POETYCKA INSPIRACJA DZIECIĘCEJ
TWÓRCZOŚĆI PLASTYCZNEJ
Mimo znaczącego postępu kultury i oświaty na świecie, sztuka nie stała się jeszcze „sposobem życia”, a duża część społeczeństwa żyje poza sztuką. Wszystkim ludziom a szczególnie dzieciom dana jest z natury skłonność do twórczego wypowiadania się za pomocą form i barw, można wiec uważać, ze twórczość artystyczna dzieci jest zjawiskiem powszechnym. Pielęgnowanie twórczej aktywności plastycznej dziecka, rozwijanie je i pobudzanie od najwcześniejszych lat życia pozwoli na powszechna realizację postulatu wychowania przez sztukę.
Metodę realizacji wychowania przez sztukę autor pracy Mariusz Samoraj widzi właśnie w inspiracji w inspiracji poetyckiej plastycznych prac dzieci. Inspiracja poetycka ma liczne walory: jest organizowaniem przeżycia estetycznego w kontakcie z dziełem poetyckimi, poza tym jest specyficzna formą uprzystępnienia dzieciom dzieła sztuki poprzez odbiór wzbogaconej o własną aktywność dziecka, jest także pobudzeniem ekspresji plastycznej i stymulacją rozwoju twórczości plastycznej
Dziecko wypowiada się za pomocą różnych technik malarskich, co daje wiele radości w akcie tworzenia oraz jest ekspresją przeżyć i osobowości dziecka. Twórczość artystyczna dziecka przyczynia się do wszechstronnego jego rozwoju, a szczególnie rozwoju jego zmysłów.
Ma to ogromne znaczenie i konsekwencje pedagogiczne, gdyż proces uczenia się zachodzi jedynie dzięki zmysłom. Obecnie kształcenie akcentuje ukazanie dzieciom przemian zachodzących w społeczeństwie, zatraca się więc możliwość zmysłowego kontaktu z naturą. Aby temu zapobiec należy kształcić zmysłowe postrzeganie już od najmłodszych lat.
Analiza prac plastycznych dzieci dostarcza nam bogatej wiedzy na temat oddziaływania sztuki poetyckiej na dziecko.
Omawiając dane „dzieło sztuki” dziecięcej wyróżniamy trzy czynniki:
- umiejętność graficznego i kolorystycznego ukształtowania budowy i wyglądu rzeczy na obrazku
- przejrzystości i zwięzłości kompozycji na obrazku
- umiejętności powiązania kompozycji w dobrze zestawiona i zharmonizowaną całość wszystkich jej elementów.
W omawianiu prac plastycznych będących wynikiem inspiracji poezją oprócz analizy treści i formy wytworów odczytujemy stosunek dziecka do utworu poetyckiego czyli relacje między treścią wiersza a obrazem plastycznym.Składa się na to: stopień rozumienia treści oraz artystyczna jakość przekładania wizji poetyckiej na obraz plastyczny.
Fakty te przejawiają się w ukazaniu nastroju wiersza. Chodzi tu o porozumienie poety – artysty i „artysty” dziecka, któremu sztuka plastyczna dana jest z natury, a także o aktywne poznanie specyficznej „ rzeczywistości” dzieła poetyckiego przez własna twórczości plastyczną dzieci. Autor pracy podczas różnorodnych zajęć i zabaw oraz zajęć plastycznych z dziećmi pięcioletnimi obserwował ich poetycka inspiracje utworów. Każde spotkanie z dziećmi przy pracy plastycznej miało odrębny charakter poprzez specyfikę recytowanego utworu poetyckiego, jego nastrój, a także różnorodne techniki malarskie stosowane podczas inspiracji.
W celu wykazania inspirującej siły poezji korzystne jest analityczne podejście do wytworów ekspresji artystycznej dzieci, a w szczególnie w określeniu związków miedzy utworem recytowanym dzieciom a konkretyzacją plastyczną przeżyć małych słuchaczy.
Wszelki działania w zakresie wychowania przez sztukę, które rozszerzają zakres zmysłowy postrzegania i jednocześnie potęgują twórcza aktywność dziecka, maja ogromne wartości pedagogiczne. Rozwój postawy otwartej i twórczej u dziecka niezbędny jest dla efektywności procesu nauczania uczenia się, wychowania, rozwoju indywidualnego oraz twórczego i szczęśliwego zycia.
Swoisty urok i piękno obrazów dziecięcych przyciąga wzrok, obcowanie z nimi daje wiele wartościowych doznań estetycznych, które mogą być analogiczne do wrażeń związanych z odbiorem współczesnego malarstwa. Wyrazić należy w tym miejscu żal, ze tak rzadko w skali ogólnospołecznej mamy do czynienia z twórczością dziecięcą. Dziecko przecież wyraża siebie poprzez obrazy plastyczne. Opowiada nam za pomocą barw i form czy tez tworzywa słownego – o tym, co czuje słuchając wiersza, baśni lub muzyki. Warto zgłębiać tajniki dziecięcych symboli plastycznych, odkryć dziecięcą „duszę” , poznać świat dziecka i przez to lepiej je rozumieć, by zapewnić mu pełnię rozwoju.