Wymagania edukacyjne oraz kryteria oceniania dla przedmiotu - rytmika

RYTMIKA – przedmiot obowiązkowy w klasach I – III cyklu sześcioletniego Państwowej Szkoły Muzycznej I st.

Wymiar godzin – 2 x 30 min. ;

Program nauczania, tzw. podstawa programowa, oparty jest na metodzie Emila Jacques – Dalcroze’a wraz z elementami plastyki ruchu. Ujęty jest w dwa działy wymagające równoległego i integralnego rozwijania:
• Ćwiczenia ruchowe służące prawidłowemu opanowaniu ruchu warunkującego powodzenie uczniów w realizacji ćwiczeń ruchowych i muzycznej ekspresji ruchu
• Ćwiczenia słuchowo – ruchowe mające na celu wyrobienie u uczniów koordynacji słuchowo – ruchowej czyli umiejętności szybkiego przekładania na ruch tego co się słyszy bez uprzedniej analizy.
Stanowią podstawę muzycznej dyscypliny ruchowej. Ujęte zostały w kolejności uzależnionej od możliwości wykonawczych i percepcyjnych uczniów według zasady stopniowania trudności.

W cyklu nauczania obowiązujące są następujące standardy osiągnięć:

• Znajomość podstawowych zasad metody Emila Jacques – Dalcroze’a
• Znajomość podstawowych zasad notacji muzycznej i podstawowych pojęć z zakresu agogiki, dynamiki, artykulacji
• Znajomość podstawowych kroków tańców polskich
• Znajomość instrumentarium Orfa

Standardy realizowane są poprzez kształcenie wrażliwości uczniów na muzykę, wdrażanie do świadomego słuchania, rozwijanie dyspozycji ruchowych i ekspresyjnych niezbędnych między innymi do gry na instrumentach muzycznych.
Powyższe działania oparte są na :
• Interpretowaniu ruchem wartości rytmicznych w różnych grupach i układach ( taktowanie, interpretacja ruchem różnych ugrupowań rytmicznych ).
• Interpretowaniu ruchem artykulacji legato i staccato oraz dynamiki ( piano, forte, crescendo, diminuendo ) i agogiki.
• Interpretowaniu ruchem różnego rodzaju tematów rytmicznych i kanonów.
• Interpretowaniu ruchowym piosenek
• Zapisie nutowym w kluczu wiolinowym i basowym na pięciolinii – podstawowe wartości i wysokości
• Posługiwaniu się podstawowymi pojęciami z zakresu agogiki, dynamiki, artykulacji.
• Wykonywaniu podstawowych kroków tańców polskich i wykorzystaniu ich w opracowaniach choreograficznych zgodnie z ich stylem i charakterem.
• Posługiwaniu się instrumentarium Orffa.
• Interpretowaniu piosenek i miniatur muzycznych ruchem i przy pomocy instrumentów.


Standardy wymagań stawiane uczniom klasy I (wskaźniki):

• Umiejętnie koordynują ruchy całego ciała podczas chodzenia , biegania oraz podskoków
• Potrafią utrzymać równowagę podczas wykonywanych ćwiczeń, określić i wykonać czas trwania ćwierćnuty, ósemek, półnuty, szesnastek, półnuty z kropką, całej nuty,
• Potrafią określić i wykonać czas trwania pauzy ćwierćnutowej,
• Potrafią taktować w dwumiarze, przymiarze, czteromiarze, pieciomiarze, sześciomiarze,
• Potrafią realizować różnymi sposobami dwutaktowe rytmy złożone
z poznanych wartości nut i pauz,
• Potrafią wykonać wartości dłuższe od ćwierćnuty ruchem improwizowanym,
• Potrafią realizować rytm w ciszy,
• Potrafią podporządkować się zmianom zachodzącym w muzyce,
• Potrafią współdziałać w grupie,
• Potrafią zapisać czas trwania ćwierćnuty, ósemek, półnuty, szesnastek, półnuty z kropką, całej nuty,
• Potrafią zapisać czas trwania pauzy ćwierćnutowej,
• Potrafią zapisać rytm realizowany ruchem,
• Znają podstawowe kroki polskich tańcow ludowych
• Potrafią zastosować kroki tańców ludowych w układach tanecznych
• Potrafią grać na bębenku ( bez pałeczki ), klawesach, marakasach i kastanietach,
• Potrafią realizować rytmy na instrrumentach perkusyjnych
• Potrafią wykonać akompaniament na instrumentach perkusyjnych do piosenek i utworów z lit. muzycznej.


Standardy wymagań stawiane uczniom klasy II (wskaźniki):

• Uczniowie umiejętnie koordynują ruchy całego ciała podczas chodzenia , biegania oraz podskoków
• Potrafią utrzymać równowagę podczas wykonywanych ćwiczeń,
• Potrafią określić i wykonać czas trwania grupy rytmicznej -ćwierćnuta z kropką i ósemka, nuty wypełniającej takt pięciomiarowy, całej nuty z kropką, grup szesnastkowych, trioli ósemkowej,
• Potrafią taktować w dwu, trzy , cztero, pięcio i sześciomiarze,
• Potrafią realizować różnymi sposobami jedno i dwutaktowe rytmy złożone z poznanych wartości nut i pauz,
• Potrafią wykonać wartości dłuższe od ćwierćnuty ruchem improwizowanym,
• Potrafią realizować rytm w ciszy,
• Potrafią realizować rytm po jednorazowym usłyszeniu,
• Potrafią podporządkować się zmianom zachodzącym w muzyce,
• Potrafią słyszeć oraz wykonać dwa przebiegi rytmiczne równocześnie,
• Potrafią realizować zadania w parach i małych grupach,
• Potrafią zapisać czas trwania grupy rytmicznej -ćwierćnuta z kropką i ósemka, nuty wypełniającej takt pięciomiarowy, całej nuty z kropką, grup szesnastkowych, trioli ósemkowej
• Potrafią zapisać rytm realizowany ruchem,
• Potrafią rozpoznać zmiany artykulacji ( w zakresie – legato,
staccato ) oraz odzwierciedlić te zmiany w ruchu,
• Znają podstawowe kroki tańców polskich,
• Potrafią zastosować kroki tańców polskich w układach tanecznych,
• Potrafią grać na bębenku , klawesach, marakasach i kastanietach,
• Potrafią wykonać akompaniament na instrumentach perkusyjnych do piosenki, utw. z literatury muzycznej
• Potrafią realizować rytmy na instr. perkusyjnych

Standardy wymagań stawiane uczniom klasy III (wskaźniki):

• Uczniowie umiejętnie koordynują ruchy całego ciała podczas chodzenia , biegania, podskoków, skoków galopowych,
• Potrafią utrzymać równowagę podczas wykonywanych ćwiczeń,
• Potrafią taktować w dwu, trzy , cztero, pięcio i sześciomiarze,
• Potrafią realizować różnymi sposobami jedno i dwutaktowe rytmy złożone z poznanych wartości nut i pauz,
• Potrafią precyzyjnie wykonać przebieg rytmiczny ruchem improwizowanym,
• Potrafią rozpoznać, wykonać i zapisać rytmy zawierające synkopy różnego typu
• Potrafią wykonać rytm w podwójnej szybkości
• Potrafią rozpoznać oraz wykonać rytmy w taktach o ósemkowej jedn. miary,
• Potrafią rozpoznać zmiany artykulacji oraz dynamiki i odzwierciedlić te zmiany w ruchu,
• Potrafią realizować rytm w ciszy,
• Potrafią realizować rytm po jednorazowym usłyszeniu,
• Potrafią podporządkować się zmianom zachodzącym w muzyce,
• Potrafią słyszeć oraz wykonać dwa przebiegi rytmiczne równocześnie,
• Potrafią realizować zadania w parach oraz całej grupie,
• Mają wyrobioną gotowość do ruchu oraz aktywną reakcję na muzykę.
• Potrafią zapisać rytm realizowany ruchem,
• Potrafią zapisać jedno i dwutaktowe rytmy złożone poznanych wartości nut i pauz,
• Potrafią zapisać rytmy zawierające synkopy różnego typu,
• Potrafią zapisać rytm w podwójnej szybkości ,
• Potrafią zapisać rytmy w taktach o ósemkowej jedn. miary.
• Znają podstawowe kroki polskich tańcow ludowych
• Potrafią zastosować kroki tańców ludowych w układach tanecznych
• Potrafią wykonać akompaniament na instrumentach perkusyjnych
• Potrafią wykonać rytmy uzupełniające na instrumentach perkusyjnych

Kryteria oceniania:

Na ocenę wpływają następujące wskaźniki: opanowanie w/w standardów wymagań, frekwencja, przygotowanie do zajęć
( strój, zeszyt, ołówek, gumka ), zaangażowanie i efekty pracy w trakcie zajęć, zachowanie na zajęciach .
Ocena celująca – uczeń realizuje program w stopniu wykraczającym poza założenia programowe tj. standardy wymagań, zdobywa punktowane miejsca w konkursach , jest samodzielny i kreatywny.
Ocena bardzo dobra – uczeń realizuje założenia programowe w stopniu bardzo dobrym, jest aktywny na zajęciach, zdyscyplinowany, efekty pracy na zajęciach są zadawalające, potrafi współdziałać w grupie, jest kreatywny.
Ocena dobra – uczeń opanował nie w pełni założenia programowe ale nie przewiduje się trudności w dalszym cyklu kształcenia, jest aktywny na zajęciach, zdyscyplinowany, efekty pracy na zajęciach są wystarczające.
Ocena dostateczna – uczeń opanował tylko część założeń programowych co może utrudnić dalszy tok kształcenia, jest mało aktywny na zajęciach, niesamodzielny, efekty pracy na zajęciach są niezadowalające.
Ocena dopuszczająca – uczeń opanował znikomą część założeń programowych co może uniemożliwić mu dalszy tok kształcenia, efekty pracy na zajęciach są słabe, uczeń jest niesamodzielny, nie przejawia zainteresowania treścią zajęć.
Ocena niedostateczna – uczeń nie zrealizował założeń programowych co uniemożliwia mu kontynuowanie kształcenia.

Uczeń , którego frekwencja jest niższa niż 50% nie zostaje sklasyfikowany.