Scenariusz konstruktywistyczny
Temat: Czy woda jest potrzebna do życia?- kształtowanie postawy badacza poprzez samodzielne doświadczenia i eksperymenty.
Grupa wiekowa: 6 – latki
Prowadząca: Beata Woźniak
Obszary edukacyjne:
I Poznaję samego siebie
2.Poznanie roli narządów zmysłu
określanie cech świata zewnętrznego przy wykorzystaniu narządów zmysłów
4.Poznawanie własnych możliwości
podejmowanie działań w zróżnicowanych sytuacjach
VIII Ja i przyroda
2. Obserwowanie rozwoju roślin
określanie warunków niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin
6. Przybliżenie dzieciom niektórych zagadnień z zakresu przyrody nieożywionej
poznanie w czasie zabawy niektórych właściwości wody
zwrócenie uwagi na rolę wody w przyrodzie
Cele:
Wiadomości:
dziecko określi niektóre właściwości wody
dziecko opowie o znaczeniu wody w życiu rośliny
zna zasadę działania „kapilarów” w roślinie
Umiejętności:
dziecko posiada umiejętności wyrażania własnych przeżyć
potrafi formułować wnioski w oparciu o analizę faktów
Postawy:
ma dobrze rozwiniętą wrażliwość na piękno środowiska przyrodniczego
Metody nauczania wg M. Kwiatkowskiej
1. Metody czynne
samodzielnych doświadczeń
zadań stawianych do wykonania dziecku
2. Metody słowne
objaśnienia
rozmowy
3. Metody oglądowe
obserwacja
Zasady nauczania
motywacji
aktywności
indywidualizacji
zespołowości
stopniowania trudności
Zasady wychowania
systematycznego oddziaływania wychowawczego
świadomego i aktywnego udziału dzieci w procesie wychowania
Forma:
zajęcie zaplanowane z grupą dzieci
Środki dydaktyczne:
wanienka z wodą
kubki różnej wielkości
słoiki z nakrętkami
szklanki z wodą mineralną
szklanki z wodą z kranu ( przegotowaną)
ilustracje Sahary
mapa
frezje
plastikowe próbówki
różnokolorowe atramenty
plastikowe kroplomierze
mikroskopy
szklane płytki i szkiełka nakrywkowe
mikroskopy
papierowe serwetki
taśma z nagraniami różnych odgłosów wody
Przebieg zajęcia
I część:
Muzyczne powitanie ze śpiewem i ruchem „ Witam was”
Poznanie właściwości wody.
Jaka jest woda?
Jakie wydaje dźwięki?
Doświadczenie nr 1
W wybranym miejscu sali przygotowujemy wanienkę pełną wody, kubki i słoiki z nakrętkami. Dzieci nabierają wodę w naczynia, wylewają z różnych wysokości, nabierają w słoiki, zakręcają i potrząsają. Następnie delikatnie rozcierają wodę w rękach, ochlapują wodą twarze. Wsłuchują się w szum wody płynącej i kapiącej z kranu i butelki.
Następnie określają, że woda jest: przezroczysta, bezbarwna, czysta, mokra, zimna, woda: szumi, kapie, chlapie...
Jaki woda ma smak i jak wygląda?
Doświadczenie nr 2
Dzieci otrzymują po 2 szklanki z różnymi rodzajami wody: wodą mineralną i wodą z kranu (przegotowaną) . Następnie próbują wody z 2 szklanek i próbują rozróżnić o jaki rodzaj wody chodzi w każdym przypadku. Następnie określają podobieństwa i różnice w wyglądzie wody z 2 szklanek.
Zabawa dźwiękonaśladowcza „ Wędrówka kropelki”
Dzieci tworzą przy muzyce określenia naśladujące dźwięki wydawane przez wodę.
II część
Słuchanie fragmentu wiersza T. Ferenca pt. „ Woda”
Co drzewa mówią, gdy im brak wody?
Co kwiat, gdy nie ma deszczu?
Co powiesz ty, gdy przez dni całe sucho w krainie i sucho w
powietrzu?
Co powie żółta trawa i popękana ziemia,
pusta studnia i rzeka i Sahara bez cienia?
Dzieci oglądają ilustracje i w różnorodnych wypowiedziach stwierdzają, że rośliny, zwierzęta i ludzie nie mogą żyć bez wody.
Doświadczenie nr 3
N-l przynosi z kącika przyrody białe frezje, które stały od poprzedniego dnia w wodzie i frezje, które „zapomniano” włożyć do wody.
Dzieci obserwują je wszystkimi zmysłami i określają ich cechy:
frezje w wodzie- świeże, ładne, sztywne, pachnące, miłe, białe, delikatne,...
frezje „zapomniane” - brzydkie, cienkie, brązowawe, zwiędłe,...
Następnie do przygotowanych wcześniej stanowisk badawczych na których znajdują się: plastikowe próbówki, różnokolorowe atramenty, plastikowe kroplomierze, mikroskopy - przygotowujemy rośliny. Krótko przycinamy łodygi i przecinamy wzdłuż na 2 części, przygotowując z nich preparaty mikroskopowe.
Dzieci obserwują kanaliki tzw. kapilary, którymi odbywa się transport wody w roślinie.
Po obserwacji stwierdzają, że w części łodygi widać kanaliki a w nich krople wody ( frezja w wodzie), natomiast w „zapomnianej” frezji nie widać kropel wody.
Następnie do próbówki nalewają wodę, cienką papierową serwetkę zwijają w rulonik i na moment zanurzają w wodzie ( woda może być zabarwiona atramentem, aby lepiej był widoczny efekt). Po chwili serwetka jest mokra.
Wnioskują, że tak też „robi” roślina, która wciąga rurkami wodę do siebie.
Nauczyciel, aby uświadomić dzieciom, że tak działa cała roślina i wszędzie są takie „rurki”-kapilary proponuje przygotowanie roślin do jutrzejszej obserwacji.
Doświadczenie nr 4
Do próbówek dzieci nalewają kroplomierzami atrament tak, by w każdej był inny kolor. Następnie umieszczają w nich frezje(łodyga może być rozdzielona, by efekt był szybszy) i odstawiają do kącika badawczego w celu ich obserwowania następnego dnia.
Następnego dnia wyjmują rośliny z atramentu, oczyszczają i oglądają stwierdzając, że części roślin wyraźnie zabarwiły się i na tle białych płatków widoczne są kolorowe, grubsze i coraz cieńsze żyłki. Następnie mogą przygotować z n-lką preparaty mikroskopowe i oglądać zabarwione kapilary we wszystkich częściach rośliny.
III część
5. Wyciąganie wniosków i uogólnienie.
Dzieci wyciągają wnioski z przeprowadzonych doświadczeń. Nauczyciel uogólnia, że w taki sam sposób nawadnia się mała roślinka i wielkie drzewo.
6.Zagadki słuchowe
Nauczyciel odtwarza dzieciom różne odgłosy wody, a zadaniem dzieci jest odgadnięcie ich pochodzenia np. padający deszcz, szum wody w rurach, szum wody w toalecie, woda przelewana do szklanego naczynia, szum fal,...
7. Podziękowanie dzieciom za zaangażowanie i piękną współpracę.
Podstawowe informacje dla nauczyciela:
Woda, H2O, tlenek wodoru, bezbarwna ciecz (w grubych warstwach niebieskozielona), pozbawiona zapachu i smaku. Temperatura 0°C (może być przechłodzona do temperatury -46°C), temperatura wrzenia 100°C.
Woda należy do najbardziej rozpowszechnionych związków w przyrodzie, stanowi składnik organizmów żywych. W przemyśle stosowana jest jako rozpuszczalnik, para grzejna lub medium chłodzące, surowiec chemiczny. Woda na Ziemi występuje w postaci stałej (lodowce, lądolody, pokrywa śnieżna), ciekłej (oceany, rzeki, jeziora) i gazowej (para wodna). Szacuje się, że wszystkie rodzaje wód łącznie mają objętość 1360 mln km3, z czego 97% to wody oceanów.