I. WSTĘP
Rozważania na temat zawodu nauczyciela toczą się nieustannie lecz w ciągu ostatnich kilkunastu lat dyskusje te, wydaje się, przybrały na sile. Średnie i starsze pokolenie wciąż ma w pamięci obraz nauczyciela, który był autorytetem dla dzieci i młodzieży, osobą, na której wiedzy i doświadczeniu można było się oprzeć i polegać. Praca nauczyciela była doceniana przez społeczeństwo, a on sam był szanowany i poważany.
Z czasem jednak, wraz z nastaniem nowego ustroju, status nauczyciela zaczął się stopniowo zmieniać. Wpływ na to miało wiele czynników, m.in.: zmiany w systemie wartości, zmierzch czasów autorytetów, zbyt szybkie zmiany we wszystkich dziedzinach życia, przejęcie kształtowania wiedzy o świecie przez mass media, roszczeniowe postawy rodziców, uczniów i nauczycieli, itp. Można przyjąć więc, że reforma systemu oświaty miała być krokiem ku nowoczesności, przystosowaniem się do nowych, europejskich standardów, a wprowadzenie stopni awansu zawodowego – ukłonem dla nauczycieli, próbą ratowania prestiżu tego zawodu, docenieniem jego pracy i wysiłków zawodowych.
II. Stopnie awansu zawodowego nauczycieli
1. PODSTAWOWE INFORMACJE NA TEMAT AWANSU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELI
Kim jest nauczyciel? Wg „Słownika pedagogicznego” jest to osoba, która posiada kwalifikacje do nauczania i wychowania dzieci, młodzieży i dorosłych; kształci on, wychowuje i wspomaga rozwój znajdujących się pod jego opieką uczniów.
Najistotniejszą cechą różnicującą zawód nauczyciela od innych zawodów jest jego funkcja wychowawcza. Na równi więc z kwalifikacjami należy traktować jego kompetencje zawodowe.
Wspomniany przez Okonia „rozwój dziecka” jest wielowymiarowy; chodzi tu bowiem nie tylko o poszerzanie wiedzy, naukę umiejętności czy zawodu, ale przede wszystkim rozwój emocjonalny, osobowościowy, rozwój umiejętności społecznych, osiągnięcie dojrzałości psychicznej. Za wszystko odpowiedzialny jest właśnie nauczyciel; odpowiedzialność ciążąca na nim jest bardzo duża, dlatego też kompetencje zawodowe powinien mieć na najwyższym poziomie.
Stopnie awansu zawodowego miały być świadectwem potwierdzającym doskonalenie, rozwinięcie, wzrost kompetencji nauczyciela. O ile bowiem wymogi kwalifikacyjne, w tym wymogi czysto formalne muszą być spełnione od momentu rozpoczęcia stażu, o tyle kompetencje powinny ewoluować, rozwijać się, ulepszać, rosnąć, nadążać za wszelkimi zmianami.
Przed reformą systemu oświaty premiowano nauczycieli wyższą pensją wyłącznie za przepracowane lata pracy. Mimo, że stopnie awansu również pociągają za sobą wzrost płacy, to jednak istotą ma być otrzymywanie coraz to wyższych stopni awansu (tytułów nauczyciela mianowanego czy dyplomowanego), które mają odzwierciedlać pracę, zaangażowanie, rozwój nauczyciela i stanowić o jego niższej czy wyższej pozycji zawodowej, poważaniu i autorytecie.
Jak więc wygląda system awansowania nauczycieli? Osoba po raz pierwszy rozpoczynająca pracę w szkole „ nie posiadająca stopnia awansu zawodowego z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole uzyskuje stopień stażysty” . Stopień ten jednakże uzyskuje się pod warunkiem posiadania odpowiednich kwalifikacji (patrz: przypisy pkt.3, str.4). Po rozpoczęciu pracy nauczyciel odbywa staż na stopień nauczyciela kontraktowego, który trwa 9 miesięcy i kończy się rozmową z komisją kwalifikacyjną. Nauczyciel kontraktowy z kolei rozpocząć może staż na stopień nauczyciela mianowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej 2 lat od momentu uzyskania poprzedniego stopnia awansu. Staż ten trwa zdecydowanie dłużej, bo 2 lata i 9 miesięcy i kończy się egzaminem przed komisją egzaminacyjną. Ubieganie się o kolejny stopień awansu zawodowego (na nauczyciela dyplomowanego) można rozpocząć po przepracowaniu co najmniej 1 roku licząc od daty otrzymania stopnia nauczyciela mianowanego.
2. CHARAKTERYSTYKA SZCZEGÓŁOWA KOLEJNYCH STOPNI AWANSU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELI
2.1 Nauczyciel stażysta
Nauczyciel stażysta jest pierwszym stopniem, który uzyskuje się rozpoczynając pierwszy raz pracę w szkole. Stopień ten otrzymuje się automatycznie wyłącznie po stwierdzeniu odpowiednich kwalifikacji i kompetencji osoby ubiegającej się na stanowisku nauczyciela.
Nauczyciel stażysta zostaje zatrudniony „na podstawie umowy o pracę na czas określony na jeden rok szkolny w celu odbycia stażu wymaganego do uzyskania stopnia nauczyciela
kontraktowego.” Jest on zobowiązany przedłożyć dyrektorowi szkoły tzw. plan rozwoju zawodowego, który dołącza do wniosku o rozpoczęcie stażu. Dyrektor szkoły zatwierdza plan rozwoju zawodowego nauczyciela lub oddaje do poprawy wskazując na piśmie, zmiany, które należy wprowadzić.
Plan ten powinien spełniać wymogi zawarte z Rozporządzeniu MENiS z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. Plan jest założeniem działań, które nauczyciel podejmie w okresie stażu; tworząc go należy wziąć pod uwagę specyfikę szkoły, jej potrzeby, przydzielone zadania oraz wymagania ujęte w/w rozporządzeniu. Plan jest jakby umową między nauczycielem i dyrektorem, gdzie nauczyciel zobowiązuje się do indywidualnego rozwoju i podejmowania działań ukierunkowanych na podwyższenie jakości pracy swojej i placówki, a dyrektor po zakończeniu stażu weryfikuje wywiązanie się z danej umowy.
Najczęściej plan ma formę tabelaryczną, nie jest to jednak wymóg. Najważniejsze, aby w takim planie zostały ujęte przede wszystkim:
-data rozpoczęcia stażu,
-data jego zakończenia,
-nazwisko opiekuna stażu,
-miejsce zatrudnienia,
-cel główny,
-cele szczegółowe
-wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego
-zadania, które sobie nauczyciel wyznacza w obrębie wymagań,
-formy i czas ich realizacji
-można dołączyć dokumenty potwierdzające wypełnienie zadań (np. konspekty zajęć i imprez zorganizowanych przez nauczyciela, zdjęcia z zajęć, zaświadczenia).
Nauczycielowi odbywającemu staż na stopień nauczyciela kontraktowego dyrektor przydziela opiekuna stażu (spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych zatrudnionych w szkole). Opiekun ma za zadanie udzielenie pomocy swojemu podopiecznemu m.in. w tworzeniu planu rozwoju zawodowego i jego realizacji w okresie stażu oraz „opracowanie projektu oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu”. Poza tym bierze udział w komisji kwalifikacyjnej dla nauczyciela odbywającego staż, prowadzi, obserwuje i omawia zajęcia ze stażystą raz w miesiącu.
Po ukończeniu stażu nauczyciel zobowiązany jest do przedstawienia dyrektorowi szkoły sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego. „Żadne przepisy nie określają formy sprawozdania z realizacji planu zawodowego” lecz trzeba odpowiedzieć w nim na trzy podstawowe pytania: Czy wszystkie zadania zostały wykonane? Jeśli nie wszystko udało się zrealizować, to co do tego się przyczyniło? Czy wykonane zostały jakieś dodatkowe zadania nie ujęte w planie rozwoju zawodowego?
Dyrektor wystawia ocenę (pozytywną lub negatywną) biorąc pod uwagę projekt oceny uwzględniający stopień realizacji planu rozwoju zawodowego. „Ocena sporządzana jest na piśmie i zawiera uzasadnienie oraz pouczenie o możliwości wniesienia odwołania”. Następnym krokiem jest złożenie wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego, następnie zaś rozmowa kwalifikacyjna przed komisją w skład której wchodzą:
-dyrektor jako jej przewodniczący
-przewodniczący zespołu przedmiotowego (wychowawczego), a jeżeli zespół taki nie został powołany – nauczyciel mianowany lub dyplomowany zatrudniony w szkole (...).
-opiekun stażu
W wypadku otrzymania negatywnej oceny dorobku zawodowego lub braku akceptacji komisji kwalifikacyjnej nauczyciel stażysta może zostać zatrudniony na czas określony na kolejny rok szkolny w celu powtórzenia stażu.
Należy pamiętać, że postępowanie kwalifikacyjne musi zostać przeprowadzone w roku, w którym zakończono odbywanie stażu.
Wszystkie te procedury i kolejne fazy ubiegania się o stopień nauczyciela kontraktowego ograniczone są ściśle wyznaczonymi terminami. I tak:
- Rozpoczęcie stażu – 1 września nie później niż w ciągu 14 dni od rozpoczęcia zajęć
- Wyznaczenie opiekuna stażu – przedłożenie dyrektorowi planu rozwoju zawodowego w ciągu 20 dni od rozpoczęcia zajęć.
- Zatwierdzenie planu przez dyrektora - w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć. Dyrektor może zobowiązać nauczyciela do poprawy planu, zmiany muszą zostać zamieszczone niezwłocznie (bez zbędnej zwłoki).
- Projekt oceny dorobku zawodowego za okres stażu – przedstawia go dyrektorowi opiekun stażu w ciągu 14 dni od zakończenia stażu przez nauczyciela
- Przedstawienie dyrektorowi sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego – 30 dni od dnia zakończenia stażu
- Ocena dorobku zawodowego – dyrektor ustala ocenę w ciągu 21 dni od momentu złożenia sprawozdania.
- Złożenie wniosku do komisji kwalifikacyjnej: I termin – do 30 czerwca
II termin – do 31 października
- Wydanie decyzji o nadaniu lub odmowie nadania stopnia awansu zawodowego:
I termin – do 31 sierpnia
II termin – do 31 grudnia
Istnieje jeszcze termin odwołania od negatywnej oceny dorobku zawodowego do organu sprawującego nadzór pedagogiczny – 14 dni od jej otrzymania. Organ ten ma natomiast 21 dni na jego rozpatrzenie.
2.2. Nauczyciel kontraktowy
Nauczyciel kontraktowy zatrudniony zostaje na umowę o pracę na czas nieokreślony.
Ubieganie się o stopień nauczyciela mianowanego przebiega w znacznej mierze w sposób podobny do poprzedniego stopnia awansu zawodowego. O ile jednak poprzedni staż rozpoczyna się od momentu rozpoczęcia pracy w szkole po raz pierwszy, o tyle rozpoczęcie stażu na nauczyciela mianowanego może się rozpocząć dopiero po upływie 2 lat od otrzymania stopnia nauczyciela kontraktowego, a staż trwa o wiele dłużej, bo 2 lata i 9 miesięcy.
Procedura, dokumentacja i terminy są praktycznie takie same: wniosek, plan rozwoju, sprawozdanie, projekt oceny opiekuna stażu, ocena dyrektora, wniosek o postępowanie egzaminacyjne, ewentualnie odwołanie od oceny.
Wymagania i zadania, które trzeba wziąć pod uwagę konstruując plan rozwoju zawodowego określa Rozporządzeni MENiS z dnia 1 grudnia 2004 r. (op.cit.), § 7, ust.1 i ust.2.
Ważna różnicą między postępowaniem kwalifikacyjnym na nauczyciela kontraktowego i mianowanego jest egzamin kwalifikacyjny kończący staż i przesądzający o nadaniu kolejnego stopnia awansu zawodowego. Pamiętamy, że poprzednio była to wyłącznie rozmowa kwalifikacyjna.
Egzamin ten odbywa się przed komisją egzaminacyjną, w skład której wchodzą:
-przedstawiciel organu prowadzącego szkołę jako jej przewodniczący,
-przedstawiciele organu sprawującego nadzór pedagogiczny,
-dyrektor szkoły,
-dwaj eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
Egzamin składa się z dwóch etapów. Pierwszy z nich to autoprezentacja, którą można przeprowadzić wykorzystując własną, przygotowaną specjalnie na ten cel, teczkę, można dokonać prezentacji multimedialnej – forma jest dowolna.
Drugim etapem są pytania komisji, które zazwyczaj dotyczą jakiejś części prezentacji nauczyciela, metod pracy dydaktyczno-wychowawczej, rozwoju zawodowego, przepisów prawa związanych z oświatą, dotyczące organu sprawującego nadzór pedagogiczny i organu prowadzącego, władz oświatowych.
W „Głosie Nauczycielskim” z dnia 3 sierpnia 2011, nr 31 w artykule Pt.: ”Jak zostać nauczycielem mianowanym” przedstawiono 100 pytań, które padły podczas egzaminów na nauczyciela mianowanego w różnych szkołach w Polsce; były wśród nich mi.in.:
-Ile wynosi tygodniowy czas pracy nauczyciela?
-Jakie przepisy określają obowiązki nauczyciela?
-Co bierzesz pod uwagę oceniając ucznia?
-W jaki sposób wpłynąłeś na własny rozwój zawodowy?
-Na czym polegała Twoja współpraca z opiekunem stażu? Itp.
2.3 Nauczyciel mianowany
Nauczyciel zostaje zatrudniony w szkole na podstawie mianowania „od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego następującego po tym, w którym uzyskał stopień nauczyciela mianowanego.” Oprócz posiadania stopnia awansu nauczyciela mianowanego należy spełnić jeszcze następujące warunki:
-posiadać obywatelstwo polskie, z tym, ze wymóg ten nie dotyczy obywateli Unii Europejskiej
-mieć pełną zdolność do czynności prawnych i korzystać z praw publicznych
-nie może toczyć się przeciwko niemu postępowanie karne lub dyscyplinarne lub postępowanie o ubezwłasnowolnienie
-nie może być karany na przestępstwo umyślne
-posiadać kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska
-muszą istnieć warunki do zatrudnienia nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony
Staż na nauczyciela dyplomowanego można rozpocząć po przepracowaniu w szkole 1 roku od nadania stopnia nauczyciela mianowanego i trwa on 2 lata i 9 miesięcy lub, w wypadku nauczyciela ze stopniem doktora i wyższym, rok i 9 miesięcy.
Staż na nauczyciela dyplomowanego powinien być przygotowany i przeprowadzony szczególnie starannie, gdyż uzyskanie tego stopnia dla większości jest jakby ukoronowaniem ich wieloletniej pracy, potwierdzeniem najwyższych kompetencji i nagrodą za wysiłek, który wkładają w swe doskonalenie polepszające jakość ich pracy.
„Nauczyciel dyplomowany uznawany jest za mistrza w zawodzie.”
Plan rozwoju zawodowego nauczyciel mianowany załącza do wniosku o rozpoczęcie stażu skierowanego do dyrektora szkoły.
Nauczyciel mianowany starający się o następny stopień awansu pracuje sam, nie przydziela się mu opiekuna stażu, a ewentualne problemy rozwiązuje bezpośrednio z dyrektorem szkoły lub placówki. Rola dyrektora szkoły jest więc w tym wypadku o wiele większa niż podczas ubiegania się o stopnie nauczyciela kontraktowego i mianowanego. Dyrektor:
-zatwierdza plan rozwoju zawodowego
-wystawia ocenę dorobku zawodowego
-wchodzi w skład komisji kwalifikacyjnej
Ubiegając się o ten stopień awansu zawodowego należy w szczególności:
1) podejmować działania mające na celu doskonalenie warsztatu i metod pracy, w tym doskonalenie umiejętności stosowania technologii informacyjnej i komunikacyjnej;
2) realizować zadania służące podniesieniu jakości pracy szkoły;
3) pogłębiać wiedzę i umiejętności służące własnemu rozwojowi oraz podniesieniu jakości pracy szkoły, samodzielnie lub przez udział w różnych formach kształcenia ustawicznego - z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której odbywa staż.
Wymagania, które musi spełnić nauczyciel to:
1) uzyskanie pozytywnych efektów w pracy dydaktycznej, wychowawczej lub opiekuńczej na skutek wdrożenia działań mających na celu doskonalenie pracy własnej i podniesienie jakości pracy szkoły, a w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 9e ust. 1-3 Karty Nauczyciela - uzyskanie pozytywnych efektów w zakresie realizacji zadań odpowiednio na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją;
2) wykorzystywanie w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej;
3) umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie otwartych zajęć, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć dla nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć
4) realizację co najmniej trzech z następujących zadań:
a) opracowanie i wdrożenie programu działań edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych związanych odpowiednio z oświatą, pomocą społeczną lub postępowaniem w sprawach nieletnich,
b) wykonywanie zadań doradcy metodycznego, egzaminatora okręgowej komisji egzaminacyjnej, eksperta komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy, rzeczoznawcy do spraw programów nauczania, programów wychowania przedszkolnego, podręczników lub środków dydaktycznych, a w przypadku nauczycieli szkół artystycznych – także konsultanta współpracującego z Centrum Edukacji Artystycznej,
c) poszerzenie zakresu działań szkoły, w szczególności dotyczących zadań dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych,
d) uzyskanie umiejętności posługiwania się językiem obcym na poziomie zaawansowanym, a w przypadku nauczycieli języków obcych - uzyskanie umiejętności posługiwania się drugim językiem obcym na poziomie zaawansowanym,
e) wykonywanie zadań na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich we współpracy z innymi osobami, instytucjami samorządowymi lub innymi podmiotami,
f) uzyskanie innych znaczących osiągnięć w pracy zawodowej;
5) umiejętność rozpoznawania i rozwiązywania problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony.
Istotną rzeczą jest to, że za spełnienie wymagań uznaje się również szczególne osiągnięcia i odpowiedni dorobek zawodowy od dnia uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.
W skład komisji kwalifikacyjnej wchodzą oprócz dyrektora:
-przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny, jako jej przewodniczący
-trzej eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
Po odbyciu stażu, przedstawieniu sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, otrzymaniu pozytywnej oceny dyrektora szkoły nauczyciel mianowany występuje z wnioskiem o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego; jednakże w odróżnieniu od poprzednich stopni awansu, ma na to więcej czasu, a mianowicie wniosek może złożyć w ciągu trzech lat od otrzymania pozytywnej oceny dorobku za okres stażu.
2.4 Honorowy Profesor Oświaty
W większości przypadków uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego jest ostatnim etapem na ścieżce zawodowej nauczyciela.
Istnieje jednakże jeszcze kolejny tytuł, który nadawany jest przez ministra edukacji narodowej na wniosek Kapituły do spraw profesorów oświaty. Jest to najwyższy tytuł jaki może otrzymać nauczyciel, który w czasie kilkudziesięciu lat pracy wykazał się znaczącym i uznanym dorobkiem zawodowym. A dokładnie: 1. Nauczyciel ubiegający się o nadanie tytułu honorowego Profesora Oświaty musi spełniać łącznie trzy warunki:
a. posiadać co najmniej dwudziestoletni okres pracy w zawodzie nauczyciela,
b. w tym co najmniej dziesięcioletni (do 31 grudnia 2010 r. – siedmioletni) okres pracy jako nauczyciel dyplomowany,
c. posiadać znaczący i uznany dorobek zawodowy
Wniosek o nadanie tytułu składa do Kapituły kurator oświaty, ma na to czas do 31 marca każdego roku, Kapitule zaś wnioski te składane są do 1 lipca.
Kapituła ocenia dorobek zawodowy kandydata biorąc pod uwagę jakość pracy prowadzonej z uczniami, pozytywne oddziaływanie na nauczycieli, wysoki poziom kultury pedagogicznej. Poza tym brane są pod uwagę szczególne osiągnięcia kandydata: opracowanie własnego programu wychowania przedszkolnego lub programu nauczania cenionego przez nauczycieli, uznany dorobek zawodowy potwierdzony Medalem Komisji Edukacji Narodowej, nagrodami ministra, kuratora, znaczący udział w przygotowaniu zawodowym przyszłych nauczycieli. Honorowy profesor oświaty ma prawo jednorazowej gratyfikacji w wysokości 6- miesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia zasadniczego.
III. PODSUMOWANIE
Wprowadzenie stopni awansu zawodowego spotyka się z jednej strony z akceptacją, z drugiej zaś zarzuca się jej wiele niedociągnięć. Do zalet tego systemu można zaliczyć:
-ład w funkcjonowaniu szkół i nauczycieli
-wspieranie profesjonalizacji zawodu
-możliwość wywierania nacisku na nauczycieli i kontrolowania ich pracy przez urzędników
-jasne i klarowne zapisy dotyczące wynagradzania nauczycieli na kolejnych stopniach awansu
-ochrona autonomii nauczyciela i zapewnienia odpowiednich warunków pracy
-mobilizacja nauczycieli do własnego rozwoju i zaangażowania w podejmowanie decyzji dotyczących kierunków i procesów własnego uczenia się.
-wzrost wykształcenia nauczycieli ( muszą posiadać określone w przepisach wykształcenie, aby uzyskać możliwość zatrudnienia w szkole i możliwość ubiegania się o następne stopnie awansu zawodowego; dzięki temu unika się, tak jak to było przed wprowadzeniem reformy, zatrudnienia nauczycieli nie posiadających wykształcenia pedagogicznego). „Wg raportu NIK z 2008 roku „w latach szkolnych 2000/01-2007/08 udział nauczycieli z wykształceniem wyższym magisterskim oraz z przygotowaniem pedagogicznym wzrósł z 75% do 91%”.
Jeśli zaś chodzi o argumentacją przeciwników istnienia stopni awansu można wymienić:
-otrzymywanie kolejnych stopni awansu za, de facto, staż w zawodzie
-lepsza płaca jako najważniejszy argument ubiegania się o kolejne stopnie awansu („W założeniu system awansu zawodowego nauczycieli miał uruchomić mechanizm pobudzający nauczycieli do systematycznego podwyższania kwalifikacji i kompetencji zawodowych w celu podejmowania działań służących doskonaleniu jakości procesu kształcenia i wychowania w szkole” )
-poszukiwanie przez samorządy coraz młodszych nauczycieli, którzy nie posiadają tylu przywilejów co mianowani i dyplomowani, a poza tym są tańsi, co ostatnio zaczęło odgrywać znaczący argument w ich zatrudnianiu
Opracowała Anna Mysłek, wychowawca w Domu Wczasów Dziecięcych i Promocji Zdrowia w Szklarskiej Porębie
BIBLIOGRAFIA:
Czasopisma:
1.„Głos Nauczycielski”, nr 41, 14 października 2009 r.
2.„Głos Nauczycielski”, 29 września 2010 r., nr 39, „Jak zostać nauczycielem dyplomowanym”, s. 3
3. „Głos Nauczycielski”, 20 lipca 2011, nr.29, „Jak zostać nauczycielem mianowanym?” str.9
4.„Głos Nauczycielski”, nr 26, 25 czerwiec 2008 r.
5.„Głos Nauczycielski”, nr 27, 6 lipca 2011 r., „Jak zostać nauczycielem mianowanym”, s. 17
6. „Głos Nauczycielski”, nr 37, 15.09.2010 r.
7. „Głos nauczycielski”, nr 10, 11 marca 2009 r.
AKTY PRAWNE:
1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela: Rozdział 3, Art. 9, ust.1; Rozdział 3a, Art.39 ust.2; Art. 9a , ust.3 i 4; Art.10 ust.2; Rozdział 3a, Art. 9c, ust.5; Rozdział 3a, Art. 9c, ust.8.; Art. 9g, ust.1; Art. 10 ust. 4.; Art. 9d, ust.4; Art. 9 c, ust. 1, pkt. 2; Art. 9g, ust.2; Art. 10 ust. 5; ., Art.9c, ust.1, pkt.2; Art. 9i, ust. 1; Art. 31.
2. Dz. U. z dnia 8 grudnia 2004 r. Nr 260, poz. 2593, Rozporządzenie MENiS z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli: § 3, ust.3; § 6, ust. 1 i 2.; § 8, ust. 1; § 8, ust. 2.
STRONY INTERNETOWE:
1. http://www.slideshare.net/szkola20/pi-argumentw-w-obronie-karty-nauczyciela-dorota-obidniak-zwizek-nauczycielstwa-polskiego
LITERATURA:
1. W. Okoń, „Słownik pedagogiczny”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1987
2. W. Okoń, „Nowy słownik pedagogiczny”, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 1996 r.
INNE:
1. „Informacja o wynikach kontroli funkcjonowania systemu awansu zawodowego nauczycieli”, Najwyższa Izba Kontroli, Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa, sierpień, 2008r, s.13, s.14