Podnoszenie kultury pedagogicznej rodziców w zakresie przeciwdziałania agresji

PODNOSZENIE KULTURY PEDAGOGICZNEJ RODZICÓW W ZAKRESIE PRZECIWDZIAŁANIA AGRESJI

Opracowała: Aneta Misio

Pedagogizacja rodziców jest to działalność zmierzająca do stałego wzbogacania posiadanej przez rodziców potocznej wiedzy pedagogicznej o elementy naukowej wiedzy o wychowaniu dzieci.
Dostarczanie rodzicom wiadomości o celach, zadaniach, metodach, środkach i uwarunkowaniach procesu wychowania, zachodzącego w rodzinie, szkole, itp.
Celem podnoszenia kultury pedagogicznej rodziców jest udzielenie im pomocy w ich działalności wychowawczej. Pedagogizacja ma więc doprowadzić w rezultacie do usprawnienia wychowawczej działalności rodziny i jej ogólnego właściwego funkcjonowania.
Z tak ujętego celu pedagogizacji wynikają zadania, które moim zdaniem powinien realizować każdy, kto uprawia ten rodzaj działalności pedagogicznej.

Po pierwsze, powinien: ukazać rodzicom, ważne ze społecznego punktu widzenia, problemy związane z wychowaniem ich dzieci, których bez pedagogicznego przewodnictwa nie byliby w stanie należycie zrozumieć, a niekiedy nawet dostrzec.

Po drugie: powinien uczulać rodziców, aby przyswojoną wiedzę o wychowaniu stosowali we własnej praktyce wychowawczej.

Po trzecie: powinien zaszczepiać im przyzwyczajenia i potrzeby ustawicznego samokształcenia pedagogicznego.


Jednym z trudniejszych problemów dla rodziców jest bez wątpienia agresja u dzieci.
Niektórzy rodzice nie są świadomi jej przyczyn, nie rozumieją mechanizmu agresji, oraz są często bezradni w jej obliczu.
Rolą nauczyciela jest pomoc rodzicom w ustaleniu przyczyn agresywnego zachowania dziecka, zmiana wzajemnych nastawień rodziców w stosunku do siebie, do dziecka, poprawa atmosfery domowej i przedsięwzięcie konkretnych, ustalonych wspólnie metod wychowawczych. Rodzice są zmęczeni dotychczasowymi niepowodzeniami w wychowaniu dziecka i zniecierpliwieni jego agresywnym zachowaniem, których przyczyn nie rozumieją. Reagują więc ostro, karcąc je, krzycząc, poszturchując lub bijąc. Wywołują w ten sposób nasilenie reakcji agresywnych dziecka, jego wybuchu niekontrolowanej złości, niszczenie przedmiotów, dokuczanie innym. Gniew i kara nawet jeśli spowodują chwilowe zahamowanie agresji, to potem powodują, iż ujawni się ona w innych okolicznościach lub w stosunku do innych osób. Ustępstwa uczą dziecko, iż obrana przez niego droga jest korzystna i prowadzą do powtarzania zachowań agresywnych. Tłumaczenia i prośby, podczas których rodzice kierują swoją uwagę na dziecko w momencie jego agresywnego zachowania, są także wzmocnieniem agresji.
Podstawowym, aczkolwiek niełatwym warunkiem wyeliminowania agresji jest zachowanie spokoju podczas agresywnych reakcji dziecka. Znajomość przyczyn zachowań agresywnych pozwala także na uniknięcie sytuacji, w których zachowania takie mogą wystąpić. Wszelkie konflikty w domu, nieporozumienia między rodzicami powodują u dziecka stany napięcia emocjonalnego, co jak już wykazałam, może być źródłem agresji. Najważniejsze, by okazywać dziecku miłość, serdeczność, dać mu poczucie bezpieczeństwa i spokoju.

Dla przybliżenia rodzicom powyższej tematyki opracowałam scenariusz zabrania rodzicielskiego, wykorzystując aktywne metody pracy. Dzięki temu rodzice mogą poznać bliżej problem agresji i uświadomić sobie, jaka jest ich rola w wychowaniu dziecka.

Konspekt zebrania z rodzicami

Temat: Agresja - jak z nią walczyć?

Cele ogólne:
- zapoznanie się z przyczynami zachowań agresywnych,
- szukanie form przeciwdziałania agresji,
- poznanie pozytywnych metod wychowawczych,

Cele operacyjne:

Rodzic:
- wie, co to jest agresja,
- wie, jak zachować się w sytuacji agresywnego zachowania się dziecka,
- rozumie, że to on tworzy pozytywną atmosferę w rodzinie,
- zna pozytywne metody wychowawcze,
- wie, jaki wpływ na wychowanie mają nagrody i kary.

Metody:
słowna, oglądowa, praktycznego działania.

Forma:
indywidualna, grupowa, zbiorowa.

Środki dydaktyczne:
wizytówki z imionami, 3 kartony, 3 widokówki pocięte na 5 elementów, flamastry, 3 koperty z treścią scenek, maskotka, kłębek wełny.

Przebieg:
1. Rozdanie wizytówek z imieniem i powitanie poprzez podanie ręki i wymienienie imienia.
2. Nauczyciel przypomina temat spotkania „Agresja – jak z nią walczyć?”
3. Rodzice siedzą w kręgu. Nauczyciel przedstawia maskotkę nazywającą się Agresik i podając ją osobie z prawej strony mówi: „ Gdy słyszę słowo agresja czuję....” Osoba ta określa swoje odczucia powtarzając „Gdy słyszę słowo agresja czuję...” Maskotka w ten sposób wędruje do wszystkich rodziców.
4. Rodzice dzielą się na 3 zespoły według otrzymanych fragmentów widokówki. Na otrzymanych kartonach w grupach opracowują temat: „Przyczyny zachowań agresywnych u dzieci”(forma graficzna pracy - dowolna).
5. Prezentacja wyników pracy przez liderów poszczególnych grup.
6. Dyskusja.

7. Wybrane wcześniej grupy otrzymują koperty z tekstem scenek zawierających zachowania agresywne takie jak:

Scenka pt. „W sklepie”

Mama z synem Kubusiem robi zakupy w sklepie spożywczym. Chłopiec nie zważając na obecność innych osób stojących w kolejce usilnie próbuje namówić mamę na zakup dużej ilości słodyczy (lizaka, batony, jajko z niespodzianką, itp.). Mama zdenerwowana zachowaniem syna kategorycznie odmawia, szarpiąc Kubę za rękę. Chłopiec tupie i kładzie się na podłogę odgrażając się mamie.

Jak powinna zachować się mama? Proszę podać dalszą część historyjki.

Scenka pt. „Komputer w moim domu”

Krzyś bardzo lubi gry komputerowe. Tata widząc, że gra zawiera elementy przemocy, zabrania chłopcu dalszej zabawy. Krzyś na decyzję taty reaguje bardzo impulsywnie i odmawia mu posłuszeństwa. Zdenerwowany zachowaniem syna ojciec uderza go i obraża „potokiem” wyzwisk.

Czy tata zareagował odpowiednio? Jak powinien postąpić?

Scenka pt. „Zabawa z bratem”
Zuzia z bratem Piotrem bawi się klockami. Zuzia buduje dom dla lalek, Piotr garaż na samochód. W pewnym momencie chłopiec orientuje się, że zabrakło mu klocków, postanawia więc zabrać potrzebne elementy siostrze. Powstaje bójka. W tym momencie wchodzi mama.

Jak myślisz co powinna zrobić mama?

Po zapoznaniu się z treścią scenek poszczególne grupy próbują je zainscenizować.

8. Dyskusja na temat przedstawionych scenek. Nawiązanie do stosowanych przez rodziców metod wychowawczych.

9. Zabawa pt. „Kłębuszek nadziei”

Rodzice siedząc w kole podają metodą „burzy mózgów” propozycje mające na celu zapobieganie agresji. Osoba mówiąca przekazuje przy tym nić kolejnej, mającej pomysł.
W ten oto sposób powstaje sieć pomysłów na walę z agresją.

10. Podziękowanie za aktywny udział w zebraniu.

11. Pożegnanie zebranych.


Bibliografia:
R. Portmann, „Gry i zabawy przeciwko agresji”, Kielce 2002.
J. Danielewska, „Agresja u dzieci – Szkoła porozumienia”, Warszawa 2002.