Przystępując do konstruowania indywidualnego programu edukacyjnego należy uwzględnić poziom rozwoju wszystkich sfer rozwojowych ucznia. Właściwy program jest procesem ciągłym, gdyż uczeń wykazuje postępy w nauce i potrzebuje bardziej skomplikowanych zadań. Tworząc program dla osoby niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu głębokim trzeba podążać za nią, nauczyciel musi wykazać się dużą wiedzą, intuicją i cierpliwością.
Ważne jest, aby program zawierał w sobie naukę przede wszystkim tych umiejętności, z których uczeń będzie mógł korzystać w życiu codziennym.
Proponowany program indywidualny dotyczy osoby niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu głębokim w wieku dorosłym, uczestniczącej w zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych
Pierwszą proponowaną metodą w pracy jest stymulacja polisensoryczna, czyli wielozmysłowa obejmująca swym zasięgiem dotyk, wzrok, słuch, węch i smak. Tak zwane zajęcia „Porannego kręgu”, czyli stymulacja polisensoryczna według pór roku. Poza dostarczaniem określonej liczby bodźców o pewnej jakości najważniejszym celem jest spotkanie, gdzie budowane jest zaufanie i poczucie bezpieczeństwa. Zajęcia te stymulują, ale i dążą do komunikacji terapeuta – uczeń, uczeń – terapeuta. Na zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych generalną zasadą powinna być zasada uczenia osoby niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu głębokim polisensorycznego poznawania zjawisk i przedmiotów.
Kolejną proponowaną metodą w indywidualnym programie edukacyjnym na zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych jest Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne . Zajęcia te przyjmują formę indywidualnej pracy z dzieckiem na tle grupy. Celem zajęć jest wspomaganie prawidłowego rozwoju dziecka, tj. harmonijnego funkcjonowania sfer: poznawczej, emocjonalnej, społecznej i ruchowej. Głównym założeniem tej metody jest rozwijanie za pomocą ruchu świadomości własnego ciała, otaczającej nas przestrzeni, usprawnianie ruchowe, nawiązanie kontaktu z innymi osobami za pomocą ruchu i dotyku.
W tym programie indywidualnym propozycją aktywności są ćwiczenia kształtujące świadomość osoby, schematu ciała i przestrzeni oraz świadomość innych osób i kontakt z nimi:
kołysanie,
przewracanie się,
przetaczanie się,
poklepywanie,
wzajemne uściski,
obejmowanie,
wskazywanie części ciała,
spacerowanie,
masowanie (opukiwanie, głaskanie, uciskanie, klepanie itp.),
ciągnięcie,
aktywność z rekwizytem.
Zabawy proponowane przez W. Sherborne zapewniają optymalne warunki do nawiązania kontaktu.
Trzecią proponowaną metodą pracy terapeutycznej na zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych jest dogoterapia. Dogoterapia wyzwala spontaniczną aktywność człowieka wobec psa, wpływa na przełamanie lęku i pogłębienie kontaktu z otoczeniem. Stymuluje rozwój zmysłów, tj. wzrok, słuch, dotyk i węch. Działanie tego rodzaju terapii polega głównie na kontakcie fizycznym (głaskanie, przytulanie się do psa, ujęcie podanej łapy).
Głównym zadaniem w terapii chłopca podczas tego typu zajęć jest kontakt emocjonalny ze zwierzęciem, jego wpływ na samopoczucie chłopca oraz dostarczanie jak najwięcej radości i satysfakcji z obcowania z psem.
Następną metodą jest choreoterapia, która jest ulubioną formą spędzania czasu dla chłopca. Poprzez muzykę i taniec metoda ta pozytywnie oddziaływuje i stymuluje rozwój uczniów. Cele szczegółowe wypływają z konkretnej sytuacji psychofizycznej uczestników zajęć rewalidacyjno – wychowawczych.
W przypadku tego wychowanka celem metody jest:
ożywienie emocjonalne,
uczenie współdziałania z drugą osobą,
uczenie kierowania uwagi na kolegę z grupy,
likwidowanie napięcia mięśniowego.
Piątą proponowaną metodą w ramach programu indywidualnego jest kinezjologia edukacyjna P. Dennisona. Metoda ta polega na wykonywaniu ćwiczeń fizycznych dobranych w taki sposób, aby aktywizowały do pracy dwie półkule mózgowe. Ćwiczenia wymyślone przez P. Dennisona angażują między innymi obie strony ciała i ruchy skoordynowane gałek ocznych, rąk oraz nóg, co równomiernie uaktywnia obie półkule.
Proponowane ćwiczenia :
„ćwiczenia naprzemienne” – ćwiczenia motoryki dużej, koordynacja,
„leniwe ósemki” – koordynacja wzroku,
„pozycja Dennisona” – wzrost koncentracji,
„kapturek myśliciela” – masaż małżowiny usznej, ćwiczenia koncentracji uwagi.
Ze względu na występowanie u chłopca ataków padaczki, w programie indywidualnym zawarta jest również propozycja relaksacji, która opiera się na masażach relaksacyjnych, muzyce terapeutycznej oraz słuchaniu wybranych tekstów odpowiednio modulowanych głosem nauczyciela (ulubiona forma relaksacji).