Uczucia i emocje, czyli co czujemy - konspekt cyklu zajęć z elementami głośnego czytania

Temat: Uczucia i emocje, czyli co czujemy – konspekt cyklu zajęć (z elementami głośnego czytania) dla dzieci sześcioletnich.

Cele ogólne cyklu:
- Uświadomienie dzieciom, czym są uczucia.
- Rozwijanie u dzieci samoświadomości własnych uczuć i emocji.
- Uwrażliwianie na uczucia innych osób.
- Doskonalenie umiejętności otwartego wyrażania uczuć.
- Nabywanie umiejętności wyrażania ich w formie plastycznej.
- Kształcenie umiejętności słuchania tekstu odczytywanego przez nauczyciela.


Spotkanie 1:
Temat: Tęsknota i miłość.
Czas trwania: 45 min.

Cele ogólne:
- Rozpoznawanie i określanie uczuć (tęsknoty i miłości).
- Doskonalenie umiejętności dostrzegania i rozpoznawania uczuć innych osób.
- Budzenie empatii i szacunku wobec uczuć innych ludzi.
- Kształcenie umiejętności słuchania odczytywanego przez nauczyciela tekstu oraz umiejętności wypowiadania się nt. wysłuchanego tekstu.

Cele operacyjne:
Dziecko:
- Potrafi scharakteryzować i rozróżnić uczucie tęsknoty i uczucie miłości.
- Umie za pomocą odpowiednich gestów i dźwięków wyrażać różne stany emocjonalne.
- Potrafi wymienić bohaterów opowiadań G. Kasdepke („Tęsknota” i „Miłość”) oraz opowiedzieć o ich przeżyciach.
- Umie rozpoznawać i nazywać określone uczucia.

Metody pracy:
- Oparte na słowie: słuchanie tekstu czytanego przez nauczyciela, rozmowa kierowana, pogadanka.
- Oparte na oglądzie: pokaz.
- Oparte na działaniu: pantomima.

Formy pracy:
- Zbiorowa.
- Indywidualna.

Pomoce:
- Książki G. Kasdepke „Tylko bez całowania, czyli jak sobie radzić z niektórymi emocjami” (opowiadanie pt. „Tęsknota”) oraz „Kocha, lubi, szanuje, czyli jeszcze o uczuciach” (opowiadanie pt. „Miłość”).
- Fotografie i rysunki przedstawiające różne przedmioty, symbole, krajobrazy, oraz ludzi w różnych stanach emocjonalnych.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Powitanie i wprowadzenie do tematu zajęć.
Rozmowa nt. uczuć.
(Czym są uczucia, jakie uczucia znamy, w jaki sposób możemy wyrażać swoje emocje i uczucia?)
2. Wprowadzenie do opowiadań G. Kasdepke – przedstawienie głównych bohaterów: przedszkolaki: Zosia, Rafałek, Bodzio, Rozalka, Grześ, oraz Pajacyk, pani dyrektor, pani Miłka i jej narzeczony – Kuba i miejsca (przedszkole), w którym znajdują się bohaterowie i rozgrywa się akcja opowiadań.
3. Głośne odczytanie przez nauczyciela tekstu G. Kasdepke „Tęsknota”.
4. Omówienie z dziećmi treści opowiadania.
(Kto występuje w opowiadaniu, jakie uczucia towarzyszyły Pajacykowi, co zrobiły inne dzieci, żeby mu pomóc?).
5. Rozmowa nt. uczucia tęsknoty.
(Kiedy tęsknimy, jak się wtedy czujemy, co można zrobić, żeby pomóc osobie w takim stanie?).
6. Głośne odczytanie przez nauczyciela tekstu G. Kasdepke „Miłość”.
7. Omówienie z dziećmi treści opowiadania.
(Co się działo z bohaterami opowiadania, kto w kim się zakochał, jak zachowywały się osoby zakochane?).
8. Rozmowa nt. uczucia miłości.
(Kogo kochamy, jak okazujemy miłość, czy można kochać tylko ludzi, jak możemy wyrazić swoją miłość do zwierząt, co jeszcze możemy kochać, jakie kolory symbolizują uczucie miłości, czy jest jeden kolor, który najbardziej kojarzy się z tym uczuciem?)
9. Rozpoznawanie uczuć.
Nauczyciel pokazuje dzieciom szereg fotografii i rysunków przedstawiających krajobrazy, ludzi, przedmioty itp. Dzieci wybierają te, które wyrażają miłość bądź kojarzą się z tym uczuciem.
10. Podsumowanie zajęć – wyrażanie emocji poprzez mowę ciała.
Zadaniem dzieci (wskazanych przez nauczyciela) jest wyrażenie emocji za pomocą mimiki twarzy i postawy ciała (ewentualnie także dźwięków) w następujących sytuacjach, w których mogło znaleźć się dziecko:
- dostałeś nową zabawkę (radość);
- zgubiłeś się w dużym sklepie (lęk, strach, niepewność);
- jutro idziesz do dentysty (obawa, strach, niezadowolenie);
- koleżanka przeszkadza ci w zabawie (zdenerwowanie, irytacja, złość);
- jesteś sam w ciemnym pokoju (lęk);
- kolega cię bije (ból, poczucie krzywdy);
- popsuła ci się ulubiona zabawka (smutek, rozczarowanie);
- pani cię pochwaliła (radość, duma);
- jesz potrawę, która ci nie smakuje (niezadowolenie, złość, wstręt);
- wyjeżdżasz z rodzicami na wymarzone wakacje (radość, szczęście).
Po przedstawieniu określonego uczucia, dzieci wspólnie próbują nadać mu właściwą nazwę.
11. Ewaluacja zajęć – swobodne wypowiedzi dzieci nt. zrealizowanych zajęć.


Spotkanie 2:
Temat: Gniew, smutek, szczęście.
Czas trwania: 60 min.

Cele ogólne:
- Rozpoznawanie i określanie uczuć (gniewu, smutku, szczęścia).
- Doskonalenie umiejętności dostrzegania i rozpoznawania uczuć innych osób.
- Budzenie empatii i szacunku wobec uczuć innych ludzi.
- Kształcenie umiejętności słuchania odczytywanego przez nauczyciela tekstu oraz umiejętności wypowiadania się nt. wysłuchanego tekstu.
- Doskonalenie ekspresji twórczej dziecka.

Cele operacyjne:
Dziecko:
- Potrafi scharakteryzować i rozróżnić uczucie gniewu, smutku i szczęścia.
- Potrafi wymienić bohaterów opowiadań G. Kasdepke („Gniew”, „Smutek”, „Szczęście”) oraz opowiedzieć o ich przeżyciach.
- Umie w formie graficznej przedstawić określone uczucia.

Metody pracy:
- oparte na słowie: słuchanie tekstu czytanego przez nauczyciela, rozmowa kierowana, pogadanka.
- oparte na działaniu: wykonanie pracy plastycznej.

Formy pracy:
- Zbiorowa.
- Indywidualna.

Pomoce:
- Książki G. Kasdepke „Tylko bez całowania, czyli jak sobie radzić z niektórymi emocjami” (opowiadanie pt. „Gniew”) oraz „Kocha, lubi, szanuje, czyli jeszcze o uczuciach” (opowiadanie pt. „Smutek” i „Szczęście”).
- Papierowe lub kartonowe maski z konturem twarzy (po jednej dla każdego dziecka).
- Flamastry lub kredki.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Powitanie i przedstawienie tematu zajęć.
2. Przypomnienie przez dzieci, jakie znają uczucia.
3. Przypomnienie treści opowiadań czytanych podczas poprzednich zajęć.
(Kto występował w tych opowiadaniach, gdzie rozgrywała się akcja, o jakich uczuciach była mowa?)
4. Głośne odczytanie przez nauczyciela tekstu G. Kasdepke „Gniew”.
5. Omówienie z dziećmi treści opowiadania.
(Co się działo z bohaterami opowiadania, jakie uczucia im towarzyszyły, jak się zachowywali, w jaki sposób rozmawiali ze sobą?).
6. Rozmowa kierowana nt. uczucia gniewu.
(Kiedy czujemy gniew/jesteśmy rozgniewani, czy warto się gniewać, obrażać, co można zrobić, aby ktoś przestał się gniewać?)
7. Głośne odczytanie przez nauczyciela tekstu G. Kasdepke „Smutek”.
8. Omówienie z dziećmi treści opowiadania.
(Dlaczego przedszkolaki były smutne, jak się wtedy zachowywały?).
9. Rozmowa kierowana nt. uczucia smutku.
(Co może być powodem smutku, czy pogoda może mieć wpływ na nasz nastrój, na to, że jesteśmy smutni, jakie kolory kojarzą się ze smutkiem, co możemy zrobić, aby smutek minął?)
10. Głośne odczytanie przez nauczyciela tekstu G. Kasdepke „Szczęście”.
11. Omówienie z dziećmi treści opowiadania.
(Jak zachowywali się bohaterowie, jakie uczucie im towarzyszyło, w jaki sposób wyrażali szczęście, co było powodem szczęścia poszczególnych bohaterów opowiadania?)
12. Rozmowa kierowana nt. szczęścia.
(Kiedy jesteśmy szczęśliwi, co można zrobić, aby czuć się szczęśliwym, czy każdy może być szczęśliwy, kto to jest „człowiek szczęśliwy”, czy dla każdego szczęście oznacza to samo?)
13. Podsumowanie zajęć – wyrażanie emocji w formie graficznej.
Każde dziecko otrzymuje maskę z konturem twarzy. Zadanie polega na dorysowaniu poszczególnych elementów twarzy w taki sposób, by wrażała ona jedno z omawianych uczuć. Następnie każde dziecko prezentuje swoją pracę, a pozostałe dzieci odgadują, jakie uczucie zostało przedstawione.
14. Ewaluacja zajęć – swobodne wypowiedzi dzieci nt. zrealizowanych zajęć.


Spotkanie 3:
Temat: Strach, nuda, radość.
Czas trwania: 60 min.

Cele ogólne:
- Rozpoznawanie i określanie uczuć (strachu, nudy i radości).
- Doskonalenie umiejętności dostrzegania i rozpoznawania uczuć innych osób.
- Budzenie empatii i szacunku wobec uczuć innych ludzi.
- Kształcenie umiejętności słuchania odczytywanego przez nauczyciela tekstu oraz umiejętności wypowiadania się nt. wysłuchanego tekstu
- Rozwijanie wyobraźni twórczej dzieci i kształcenie umiejętności plastycznych.

Cele operacyjne:
Dziecko:
- Potrafi scharakteryzować i rozróżnić uczucie strachu, nudy i radości.
- Potrafi wymienić bohaterów opowiadań G. Kasdepke oraz opowiedzieć o ich przeżyciach.
- Umie wykonać w grupie pracę plastyczna przedstawiającą określone uczucie.

Metody pracy:
- Oparte na słowie: słuchanie tekstu czytanego przez nauczyciela, rozmowa kierowana, pogadanka.
- Oparte na działaniu: praca plastyczna.

Formy pracy:
- Zbiorowa.
- Grupowa.
- Indywidualna.

Pomoce:
- Książki G. Kasdepke „Tylko bez całowania, czyli jak sobie radzić z niektórymi emocjami” (opowiadanie pt. „Nuda” i „Radość”) oraz „Kocha, lubi, szanuje, czyli jeszcze o uczuciach” (opowiadanie pt. „Strach”).
- Kolorowa bibuła.
- Klej w sztyfcie (5-10 szt.).
- Flamastry, kredki.
- Zdjęcia przestawiające różne krajobrazy, przedmioty, zwierzęta oraz ludzi.
- Arkusze papieru A2 (po 1 szt. dla każdej grupy).
- Nożyczki (5-10 szt.)

PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Powitanie, przedstawienie tematu zajęć.
2. Przypomnienie przez dzieci, jakie znają uczucia.
3. Przypomnienie treści opowiadań czytanych podczas poprzednich zajęć.
(Kto występował w tych opowiadaniach, gdzie rozgrywała się akcja, o jakich uczuciach była mowa?)
4. Głośne odczytanie przez nauczyciela tekstu G. Kasdepke „Strach”.
5. Omówienie z dziećmi treści opowiadania.
(Jak zachowywały się przedszkolaki i pani Miłka, gdzie i po co schowały się dzieci?)
6. Rozmowa kierowana nt. uczucia strachu.
(Kiedy i czego się boimy, co możemy zrobić, aby strach minął, czy strach jest potrzebny?)
7. Głośne odczytanie przez nauczyciela tekstu G. Kasdepke „Nuda”.
Omówienie z dziećmi treści opowiadania (Dlaczego przedszkolaki się nudziły, czy dobrze czuły się z tym uczuciem, jakie pomysły miały dzieci, aby przestać się nudzić?)
8. Rozmowa kierowana nt. nudy.
(Kiedy się nudzimy, co zrobić, aby się nie nudzić, czy nuda może być pożyteczna?)
9. Głośne odczytanie przez nauczyciela tekstu G. Kasdepke „Radość”.
10. Omówienie z dziećmi treści opowiadania.
(Co rozbawiło bohaterów opowiadania, w jaki sposób wyrażali radość?)
11. Rozmowa nt. uczucia radości.
(Co sprawia nam radość, po czym poznajemy osobę radosną, jak możemy rozweselić kogoś, kto jest smutny?)
11. Podsumowanie zajęć – wyrażanie emocji w formie plastycznej (praca w grupach).
Dzieci pracują w trzech grupach (jeżeli grupy są zbyt liczne można utworzyć 6 grup). Zadaniem każdej grupy jest wykonanie plakatu wyrażającego określone uczucie (nudę, strach lub radość). Dzieci otrzymują różne materiały (kolorową bibułę, flamastry, kredki, zdjęcia przestawiające różne krajobrazy, przedmioty, zwierzęta oraz ludzi ), z których na arkuszach A2 wykonują swoją pracę plastyczną. Na zakończenie każda grupa prezentuje swoją pracę, a pozostałe dzieci próbują rozpoznać, jakie uczucie zostało przedstawione na plakacie).
14. Ewaluacja zajęć – swobodne wypowiedzi dzieci nt. zrealizowanych zajęć.