Widok palenia papierosów nie jest dla nas czymś obcym, na co dzień my sami, albo nasi bliscy trzymają coś takiego w ręku, a później zaciągają się „cudownym dymem” jak go określają. Dla jednych jest to forma relaksu, dla innych rozładowanie emocji, a jeszcze inni palą tylko dla szpanu. Teraz coraz częściej po papierosy sięgają już 12 latkowie, tak więc średnia wieku palaczy znacznie się obniża. I według wielu apokaliptycznych wizji ta średnia dalej będzie się obniżała. Przemysł tytoniowy zarabia bardzo duże pieniądze tylko na sprzedaży papierosów. Około 10 mln Polaków pali regularnie 15-20 sztuk papierosów dziennie. Prawie 5 mln tych osób pali dłużej niż 20 lat. Każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi skutkami palenia tytoniu. W Polsce codziennie zaczyna palić około 500 nieletnich chłopców i dziewcząt, a rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci. To tylko nieliczne z tragicznych dla społeczeństwa statystyk.
Niestety nasza wiedza na temat papierosów i ich palenia ówcześnie ogranicza się tylko do stwierdzenia to jest złe, ale nawet to stwierdzenie nie motywuje nas do pożegnania się z tym nałogiem.
Jak podają dane źródłowe papieros jest to wyrób tytoniowy składający się z rurki z cienkiej bibułki tzw.gilzy o średnicy do 1 cm i długości do 12 cm (zwykle 85 mm), wewnątrz której znajduje się mieszanka tytoniowa zawierająca spreparowane liście różnych odmian tytoniu (lub rzadziej marihuany, cracku, czy innych substancji działających narkotycznie).
Zgodnie z obowiązującym prawem zabrania się sprzedaży wyrobów tytoniowych (papierosów), młodzieży do lat 18. Sprzedaż wyrobów tytoniowych nieletnim jest według prawa polskiego zakazana i grozi grzywną od 20 do 5000 złotych {[Kodeks wykroczeń. art. 6 ust. 1]} Na dole paczki papierosowej umieszczony jest napis dotyczący skutków palenia tytoniu. Zakazana jest sprzedaż papierosów w opakowaniach zawierających mniej niż 20 sztuk oraz bez opakowania. Nielegalny jest także handel marihuaną.
Dym tytoniowy składa się z prawie 4.000 związków chemicznych, z tego ponad 40 to substancje rakotwórcze. Ich działanie nie jest ograniczone jedynie do palaczy tytoniu, ale także dotyczy wszystkich tych osób (mężczyzn, kobiet i dzieci), które przebywają w pomieszczeniach, gdzie występuje dym tytoniowy (tzw. "palenie bierne").
• Aceton - jest powszechnie stosowanym rozpuszczalnikiem organicznym o dużej polarności. Stosuje się go przy produkcji leków, barwników, farb, lakierów i środków czyszczących. Niegdyś był powszechnie stosowany w charakterze zmywacza do paznokci, jednak ze względu na jego szkodliwość aktualnie nie wolno w Polsce produkować zmywaczy na bazie acetonu. Aceton jest dość toksyczny. Szczególnie toksyczne są jego opary, łatwo wchłaniające się przez płuca do krwi, która rozprowadza ten związek po całym organizmie. Jeśli stężenie acetonu we krwi nie jest zbyt wysokie, jest on skutecznie metabolizowany przez wątrobę. W większym stężeniu aceton zaczyna powodować ostre podrażnienia błon śluzowych nosa i ust oraz łzawienie oczu i ból głowy. Duże stężenie acetonu w powietrzu powoduje utratę przytomności i śpiączkę.
• Amoniak - ciekły amoniak wylany na skórę wywołuje odmrożenia, powoduje podrażnienie śluzówki oczu, nosa i dróg oddechowych. Napad kaszlu, uczucie zatykania oddechu.
• Arsen - stosowany także jako popularna trutka na szczury i inne gryzonie. Arsen zakłóca również procesy enzymatyczne w komórkach, hamując enzymy zależne od NAD. Toksyczność związków arsenu zależy jednak od formy w jakiej są przyjmowane. Ostre zatrucia arsenem i jego związkami pojawiają się od 0,5-30 godzin od intoksykacji i charakteryzują się zaburzeniami ze strony układu nerwowego, ostrym podrażnieniem żołądkowo-jelitowym i obniżeniem ciśnienia krwi. Pojawia się również krwiomocz i żółtaczka. Objawy zatrucia przewlekłego występują zwykle po kilku latach. Mogą nimi być liczne nowotwory skóry, płuc, nerek, wątroby, a niekiedy i pęcherza moczowego.
• Benzopiren - związek o właściwościach rakotwórczych, wykorzystywany w przemyśle chemicznym.
• Butan - gaz pędny, używany do wyrobu benzyny.
• Chlorek winylu - związek używany np. do produkcji plastiku. Posiada właściwości rakotwórcze.
• Ciała smołowate - są odpowiedzialne za powstawanie nowotworów złośliwych u człowieka.
• Cyjanowodór - kwas pruski, gaz używany przez hitlerowców w komorach gazowych do masowego ludobójstwa.
• DDT - insektycyd polichorowy. Podejrzewany o ujemny wpływ na równowagę hormonalną i wywoływanie chorób nowotworowych u człowieka.
• Dibenzoakrydyna - używana przy produkcji barwników. Posiada właściwości rakotwórcze.
• Dimetylonitrozoamina - związek wykorzystywany w przemyśle chemicznym.
• Fenole - niszczą rzęski nabłonka wyściełającego oskrzela. Rzęski te oczyszczają wdychane przez człowieka powietrze i chronią drogi oddechowe przed przenikaniem przez ich ściany substancji i związków chemicznych oraz mikroorganizmów, np. wirusów.
• Formaldehyd - związek stosowany m.in. do konserwacji preparatów biologicznych, np. żab.
• Kadm - silnie trujący metal o właściwościach rakotwórczych.
• Metanol - silne trujący związek chemiczny, używany do produkcji benzyn silnikowych.
• Naftyloamina - wchodzi w skład barwników, używanych w przemyśle drukarskim. Posiada właściwości rakotwórcze.
• Nikotyna - działa obkurczająco na ściany naczyń kwionośnych (w tym także naczyń wieńcowych zaopatrujących serce), zwiększa ciśnienie krwi, jest odpowiedzialna za niefizjologiczne przyspieszenie akcji serca oraz zaburzenia rytmu serca, a także wpływa negatywnie na gen p53, który powstrzymuje niekontrolowany rozwój komórek, czyli powstawanie nowotworów.
• Piren - związek używany w syntezie organicznej.
• Polon - radioaktywny pierwiastek, odkryty przez naszą rodaczkę Marię Skłodowską-Curie. Posiada właściwości rakotwórcze.
• Tlenek węgla (czad, CO) - zmniejszając zawartość tlenu we krwi, w znaczny sposób utrudnia pracę serca i dotarcie tlenu do różnych części i narządów organizmu człowieka. Jest to związek będący bezpośrednią przyczyną śmierci wielu osób w czasie pożarów.
• Toluidyna - stosowana w syntezie chemicznej. Posiada właściwości rakotwórcze.
• Uretan - związek o właściwościach rakotwórczych.