Coraz częściej w pracy zawodowej mamy do czynienia z uczniami, którzy nie potrafią przystosować się do norm obowiązujących w klasie i w szkole. Przyczyną tego rodzaju problemów może być brak wzorców w domu rodzinnym i najbliższym otoczeniu, a czasami przyczyna leży w samym uczniu, ale nie jest od niego zależna. Tą przyczyną jest zespół nadpobudliwości psychoruchowej-ADHD (Attention Deficit Hyperactiwity Disorder).Zespół ten jest zaburzeniem uwarunkowanym genetycznie.
Uczeń z ADHD charakteryzuje się zaburzeniami koncentracji uwagi, często wydaje się, że nie słucha tego, co się do niego mówi. Ma również problemy ze zorganizowaniem sobie zajęć, łatwo rozprasza się, nie kończy rozpoczętych czynności. Oprócz tego jest nadruchliwy, trudno mu spokojnie usiedzieć w miejscu. Cechuje go również ogromna impulsywność. Odpowiada, zanim pytanie zostanie sformułowane w całości, wtrąca się do rozmów, przerywa innym.
Nasilenie objawów zmniejsza się wraz z wiekiem. U młodzieży objawy przyjmują formę uczucia niepokoju i kłopotów związanych ze spokojnym siedzeniem.
ADHD może spowodować, że uczeń z tą dolegliwością nie będzie w stanie osiągnąć sukcesu tak na gruncie szkolnym jak i społecznym. Oprócz słabszych osiągnięć w nauce uczeń z ADHD zagrożony jest bardziej niż rówieśnicy uzależnieniem się od alkoholu, narkotyków czy papierosów, kłopotami w szkole i w środowisku z powodu łamania zasad a nawet depresją czy skłonnością do samobójstwa.
Zarówno dziecko jak i nastolatek mają niskie poczucie własnej wartości, wynika to z ciągłej krytyki jego osoby.
Nauczyciel ma wiele możliwości, aby pomóc nadpobudliwemu uczniowi.
Przede wszystkim nie powinien karać go za objawy, które nie są od niego zależne, ale poświęcić mu więcej uwagi. Kiedy zadaje uczniowi pytanie, musi upewnić się, że uczeń go słucha. W przeciwnym wypadku pytanie pozostanie bez odpowiedzi lub będzie ona niepoprawna.
W trakcie lekcji należy kontrolować, czy uczeń śledzi tok zajęć, czy też my śli o czymś zupełnie innym. Po skończonych zajęciach dobrze jest sprawdzić, czy uczeń zapisał pracę domową lub termin sprawdzianu.
Ważne jest, aby motywować ucznia do nauki. Najlepiej sprawdza się w tej roli pochwała.
Uczeń nadpobudliwy często popełnia w pracach klasowych „głupie błędy”, które nie wynikają z niewiedzy tylko z nieuwagi, dlatego istotne jest, aby przypomnieć mu w czasie sprawdzianu o konieczności sprawdzenia tego, co napisał.
Często rodzicom uczniów nadpobudliwych proponuje się nauczanie indywidualne ich dziecka.
Efekty nauczania są wtedy zdecydowanie lepsze, ale uczeń pozbawiony jest kontaktu z rówieśnikami, zaburzony jest jego rozwój społeczny i emocjonalny.
Warto również pamiętać o tym, że dzieci z ADHD nie są mniej inteligentne od innych, ale pomimo tego mają trudności w szkole. Często w trakcie swoich wypowiedzi odbiegają od tematu, nie przestrzegają reguł stylistycznych i gramatycznych, mówią szybko i głośno, zdarza się, że nie kończą rozpoczętego zdania. Poza tym, częściej niż u innych, występują u nich zaburzenia o charakterze dyslektycznym, co jest dla nich dodatkowym utrudieniem w osiąganiu dobrych wyników w nauce.
Zanim więc stwierdzimy, że uczeń jest leniwy i źle wychowany, zastanówmy się jak mu pomóc. Jak już wcześniej wspomniałam, są to dzieci o wysokim poziomie inteligencji, szybko uczące się, ich problem polega na niemożności skoncentrowania się i dostosowania do ogólnie przyjętych norm.