"Razem idziemy do szkoły" - realizacja programu adaptacyjnego

"Razem idziemy do szkoły" - realizacja programu adaptacyjnego w Szkole Podstawowej Integracyjnej w Inowrocławiu.


„Nie można zmusić ziarna do rozwoju i kiełkowania,
można jedynie stworzyć warunki zezwalające na to,
aby ziarno rozwijało wszystkie tkwiące w nim możliwości”.
Carl Rogers

Rozpoczęcie nauki dziecka w szkole jest ogromnym wydarzeniem w życiu każdej rodziny dziecko wkracza wówczas w zupełnie nowy etap swojego życia. Zarówno dzieciom jak i dorosłym przybywają nowe obowiązki. To przełomowym momentem w życiu dziecka. Szkoła, obok rodziny stanowi dla dziecka szczególny rodzaj środowiska, w którym spędza ono znaczną część swojego czasu. Kończy się czas beztroskiej zabawy. Dziecko wchodzi wówczas w nowe środowisko, staje przed szeregiem nieznanych przedtem sytuacji i otrzymuje pierwsze prawdziwe obowiązki. Spotyka się z sytuacją wymagającą zmian w dotychczasowym sposobie życia, w którym dotąd dominowała zabawa. Zmiany w życiu każdego człowieka: podejmowanie nowych zadań i obowiązków wymagają odpowiedniego przygotowania się do nich. Podjęcie nowej roli, która jest dużą zmianą, wymaga wielu umiejętności emocjonalnych, społecznych i poznawczych. Siedmiolatek w nowym dla niego środowisku czuje się często zagubiony i przestraszony. Nowe sytuacje, w których znajduje pierwszoklasista mogą budzić negatywne emocje takie jak: obawa, lęk, niepokój przed nowymi wyzwaniami. Dziecko przeżywa trudności i lęki związane z podejmowaniem nowej roli i odnajdywaniem swego miejsca w nowym środowisku. Dlatego należy zwróci większą uwagę na proces adaptacji uczniów klasy pierwszej do nowych obowiązków szkolnych. Jedna z form pozwalających zmniejszyć stres związany z rozpoczęciem się nauki w szkole jest wcześniejsze odpowiednie przygotowanie dzieci. Chcąc przełamać barierę i ułatwić strat dziecka w szkole stworzyliśmy w naszej placówce program adaptacji dziecka w szkole.
To od nas nauczycieli uczących w szkole zależy w dużej mierze jaki ten start pierwszoklasisty będzie. W naszej szkole staramy się aby był on jak najlepiej przygotowany. Od kilku lat zapraszamy dzieci 6 letnie z przedszkoli wraz z wychowawczyniami na zajęcia edukacyjne do klas trzecich oraz na różnego rodzaju uroczystości, przedstawienia. Przedszkolaki w ten sposób nie tylko poznają szkołę ale dowiadują się również od starszych koleżanek i kolegów jak wygląda życie szkolne.
Od roku szkolnego 2011/2012 nauczyciele w Szkole Podstawowej Integracyjnej im.Powstańców Wielkopolskich w Inowrocławiu podjęli się nowego przedsięwzięcia jakim jest realizacja programu „Razem idziemy do szkoły”. Uznaliśmy, że wsparciem należy objąć nie tylko dzieci przedszkolne ale również ich rodziców.
Raz na dwa tygodnie odbywają się w szkole spotkania adaptacyjne dla dzieci 5 i 6 letnich oraz ich rodziców. Spotkania odbywają się w stałym dniu tygodnia i o stałej porze, zawsze w godzinach popołudniowych. W czasie spotkań nauczyciele obecnych klas trzecich, szóstych, specjaliści szkolni oraz opiekunowie wolontariatu wraz z wolontariuszami ( uczniami gimnazjum oraz klas szóstych) prowadzą cykl zajęć z dziećmi. Zajęcia te mają charakter zabawy, każde dziecko ma swojego opiekuna w osobie wolontariusza, który nie tylko czuwa nad jego bezpieczeństwem, ale jest dla niego przewodnikiem. W czasie kiedy dzieci oddają się zabawie, rodzice uczestniczą w spotkaniu z wychowawcami klas trzecich. W czasie tych spotkań rodzice mają możliwość zadawania pytań na nurtujące ich tematy dotyczące przyszłości dziecka w szkole, jego rozwoju i umiejętności.
Cele szczegółowe:
- Stworzenie dzieciom odpowiednich warunków do szybkiej adaptacji w nowym szkolnym środowisku
- Zmniejszanie napięcia związanego z pierwszym kontaktem ze szkołą
- Poznanie zasad funkcjonowania szkoły
- Budowanie przez kadrę nauczycieli pozytywnego wizerunku szkoły
- Dokonanie wstępnej obserwacji dziecka
Poznanie u dzieci możliwości percepcji wzrokowych, słuchowych, orientacji przestrzennej, koordynacji ruchowej
- Rozpoznanie potrzeb, obaw rodziców
- Zapoznanie rodziców z właściwościami rozwojowymi dziecka osiągającymi „dojrzałość szkolną”
- Działalność szkolnego wolontariatu – propagowanie wśród młodzieży postaw opiekuńczych
- Stworzenie atmosfery wzajemnego zaufania i akceptacji w kontaktach rodzic-nauczyciel, nauczyciel-dziecko
Przed rozpoczęciem realizacji programu w placówkach przedszkolnych odbywały się spotkania informujące o celowości programu, przekazane zostały plakaty oraz ulotki z zaproszeniem na zajęcia dla dzieci i rodziców. Informacja o podjętych działaniach zamieszczona została również na szkolnej stronie internetowej, na której również na bieżąco zamieszczane są relacje z odbytych spotkań.
Spotkania spotkały się z dużym zainteresowaniem ze strony rodziców oraz przyszłych uczniów klas pierwszych.
Efekty działań:
- Adaptacja dziecka do warunków szkolnych przebiegnie w sposób łagodny.
- Dzieci poznają szkołę, nauczycieli oraz starszych kolegów i koleżanki.
- Dzieci czują się bezpiecznie w nowym miejscu.
- Nawiązują kontakt z kolegami, których poznały w czasie spotkań adaptacyjnych.
- Rodzic wyposażony zostanie w informacje dotyczące funkcjonowania szkoły.
- Rodzic utwierdzony zostanie o słuszności wyboru szkoły dla swojego dziecka.
- Nauczyciel zna dzieci, które od pierwszego września rozpoczną naukę w szkole.
- Zna oczekiwania i potrzeby rodziców.

Bibliografia:
Guz S., Rozwój i kształtowanie osobowości dzieci w okresie wczesnoszkolnym, Warszawa 1987
Wilgocka-Okoń B., Przygotowanie dzieci do szkoły „Studia Pedagogiczne” 1985 nr 48
Lelonek M., Wróbel T., Praca nauczyciela w klasach 1-3, Warszawa 1990