Program koła muzycznego dla klas I-III

mgr Jolanta Karolak
nauczycielka SP nr 217 w Warszawie

Program zajęć koła muzycznego klas 1-3


I. Charakterystyka programu

Program koła jest propozycją zajęć pozalekcyjnych dla uczniów klas 1-3. Realizowany będzie w formie spotkań – 1godzina tygodniowo.
Muzyka ma bardzo duży wpływ na prawidłowy rozwój dziecka, pomaga mu w trudnościach dnia codziennego, rozwija jego wrażliwość i pobudza wyobraźnię. Udział w zajęciach koła pozwala uczniowi na poznanie i rozwijanie swoich zdolności i umiejętności muzycznych poprzez śpiew, wspólne muzykowanie, naukę gry na dzwonkach chromatycznych, przygotowywanie występów artystycznych. Poza tym jest to doskonała forma kulturalnego spędzania czasu wolnego.
Program został napisany zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego z dnia 23 grudnia 2008 r.


II Cele działań edukacyjnych

GŁÓWNE CELE EDUKACYJNE

Głównymi celami tego programu jest:
1. Pobudzanie wszechstronnego rozwoju uczniów, a w szczególności:
1) rozbudzanie twórczej postawy wobec siebie i świata,
2) rozwijanie ogólnej wrażliwości dziecka,
3) rozwijanie muzykalności, wrażliwości muzycznej,
4) rozwijanie umiejętności refleksyjnego słuchania,
5) rozwijanie zainteresowań i zamiłowań muzycznych.
2. Wyposażenie uczniów w podstawowe umiejętności muzyczne.
3. Wprowadzenie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze.
4. Wpływanie przez sztukę na obyczaje i kulturę uczniów oraz atmosferę szkolną.

Celem kształcenia ogólnego w szkole podstawowej jest:
1) przyswajanie przez uczniów podstawowego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyk ,dotyczących przede wszystkim tematów i zjawisk bliskich doświadczeniom uczniów;
2) zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystywania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów;
3) kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie.

CELE SZCZEGÓŁOWE

Z celów ogólnych wynikają cele szczegółowe, które ukierunkowują działalność nauczyciela oraz odpowiadają potrzebom i oczekiwaniom rozwojowym dziecka działającego w sposób aktywny i twórczy:
- rozbudzanie zainteresowań muzyką, wspólnym śpiewaniem,
- integracja grupy, nauka kompromisu, podejmowania wspólnych decyzji (podczas doboru repertuaru),
- poznanie technik śpiewania,
-kształcenie prawidłowej emisji głosu i poprawnej dykcji,
- kształcenie słuchu muzycznego, poczucia rytmu oraz wrażliwości intonacyjno - emisyjnej,
- rozbudzanie świadomości własnego głosu,
- kształcenie umiejętności śpiewu indywidualnego,
- zwrócenie uwagi na estetykę wykonania piosenki,
- kształcenie umiejętności układania własnych tekstów do znanej melodii,
- umiejętność współdziałania w grupie rówieśniczej,
- wpajanie nawyku czynnego uczestnictwa w kulturze,
- wdrażanie uczniów do aktywności artystycznej i kulturalnego wykorzystania
czasu wolnego,
- przełamanie zahamowań, kompleksów (funkcja terapeutyczna),
-kształtowanie pozytywnego obrazu ucznia,
- panowanie nad stresem związanym z prezentacją na scenie,
- nauka szlachetnej rywalizacji
- umiejętność doboru repertuaru,
- dostarczanie radości ze wspólnego muzykowania, a także pozytywnych
przeżyć związanych z występami,
- przyczynianie się do wzbogacenia życia kulturalnego szkoły i środowiska


III Zadania szkoły:

1) realizowanie programu nauczania skoncentrowanego na dziecku, na jego indywidualnym tempie rozwoju i możliwościach uczenia się;
2) respektowanie trójpodmiotowości oddziaływań wychowawczych i kształcących: uczeń-szkoła- dom rodzinny;
3) rozwijanie predyspozycji i zdolności poznawczych dziecka;
4) kształtowanie u dziecka pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości w poznawaniu otaczającego świata i w dążeniu do prawdy;
5) poszanowanie godności dziecka; zapewnienie dziecku przyjaznych, bezpiecznych i zdrowych warunków do nauki i zabawy, działania indywidualnego i zespołowego, rozwijania samodzielności oraz odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie, ekspresji plastycznej, muzycznej i ruchowej, aktywności badawczej, a także działalności twórczej;
6) dbałość oto, aby dziecko mogło nabywać wiedzę i umiejętności potrzebne do rozumienia świata, w tym zagwarantowanie mu dostępu do różnych źródeł informacji i możliwości korzystania z nich;
7) sprzyjanie rozwojowi cech osobowości dziecka koniecznych do aktywnego i estetycznego uczestnictwa w życiu społecznym.


IV Treści nauczania:
Uczeń:
1) w zakresie odbioru muzyki:
a) zna i stosuje następujące rodzaje aktywności muzycznej:
- śpiewa w zespole piosenki ze słuchu,
- gra na instrumentach perkusyjnych oraz melodycznych,
- realizuje sylabami rytmicznymi, gestem oraz ruchem proste rytmy i wzory rytmiczne; reaguje ruchem na puls rytmiczny i jego zmiany, zmiany tempa, metrum i dynamiki,
- tańczy podstawowe kroki i figury krakowiaka, polki oraz innego, prostego tańca ludowego,
b) rozróżnia podstawowe elementy muzyki ( melodia, rytm, wysokość dźwięku, akompaniament, tempo),
c) aktywnie słucha muzyki i określa jego cechy; orientuje się w rodzajach głosów ludzkich oraz instrumentach muzycznych,
2) w zakresie tworzenia muzyki:
a) tworzy proste ilustracje dźwiękowe do tekstów i obrazów oraz improwizacje ruchowe do muzyki,
b) improwizuje głosem i na instrumentach według ustalonych zasad,
c) wykonuje proste utwory, interpretuje je zgodnie z ich rodzajem i funkcją.


V Zagadnienia związane z realizacją programu

1. Poznanie i nauka różnych utworów wokalnych i instrumentalnych.
2. Zastosowanie na zajęciach różnych form i metod pracy.
3. Dostosowanie repertuaru do możliwości i zainteresowań uczniów.
4. Własna aranżacja utworów, realizowanie pomysłów uczniów.
5. Unikanie schematycznego prowadzenia zajęć.
6. Udział w konkursach, festiwalach i przeglądach piosenki, koncertach okolicznościowych w szkole i środowisku.
7. Promowanie szkoły w formie stałej współpracy z organizacjami i instytucjami kulturalnymi.


VI Formy aktywności muzycznej:
- śpiew,
- gra na instrumentach perkusyjnych,
- gra na dzwonkach chromatycznych,
- przyswajanie podstawowych wiadomości muzycznych,
- percepcja muzyki.


VII Repertuar utworów

1. Piosenki popularne, ludowe, patriotyczne, dziecięce, turystyczne, kolędy i pastorałki.
2. Utwory na potrzeby szkoły i najbliższego środowiska.
3. Muzyka instrumentalna- różna.

Tematyka zajęć

Wrzesień

1. W rytmie słów.
Cele: Nauka piosenki „ Pożegnanie przedszkola”; rytmiczne czytanie wymawianych imion. Słuchanie i rozpoznawanie rytmów zegarów. Zabawa ” U zegarmistrza”. Układanie rymowanek.

2. Jaka może być muzyka ?
Cele: Nauka piosenki „ Ślubowanie”. Zabawa muzyczno-ruchowa „Jedzie pociąg”. Rozpoznawanie i próba określania charakteru muzyki. Tworzenie akompaniamentu rytmicznego.

3. Śpiewający alfabet.
Cele: Kolorowanie przygotowanych liter alfabetu. Nauka piosenki „Alfabet”. Zabawa muzyczno-ruchowa utrwalająca nazwy liter. Indywidualny śpiew przez dzieci słów, w których występuje prezentacja poszczególnych literek. Tworzenie akompaniamentu rytmicznego.

4. Owocowe rytmy na dwa i trzy.
Cele: Nauka piosenki „Nasza pani”. Poznanie rytmów na 2 i na 3 . Nauka taktowania z liczeniem i pokazywaniem ( wykorzystywanie nazw owoców). Rozpoznawanie metrum. Darcie gazety w rytm- zabawa rytmiczna. Konkurs na wymyślanie jak największej liczby wyrazów do liczenia „ na dwa” i „ na trzy”.


Październik

1. Liczby i cyferki.
Cele: Nauka piosenki „Liczby i cyferki”. Reagowanie ruchem na zmiany akompaniamentu. Poznanie kroku walca . Zabawa w dyrygenta.

2. W wesołym rytmie.
Cele: Wykonywanie ćwiczeń rytmicznych z wykorzystaniem wartości ćwierćnut (ta) i ósemki (ti). Zapis nutowy tych wartości. Utrwalenie ćwierćnuty i ósemki. Wymyślanie rymowanek np. but- bucik.

3. Poznaję dźwięki.
Cele: Śpiewanie gamy C dur w górę i w dół. Nauka grania gamy na dzwonkach. Nauka piosenki „Kurki trzy”. Próba grania na dzwonkach chromatycznych fragmentu piosenki.

4. Muzykujemy.
Cele: Granie na dzwonkach gamy C dur w różnym tempie. Poznanie dalszego sposobu grania piosenki „ Kurki trzy”. Zapoznanie z zapisem gamy C dur. Zabawa w rozpoznawanie dźwięków.


Listopad

1. Muzyka słyszana w przyrodzie.
Cele: Słuchanie odgłosów lasu. Naśladowanie głosem i instrumentami leśnej muzyki. Nauka piosenki „ Pan Listopad” z pokazywaniem i naśladowanie instrumentów występujących w piosence.

2. Głosy ludzkie: sopran, alt, tenor, bas- to piękne instrumenty.
Cele: Słuchanie „ Kołysanka dla Jesieni. Rozpoznawanie i rozróżnianie występujących w piosence głosów. Uwrażliwienie na zmiany barwy głosu. Nauka piosenki „Zielony las”. Improwizacja muzyczna.

3. Cisza w muzyce, czyli pauza.
Cele: Poznanie pauzy, chwilowej przerwy w przebiegu utworu. Ćwiczenia rytmiczne z wykorzystaniem pauzy ćwierćnutowej. Nauka piosenki „Kot bez butów”

4. Melodie ludowe.
Cele: Zapoznanie z muzyką ludową. Próba zdefiniowania pojęcia muzyka ludowa. Nauka piosenki „Siedzi sobie zając”. Zabawa muzyczno-ruchowa do piosenki. Utrwalenie rytmu „ na dwa”. Próba grania na dzwonkach chromatycznych fragmentu piosenki.


Grudzień

1. Gramy na instrumentach perkusyjnych.
Cele: Zapoznanie uczniów z najczęściej stosowanymi symbolami instrumentów perkusyjnych. Realizacja rymowanek i rytmów. Zabawa orkiestra i dyrygent”. Nauka piosenki „W grudniowe noce”.

2. Jest taki dzień- poznajemy pastorałki.
Cele: Słuchanie pastorałek i kolęd, wymienianie różnic. Nauka piosenki „Jest taki dzień” Układanie akompaniamentu do pastorałki.

3. Gramy na dzwonkach.
Cele: Nauka kolędy „ Lulajże Jezuniu”. Podpisywanie nazw solmizacyjnych pod nutami. Utrwalenie wartości nut- ćwiczenia rytmiczne. Granie melodii z nut na dzwonkach.

4. Czym się różnią dźwięki?
Cele: Zapoznanie uczniów z podstawowymi cechami dźwięków: wysokością, głośnością, czasem trwania i barwą. Realizacja rymowanek i rytmów. Tworzenie rymowanek do podanego rytmu. Nauka piosenki „Biały obrus”.


Styczeń

1.Piosenki dla babci i dziadka.
Cele: Ćwiczenia rytmiczno-ruchowe. Zapoznanie z piosenkami: „Kwiatek dla babci”, „u babci jest słodko”, „Dziadek Józek” Tworzenie akompaniamentu do piosenek.

2. Przygotowujemy występ dla babci i dziadka.
Cele: Utrwalenie poznanych piosenek dla babci i dziadka. Granie akompaniamentu na instrumentach perkusyjnych. Tworzenie improwizacji ruchowej do utworów.

3. Tańczymy rock and rolla do piosenki „Babcia tańczy rock and rolla”.
Cele: Zapoznanie z piosenką „Babcia tańczy rock and rolla”. Nauka kroków rock and rolla. Tworzenie układu tanecznego.


Luty

1. Wesoły taniec – oberek do piosenki „Zima”.
Cele: Zapoznanie z piosenką „Zima”. Ćwiczenia rytmiczno-taneczne. Nauka układu tanecznego do piosenki.

2. Poznajemy taktowanie „na cztery”.
Cele: Poznanie piosenki „Chomik”. Nauka taktowania „na cztery”. Zabawa w dyrygenta i orkiestrę.

3.Czarodziejska zabawa z deszczem.
Cele: Słuchanie piosenki „Deszcz”. Naśladowanie odgłosów padającego deszczu.
Poznanie kroków tańca chińskiego.


Marzec

1. Humory muzyki- audycja muzyczna.
Cele: Uświadomienie uczniom, że muzyka też może mieć „humor”, czyli nastrój. Słuchanie nagrań z różnorodną muzyką. Przypomnienie dźwięków gamy C dur. Granie łatwych melodii na dzwonkach.

2. Kolorowa lekcja muzyki.
Cele: Śpiewanie piosenki „Lekcja rysunku”. Zapoznanie uczniów z pojęciem „barwa dźwięku” i uwrażliwienie na różne rodzaje barwy dźwięku. Rozwijanie umiejętności słuchania utworu pod kątem występujących w nim instrumentów o różnorodnych barwach.

3. Witamy wiosnę piosenką.
Cele: Nauka piosenki „Witamy wiosnę”. Zabawy muzyczno-ruchowe do melodii i słów piosenki. Śpiewnie solo i grupowo fragmentów piosenki do wersji wokalno-instrumentalnej. Tworzenie własnego akompaniamentu.

4. Poznajemy półnutę.
Cele: Nauka piosenki „Przyszła do nas wiosna”. Zapoznanie uczniów z nową wartością rytmiczną-półnutą (zapis i wykonanie). Gra na instrumentach. Ćwiczenia rytmiczne.


Kwiecień

1. Tańce ludowe.
Cele: Nauka piosenki „Uśmiechnięte święta”. Zapoznanie uczniów z rytmami polskich tańców ludowych-kujawiakiem i krakowiakiem. Nauka podstawowego kroku krakowiaka. Wykonanie rytmu w dwugłosie. Granie na instrumentach perkusyjnych.

2. Poznajemy kolejne figury krakowiaka.
Cele: Przypomnienie piosenek „Przyszła do nas wiosna” i „Uśmiechnięte święta”. Granie na dzwonkach krótkiego utworu z nut. Nauka kroków i poszczególnych figur krakowiaka przy akompaniamencie.

3. Poznajemy flet poprzeczny.
Cele: Nauka piosenki „Wielkanoc”. Poznanie fletu poprzecznego i obrzędów ludowych. Układanie układu ruchowego do piosenki „Wielkanoc”.

4. Pieśni z lat walki o niepodległość.
Cele: Budzenie uczuć patriotycznych. Zapoznanie z niektórymi faktami z historii Polski. Słuchanie pieśni patriotycznych. Nauka pieśni ”Witaj , majowa jutrzenko”.


Maj

1. Gramy na dzwonkach piosenkę „Moja mama”.
Cele: Podpisywanie nazwami solmizacyjnymi nut piosenki. Przypomnienie i utrwalenie dźwięków gamy C dur i poznanych wartości nut. Nauka grania na dzwonkach piosenki „Moja mama”.

2. Nauka piosenek dla mam „Majowy zapach kwiatów”, „Lubię z mamą zajęcia”, „Super mamę mam”, „Moja mama super dama”.
Cele: Zapoznanie z piosenkami dla mam. Kształtowanie umiejętności doboru repertuaru na wspólny występ. Tworzenie akompaniamentu perkusyjnego i układu ruchowego do wybranych piosenek.

3. Muzyka cygańska.
Cele: Poznanie muzyki cygańskiej na podstawie piosenki „Tato”. Zapoznanie z instrumentami występującymi w kapeli cygańskiej. Zmiany tempa w muzyce. Zabawy rytmiczne. Próby tańczenia czardasza i śpiewanie piosenki „Tato”.

4. Przygotowujemy występy dla rodziców.
Cele: Powtórzenie i utrwalenie poznanych piosenek. Utrwalenie echa rytmicznego.
Panowanie nad stresem związanym z prezentacją na scenie. Dostarczanie radości ze wspólnego muzykowania i pozytywnych przeżyć związanych z występami.


Czerwiec

1. Rytmy innych narodów.
Cele: Poznanie rytmów pochodzących z innych krajów. Nauka piosenki „Marynarski rap”. Odczytywanie rytmu piosenki. Improwizacja ruchowa do rytmu piosenki. Próby układania własnych słów do nagranego akompaniamentu. Nagranie najlepszych dziecięcych rapów.

2. Zaczarowane klucze.
Cele: Wykonanie instrumentu z łupinek orzecha włoskiego do wykonania akompaniamentu. Rysowanie poznanych kluczy muzycznych. Nauka piosenki „Zaczarowany klucz”. Analizowanie linii melodycznej piosenki. Poznanie bemola i sposobu grania go na dzwonkach.

3. Skąd znasz te dźwięki?
Cele: Nauka piosenki „To nasza ojczyzna”. Uwrażliwienie uczniów na otaczające ich dźwięki. Rozwijanie wyobraźni muzycznej. Utrwalanie poznanych wartości rytmicznych nut.

4. Czego się nauczyliśmy?
Cele: Śpiewanie piosenek poznanych w ciągu roku. Rozpoznawanie piosenek we fragmentach. Improwizacja krótkich melodii ze słowami. Granie na dzwonkach wybranych melodii.


W programie zostały wykorzystane piosenki znajdujące się na płytach i kasetach:

1. „ Nasza klasa” klasa 1; Wydawnictwo MAC,
2. Maria Tomaszewska „ Muzyka dla klasy 2”; Wydawnictwo M. Rożak,
3. Piotr Kaja „Dziadku ja śpiewam”, „Babciu ja śpiewam”, „Tato ja śpiewam”; Wydawnictwo ALEX,
4. Hymn Polski i pieśni patriotyczne; Polskie Nagrania muza,
5. Beatrix Podolska „Łatwe piosenki dla dzieci”; Oficyna Wydawnicza Impuls,
6. „Utwory do słuchania. Piosenki i zabawy – Nowe już w szkole”; Wydawnictwo Nowa Era,
7. „Dorotka i orkiestra”; Grupa Wydawnicza Bertelsmann,
8. „Małe Sixteen Super mamę mam” ACCORD SONG 669 ZAIKS/BIEM
9. Kolędy i pastorałki – zbiór własny.