Projekt edukacyjny: "Zorganizowanie konkursu ekologiczno - plastycznego"

(wykorzystanie odpadów i materiałów recyklingowych)

INTEGROWANIE ŚRODOWISKA RODZINNEGO


PLAN

WPROWADZENIE
Charakterystyka placówki
Zakres edukacji ekologicznej w przedszkolu

CZĘŚĆ OGÓLNA
Cele
Zadania
Sposób realizacji zadań

ZAKOŃCZENIE
Podsumowanie, ewaluacja
Bibliografia



WPROWADZENIE


Musimy nauczyć się dbać o środowisko, w którym mamy żyć.
Chodzi o to, czy nauczymy się tego na czas.
D. Gates

Współpraca z domem rodzinnym jest jednym z najistotniejszych czynników warunkujących osiąganie dobrych rezultatów w pracy przedszkola i o tym nie trzeba nikogo przekonywać. Osiąganie tych samych celów przez nauczycieli i rodziców jest najważniejszym elementem tej współpracy.
W historii naszego przedszkola był taki czas kiedy obserwowałyśmy słabe zainteresowanie rodziców jego działalnością. Dlatego głęboko zastanawiałyśmy się nad tym co proponujemy rodzicom. Poszukując nowych ofert miałyśmy świadomość, że musi być ona interesująca
i atrakcyjna, a przede wszystkim odpowiadać na oczekiwania ze strony dzieci i rodziny.
Nasze działania doprowadziły do pozyskania zaufania rodziców, umożliwienia im uczestnictwa w codziennym życiu przedszkola i stworzenia warunków do partnerskiego współdziałania we wszystkich wydarzeniach — bowiem rodzina i przedszkole to środowiska, które w szczególny sposób oddziaływają na dziecko.
Podjęte innowacyjne i niekonwencjonalne działania przyniosły oczekiwane, pozytywne zmiany. Obecnie współpraca z rodzicami odbywa się na zasadzie partnerstwa (równorzędne prawa i obowiązki nauczycieli i rodziców z uwzględnieniem kompromisowych rozwiązań w podejmowaniu decyzji). Współdziałanie to ma charakter dobrowolny z zachowaniem celowości współpracy i związanych z nią korzyści.
Ciągle jednak poszukiwałyśmy nowych pomysłów. Nie organizowany dotychczas w mojej placówce konkurs ekologiczno-plastyczny dla dzieci i rodziców wydał mi się ciekawym wyzwaniem.

„Dlaczego zrodził się taki pomysł?”



Przedszkole Samorządowe w Strumianach (organ prowadzący — Urząd Miasta i Gminy Wieliczka; organ nadzorujący — Małopolskie Kuratorium Oświaty w Krakowie) jest placów ką dwuoddziałową. Do grupy pierwszej uczęszczają dzieci 3,4,5-letnie, do grupy drugiej 5,6 letnie. Przedszkole opracowało własną wizję plastyczno-ekologicznego oraz misję, która brzmi: „Jesteśmy po to, by wspierać twórczą aktywność dzieci w zakresie podejmowania działań plastycznych i ekologicznych. Pragniemy przybliżyć wychowankom sztukę, przyrodę, poezję poprzez różne środki wyrazu. Chcemy, aby nasze dzieci umiały wyrażać siebie i swoje odczucia w twórczości plastycznej, artystycznej i ekologicznej. Pragniemy aby otaczało je piękno, estetyka kształtu, formy, barwy i treści. Chcemy też, aby umiały dostrzec zagrożenia, jakie niesie dzisiejsza cywilizacja i zapobiegać im. Dzięki temu nasze dzieci staną się świadomymi odbiorcami sztuki, przyjaciółmi przyrody, żyjącymi w zgodzie ze sobą i otaczającym ich środowiskiem”.
Zapewniamy dzieciom bogaty zestaw urozmaiconych zajęć, zabaw, wycieczek, uroczystości, imprez przedszkolnych. Posiadamy kompetencje i doświadczenie w zakresie prowadzenia aktywnych form pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym. Mocną stroną jest wieloletnia współpraca z Miejskim Domem Kultury w Wieliczce; z rodzicami oraz z różnymi instytucja mi w środowisku. Mamy też logo przedszkola — jest nim EKOPLASTEK. Przyjęliśmy wstęp nie nazwę “Tęczowe Przedszkole” — jednak jest to nazwa nieoficjalna. Natomiast w przyszłości będziemy czynić starania o nadanie imienia po uprzednim rozpisaniu konkursu i załatwieniu procedury urzędowej. Dzieci biorą udział w przedsięwzięciach związanych z wizją przedszkola np. różnego rodzaju konkursy o tematyce plastycznej, ekologicznej; przeglądy twórczości dziecięcej, wernisaże prac plastycznych; akcje “Pomocy innym”, “Sprzątanie świata” i wiele innych. Jednak nie podejmowałyśmy konkursu wewnętrznego w placówce dla dzieci i rodziców. Pokusiłam się więc o przygotowanie projektu konkursu, który zawierałby jeden z priorytetów przedszkola — kształtowanie świadomości ekologicznej u dzieci.

Jak już wspomniałam nasz plan rozwoju jest wzbogacony o nowe pomysły z zakresu ekologii. Ujawnia się to m.in. w zajęciach, w których dominuje tematyka: ochrona zwierząt, roślin i zaznajomienie się z przepisami tej ochrony, znaczenie bogactw naturalnych, obserwacja zjawisk z zakresu przyrody nieożywionej. Podejmowane są rozmowy o ekosystemach — las, pole, łąka w różnych porach roku, problemy degradacji środowiska, jego zanieczyszczenie, oszczędzanie wody, papieru itd. Kontakt z przyrodą udostępniany jest w sposób pośredni i bezpośredni. Bezpośredni to zabawy dzieci na powietrzu, spacery bliższe i dalsze, wycieczki. Dzieci w ten sposób mają możliwość zapoznawania się z życiem i rozwojem roślin w danym środowisku. Wzbogacają swoje wrażenia i przeżycia, podglądają z bliska tajemni ce przyrody ożywionej. Zachęcamy dzieci do różnych doświadczeń np. filtrowanie wody, badanie zapylenia powietrza. Dużą rolę w aktywnym poznawaniu przyrody odgrywa kącik przyrody, który jest na każdej sali umiejętnie i w sposób atrakcyjny wyeksponowany. Inspiracją w odkrywaniu przyrody staje się literatura, która potrafi odpowiedzieć na każdy nurtujący problem dzieci, oczywiście wykorzystywana i podsuwana w odpowiednich sytuacjach przez nauczycieli.

„Ekologia w przedszkolu” zawiera wszelkiego rodzaju działania, które wchodzą w zakres edukacji ekologicznej. Mają one na celu:

Ř Uświadomienie, że życie bez kontaktu z przyrodą jest niemożliwe.
Ř Wyposażenie w wiedzę dotyczącą budowy i czynności życiowych
organizmów żywych oraz ich związków ze środowiskiem;
Ř Pogłębianie wiadomości na temat roślin i zwierząt żyjących na Ziemi;
Ř Uświadamianie, że każda istota żywa ma prawo do godnego życia;
Ř Kształtowanie podstawowych zasad ochrony przyrody;
Ř Kształtowanie umiejętności racjonalnego korzystania z odnawialnych i nieodnawialnych zasobów przyrody;
Ř Wprowadzanie czystych technologii i racjonalnego wykorzystywania zasobów przyrody oraz utylizacji odpadów;
Ř Kształtowanie własnego “ja” w harmonii ze środowiskiem;
Ř Rozwijanie aktywnych form wypoczynku na łonie natury;
Ř Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego.

Od najwcześniejszych lat życia człowieka, trzeba kształtować jego sposób myślenia i zachowania. „Dziecko wychowane w potrzebie kontaktu z przyrodą, nauczone proekologicznego myślenia, w okresie dojrzałym jest w stanie naprawić lub zneutralizować negatywne skutki gospodarki jego poprzedników na Ziemi. Proces kształtowania umiejętności, wiedzy i świadomości człowieka rozpoczyna się z chwilą jego przyjścia na świata. Wiek przedszkolny charakteryzujący się dużym skokiem intelektualnym w rozwoju dziecka, jest najlepszym okresem do wprowadzania elementów edukacji ekologicznej, która powinna być kontynuowana w późniejszej nauce”. [G. Kutyłowska 1997, s. 12]

W naszym stuleciu dokonano bardzo wiele zmian. Następowały one bardzo szybko. Codziennością stały się wynalazki. Niektóre z wprowadzonych zmian ułatwiły nasze życie, ale jednocześnie spowodowały, że styl tego życia zaczął zagrażać istnieniu całej planety. Obecne sposoby produkcji i użytkowania przedmiotów mają negatywny wpływ nie tylko na zwierzęta, ptaki i owady, ale również na powietrze, którym oddychamy i wodę, którą pijemy. W ostatnich latach coraz częściej ludzie zaczynają zdawać sobie sprawę z tego, że nie można ignorować pojawiającego się zagrożenia. Wielu z nich już kieruje się w życiu zasadami ekologii. Dlatego podjęłam się takiej formy edukacji proekologicznej jak konkurs “coś z niczego”, aby od małych kroczków przy współpracy również rodziców zacząć działać. O problemach ochrony środowiska należy rozmawiać i przedstawiać swój punkt widzenia. Rodzice słuchają dzieci, na pewno zastanowią się nad zagadnieniami ekologicznymi. Młodzi ekolodzy mają wpłynąć na losy naszej planety.

W skład programu organizacji przedszkolnej ekologii wchodzi założenie “Proekologiczna współpraca z rodzicami”. Włączenie więc rodziców w aktywny udział w konkursie będzie dla mnie jedną z form realizacji działań na rzecz ekologii. Tym bardziej, że działania wspomagane będą aktywnością twórczą oraz wrażliwością estetyczną dzieci i rodziców.


CZĘŚĆ OGÓLNA:

CELE GŁÓWNE

1. Integrowanie dzieci i rodziców do życia w poszanowaniu przyrody.
2. Rozwijanie sprawności manualnej i inwencji twórczej dzieci.
3. Pozyskanie przychylności i zaangażowania rodziców w organizację konkursu.
4. Promowanie pracy przedszkola w najbliższym otoczeniu.


CELE SZCZEGÓŁOWE

1. Kształtowanie wrażliwości dzieci na otaczające je środowisko.
2. Tworzenie atmosfery zadowolenia i radości z dobrze wykonanego zadania.
3. Doskonalenie umiejętności pracy w grupie.
4. Zapoznanie dzieci ze sposobami wykorzystywania odpadów do zajęć plastyczno-technicznych.
5. Uczestniczenie rodziców w zadaniach i problemach przedszkola.
6. Zaspakajanie potrzeby emocjonalnego związku z rodziną.
7. Motywowanie dzieci do podejmowania działań zmierzających do
realizacji wspólnego celu.
8. Uświadomienie, że ochronę tego świata, można rozpocząć od najbliższego środowiska.

ZADANIA

1. Opracowanie referatu pt. “Kształtowanie świadomości ekologicznej dzieci w wieku przedszkolnym”. Przedstawienie tematyki na zebraniu z rodzicami.
2. Zaprojektowanie wspólnie z dziećmi plakatu informującego o konkursie.
3. Ustalenie warunków konkursu.
4. Ogłoszenie konkursu ekologiczno-plastycznego dla dzieci i rodziców pt. “Coś z niczego”. Wykorzystanie odpadów i materiałów recyklingowych.
5. Pozyskanie sponsorów w celu dofinansowania nagród.
6. Powołanie jury i ogłoszenie wyników.
7. Urządzenie wystawy wszystkich prac.

Ad. 1.
Zgromadzenie materiałów dotyczących terminu — ekologia, kształtowanie postaw ekologicznych. Opracowanie referatu i scenariusza zajęć w celu wprowadzenia rodziców w tematykę problemów ekologicznych (wykorzystanie fachowej literatury). Przeprowadzenie z rodzicami ekozabaw np.: “Tak – nie”, “Gdzie z tym śmieciem”, “Moje rady na odpady”, “Co by było gdyby...”, “Pajęczyna”, “Mapa skojarzeń — Ekologia”.
Skierowanie prośby do rodziców o propozycje dotyczące poszanowania środowiska. Ustalenie terminu składania propozycji.
(II/2004)

Ad. 2.
Zaprojektowanie wspólnie z dziećmi (podział na zespoły) plakatów informujących o organizowanym konkursie w przedszkolu. Dzieci wykorzystują w tym celu duże, szare arkusze papieru, farby plakatowe, papier kolorowy, bibułę, szablony liter, kolorowe kawałki wełny itp.
(III/2004)

Ad. 3.
Ustalenie warunków konkursu przez Radę Pedagogiczną:
· konkurs polega na “czarowaniu ze śmieci”;
· wykorzystanie odpadów i materiałów recyklingowych;
· praca przeznaczona jest dla dzieci w wieku 3–6 lat, wykonanie w domu, przy współudziale wszystkich członków rodziny;
· technika wykonania prac dowolna (praca przestrzenna);
· termin składania wytworów — koniec IV/2004;
· laureatów konkursu czekają atrakcyjne nagrody, wszystkie rodziny biorące udział w konkursie otrzymują dyplomy uczestnictwa, a dzieci — nagrody niespodzianki;
· każda praca powinna być podpisana;
· prace oceniać będzie jury.

Ad. 4.
Rozwieszenie na terenie placówki plakatów ogłaszających konkurs ekologiczno-plastyczny dla dzieci i rodziców. Zachęcanie do brania udziału w konkursie. Udzielanie odpowiedzi na pytania związane z konkursem.
(III/2004)

Ad. 5.
Nawiązanie kontaktów z zaprzyjaźnionymi instytucjami w celu pozyskania środków rzeczowych i materialnych. (Drukarnia “COLONEL” — książki, malowanki; Restauracja McDonalds — gadżety, drobne upominki; Sklep Spożywczy — środki pieniężne; Piekarnia — środki pieniężne).
Podziękowania sponsorom, wykonanie i dostarczenie kartek z życzeniami świątecznymi.
(IV/2004)

Ad. 6.
Powołanie jury w skład, którego wchodzą przedstawiciele Rady Rodziców, Dyrektor, wybrane losowo dzieci, artysta–plastyk. Ogłoszenie wyników i oficjalne wręczenie nagród przy słodkim poczęstunku.
(V/2004)

Ad. 7.
Urządzenie wystawy prac na terenie przedszkola. Zaproszenie rodzin do oglądania niezwykłych wytworów. Propozycja wystawienia prac np. w Szkole Podstawowej, w Ośrodku Zdrowia jako promocja działalności w naszym środowisku.



ZAKOŃCZENIE

Edukacja przedszkolaków dotycząca środowiska człowieka powinna stanowić składową część działalności wychowawczo-dydaktycznej i opiekuńczej nauczyciela i rodzi ców, a także stawać się źródłem kształtowania pozytywnych postaw wobec środowiska.
Myślę, że w obecnych czasach już od najmłodszych lat należy uwrażliwiać dzieci na zagrożenia płynące ze strony człowieka dla przyrody, ale i ukazywać piękno, bogactwo otaczającego nas środowiska. Ciekawą formą okazał się konkurs ekologiczno-plastyczny. Dostarczył dzieciom dużo wrażeń i spostrzeżeń, które na długo pozostaną w pamięci. Włączając rodziców w prace związane z konkursem pozyskałam cennych współpracowników, którzy dostrzegają wartości płynące ze wspólnej pracy ukierunkowanej na sukces dzieci. Rodzice w pełni zaakceptowali nasze działanie, aktywnie w nim uczestniczyli. Konkurs stanowił inspirację do tworzenia nowych, ciekawych rozwiązań. Rodziny podały bowiem propozycję zorganizowania np. konkursu wiedzy o ekologii; skoncentrowaniu się na zminimalizowaniu ilości wytwarzanych odpadów, segregacji śmieci itp.
Dla mnie było to wielkie zaskoczenie i chyba najwspanialsze podziękowanie za trud włożony w organizację przedsięwzięcia.
Wszyscy ci którzy mają kontakt z dziećmi i młodzieżą powinni zdać sobie sprawę z tego, że są odpowiedzialni za kształtowanie właściwych postaw wobec przyrody. W konsekwencji zaś ponoszą odpowiedzialność za nasze środowisko w przyszłości. Moim zdaniem szczególnie uważni powinni być rodzice i nauczyciele wychowania przedszkolnego. To oni pierwsi wprowadzają dzieci w tajemniczy świat przyrody, jej praw i piękna. To oni pierwsi budzą szacunek do różnorodnych form życia oraz kształcą właściwe, aktywne postawy wobec przyrody i jej ochrony. Dzieciom należy wskazywać nie tylko piękno otaczającego środowiska, ale także potrzebę i sposoby szanowania i ochrony.

Pozostaje mi więc zachęcanie do wszelkich działań na rzecz przyrody. Edukacja dzieci w zakresie ochrony i kształtowania środowiska powinna być prowadzona przez nauczyciela w sposób zamierzony (celowo, planowo, systematycznie) i przy aktywnym uczestnictwie samych dzieci.
Autorefleksję z przeprowadzonego konkursu dokonałam metodą “Niedokończonych zdań”.

Konkurs ekologiczno-plastyczny:
1. Był dla mnie...
— ciekawym doświadczeniem;
— nowym wyzwaniem, próbą sił i własnych możliwości;
— wartościową, skuteczną formą w zakresie edukacji ekologicznej (praktyczne zajęcia, którego rezultatem były konkretne wytwory).

2. Pozwolił mi na...
— zdobycie nowych doświadczeń i umiejętności;
— włączenie rodziców do współpracy;
— pogłębienie wiedzy wykorzystując literaturę fachową dotyczącą
tematu;
— uzyskanie nowych, ciekawych pomysłów.