Przystosowania roślin do życia w wodzie. Konspekt lekcji przyrody w kl. IV

KONSPEKT LEKCJI PRZYRODY

Klasa: IV

Dział: WODA

Temat: PRZYSTOSOWANIA ROŚLIN DO ŻYCIA W WODZIE

Zakres materiału: przystosowania budowy organizmów roślinnych do życia w wodzie: porównanie budowy roślin wodnych z lądowymi; znaczenie zabarwienia roślin występujących na różnych głębokościach, pospolite gatunki roślin wodnych, rola zbiorników wodnych w przyrodzie

Przewidywany czas: 2x45 min
Cele lekcji – uczeń:
Poziom podstawowy:
– wyjaśnia na podstawie ilustracji przystosowanie budowy do warunków życia rośliny występującej w strefie podwodnej, częściowo zanurzonej i przybrzeżnej
– przyporządkowuje rośliny środowiskom, w których żyją
– wymienia 5 gatunków roślin pospolicie występujących w morzach, stawach i rzekach
Poziom ponadpodstawowy:
– porównuje na dowolnych przykładach roślin wodnych i lądowych ich korzenie łodygi i liście
– dowodzi znaczenia zbiorników wodnych dla zachowania bioróżnorodności gatunków oraz przeciwdziałania powodziom

Metody pracy:
• Aktywizująca pogadanka
• Dyskusja
• Wykład
• Pokaz
• Praca w parach z kartami pracy
• Mapa mentalna
• Fiszki samokontrolne

Formy pracy:
• indywidualna
• praca w parach
• zbiorowa

Środki dydaktyczne:
• podręcznik
• zeszyt
• tablica
• karty pracy
• atlasy (i inne źródła zdjęć roślin wodnych)
• fiszki samokontrolne
• żywe okazy roślin przyniesione przez uczniów


TOK LEKCJI

1. FAZA WSTĘPNA
a) Czynności organizacyjno – porządkowe
b) Nauczyciel zadaje pytania uczniom utrwalające wiadomości z ostatniej lekcji – jakie opady występują w atmosferze, jakie znasz osady, jaki osad powstanie gdy po wieczornym deszczu z rana „chwycił” mróz, co to znaczy wody powierzchniowe, jakie wody powierzchniowe można spotkać w twojej okolicy, podaj nazwy i przyporządkuj je do właściwego rodzaju wód, jak ci się wydaje gdzie woda jest czystsza na początku biegu rzeki czy w połowie, jakie wody płyną w korycie, czym różni się zbiornik sztuczny od naturalnego
2. FAZA GŁÓWNA
a) Wprowadzenie do tematu: N-l: na dzisiejszej lekcji poznacie rośliny które rosną w sąsiedztwie lub w samych zbiornikach wodnych. N-l wyjaśnia uczniom zasady pracy na lekcji: pierwsza część dzisiejszej lekcji to praca w parach. Uczniowie pracują w parach tak jak zawsze siedzą na lekcjach
b) Każda para wypełnia karty pracy opierając sie na cechach wybranej rośliny. Po upływie czasu nauczyciel wyświetla na ekranie daną roślinę a uczeń odczytuje informacje z karty pracy. Uczniowie wklejają karty pracy do zeszytów.
c) Kolejna część lekcji to wspólne tworzenie mapy pamięciowej z gatunków roślin poznanych na lekcji. Uczniowie zgłaszający się kolejno podchodzą do tablicy i nanoszą kolejne informacje na mapę. Na schemacie zaznaczają grupę roślin, ich najważniejsze cechy i nazwy gatunkowe. Uczniowie rysują mapę w zeszycie.
3. FAZA PODSUMOWUJĄCA
a) Synteza. Uczniowie otrzymują od nauczyciela fiszki samosprawdzające. Nauczyciel wyjaśnia sposób pracy. Po ich uzupełnieniu dokonują korekty wykonanych poleceń.
4. FAZA ZAKOŃCZENIOWA
a) Ocena pracy uczniów na lekcji
b) Zadanie pracy domowej
c) Czynności zakończeniowe

Materiały dla uczniów:

Fiszki

1. Z podanych roślin wybierz te, które są roślinami wodnymi. Przygotuj trzy kolory i podkreśl je: zielonym - przybrzeżne, czerwonym - zanurzone częściowo, niebieskim - zanurzone całkowicie:
moczarka kanadyjska, klon jawor, grzybień biały, borówka brusznica, kosaciec żółty, pałka wodna babka lancetowata, strzałka wodna, kokorycz wiosenna, trzcina pospolita, rzęsa wodna, bez czarny, tatarak zwyczajny, rogatek sztywny, mniszek lekarski, glon, grążel żółty, wywłócznik, tojad pospolity

2. Podane cechy wpisz we właściwe kolumny tabeli, w ten sposób scharakteryzujesz rośliny wodne:
silne korzenie, brak korzeni (lub b. słabo wykształcone), sztywne łodygi, sztywne liście , wiotkie liście, postrzępione liście, łodygi wypełnione powietrzem, liście wypełnione powietrzem, wiotkie łodygi, giętkie łodygi, okazałe kwiaty
(W TABELI)
Rośliny przybrzeżne Rośliny częściowo zanurzone Rośliny całkowicie zanurzone


Odpowiedzi do fiszek:
1.
zielonym przybrzeżne: kosaciec żółty, pałka wodna, strzałka wodna, trzcina pospolita, tatarak zwyczajny,

czerwonym zanurzone częściowo: grzybień biały, grążel żółty, rzęsa wodna, ,

niebieskim zanurzone całkowicie: glon, moczarka kanadyjska, rogatek sztywny, wywłócznik

2.
(W TABELI)
Rośliny przybrzeżne - sztywne łodygi, sztywne liście, silne korzenie
Rośliny częściowo zanurzone - okazałe kwiaty, giętkie łodygi, łodygi wypełnione powietrzem, liście wypełnione powietrzem
Rośliny całkowicie zanurzone - wiotkie łodygi, wiotkie liście, postrzępione liście, brak korzeni (lub b. słabo wykształcone)


KARTA PRACY
1. Nazwa rośliny........................................
2. Opisz wygląd rośliny. Do każdego elementu dopisz przynajmniej po 3 przymiotniki: (opisz barwę, kształt, wielkość itp.)
korzeń łodyga liście kwiat

3. Wykonaj szkic rośliny:


4. Porównaj wybraną roślinę z zaproponowaną przez nauczyciela. Dane wpisz do tabeli:

........................ Dąb

korzenie

łodygi

liście

5. Do której grupy roślin należy twoja, właściwą podkreśl: całkowicie zanurzone, częściowo zanurzone, przybrzeżne (szuwarowe).

6. Czy twoja roślina ma jakieś znaczenie dla zwierząt, ludzi bądź przyrody. Napisz co o tym myślisz: