Aneta Misio
Nauczycielka
Klasy 0
Zespołu Szkolno – Gimnazjalnego
W Będkowie
PROGRAM WYCHOWANIA KOMUNIKACYJNEGO
6 latki
Rok 2012
WSTĘP
„Oby Wasze dzieci nigdy nie miały wypadku.”
Każdy człowiek, niezależnie od wieku ma bezpośredni kontakt z ruchem drogowym i różnymi środkami komunikacji. W wychowaniu komunikacyjnym obowiązują stałe reguły i zasady, ujęte w przepisy prawne. Im wcześniej podejmuje się działania zmierzające do ukształtowania nawyków, kultury zachowań, czy wiedzy o tematyce komunikacyjnej, tym łatwiej i bezpieczniej będzie można korzystać w wieku dojrzałym z środków lokomocji i być użytkownikiem drogi..
Zgodnie z kodeksem drogowym dzieci, które ukończyły 7 lat mogą samodzielnie poruszać się po drogach.
Jednak zanim staną się pełnoprawnymi uczestnikami ruchu drogowego należy wyrobić w nich odpowiednie postawy i przyzwyczajenia.
Dzieci w wieku przedszkolnym mają szerokie zainteresowania co do otaczającego świata. Należy zatem wykorzystać tą wrodzoną ciekawość i wszelkie nadarzające się okazje do zapoznania dzieci z zasadami wychowania komunikacyjno-drogowego.
Pamiętajmy jednak, że dzieci:
- żyją w świecie fantazji,
- mają ograniczone spostrzeganie wzrokowe,
- nie potrafią przewidywać skutków określonej sytuacji w ruchu drogowym,
- na wiele sytuacji reagują zbyt emocjonalnie,
- nie potrafią ocenić odległości, prędkości i zagrożenia.
Ostrzeżenie: „Bądź ostrożny” jest dla dziecka pustym słowem, nie mówiącym nic konkretnego. Takie rady na ulicy są bezużyteczne. Umiejętność świadomego kierowania uwagi na pewne sytuacje zaczyna się rozwijać dopiero w wieku wczesnoszkolnym. Należy pamiętać również, że na bezpieczeństwo dzieci w ruchu drogowym ma wpływ ich rozwój fizyczny np. sprawność, wytrzymałość i odporność na zmęczenie. Uwzględniając wskazane cechy dzieci, pod kątem uczestnictwa w ruchu drogowym, każdy nauczyciel powinien tak organizować zajęcia z wychowania komunikacyjnego, by były one skuteczne. A warunkiem zapewniającym ich skuteczność są odpowiednio dobrane treści, metody, formy i środki dydaktyczne.
Życzę aby Wasze dzieci nigdy nie miały wypadku.
DIAGNOZA
- jest mała świadomość rodziców na temat psychiki dziecka w wieku przedszkolnym,
- brak, wiązania teorii o ruchu drogowym z praktyką wśród społeczności dziecięcej.
CELE PROGRAMU
Hasło programu : „Moje dziecko jest bezpieczne na drodze”.
Głównym celem programu jest organizowanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających zdobywaniu wiedzy, umiejętności, nawyków i przyzwyczajeń z zakresu wychowania komunikacyjnego. Poznanie i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa na terenie przedszkola i poza nim ze szczególnym uwzględnieniem elementarnych zasad bezpiecznego poruszania się po drogach.
Realizacja wyżej wymienionego zadania wymaga od nauczyciela przedszkola podejmowania działań wspomagających rozwój dziecka, zarówno w sferze fizycznej, emocjonalnej, jak też umysłowej i społecznej.
CELE SZCZEGÓŁOWE
- Przestrzeganie ogólnych zasad bezpieczeństwa.
- Kształtowanie świadomości własnego ciała.
- Rozwijanie orientacji w przestrzeni.
- Zapoznanie z zasadami poruszania się pieszego po drodze.
- Zapoznanie z wybranymi znakami drogowymi.
- Zapoznanie z różnymi środkami lokomocji.
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Podstawowym założeniem prezentowanego programu jest wyposażenie dzieci w niezbędne sprawności, umiejętności i wiadomości. Dlatego osiąganie zamierzonych celów uwarunkowane jest:
- dobrą organizacją i warunkami przebiegu procesu edukacyjnego,
- dostosowaniem zadań do potrzeb, możliwości i zainteresowań dzieci,
- tworzeniem dziecku warunków umożliwiających indywidualne tempo rozwoju,
- rozwijaniem serdecznej atmosfery między wychowankami,
- tworzenie sytuacji umożliwiających poznanie samego siebie.
Jednym z wielu ważnych uwarunkowań jest również stosowanie atrakcyjnych form i metod pracy opartych na:
- różnorodnych zabawach,
- obserwacji i pokazie,
- samodzielnym doświadczeniu dziecka,
- spontanicznej, swobodnej aktywności dziecka,
- grach dydaktycznych,
- zajęciach dramowych,
- przykładzie osobistym,
- wycieczkach,
- spotkaniach z policjantem,
- pobycie w „miasteczku ruchu”,
- konkursach.
TREŚCI PROGRAMOWE
I. MOJE BEZPIECZEŃSTWO
1. BEZPIECZEŃSTWO ZABAWY - PRZESTRZEGANIE PRZEZ DZIECI ZAKAZÓW
A. Rozwijanie umiejętności zapewniających bezpieczeństwo:
- ostrożne i uważne poruszanie się po sali i innych pomieszczeniach przedszkolnych,
- nie oddalanie się samodzielne z placu lub budynku przedszkolnego,
- przestrzeganie ustalonych zasad zachowania się w czasie pobytu na placu zabaw,
- przestrzeganie zasad bezpieczeństwa dotyczących:
zimowych zabaw na śniegu i lodzie:
· przestrzeganie wyznaczonych miejsc (sztuczne lodowiska, tereny zjazdowe, z dala od tras komunikacyjnych).
zabaw letnich:
· przestrzeganie wyznaczonych miejsc (place zabaw, parki, ogrody jordanowskie) z dala od dróg, zbiorników wodnych,
· korzystanie z rowerków dziecięcych, deskorolek, wrotek, łyżworolek itp. (bezpieczeństwo własne i kolegów).
przebywania na powietrzu w czasie burzy:
· unikanie schronień pod konarami drzew.
B. Przestrzeganie przez dzieci zakazów dotyczących:
- zabawy zapałkami,
- zabawy w miejscach niedozwolonych (np. w pobliżu jezdni, zbiorników wodnych),
- zimowych zabaw na zmarzniętych jeziorach, stawach czy rzekach,
- przyczepiania sanek do pojazdów,
- używania walkmenów, diskmenów itp. na ulicy,
- rzucania śnieżkami w nadjeżdżające pojazdy itp.
2. BEZPIECZEŃSTWO PODRÓŻOWANIA
A. Rodzaje środków transportu:
- lądowe (np. rower, motocykl, samochód, autobus, tramwaj, pociąg, metro),
- wodne (np. łódź, statek, prom itp.),
- powietrzne (np. samolot, śmigłowiec, balon)
B. Zasady korzystania ze środków komunikacji publicznej:
- właściwe zachowanie się na przystankach (nie blokowanie chodnika, oczekiwanie z dala od jezdni),
- prawidłowe wsiadanie i wysiadanie (stanie z dala od drzwi, reagowanie na polecenia opiekuna, dbałość o wygląd i czystość pojazdu).
C. Zasady korzystania ze środków komunikacji indywidualnej:
- przewóz dzieci na rowerze (specjalny fotelik),
- zajęcie bezpiecznego miejsca w samochodzie (fotelik ochronny),
- wsiadanie i wysiadanie od strony chodnika lub pobocza,
- wybór bezpiecznych miejsc na odpoczynek w czasie podróży,
- przestrzeganie zasady nie wychodzenia zza stojących środków lokomocji na drogę.
D. Motoryzacja, a ochrona środowiska:
- hałas,
- nadmierna emisja spalin,
- wyrzucanie śmieci podczas jazdy środkami lokomocji,
II. ZASADY PORUSZANIA SIĘ PIESZYCH
A. Pieszy w mieście:
- poruszanie się prawą stroną chodnika,
- opieka osób dorosłych (trzymanie za rękę, dziecko idzie od wewnętrznej strony chodnika),
- przechodzenie przez jezdnie w miejscach wyznaczonych:
przejście bez sygnalizacji świetlnej:
· zatrzymanie się na chodniku w bezpiecznej odległości od jezdni, w miejscu o dobrej widoczności,
· spojrzenie w lewo, w prawo, w lewo,
przechodzenie przez jezdnię prostopadle do jej krawędzi.
Przejście z sygnalizacją świetlną:
· zatrzymanie się w bezpiecznej odległości od jezdni,
· stosowanie się do sygnałów świetlnych,
· upewnienie się przed wejściem na jezdnię, czy można przejść na drugą stronę,
B. Pieszy poza miastem:
- poruszanie się lewym poboczem drogi,
- ruch uporządkowany, parami,
- przechodzenie przez jezdnię w miejscach bezpiecznych (na odcinku prostym, przy dobrej widoczności),
- stosowanie elementów odblaskowych.
C. Sygnały nadawane przez policjanta:
- postawa tyłem lub przodem – stój,
- uniesiona ręka – uwaga,
- postawa bokiem – idź.
III. ZAPOZNANIE Z WYBRANYMI ZNAKAMI DROGOWYMI
A. Znaki informacyjne:
- miejsce przejścia dla pieszych,
- strefa zamieszkania,
- przystanek autobusowy,
- przystanek tramwajowy,
- telefon,
- parking.
B. Znaki ostrzegawcze:
- niebezpieczny zakręt w prawo,
- niebezpieczny zakręt w lewo,
- przejazd kolejowy z zaporami,
- przejazd kolejowy bez zapór.
C. Znaki zakazu:
- zakaz ruchu pieszych,
- zakaz wjazdu rowerów,
- stop.
D. Znaki nakazu:
- droga dla pieszych,
- droga dla rowerów.
C. Znaki poziome:
- przejście dla pieszych (zebra).
IV. KSZTAŁTOWANIE ŚWIADOMOŚCI WŁASNEGO CIAŁA I ORIĘTACJI W PRZESTRZENI
- określanie położenia ciała w przestrzeni, używanie zwrotów „to jest z przodu”, „to jest z tyłu”, „z boku” itp.
- określanie lewej i prawej strony ciała (uświadomienie symetrii oraz jej braku: góra – dół),
- dostrzeganie przez dzieci relacji typu: „Ja i przestrzeń” oraz „Ja i inna osoba”.
- prawidłowe określanie położenia przedmiotów w przestrzeni względem dziecka lub innych przedmiotów,
- nazywanie i wskazywanie kierunków w przestrzeni: w przód, w tył, do góry, na dół, w prawo, w lewo,
- wytyczanie kierunków od danego przedmiotu(„na lewo od...”, „na prawo od...”)’
- określanie kierunków podczas wykonywania ruchu.
V. WSPÓŁPRACA ZE ŚRODOWISKIEM I RODZICAMI
- organizowanie spotkań z przedstawicielami policji, psychologami, lekarzami,
- organizacja zajęć otwartych,
- organizacja konkursów,
- osobisty przykład na drodze - rodziców i opiekunów,
- uświadomienie komunikacyjne rodziców.
PRZEWIDYWANE EFEKTY
Dziecko:
- zna ogólne zasady bezpieczeństwa,
- ma świadomość własnego ciała,
- orientuje się w przestrzeni,
- zna zasady poruszania się pieszego po drodze,
- zna znaki drogowe,
- zna środki lokomocji,
- jest świadome zagrożeń.
EWALUACJA
- wnikliwa obserwacja dziecka połączona z dialogiem,
- ankieta dla rodziców,
- bieżąca korekta,
- zmiany w programie dokonuje Rada Pedagogiczna uwzględniając opinię Rady Rodziców i policji.
PLAN EWALUACJI
1. Cel ewaluacji:
- badanie świadomości rodziców na temat psychiki dziecka i zachowania się na drodze,
- wiązanie teorii o wychowaniu komunikacyjnym z praktyką wśród dzieci przedszkolnym.
2. Problemy badawcze:
- wpływ domu rodzinnego na zachowanie się dziecka na drodze,
- wpływ przedszkola na świadomość komunikacyjną dziecka.
WNIOSKI Z PRZEPROWADZONEJ EWALUACJI.
SPIS TREŚCI
WSTĘP
DIAGNOZA ........................................4
CELE PROGRAMU ........................................4
CELE SZCZEGÓŁOWE........................................4
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW ........................................5
TREŚCI PROGRAMOWE........................................6
I.MOJE BEZPIECZEŃSTWO ........................................ 6
1. BEZPIECZEŃSTWO ZABAWY – PRZESTRZEGANIE PRZEZ DZIECI ZAKAZÓW........................................6
2. BEZPIECZEŃSTWO PODRÓŻOWANIA ........................................ 7
II. ZASADY PORUSZANIA SIĘ PIESZYCH........................................ 7
III. ZAPOZNANIE Z WYBRANYMI ZNAKAMI DROGOWYMI .................................8
IV.KSZTAŁTOWANIE ŚWIADOMOŚCI WŁASNEGO CIAŁA I ORIENTACJI W PRZESTRZENI ........................................ 9
V. WSPÓŁPRACA ZE ŚRODOWISKIEM I RODZICAMI ........................................9
PRZEWIDYWANE EFEKTY ........................................10
EWALUACJA ........................................10
PLAN EWALUACJI ........................................10
WNIOSKI Z PRZEPROWADZONEJ EWALUACJI..................................10