Troska o życie i zdrowie swoje i innych. Nie zabijaj! Scenariusz katechezy dla gimnazjum - kl. I

Temat: Troska o życie i zdrowie swoje i innych.-Nie zabijaj!

Cele ogólne :
1.Przypomnienie i pogłębienie treści V Przykazania Bożego.
2.Akceptacja prawdy, że życie jest najcenniejszym darem Boga .
3.Kształtowanie postawy troski o życie i zdrowie swoje i innych.
Cele szczegółowe: Wiadomości: uczeń wie, *jak brzmi V Przykazanie Boże; *że życie jest święte, bo jest najcenniejszym darem Boga; Umiejętności: Uczeń potrafi, *wymienić grzechy przeciwko V Przykazaniu; *wybrać właściwe formy działania nie zagrażające życiu i zdrowiu; Postawy: *troszczy się o życie i zdrowie swoje i innych; *prowadzi zdrowy tryb życia(sport, nie stosuje używek).
Metody i formy: modlitwa,rozmowa kierowana, praca z tekstem Pisma Świętego, mini-wykład ,praca własna ucznia, tabelka, praca w grupie,
Środki dydaktyczne: artykuł prasowy, Pismo Święte, tekst biblijny Mt 5,21-24(1 egz. na ławkę),tekst-fragment Encykliki Jana Pawła II: „Evangelium vitae.”(1 egz. na ławkę),podręcznik,5-6 kartek A4z hasłami: Jak należy postępować ,aby nie narazić siebie i innych na kalectwo lub śmierć :1)w szkole;2)na ulicy(jezdni);3)uprawiając sport;4) dbając o zdrowie.
Przebieg katechezy:
Witam się z uczniami, sprawdzam obecność, zapraszam do wspólnej modlitwy do Ducha Świętego. Przypominamy wiadomości z ostatniej katechezy.

I Wprowadzenie:
1.Katecheta czyta artykuł prasowy pt. „Janusz Świtaj: Chce mi się żyć!” a następnie zadaje pytania: O jakiej wartości jest mowa w artykule?( odp. o życiu i zdrowiu); Kto obdarzył człowieka życiem?(odp. Bóg)
Życie jest drogocennym darem Boga. Sam Bóg jest Panem życia od jego początku (od poczęcia)aż do końca(do naturalnej śmierci).On dał człowiekowi życie i tylko On może je zakończyć. Nikt innym, więc nie może decydować ani o własnej czy innych śmierci, nie ma prawa do zniszczenia życia ludzkiego. Już w Księdze Rodzaju odnajdujemy słowa Pana Boga „Upomnę się(...)u człowieka o życieczłowieka” Rdz 9,5
Czy Dawca życia , ogłaszając Dekalog ,dał nam drogowskaz, jak mamy postępować z tym darem?(odp. dał przykazanie: Nie zabijaj !Jest to V Przykazanie) Możemy zatem stwierdzić ,że życie jest darem nam zadanym , o który mamy się troszczyć.

2.Zapis tematu (na tablicy i zeszycie ucznia):Troska o życie i zdrowie swoje i innych.-Nie zabijaj!
II Rozwinięcie: 3.Katecheta uświadamia uczniom, że nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że życie jest tak cenną wartością .Przekonujemy się o tym dopiero wówczas, gdy poważnie(nieuleczalnie) zachorujemy czy zdarzy się ciężki wypadek... Bóg dając przykazanie :Nie zabijaj! podkreślił wartość ludzkiego życia oraz stanął w obronie życia. Dlatego dziś spróbujemy odpowiedzieć sobie, czego broni i czego zakazuje V przykazanie? Jak je wprowadzić w życie? Odpowiedzi zapiszemy w tabeli.
4.Światło jak należy przestrzegać V przykazania daje nam sam Jezus podczas Kazania na Górze (Mt5,21-24) ;(rozdanie na ławkę 1 egz. tekstu biblijnego) *Uroczyste odczytanie Pisma Świętego -Mt 5,21-24 *Analiza tekstu biblijnego :
- wyjaśnienie słowa <Raka>(głupcze, pusta głowo, człowieku godny pogardy) Jezus mówi wyraźnie „Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie zabijaj!; a kto by się dopuścił zabójstwa, podlega sądowi”. Potwierdza On prawo, że nie wolno zabijać, ani siebie(samobójstwo) ani nikogo(zabójstwo). Jednak Jezus pogłębia zrozumienie tego prawa „Każdy, kto się gniewa na swego brata, podlega sądowi” Dlaczego gniew ma działanie niszczące?(odp.-bo budzi złość; nienawiść, agresję) Gniew wewnętrzny uzewnętrznia się wyzwiskami, poprzez które możemy poniżyć człowieka, możemy zabić go duchowo, możemy odebrać mu chęć do życia. O tym właśnie mówi Jezus w dalszej części. Niestety z czymś takim spotykamy się dość często. Zbyt łatwo wypowiadamy słowa, które ranią: głupku, jesteś ograniczony psychicznie, jesteś beznadziejny, jesteś godny pożałowania,itp. Chrystus w tym przykazaniu broni godności człowieka, zakazuje gniewu i poniżania,pogardy.

5.Poszukując odpowiedzi na nasze pytania sięgniemy do podręczników(s.184) oraz do nauczania Ojca Świętego Jana Pawła II, do encykliki „Evangelium vitae”. (rozdanie 1 egz. na ławkę-zał.2)W tym dokumencie Jan Paweł II bronił życia, ale także ukazał, kiedy wykraczamy przeciwko V przykazaniu. Jedna osoba w ławce pracuje podręcznikiem, druga z tekstem encykliki.(Odpowiedzi zapiszemy w tabeli)

III Zakończenie :
6.Utrwalenie:Katecheta :Proszę niech każdy z was pomyśli o różnych sytuacjach w życiu ,w których możemy narazić swoje lub innych życie .Pracując w grupach(4 osoby) uczniowie zapisują na przygotowanych arkuszach A 4 jak najwięcej pozytywnych zachowań do podanego hasła(zał.3)
*odczytanie zapisanych zachowań.
(Jeśli tempo pracy nie pozwoli na wykonanie ćwiczenia będzie ono zadaniem domowym-praca indywidualna).
(Jeżeli zostanie wykonana) Katecheta podaje zadanie domowe: Poszukaj w prasie(w Internecie ) artykuł dotyczący obrony życia lub przedstawiający działania zagrażające życiu.
Modlitwa „Ojcze nasz”
Zał.1
Piąte przykazanie (Mt 5,21-24)
Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie zabijaj!*; a kto by się dopuścił zabójstwa, podlega sądowi. A Ja wam powiadam: Każdy, kto się gniewa na swego brata, podlega sądowi. A kto by rzekł swemu bratu: Raka*, podlega Wysokiej Radzie. A kto by mu rzekł: "Bezbożniku", podlega karze piekła ognistego. Jeśli więc przyniesiesz dar swój przed ołtarz i tam wspomnisz, że brat twój ma coś przeciw tobie, zostaw tam dar swój przez ołtarzem, a najpierw idź i pojednaj się z bratem swoim! Potem przyjdź i dar swój ofiaruj!

Zał.2
EWANGELIA ŻYCIA znajduje się w samym sercu orędzia Jezusa Chrystusa. Kościół każdego dnia przyjmuje ją z miłością, aby wiernie i odważnie głosić ją jako dobrą nowinę ludziom wszystkich epok i kultur (...)Człowiek jest powołany do pełni życia, która przekracza znacznie wymiary jego ziemskiego bytowania, ponieważ polega na uczestnictwie w życiu samego Boga. (...) Każdy człowiek właśnie ze względu na tajemnicę Słowa Bożego, które stało się ciałem (por. J 1,14) zostaje powierzony macierzyńskiej trosce Kościoła. Dlatego też każde zagrożenie godności i życia człowieka głęboko wstrząsa samym sercem Kościoła, dotyka samej istoty jego wiary(...) i przynagla Kościół, by pełnił swą misję głoszenia Ewangelii życia całemu światu i wszelkiemu stworzeniu (por. Mk 16,15). ***Już Sobór Watykański II w jednej z wypowiedzi, która do dziś zachowała swą dramatyczną aktualność, potępił stanowczo liczne zbrodnie i zamachy wymierzone przeciw życiu ludzkiemu. Przypominając po trzydziestu latach słowa Soboru, raz jeszcze i równie stanowczo potępiam w imieniu całego Kościoła te przestępstwa, w przekonaniu, że wyrażam w ten sposób autentyczne odczucia każdego prawego sumienia: "Wszystko, co godzi w samo życie, jak wszelkiego rodzaju zabójstwa, ludobójstwa, spędzanie płodu, eutanazja i dobrowolne samobójstwo; wszystko, cokolwiek narusza całość osoby ludzkiej, jak okaleczenia, tortury zadawane ciału i duszy, próby wywierania przymusu psychicznego; wszystko, co ubliża godności ludzkiej, jak nieludzkie warunki życia, arbitralne aresztowania, deportacje, niewolnictwo, prostytucja, handel kobietami i młodzieżą; a także nieludzkie warunki pracy, w których traktuje się pracowników jak zwykłe narzędzia zysku, a nie jak wolne, odpowiedzialne osoby: wszystkie te i tym podobne sprawy i praktyki są czymś haniebnym; zakażając cywilizację ludzką bardziej hańbią tych, którzy się ich dopuszczają, niż tych, którzy doznają krzywdy, i są jak najbardziej sprzeczne z czcią należną Stwórcy"
Jan Paweł II: Evangelium vitae


Zał.3
Jak należy postępować ,aby nie narazić siebie i innych na kalectwo lub śmierć?
1)W szkole. Np.-nie popycham kolegów ,nie poniżam...;
2)Na ulicy(jezdni).Np.- przechodzę przez ulicę w wyznaczonym miejscu...;
3)Uprawiając sport. Np.-nie biorę środków dopingujących,
4)Dbając o zdrowie. Np.-ubieram się stosownie do pogody, nie ulegam nałogom(nie palę, nie biorę narkotyków, nie siedzę długo przed komputerem),