OCZEKIWANIA RODZICÓW WOBEC DZIAŁALNOŚCI
PRZEDSZKOLA W ŚWIETLE LITERATURY
Rodzicami oddającymi dziecko do przedszkola targają przeróżne wątpliwości i obawy. Chcą wiedzieć przede wszystkim, jaką osobą jest nauczycielka, w której ręce oddają swoje dziecko . Czy jest serdeczna, czy potrafi zapewnić maluchowi poczucie bezpieczeństwa?
A dziecko? Jak ono odnajdzie się w nowym miejscu, jak będą układać się jego kontakty
z rówieśnikami ?
Współpraca z rodzicami stwarza szansę wspólnego pokonywania powstałych trudności. Nauczyciel współpracujący z rodzicami poznaje ich oczekiwania, pragnie podzielić się z nimi swoimi pomysłami, zaprezentować swój warsztat pracy. Staje się nauczycielem otwartym i poszukującym sprawdza własne możliwości, metody i pomysły, pisze E.Jeunehomme1 .
D.Al.-Khamisy 2 stwierdza, że istnieją obszary pracy przedszkola, na podstawie których rodzice określają swoje oczekiwania wobec placówki przedszkolnej.
Po pierwsze dotyczy to przede wszystkim tych elementów, które wpływają na aktywność ich dzieci. Są to takie elementy jak:
- poziom struktury placówki, czyli względnie dobrze ułożonego programu,
- socjalizacja czyli znaczenie tego jak uczy się ich dziecko przystosowania do grupy rówieśniczej i dorosłych innych niż rodzice,
- kontakt czyli odczuwanie satysfakcji z wszelkich form kontaktu między domem a placówką,
- informacja czyli poziom satysfakcji z wymiany informacji między domem a placówką.
Po drugie rodzice biorą pod uwagę fakt, na ile przedszkole stwarza im szansę na respektowanie ich praw w zakresie:
- otrzymywania informacji na temat pracy przedszkola i oferowanych dziecku różnych
możliwości doświadczeń,
- wyrażania własnego punktu widzenia,
- wpływania na zmiany środowiska przedszkolnego dziecka,
- współdziałania w poprawie warunków rozwoju dziecka w przedszkolu,
- dokonywanie wyboru między różnymi programami, formami organizacyjnymi przedszkola.
Powstaje wtedy w oczach rodziców obraz przedszkola ,,dobrej jakości”. Jest to według nich takie przedszkole, które charakteryzuje:
- właściwe rozwojowo oddziaływanie wychowawcze i edukacyjne, czyli takie, które umożliwia dziecku tworzenie ,,samego siebie”,
- systematyczne doskonalenie zawodowe nauczycieli i doradztwo psychopedagogiczne,
- skuteczne i realne współdziałanie rodziców i personelu przedszkola,
- odpowiednia proporcja nauczyciel - dzieci,
- sprawny system zarządzania i kontroli pracy nauczyciela oraz wartościowania ich pracy.
Jak wynika z powyższych kryteriów oczekiwania rodziców wobec przedszkola można podzielić na dwie grupy:
1. Oczekiwania dotyczące samego nauczyciela.
2. Oczekiwania dotyczące realizacji programu wychowawczo - dydaktycznego.
Od nauczyciela rodzice oczekują , co podkreśla dalej D.Al.-Khamisy 3 przede wszystkim takich cech osobowościowych jak cierpliwość, serdeczność, miłość do dzieci, życzliwość, łagodność i opiekuńczość.
Druga grupa to cechy osobowości ukierunkowane na dziecko, takie jak umiejętność wczucia się w dziecko, empatia, wyrozumiałość, otwartość na dziecko.
Trzecia grupa cech przypisywanych nauczycielowi przez rodziców to kompetencje
edukacyjne. Do nich zaliczono oddanie, poświęcenie, zamiłowanie do pracy z dziećmi, znajomość potrzeb dziecka, sprawiedliwość, elastyczność, pomysłowość, twórczość, opanowanie, odpowiedzialność, pracowitość i komunikatywność, chęć działania z dzieckiem, nawiązywanie kontaktu, umiejętność postępowania i motywowania dzieci do rozwoju.
Oczekiwania rodziców wobec programu wychowawczo - dydaktycznego dotyczą
następujących aspektów:
- rozwijanie samodzielności i aktywności dzieci,
- zapewnianie dzieciom opieki,
- stymulowania prawidłowych relacji między dziećmi,
- przygotowania dzieci do podjęcia nauki w szkole,
- doskonalenia czynności samoobsługowych.
Mimo dużej akceptacji wśród rodziców programu pracy z dziećmi, organizacji pracy i składu kadry pedagogicznej, rodzice wyrażają chęć współpracy również w obszarze działań zarezerwowanych dotychczas dla decydentów. Widzą bowiem potrzebę dzielenia odpowiedzialności za edukację dziecka i potrzebę wyrażania własnych oczekiwań.
Oczekiwania rodziców dotyczą również roli wychowawczej domu i przedszkola.
Wśród nich wymienić można :
- czynniki samoobsługowe,
- aktywność motoryczna,
- motywowanie do aktywności,
- ekspresja twórcza,
- aktywność szkolna,
- aktywności umuzykalniające,
- przybliżanie środowiska przyrodniczo- technicznego,
- promocja zdrowia,
-umiejętności społecznego porozumiewania się z rówieśnikami. Tak więc, rodzice przede wszystkim oczekują od przedszkola stymulowania rozwoju społeczno - emocjonalnego w kontakcie z dorosłymi, rówieśnikami, zaś dla domu rodzinnego pozostawiają obowiązek przekazywania wiedzy dotyczącej zachowania zdrowia Najmniej kompetentni , jak dalej pisze D. Al.- Khamisy 4 czują się rodzice w umuzykalnianiu dzieci oraz w rozwijaniu twórczej ekspresji. Wobec wszystkich wyżej wymienionych oczekiwań najwięcej zadań przypada dla przedszkola. Jedynie w okresie promocji zdrowia rodzice mają oczekiwania wobec siebie samych.
Po równo rozkładają odpowiedzialność między sobą a przedszkolem za przybliżanie dziecku środowiska technicznego, przyrodniczego, zachęcanie do eksploracji przedmiotów czy kontaktów z przyrodą.
Również na temat dotyczący oczekiwań rodziców wobec przedszkola pisze M.Kasperek 5 . Autorka stwierdza, że oczekiwania te mają różny charakter.
W pierwszym ujęciu rodzice uważają przedszkole za instytucję , która ma ich wspomagać.
Oczekują więc by przedszkole pełniło funkcję wspomagającą w związku z tym jego podstawowym zadaniem powinno być zapewnienie dziecku opieki i bezpieczeństwa oraz zaspokojenie potrzeb : łaknienia, snu, zabawy....
Dla rodziców ważny jest także pozytywny odbiór warunków lokalowych i materialnych przedszkola. Powinny one być co najmniej takie jak w domu rodzinnym.
Rodzice przedszkole traktują jako placówkę o charakterze usługowym, zapewniającą opiekę nad dziećmi w dogodnych dla rodziców godzinach pracy.
Od nauczycieli rodzice oczekują życzliwości i cierpliwości, tzw. ,,podejścia do dzieci ”. Okres przedszkolny ma być także czasem swobodnej zabawy i co najwyżej przyuczenia
dziecka do przestrzegania podstawowych norm współżycia w grupie.
Ten pogląd znajduje swoich zwolenników wśród grup głoszących wyższość opieki domowej nad jakąkolwiek opieką instytucjonalną.
Drugi kierunek myślenia to rozważanie możliwości i potrzeb dziecka jako etapu rozwoju ,,przed szkołą”.
Rodzice pragną aby ich dziecko wprowadzane było w przedszkolu w różne dziedziny wiedzy społecznej i przyrodniczej, otrzymując przygotowanie do nauki szkolnej.
Jak zaznacza autorka, oczekiwania rodziców dotyczą także od przedszkola prawidłowego zdiagnozowania możliwości i potrzeb dziecka oraz właściwej stymulacji jego rozwoju.
Chcą być na bieżąco informowani o postępach ich dzieci i angażowani w proces wychowawczo - dydaktyczny.
Takie oczekiwania rodziców uwarunkowane są informacjami o etapie przedszkolnym jako znaczącym okresie rozwoju człowieka.
Przedstawione powyżej ujęcie sprawy staje się coraz powszechniejsze wśród młodego pokolenia rodziców
Bibliografia:
1 E. Jeunehomme Oczekiwania i potrzeby rodziców, ,,Wychowanie przedszkolne” MAC 2002 nr 1,s.18.
2 D.Al.-Khamisy Przedszkole wobec rodziców i rodzice wobec przedszkola, ,,Edukacja w przedszkolu”, RAABE, 2003 nr 12 ,s..5.
3 D..AL. Khamisy ,, Przedszkole wobec rodziców i rodzice wobec przedszkola, ,,Edukacja
w przedszkolu”RAABE, 2003, nr12,s.6
4 Tamże,s.7
5 M.Kasperek Przedszkole w środowisku lokalnym, ,,Wychowanie w Przedszkolu”, 2001, nr.IV s.201.
Autor: mgr Anna Trepa