Balonowe eksperymenty. Scenariusz zajęć dla dzieci 5-6 letnich

Cel ogólny: rozwijanie zainteresowań badawczych
Cele szczegółowe:
• aktywnie uczestniczy w doświadczeniach
• podejmuje próby stawiania hipotez i wyciągania wniosków z obserwowanych zjawisk
• wyjaśnia zjawisko rozszerzania i kurczenia się powietrza
• wyjaśnia zjawisko elektryzowania się przedmiotów
• wie, że powietrze waży
• wzbogaca słownictwo o nowe pojęcie molekuły
• rozwija sprawność grafomotoryczną podczas wykonywania pracy plastycznej
Metody:zadania stawiane dziecku /praca plastyczna/, eksperyment, pokaz, pogadanka.
Forma pracy: zbiorowa i indywidualna.
Środki dydaktyczne: balony o różnej wielkości po jednym dla każdego dziecka, kształcie i kolorze, cztery balony o jednakowej wielkości, strzępki cienkiego papieru, ściana, kran z bieżącą wodą, szalik lub ubranie z wełny, szklana butelka z wąską szyjką, balon, gumka recepturka, dwa naczynia , jedno lodem i wodą, drugie z wodą bardzo ciepłą, sznurek ,patyk , taśma klejąca, szpilka, szablony do pracy plastycznej , flamastry, klej, baloniki wycięte z kolorowego papieru o wielkości 2 cm, muzyka relaksacyjna „Czakra splotu słonecznego”

Przebieg zajęć:

1. Powitanie grupy tradycyjną zabawą „Baloniku”
2. „Jaki one są?”- zabawa dydaktyczna. Dzieci siadają w kręgu. Nauczyciel na środek koła wrzuca kolorowe balony o różnych rozmiarach i kształtach. Zadaniem dzieci jest klasyfikowanie balonów pod względem dwóch a następnie trzech cech charakterystycznych.
3.Krótka pogadanka na temat „Co możemy zrobić z balonem?” . Po otrzymaniu odpowiedzi nauczyciel mówi : „Balony nie tylko służą do radosnej zabawy. Balony mogą pomóc nam w zrozumieniu pewnych praw fizyki. W jaki sposób? Balony mogą być rekwizytami w eksperymentach. Zapraszam was do aktywnego udziału w kilku doświadczeniach.”
4.Eksperyment I „Czy powietrze waży?”
Będą potrzebne: dwa balony o jednakowej wielkości, sznurek ,patyk , taśma klejąca, szpilka
Przebieg doświadczenia: Należy nadmuchać dwa balony do jednakowej wielkości, związać ich końce sznurkiem, przymocować je do dwóch końców patyka taśmą, przywiązać kawałek sznurka pośrodku patyka i zawiesić całość tak, aby patyk równolegle spoczywał do ziemi. Następnie należy przekłuć jeden z nich.
Co można zaobserwować?Patyk przechyla się w stronę napompowanego balona.
Nauczyciel pyta : „Dlaczego tak się stało?” Dzieci poszukują odpowiedzi. Nauczyciel wyjaśnia, że powietrze wewnątrz napompowanego balonu sprawia, że ten koniec kija jest cięższy . Dlatego patyk przechyla się w jedną stronę. To dowodzi, że powietrze posiada masę czyli waży.

5.Eksperyment II „Rozszerzanie się i kurczenie powietrza”
Będą potrzebne:szklana butelka z wąską szyjką, balon, gumka recepturka, dwa naczynia,jedno lodem i wodą, drugie z wodą bardzo ciepłą.
Przebieg doświadczenia: należy umocować balon na szyjce butelki za pomocą gumki. Nauczyciel w tym momencie pyta: „Jak myślicie, co się stanie z balonem, kiedy wstawimy butelkę do gorącej wody?” Dzieci próbują stawiać hipotezy, każdy pomysł jest dobry! Wstawimy butelkę do gorącej wody, tak aby woda zakrywała butelkę na wysokości ¾ butelki. Obserwujemy co się dzieje. Nauczyciel ponownie pyta dzieci „Jak myślicie, co się stanie z balonem, kiedy wstawimy butelkę do zimnej wody?” Po otrzymaniu odpowiedzi wstawia butelkę do zimnej wody, aby sięgała na ¾ jej wysokości.
Co można zaobserwować? Kiedy butelka jest w gorącej wodzie balon napełnia się. Kiedy butelka jest w zimnej wodzie balon kurczy się.
Nauczyciel pyta „Jak myślicie dlaczego balon w gorącej wodzie urósł?” Dzieci próbują wnioskować, po czym nauczyciel wyjaśnia, że powietrze , składa się z drobnych cząsteczek zwanych molekułami. Kiedy butelkę umieścimy w gorącej wodzie, cząsteczki powietrza w balonie odsuwają się od siebie, powietrze zwiększa swoją objętość, rozszerzając się powiększa balon. Kiedy butelka jest w zimnej wodzie , molekuły zbliżają się do siebie, powietrze kurczy się mieszcząc się w balonie, który maleje. Rozszerzanie i kurczenie powietrza powoduje odpowiednio napełnianie i zmniejszanie się balonu.
6.Eksperyment III „Elektryzowanie przedmiotów”
Potrzebne będą: balon, strzępki cienkiego papieru, ściana, kran z bieżącą wodą, szalik lub ubranie z wełny.
Przebieg doświadczenia: Nadmuchany balon należy energicznie potrzeć rogiem szalika, po czym zbliżyć do kawałków papieru, nie dotykając ich balonem. Następnie potrzeć balon szalikiem i przyłożyć do ściany. Po trzecim potarciu balona należy zbliżyć go do wody płynącej z odkręconego kranu, nie oddalając go od wody. Po czym wytrzeć balon, potrzeć o wełnę i zbliżyć do włosów dziecka.
Co można zaobserwować? Strzępki papieru unoszą się i przywierają do balonu. Balon przykleja się do ściany, a strumień wody przybliża się do balonu i podąża za jego ruchami. Włosy unoszą się w kierunku balonu.
Nauczyciel pyta dzieci „Jak myślicie dlaczego tak się stało?” Dzieci próbują wyciągnąć wnioski, po czym nauczyciel wyjaśnia, że balon elektryzuje się przez pocieranie wełną, tak gromadzi ładunek, który przyciąga inne przedmioty.

Podsumowanie eksperymentów: „Jak widzicie balony bardzo nam pomogły w zrozumieniu kliku zjawisk z dziedziny nauki ,którą jest fizyka. Obserwowaliśmy elektryzowanie się przedmiotów, jak powietrze zmienia swą objętość pod wpływem temperatury, dowiedzieliście się, że powietrze waży”.
7.„Karnawałowe serpentyny”- wykonanie pracy plastycznej /rozwijanie grafomotoryki, według modułu „Od bazgrania do pisania” zawartego w innowacji Klucz do uczenia się/.
Dzieci otrzymują kolorowe kartki ze wzorem /na kartce w pozycji poziomej u góry i na dole narysowana jest taka sama ilość kropek, tak aby tworzyły przeciwległe pary/ , flamastry oraz baloniki wycięte z kolorowego papieru. Zadaniem dzieci jest rysowanie serpentyny od kropki na górze kartki po linii prostej do kropki po przeciwnej stronie , na dole kartki. W ten sposób należy połączyć wszystkie kropki. Następnie, dzieci przyklejają kolorowe baloniki w dowolnych miejscach na serpentynach, tworząc karnawałowy obrazek.
Po zakończonej pracy i uprzątnięciu stanowiska pracy dzieci wspólnie z nauczycielem organizują wystawę.
8.Zabawa ruchowa z balonami „Wojna na balony”
9.Podsumowanie i zakończenie zajęć zabawą relaksacyjną „Kołyszemy baloniki”
Dzieci siedząc swobodnie na dywanie w dowolny sposób kołyszą balony w rytmie spokojnej melodii. Następnie dobierają się w pary i wykonują masażyk relaksacyjny na plecach z użyciem balonów.