Zabawy przygotowujące do nauki pisania i czytania możliwe do prowadzenia w domu przez rodziców.
Zabawy językowe
1. Zabawa „Dokończ słowo”
Rodzic mówi sylabę, a dziecko ma dołożyć inną sylabę tak by powstało słowo.
2. Zabawa „Co to za słowo?”
Rodzic wypowiada słowa z podziałem na głoski. Dziecko dokonuje ich syntezy i podaje całe słowo.
3. Zabawa „Podziel na sylaby”
Rodzic wskazuje przedmiot, a dziecko dzieli nazwę na sylaby dodając do każdej prosty ruch (klaskanie, tupanie, podskakiwanie...)
4. Ćwiczenia słuchowe „Układamy słowa na daną głoskę”
Rodzic wymienia słowo, prosi aby dziecko ułożyło słowo rozpoczynające się jego drugą głoską (np. nora – dziecko układa słowo na O)
5. Zabawa „Pomieszane sylaby”
Rodzic podaje słowa, w których są poprzestawiane sylaby. Dzieci podają ich prawidłowe brzmienie , a następnie zadają zagadkę mamie lub tacie (np. mek – do =domek; dy-lo = lody; ko-mle = mleko)
6. Sztafeta sylabowa - tworzenie wyrazów rozpoczynających się od tej samej sylaby - mama, makaron, marzenia, makrela itp. lub kończących się tą samą sylabą np. piżama, rama, mama, tama itp.;
7. Łańcuch sylabowy - rozpoczynamy zabawę wypowiadając dwusylabowy wyraz, dziecko powtarza wyraz i dzieli go na sylaby. Druga sylaba staje się początkiem nowego wyrazu powstałego np: wa - ta (wata), ta - ma (tama), ma - ki (maki), ki - je (kije), je - my (jemy), my - dło (mydło) tak aż do wyczerpania pomysłów;
8. Analiza z podskokami - podajemy dziecku wyraz, a jego zadaniem jest podzielić go na sylaby, ale po wymówieniu każdej z nich musi podskoczyć np. balony- ba(podskok) – lo (podskok) - ny(podskok);
9. Zabawa językowa „Bardzo długie zdania”
Rodzic wypowiada proste zdanie składające się z dwóch wyrazów. Zadaniem dziecka jest kolejne dodawanie jednego słowa, tak by powstało bardzo długie, a jednocześnie logicznie brzmiące zdanie. Np.
Bałwanek stoi...
Bałwanek stoi na...
Bałwanek stoi na środku ...
Bałwanek stoi na środku podwórka...
Bałwanek stoi na środku podwórka, a na jego ...
Bałwanek stoi na środku podwórka, a na jego kapeluszu...
Bałwanek stoi na środku podwórka, a na jego kapeluszu siedzą ...
Bałwanek stoi na środku podwórka, a na jego kapeluszu siedzą trzy ...
Bałwanek stoi na środku podwórka, a na jego kapeluszu siedzą trzy wróbelki.
Zabawy kinezjologii edukacyjnej
Kinezjologia jest nauką o związkach ruchu ciała z organizacją i funkcjonowaniem mózgu. Celem kinezjologii jest przekazywanie wiedzy i narzędzi do wykorzystania potencjału naszego umysłu, byśmy mogli z łatwością i w naturalny sposób uczyć się, rozwijać i zachować zdrowie.
• ruchy naprzemienne – prosimy dziecko, by wykonało ruchy naprzemienne ( podnieś kolano i dotknij nim przeciwną dłoń lub łokieć), ćwiczenie można wykonać z tyłu ciała krzyżując rękę i przeciwległą nogę. Można je wykonywać przy muzyce, lub śpiewie
• leniwe ósemki- na dużym arkuszu papieru rysujemy dużą leniwą ósemkę (znak nieskończoności, przewrócona 8). Następnie prosimy dziecko, by przywitało się z ósemką, wodząc palcem za jej konturami. Dziecko może tez same rysować leniwe ósemki rożnymi kolorami, rysować je w powietrzu rękami, nogami – raz jedną, raz drugą.
• kołyska usiądź na podłodze, odchyl się do tylu, ręce ugięte w łokciach, podeprzyj się na przedramionach. Wykonuj ruchy zgiętymi w kolanach nogami z jednej strony na drugą
• oddychanie brzuszkiem połóż ręce na brzuchu, weź wdech przez nos i rozpocznij długi wydech, wypuszczając powietrze krótkimi dmuchnięciami przez lekko otwarte usta. Oddychaj powoli, nadmuchując brzuch, jak balon.
• zginanie stopy usiądź, zegnij nogę w kolanie i połóż ją na kolanie drugiej nogi. Chwyć przyczepy początkowe i końcowe mięsni łydki i trzymaj je. Powoli poruszaj stopą zginaj ją i prostuj. Powtórz to samo drugą nogą.
Zabawy literkami
1. Zabawa „Czyje to imię?” – przygotowanie kartoników z imionami najbliższych osób (mama, tata, brat, siostra, babcia, kolega itp.) wyszukanie imion podanych przez rodzica.
2. Zabawa „Litery w imionach” - przygotowanie kartoników z imionami najbliższych osób (mama, tata, brat, siostra, babcia, kolega itp.) wyszukanie w nich liter podanych przez rodzica. Np. wyszukaj imię na literkę M, na literkę T, podaj karteczkę z imieniem, w którym są dwie literki „a”, podaj karteczkę z imieniem, które kończy się na „k” itp.
3. Zabawa „ Podpisz przedmioty” – przygotowanie kartoników z nazwami przedmiotów z najbliższego otoczenia (stół, okno, łóżko, miś, lalka, auto, klocki itp.). wspólne z dzieckiem odszukanie przedmiotów i „podpisanie”.
W kolejnych zabawach dziecko samo „podpisuje” wybrane przez rodzica przedmioty
4. Zabawa „Moje imię” – ułożenie imion z liter znajdujących się na małych kartkach
5. Zabawa „Takie same wyrazy” – zadaniem dziecka jest odnalezienie dwóch takich samych wyrazów (imiona, nazwy przedmiotów)
6. Zabawa „Układanie nazw obrazków”- dziecko układa wyraz z pojedynczych liter. Na początek można dać wzór w postaci takiego samego wyrazu.
UWAGI DLA RODZICÓW
1. Litera jest znakiem graficznym, a głoska jej odpowiednikiem słuchowym. Litery widzimy i piszemy, głoski słyszymy i wymawiamy (liter w wyrazie może być więcej niż głosek, np.: sz, cz, dz).
2. Spółgłoski należy wymawiać w miarę możliwości bez przygłosu w postaci „y” który w późniejszym okresie może utrudniać dziecku naukę czytania.
3. Przy wyodrębnianiu pierwszej i ostatniej głoski w wyrazie najlepiej jest zaczynać od wyrazów rozpoczynających i kończących się samogłoskami.
4. Stopień trudności materiału językowego do analizy i syntezy głoskowej i sylabowej
• jednosylabowe wyrazy 2-głoskowe typu ul,
• jednosylabowe wyrazy 3-głoskowe typu las,
• dwusylabowe wyrazy 4-głoskowe typu wo-da,
• dwusylabowe wyrazy 3-głoskowe typu o-sa
• jednosylabowe wyrazy 4- lub 5-głoskowe typu wilk, kret, sklep,
• dwusylabowe wyrazy 5-głoskowe typu bra-ma, pa-lec,
• dwusylabowe wyrazy 5-głoskowe typu lal-ka,
• trzysylabowe wyrazy 6-głoskowe typu to-po-la.