Czy etyka jest ciągle potrzebna współczesnemu człowiekowi i czy jest dla niej "przestrzeń" we współczesnej cywilizacji… ?

Etyka jest nauką filozoficzną, formułującą ogólne zasady moralne oraz szczegółowe normatywy ludzkiego działania za pomocą wrodzonych człowiekowi zdolności poznawczych. Sokrates uważał, że cnota jest dobrem bezwzględnym. Uszczegółowił pojęcie cnoty jako zalet moralnych, które nie są nigdzie zapisane, bo wywodzą się z natury rzeczy. Dla dóbr moralnych należy poświęcić dobra niższe. Ciężko byłoby zastosować słowa Sokratesa do w świecie znanym człowiekowi współczesnemu. Niemniej jednak pojęcie etyki jest nadal aktualne w życiu codziennym. Przyjmijmy za odniesienie etykę zawodową. Etyka zawodowa jest terminem z zagadnień deontologii i definiowana jest jako zbiór norm moralnych określających postępowanie przedstawicieli danego zawodu. Zagadnienie etyki zawodowej często postrzegane jest przez pryzmat filozofii. Nawiązuje do ustalenia konkretnych, sprecyzowanych norm i zasad postępowania. Zagadnienie etyki zawodowej często postrzegane jest przez pryzmat filozofii. Nawiązuje do ustalenia konkretnych, sprecyzowanych norm i zasad postępowania. Niemniej jednak idea kodeksu etycznego sprzeczna jest z założeniami filozofii. Jak pisze Alicja Przyłuska-Fiszer istotą moralności jest konieczność wyboru pomiędzy różnymi wartościami i różnymi zobowiązaniami moralnymi, które zazwyczaj wypływają z różnych źródeł i dlatego nie poddają się łatwo porównywaniu. Próba rozwiązywania problemów moralnych przez formułowanie obowiązujących norm, które mają mieć zastosowanie do każdej podobnej sytuacji jest, z tego punktu widzenia, nieuzasadnionym uproszczeniem, nieuwzględniającym zarówno złożoności praktyki życia moralnego jak i istotnych moralnie cech danego przypadku, które mogą być decydujące dla podjęcia wyważonej, uzasadnionej moralnie decyzji. (Diametros, Etyka zawodowa – pomiędzy moralnością a prawem)
Alicja Przyłuska-Fiszer dodaje również, że istnienie kodeksu postępowania w zawodzie usypia czujność moralną pozwala powoływać się na zapisy regulaminu, który nie reguluje wszystkich zasad postępowania gdyż, nie jesteśmy w stanie wszystkich przewidzieć. Należy jednak zadać sobie pytanie czy w związku powyższym istnienie kodeksów postępowań jest potrzebne i w jakich sytuacjach należy ich przestrzegać. Kodeks dyscyplinuje zachowanie osób należących do pewnych grup zawodowych np. pod kara utraty prawa do wykonywania danego zawodu. Reguluje również postępowanie administracyjne a zatem w pewnych kręgach jest niezbędny.
Etyka zawodowa przybiera często formę kodeksu etycznego danego zawodu. Definicja prof. Kołakowskiego: kodeks etyczny to zbiór materialnych nakazów etycznych o charakterze zhierarchizowanym, zmierzający do zupełności, precyzujący nakazy bezwarunkowe i ograniczone okolicznościami. „Idea kodeksu zawiera w sobie dążenie do ideału kompletności”. Prócz ogólnego terminu etyki zawodowej spotykamy również etykę biznesu jako dziedzinę etyki stosowanej. Można ją porównać do etyki prawniczej czy medycznej jednak w przeciwieństwie do w.w. etyk etyka biznesu zajmuje się obszarami przedsięwzięć których motywy nie należą do najszlachetniejszych i które nie cieszą się prestiżem. Jednym z pierwszych myślicieli stosujących tę formę etyki był Cyceron który zwracał uwagę na kwestię uczciwości w codziennych operacjach handlowych. Arystoteles będący jednym z pierwszych ekonomistów wyróżnił oikonomikos - sztukę gospodarstwa domowego, którą pochwalał i uważał za niezbędną dla funkcjonowania każdego społeczeństwa, oraz chrematisike czyli sztukę zdobywania pieniędzy. Te dwa terminy złożyły się na pojęcie ekonomiki tak wszechobecnej w życiu człowieka nowoczesnego. Chrematisike uznał Arystoteles za całkowicie nie godziwą. Można zatem wyciągnąć wniosek, że filozofia i religia przyczyniły się swoją krytyką do powstania etyki biznesu. Jej zasadami kierował się Jan Kalwin – ucząc o cnotach przedsiębiorczości. Adam Smith głosił chrematisikę uważając, że chciwość jest dobra. W Świecie nowoczesnym filozofia i religia nie krytykują zysku utożsamiając go z chciwością. Etyka biznesu przenosi się na nieco inne pole działania a mianowicie w jaki sposób konstruktywnie spożytkować zarobione pieniądze.

Źródła
Przyłuska-Fiszer Alicja: „Etyka zawodowa – pomiędzy moralnością a prawem” Diametros, internetowy serwis filozoficzny przy Instytucie Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego
Solomon Robert C. :”Etyka Biznesu” w Przewodnik po etyce, red,. P. Singer, Warszawa 1998
Źródła internetowe
http://pl.shvoong.com/books/1876911-pogl%C4%85dy-etyczne-sokratesa/#ixzz1u0RArLEg
http://www.etykabiznesu.com.pl/