAŁĄCZNIK NR ).
Przeprowadziłam trzy zebrania z rodzicami, na których w ramach pedagogizacji rodziców wygłosiłam pogadankę: zabawy fundamentalne dla dzieci (ZAŁĄCZNIK NR ).
Ustaliłam formy kontaktu z rodzicami: indywidualne spotkania w miarę potrzeb rodziców lub moich, wpisy w dzienniczku ucznia, rozmowy telefoniczne. Poprzez ciągły kontakt z rodzicami, okazane im zainteresowanie i życzliwą cierpliwość, a także swojej konsekwentnej postawy, dobrze poznałam środowisko rodzinne ucznia oraz relacje panujące pomiędzy nim a rodzicami. Dzięki czemu nawiązałam dobrą i konsekwentną wychowawczo współpracę z rodzicami. Chętnie służyłam pomocą i poradą zgłaszającym się rodzicom w sytuacjach problemowych dotyczących dzieci (np. udzielenie porady na bazie posiadanej wiedzy, udostępnienie materiałów odnośnie różnych problemów). Tak było w przypadku........, gdzie mama zgłaszała problemy z jego zachowaniem. Podczas kilku spotkań wyjaśniałam zachowanie syna, postawiłam kilka hipotez przyczyny takiego zachowania i pokazałam szereg możliwości pozwalających zminimalizować niepożądane zachowanie. W efekcie wyzwoliło to u mamy wielką otwartość i samodzielność w poszukiwaniu nowych rozwiązań. Pomagałam także poszukiwać wsparcia finansowego w różnorodnych instytucjach kiedy pojawiały się w rodzinie trudności finansowe, poprzez udzielanie konkretnych informacji o dostępnych formach wsparcia finansowego, pozostawiając jednak realizację rodzicowi.
Swoją postawą zawsze starałam się pomóc rodzicom przełamać ich własne lęki, a w konsekwencji lęk o ich dziecko. Przykładowo taka zmiana postawy rodzicielskiej nastąpiła u rodziców ......., którzy długo byli przeciwni zakupieniu dla syna wózka inwalidzkiego. Jednakże moje merytorycznie uzasadnione argumenty, a także postawa wspierająca rodziców i pokazująca im pozytywy dla nich samych takiego zakupu, zaowocowała zmianą zdania rodziców. W konsekwencji dzisiaj.......ma dopasowany do swoich potrzeb wózek.
Najtrudniejszym dla mnie zadaniem w kontaktach z rodzicami było uzyskanie porozumienia z mamą ...... Problemem było przekonanie przeze mnie mamy do niebagatelizowania stanu zdrowia córki. Postawa mamy dziewczynki wzbudzała we mnie złość w związku z trudnością w dostrzeganiu rzeczywistego stanu zdrowia ......, a zarazem odsłaniała moją bezsilność wobec tej sytuacji. Bardzo często nasze rozmowy kończyły się brakiem porozumienia. Ale dzięki mojemu uporowi i wytrwałemu postępowaniu w kontaktach z rodzicem, sposób myślenia mamy zmienił się. W konsekwencji Mama..... porobiła jej specjalistyczne badania i dzięki temu wszystkie niepewności związane z niepokojącymi mnie objawami w zachowaniu dziewczynki zostały wyjaśnione. Co też pozwoliło bardziej adekwatnie dostosować działania innych specjalistów prowadzących jej rehabilitację.
W ciągu całego roku szkolnego starałam się dostarczać wszystkim rodzicom jak najwięcej informacji o ich dziecku, a także o tym co dzieje się w grupie. Mam także dużą wdzięczność do nich za nawiązaną współpracę i za pomoc jaką dostarczyli całej grupie (notatki z kontaktów z rodzicami znajdują się w dzienniku lekcyjnym).
Współpracowałam z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły w dziedzinie opiekuńczej i wychowawczej. Nawiązałam regularny kontakt ze specjalistami zaangażowanymi w proces rewalidacji moich uczniów: neurologopedą ....., rehabilitantami panią ..... i panią ......, fizjoterapeutą panią .........., pielęgniarką panią .......... W celu podejmowania właściwych działań stale sięgałam do literatury specjalistycznej dla danego zagadnienia. Zachęcałam również rodziców do konsultacji z pracownikami Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, lekarzami i innymi specjalistami. Korzystałam również z doświadczeń opiekuna stażu i nauczycieli pracujących w szkole.
Przeprowadziłam w ciągu roku szkolnego dwa wywiady środowiskowe w domach moich uczniów.

4. Umiejętność omawiania prowadzonych i obserwowanych zajęć
Raz w miesiącu obserwowałam lekcje prowadzone przez mojego opiekuna stażu (ZAŁĄCZNIK NR ). Szczególną uwagę zwracałam przede wszystkim na sposób wykorzystania czasu w trakcie lekcji, rodzaju stosowanych metod pracy z uczniami oraz na indywidualizację procesu nauczania z uwzględnieniem uczniów słabszych i uczniów zdolniejszych. Raz w miesiącu prowadziłam lekcje w obecności opiekuna stażu, a w ciągu roku jedną godzinę przeprowadziłam w obecności pani Dyrektor. Każde prowadzone przez mnie zajęcia poprzedzałam przygotowaniem scenariusza, z dokładnym określeniem celów ogólnych i szczegółowych oraz przebiegiem zajęć (ZAŁĄCZNIK NR ). Obserwacja i analiza zajęć prowadzonych przeze mnie w obecności opiekuna stażu wpłynęła na wyraźną poprawę jakości prowadzonych przeze mnie zajęć. Przed zajęciami analizowałyśmy i omawiałyśmy scenariusze lekcji. Po każdym zaś działaniu omawiałam przebieg, wyciągałam wnioski dotyczące sposobu wykorzystania zdobytej przeze mnie wiedzy i umiejętności w mojej pracy.

PODSUMOWANIE

Odbyty dziewięciomiesięczny staż oraz posiadane doświadczenie zawodowe pozwoliło mi na dokonanie analizy oraz określenie mocnych i słabych stron własnej aktywności zawodowej. W okresie stażu, starałam się, aby moja praca sprostała wymaganiom i potrzebom placówki ale przede wszystkim potrzebom i wymaganiom moich uczniów.
W trakcie odbywania stażu poszerzyłam swoje umiejętności i wiedzę w zakresie metodyki oraz dydaktyki zajęć szkolnych. Swój warsztat pracy wzbogaciłam o nowe formy i metody pracy. Na nowo ugruntowałam swoja wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej. Bieżący rok był dla mnie szczególnym sprawdzianem mojej wiedzy i moich umiejętności, wielkim wyzwaniem i okresem wytężonej pracy. Myślę, że podejmowałam działania, które pozwoliły na wypracowanie zaufania moich uczniów do mnie oraz pozytywnych opinii rodziców. Co pozwala mi wierzyć, że owe działania są akceptowane, potrzebne i przynoszą pozytywne efekty.
Za mocną stronę mojej aktywności zawodowej uważam wytrwałą troskę o swoich uczniów, a także ustawiczne dokształcanie. Wzbogacanie własnego warsztatu pracy o nowe metody i formy stosowane w zespołach rewalidacyjno-wychowawczych, starałam się stale poszerzać rozwojem w innych dziedzinach działalności edukacyjno-wychowawczych co pozwalało utrzymać myślenie interdyscyplinarne i chroniło przed zrutynizowaniem swoje praktyki zawodowej. Na przykład ukończenie studiów podyplomowych ze szkolnego doradztwa zawodowego pomogło ćwiczyć kreatywne myślenie oraz poszukiwanie alternatywnych sposobów pracy z grupą szkolną. Umożliwiło również uzyskanie szerszego spojrzenia na złożoność procesów systemu szkolnego. Widząc korzyści z interdyscyplinarnego kształcenia, chciałabym również w przyszłości utrzymać tę formę wsparcia mojego rozwoju zawodowego.
Za słabą stronę mojej pracy zawodowej muszę uznać prowadzenie dokumentacji szkolnej. Zdaję sobie sprawę z jej wagi, jednak wciąż przedkładam wartość ucznia jako człowieka, czas spędzony na pracę z nim, nauczanie praktyczne nad dbanie o systematyczne i rzetelne dokumentowanie swojej pracy zawodowej. Trudność mam także z identyfikacją z gronem pedagogicznym naszej szkoły i zasadami w niej panującymi. Zapewne wynika to z tego, że swoją prace wykonuję nie w budynku szkoły tylko na terenie Ośrodka Wsparcia Dla Dzieci i Młodzieży.
Przebieg stażu utrwalił we mnie głęboką potrzebę nieustannego doskonalenia posiadanych umiejętności i pracy nad sobą, aby być po prostu dobrym nauczycielem, pedagogiem a także oligofrenopedagogiem. Myślę, że działania podjęte przeze mnie w okresie stażu przyniosły pozytywne efekty w mojej codziennej pracy. Po zakończeniu stażu zamierzam w dalszym ciągu doskonalić warsztat własnej pracy i podnosić kwalifikacje. Mam potrzebę podjęcia studiów podyplomowych w zakresie wczesnej interwencji a także kursu specjalistycznego z integracji sensorycznej. Chciałabym, aby moje zajęcia i wszelkie działania stawały się z roku na rok coraz bardziej przydatne dla dzieci i atrakcyjne. Zamierzam również nadal gromadzić literaturę przedmiotu, a także samodzielnie przygotowywać pomoce dydaktyczne.
……………………………
podpis stażysty

czerwiec 2008