OPRACOWAŁA: RENATA STACHOWICZ
PRZEDSZKOLE MIEJSKIE NR 6 W MIELCU
RHINOLALIA
Rhinolalia aperta ( nosowanie otwarte) to nieprawidłowy rezonans nosowy, polegający na tym, że głoski ustne wymawiane są jako nosowe. Powstaje ona przy niedostatecznym oddzieleniu się jamy nosowej od ustnej, co powoduje nieprawidłowości w uzyskaniu ciśnienia powietrza niezbędnego do poprawnej realizacji głosek. W konsekwencji niewydolności podniebienno – gardłowej głoski wymawiane są mniej wyraźne lub są zniekształcone, zmienia się ich barwa. Przy artykulacji samogłosek „ u „ , „ i „ obserwujemy najsilniejsze, natomiast przy głosce „ a” najsłabsze unosowienie.
Rhinolalia Clausa ( nosowanie zamknięte) charakteryzuje się brakiem rezonansu nosowego przy realizacji głosek nosowych. Głoski nosowe wymawiane są jako ich odpowiedniki ustne, np. m – b, m’ – b’, n – d, n’ – d’, ą – a, ę – e. Zniekształceniu ulega również barwa głosek ustnych. W zależności od niedrożności jamy gardłowej lub nosowej I. Styczek wymienia:
- nosowość zamknięta przednią przy niedrożności jamy nosowej spowodowanej skrzywieniem przegrody nosa, polipami nosa, , chronicznym przerostem śluzówki nosa albo obrzękiem w stanach kataralnych lub alergii.
- nosowość zamknięta tylna spowodowana zwężeniem górnej części jamy gardłowej w wyniku zbyt dużych migdałków lub zrostów podniebienia miękkiego.
W zależności od przyczyn wymienia się nosowanie otwarte organiczne i funkcjonalne. Przyczynami nosowania otwartego organicznego są nieprawidłowości w budowie podniebienia, jamy nosowej lub gardłowej, do których I. Styczek zalicza:
- rozszczep lub perforację podniebienia,
- zbyt krótkie podniebienie miękkie spowodowane wrodzonym niedorozwojem,
- brak języczka lub blizny po usunięciu migdałków,
- całkowite lub częściowe porażenie mięśni pierścienia zwierającego gardło.
Przyczyną nosowania otwartego mogą być również blizny po operacji lub krótkie, nieruchome albo słabo ruchome podniebienie, spowodowane wadliwa technika operacyjna. Stanowią one 20 % przypadków niewydolności podniebienno – gardłowej. Przy nosowaniu otwartym funkcjonalnym stwierdza się prawidłową budowę i sprawność podniebienia miękkiego, które obserwuje się przy takich czynnościach fizjologicznych, jak połykanie i odruchy wymiotne. Nazalizacja jest spowodowana brakiem kontroli słuchowej. Również nosowanie zamknięte funkcjonalne może być spowodowane obniżeniem słyszalności, występujących u osób niesłyszących, upośledzonych umysłowo.
BIBLIOGRAFIA:
G. GUNIA, V. LECHTA – „ Wprowadzenie do logopedii”, Wydawnictwo „ Impuls” Kraków 2011.