Środkom odurzającym - mówię nie! Scenariusz lekcji wychowawczej

Scenariusz lekcji wychowawczej
Szkoła: Publiczna Szkoła Podstawowa w Dobrej
KLASA: 6
TEMAT: Środkom odurzającym –mówię nie!
IMIĘ I NAZWISKO NAUCZYCIELA: Katarzyna Matuszewska

CEL GŁÓWNY:
• uświadomienie zagrożeń wynikających z picia alkoholu, zażywania narkotyków
• kształtowanie postawy asertywności.
CELE OPERACYJNE:
Uczeń:
• Potrafi wskazać przyczyny, dla których ludzie sięgają po alkohol, narkotyki.
• Rozumie problematykę uzależnień.
• Potrafi podać skutki nadużywania alkoholu.
• Umie asertywnie zachować się w sytuacji, kiedy jest namawiany do picia alkoholu;
podaje powody, dla których warto być wolnym od nałogów.

METODY:
• „Burza mózgów”
• Pogadanka
• Scenki dramowe
• Pokaz

FORMY PRACY:
• W grupach
• Elementy dramy
• Zbiorowa

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: tablica, fragmenty książki, prezentacja multimedialna.


PRZEBIEG LEKCJI:

FAZA WPROWADZAJĄCA (10min)
Nauczyciel wita klasę, sprawdza obecność, wpisuje temat do dziennika. Wprowadzenie do lekcji. Odczytanie uczniom fragmentu książki autorstwa Ruth Maxwell „Dzieci, alkohol, narkotyki. Przewodnik dla rodziców”; na tej podstawie wspólnie z uczniami, zostaje ustalony temat lekcji. Nauczyciel na tablicy pisze temat lekcji i podaje cele lekcji .
W trakcie czytania zaprezentowany zostanie pokaz zdjęć, związanych z tematyką lekcji wykonanych przez uczniów,.

...Brad miał dziesięć lat, gdy zaczął palić papierosy i pić alkohol; jedenaście, gdy zasmakował w marihuanie; dwanaście, gdy wdychał kokainę; trzynaście, gdy palił crack. Wkrótce potem został siłą zabrany na młodzieżowy oddział szpitala psychiatrycznego.
Barbara i John, rodzice Brada, nie palili, łatwo więc wyczuli zapach papierosów wydzielający się z jego ubrań. Choć robili, co mogli, by go powstrzymać, Brad zaczął otwarcie palić nawet przy nich. Kiedy znaleźli w jego pokoju bibułkę, zaczęli podejrzewać, że przeszedł na marihuanę, ale uwierzyli Bradowi, gdy wytłumaczył im, że woli skręty od kupnych papierosów. Wiedzieli również, że pije od czasu do czasu. Zostali kiedyś wezwani przez innych rodziców, kiedy Brad stracił przytomność w ich domu. Raz znaleźli Brada nieprzytomnego w kałuży wymiocin tuż pod domem. Ale nie mieli pojęcia, że Brad używał kokainy, a tym bardziej cracku. Nigdy zresztą o cracku nie słyszeli; tak jak większość ludzi w tym czasie.
Barbara i John twierdzą, że Brad był nad wiek rozwinięty i że zawsze wyprzedzał swoich rówieśników zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Zaczął chodzić, gdy miał osiem miesięcy, a gdy miał jedenaście, mówił pełnymi zdaniami. W wieku trzech lat umiał czytać. W szkole przeskoczył czwartą klasę, a w szóstej w większości przedmiotów reprezentował poziom ucznia klasy dziesiątej. Bez najmniejszych trudności zdobywał same piątki.
Brad nigdy nie był łatwym dzieckiem: wymagał więcej uwagi niż jego rodzeństwo i szybko się nudził. Przy swej skłonności do przygód, często łamał sobie kości. Był czas, że Barbara czuła się w izbie przyjęć miejscowego pogotowia zupełnie jak w domu. Jednak oboje rodzice uważali Brada za szczęśliwe dziecko, urodzonego ekstrawertyka i przywódcę - wesołego, łatwo nawiązującego kontakty i pełnego energii optymistę.
Według Johna:

- Gdy Brad był w ósmej klasie, wszystko wyglądało już inaczej. Stał się nam zupełnie obcy i nie sposób było go kontrolować. Nie skutkowało nic, co mówiliśmy czy robiliśmy. Kilka razy nie wrócił do domu na noc, a raz nie zjawiał się przez pięć dni.

Dużo później rodzice dowiedzieli się, że Brad był wtedy na nieustannym "haju" - tak długo, jak starczyło mu pieniędzy na crack.
Barbara przypomina sobie depresyjne lub euforyczne nastroje Brada, które pojawiały się i znikały bez widocznej przyczyny. Był też tak drażliwy, że wpadał w furię z byle powodu:

- Jego napady wściekłości stawały się przerażające. Wstyd się przyznać, ale naprawdę baliśmy się swojego syna. Potrafił rzucać talerzami, a raz gonił swoją starszą siostrę z nożem w ręku. Jeszcze teraz zimno mi się robi na samo wspomnienie. Na szczęście John był wtedy w domu. Pewnego razu sąsiedzi poskarżyli się, że Brad z kolegami rozjeździli im na rowerach świeżo podlany trawnik. Następnego dnia Brad próbował podpalić ich dom.
- Wtedy po raz pierwszy oddaliśmy go do szpitala - wyjaśnia John. Musieli go wynosić w kaftanie bezpieczeństwa. Strasznie było na to patrzeć, ale wiedzieliśmy, że nie mamy wyboru. Od miesięcy posyłaliśmy Brada do psychiatry, ale teraz wydawało się, że stał się całkowicie nieobliczalny, że zupełnie zwariował...

Nauczyciel pisze na tablicy słowo „środki odurzające". Uczniowie dopisują słowa kojarzone z tym pojęciem.

FAZA REALIZACYJNA(25):

1. Nauczyciel zadaje pytanie:
W jakich okolicznościach młodzież rozpoczyna zażywania środków odurzających?
Uczniowie wymieniają sytuacje, w których rozpoczyna się zażywania środków odurzających
• w domach prywatnych w czasie imprezy sylwestrowej,
• na podwórkach (najczęściej w wakacje),
• w czasie koncertów,
• na dyskotekach szkolnych,
• w pierwszym dniu wiosny.
Nauczyciel zwraca uwagę, że okazją do sięgania po alkohol i narkotyki są ponadto wyjazdy wakacyjne, takie jak: obozy czy kolonie.
2. Nauczyciel zadaje pytanie: Jakie są powody picia alkoholu czy brania narkotyków przez młodzież?
Uczniowie odpowiadają na pytanie, nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedzi.
Odpowiedzi uczniów:
• chęć zaimponowania znajomym
• ucieczka od problemów
• chęć poczucia się „kimś ważnym”
• dobra zabawa
• nuda
• chęć przeżycia ryzyka
• łatwość przeżycia czegoś nowego
• chęć ucieczki od stawianych wymagań ,(od całego otaczającego świata) itp.
Nauczyciel tłumaczy, iż narkotyki nie rozwiązują problemów. Wszelkie problemy należy rozwiązywać z pomocą innych osób, wierząc we własne możliwości. Zawsze jest ktoś (rodzice, rodzeństwo, babcia, przyjaciel, wychowawca, pedagog itd.) z kim można porozmawiać, kto pomoże w trudnych chwilach.
Nauczyciel zwraca szczególną uwagę na to, że już po pierwszym razie spożycia narkotyku niektóre osoby uzależniają się, w niektórych przypadkach u osób po zażyciu następuje wstrząs, który może doprowadzić do śmierci.
Na początku narkotyk można dostać za darmo, tylko po to, aby zachęcić do kolejnego zakupu . Narkotyki są drogie często zdarza się, że aby je zdobyć młodzi ludzie popełniają przestępstwa. Dlatego zawsze należy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy chwila sztucznej przyjemności warta jest ryzyka utraty życia.
3. Następnie pada pytanie: W jaki sposób nastolatki zdobywają alkoholi narkotyki?
Uczniowie odpowiadają:
Np. Od starszych kolegów
4. Kolejnym pytaniem zadanym przez nauczyciela jest: Co młodzież sądzi na temat konsekwencji picia alkoholu i zażywania narkotyków?
Dyskusja na temat problemów Brada (bohatera książki „Dzieci, alkohol, narkotyki”)
• problemy ze zdrowiem
• problemy w domu
• problemy z nauką
• konflikty z prawem
• agresja (bójki)
• uzależnienie itp.
Nauczyciel zwraca uwagę, iż stereotypowy obraz narkomana czy alkoholika to człowiek niezadbany, śmierdzący, z opuchniętą twarzą. Nie zdajemy sobie sprawy, kogo naprawdę dotyczy problem alkoholowy (a przecież bohater książki to prymus).
Nauczyciel przypomina uczniom co to jest asertywność -to umiejętność mówienia "NIE" w różnych sytuacjach.

Następnie uczniowie pracują w grupach 3 osobowych. Jedna o coś prosi, druga ma za zadanie odmówić (asertywnie), trzecia jest obserwatorem, który ma ocenić, czy zachowanie było asertywne: przygotowują do odegrania scenkę: Ktoś namawia Cię do picia alkoholu- odmów. uczniowie prezentują scenki, obserwujący dają informacje zwrotne, czy wyraźnie słychać było NIE.

Nauczyciel rozmawia z uczniami w jakiej roli czuli się najlepiej: namawiającego, odmawiającego czy obserwatora?
Uczniowie powinni ćwiczyć te umiejętności jak najczęściej, aby upewnić się, że potrafią zachować się asertywnie.

FAZA PODSUMOWUJĄCA(10min):
Nauczyciel pisze na tablicy pytania:
- Co zmienia się w życiu osób uzależnionych?
- Co ich czeka?
- Czego nigdy nie osiągną, nie zdobędą w życiu?
- A wy, co w życiu chcecie osiągnąć i zdobyć?
Uczniowie udzielają odpowiedzi.
Nauczyciel żegna klasę.