„Żyć to działać
to rozsiewać po świecie
talent, energię, uczucia”
W. S. Reymont
TWÓRCY LUDOWI DZIECIOM - dziedzictwo kulturowe bliżej dziecka
– projekt edukacji regionalnej dla dzieci 3-6-letnich
Opracowanie i realizacja:
mgr Katarzyna Przekaza
nauczycielka Przedszkola nr 7 w Lublinie
LUBLIN 2009
Edukacja regionalna umożliwia powrót do źródeł życia każdego człowieka, jego etyki, języka, kultury lokalnej i regionalnej. Aby wychować człowieka twórczego, otwartego, świadomego, pewnie poruszającego się po świecie wartości, ważne jest kształtowanie tożsamości regionalnej. Zasadniczym warunkiem zachowania własnej kultury i jej trwania jest przekaz dziedzictwa kulturowego już od najmłodszych lat. W związku z tym, właściwym momentem rozpoczęcia edukacji regionalnej jest wiek przedszkolny. Małe dziecko poznaje najbliższe otoczenie, środowisko społeczne, elementy kultury w ich naturalnej postaci, a to poznanie odbywa się poprzez bezpośredni kontakt. Wykorzystując naturalną ciekawość poznawczą dziecka, w celu kształtowania więzi emocjonalnej ze swoim regionem został napisany projekt edukacji regionalnej dla dzieci w wieku przedszkolnym.
Założeniem projektu jest ukazanie dzieciom bogactwa tkwiącego w kulturze, zwyczajach, pieśniach ludowych.
Treści zawarte w projekcie uwzględniają indywidualny charakter rozwoju każdego dziecka, jego zainteresowania, umiejętności.
Celem projektu jest stworzenie dzieciom możliwości bezpośredniej obserwacji powstawania prac rękodzielnictwa ludowego, poznania historii i zabytków swojego miasta, aktywnego uczestnictwa w lekcjach folkloru w siedzibie Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Lubelskiej im. W. Kaniorowej.
CELE I ZAŁOŻENIA PROJEKTU
Cel główny:
• Kształtowanie tożsamości kulturowej dziecka poprzez stwarzanie warunków do poznawania historii, tradycji i sztuki ludowej własnego regionu.
Cele szczegółowe:
• budzenie potrzeby wiedzy o rodzinnym mieście
• rozwijanie zainteresowań wybranymi zabytkami i dziełami sztuki
• stwarzanie możliwości uczestnictwa w kulturze własnego regionu
• wprowadzenie dzieci w świat tradycji ludowych, obyczajów,
• poznanie ludzi kultywującymi tradycję ludową oraz wytwory ich pracy
ZADANIA Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ
Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:
• zna nazwę miejscowości, w której mieszka, zna ważniejsze instytucje i orientuje się w rolach społecznych pełnionych przez ważne osoby
Wychowanie przez sztukę - różne formy plastyczne.
• przejawia, w miarę swoich możliwości, zainteresowanie wybranymi zabytkami i dziełami sztuki oraz tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu;
Wychowanie przez sztukę - muzyka i śpiew, pląsy i taniec.
• śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu;
WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI MOŻLIWE DO ZDOBYCIA W TRAKCIE REALIZACJI PROJEKTU
Dziecko:
• zdobędzie wiedzę na temat historii powstania miasta i legend z nim związanych,
• pozna tradycje, zwyczaje, sztukę ludową własnego regionu,
• będzie uczestniczyć w warsztatach rękodzielnictwa ludowego,
• pozna charakterystyczne cechy regionalnego stroju ludowego.
CZAS REALIZACJI PROJEKTU: XI. 2009 – VI. 2010r.
MIEJSCE REALIZACJI:
• Przedszkole nr 7 w Lublinie
• Siedziba Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Lubelskiej im. W. Kaniorowej
• Starówka Miasta Lublina
• Dzielnicowy Dom Kultury „Bronowice”
WSPÓŁPRACOWNICY:
• Dyrektor Przedszkola nr 7
• Nauczyciele
• Obsługa administracyjna
• Rodzice
SPRZYMIERZEŃCY:
• Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Lubelskiej im. W. Kaniorowej
• Zespół Pieśni i Tańca „JAWOR”
• Pracownicy DDK „Bronowice”
• Stowarzyszenie Twórców Ludowych
• Licencjonowany Przewodnik Lubelski
FORMY PREZENTACJI WYNIKÓW:
• Wystawy prac dziecięcych
• Inscenizacje
• spotkania ze znaczącymi osobami
• Samodzielnie wykonane prace podczas warsztatów rękodzielnictwa ludowego
• wycieczki
• konkursy
• plebiscyty
HARMONOGRAM DZIAŁAŃ:
1. Udział w cyklu lekcji folkloru w siedzibie Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Lubelskiej im. W. Kaniorowej.
• „Wzdłuż Wisły” – tańce lubelskie,
• „Kolędnicy” – tradycje Świąt Bożego Narodzenia,
• „Gaik” - tracycje wielkanocne.
2. Zorganizowanie spotkań z Twórcami ludowymi – udział w warsztatach rękodzielnictwa:
• Spotkanie z rzeźbiarzem
• Spotkanie z garncarzem
• Spotkanie z pisankarką – met. batikowa pisania pisanek z zachowaniem motywów ludowych z regionu lubelskiego
• Spotkanie z florystką
• Spotkanie z koronkarką
• Spotkanie z malarką
3. Spotkanie z licencjonowanym przewodnikiem lubelskim:
• Poznanie legend miasta LUBLINA
• Cech charakterystycznych stroju szlacheckiego, broni
• Pieśni rycerskie
• Aranżowany pojedynek na szable
4. Zorganizowanie „Plebiscytu na wiersz i piosenkę”
• Na ludową nutę
• Biesiada na ludowo
• Piosenki o LUBLINIE
5. Zorganizowanie wystawy prac plastycznych w DDK „Bronowice” – Raz na ludowo.
6. Zorganizowanie występu artystycznego dla KLUBU SENIORA – „Na biesiadną nutę”
7. Przygotowanie kiermaszu stroików wielkanocnych.
8. „Lubelski Koziołek” – zorganizowanie przeglądu plastycznego.
9. Zorganizowanie wycieczki na Stare Miasto, Zamek Lubelski z przewodnikiem miasta Lublina.
10. „Lublin – widziany okiem obiektywu fotograficznego” – zorganizowanie konkursu dla dzieci i rodziców.
11. „Znam mój Lublin” – zorganizowanie konkursu wewnątrzprzedszkolnego.
OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA PO WDROŻENIU PROJEKTU
Dziecko:
• Zdobędzie wiedzę dotyczącą powstawania dzieła artystycznego,
• Zwiększy zainteresowanie tradycjami, obrzędami, zwyczajami społeczności lokalnej i regionu,
• Będzie radziło sobie z wykonanie różnych wytworów sztuki ludowej poprzez obserwacje, planowanie, organizowanie różnorodnych działań,
• Pozna zabytki, legendy, powstanie nazwy miasta i jego herbu.
DOKUMENTACJA:
1. Sprawozdanie z realizacji projektu.
2. Foto album z kolejnych etapów realizacji projektu.
3. Wzory podziękowań dla zaproszonych gości.
LITERATURA:
Bednarek S. (red.) „Edukacja regionalna, dziedzictwo kulturowe w zreformowanej szkole” Wrocław 2000,
Bednarek S. „W kręgu małych ojczyzn- szkice regionalistyczne” Wrocław 1996,
Szymanderska H. „Polskie tradycje świąteczne” Warszawa 2003,
Michalikowa L. „Tradycyjne zabawy ludowe” Warszawa 1981,
„Życie szkoły” nr 4/2004.