Scenariusz lekcji biologii
Temat: Płazy – zwierzęta dwóch środowisk.
Cel ogólny:
Poznanie budowy płazów oraz ich przystosowań do życia w dwóch środowiskach.
Cele szczegółowe:
Uczeń:
-określa środowisko życia płazów
- wymienia przystosowania płazów do życia w dwóch środowiskach: w wodzie i na lądzie
-podaje przykłady płazów ogoniastych i bezogonowych
-wymienia stadia rozwojowe żaby
-klasyfikuje cechy płazów związane z przystosowaniem do środowiska życia
Metody:
pogadanka, praca z tekstem źródłowym i zeszytami ćwiczeń, „skrzynka pytań”, prezentacja multimedialna, obserwacja mikroskopowa.
Środki dydaktyczne:
Podręcznik i zeszyty ćwiczeń Puls żucia 1, pytania do „skrzynki pytań” , preparaty mikroskopowe, mikroskopy, prezentacja multimedialna będąca ilustracją do „Bajki o żabie”, laptop, rzutnik, tablice przedstawiające płazy Polski.
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca
1. Czynności organizacyjne.
2. Nauczyciel prosi uczniów o wyjaśnienie, które zwierzęta nazywamy kręgowcami i pyta jaką grupę kręgowców już omówiliśmy. Uczniowie odpowiadają
3. Nauczyciel podaje temat lekcji.
Faza realizacyjna
1. Nauczyciel odczytuje „Bajkę o żabie”. Towarzyszy temu pokaz prezentacji multimedialnej. Prosi o uważne słuchanie i wskazanie 5 błędów.
Uczniowie wskazują błędy wyszukane w wysłuchanym tekście i podają poprawione zdania.
Bajka o żabie
Była sobie mała żabka. Mieszkała na brzegu lasu, nad niewielkim stawem. Miała tu wszystko co było jej potrzebne do życia. Mieszkanie, wodę, cieniste miejsca do wypoczywania, mnóstwo owadów, które łapała swoim krótkim językiem. Jej ulubionym zajęciem było przesiadywanie na liściu babki lancetowatej i obserwowanie otoczenia.
Pewnego dnia była nieostrożna: zapatrzyła się na śmigające nad wodą gołębie i zaczęła marzyć. Wydawało się jej, że ma skrzydła i może wzbić się wysoko ponad las. Poleciała daleko, zawsze ciekawiło ją co jest po drugiej stronie. Zobaczyła pola, wieś, drogę, która ginęła na horyzoncie.
Nagle coś wyrwało ją z zamyślenia. Spod przymkniętych powiek dostrzegła jakiś ruch: zbliżał się wróg- bocian, który szukał zdobyczy daleko, nagle znalazł się bardzo blisko. Mała żabka zsunęła się do wody i zniknęła wśród gęstych liści wodnych roślin. Była świetnym pływakiem, miała opływowe ciało, pokryte śluzem i błony między palcami przednich nóg. Udało się. Już jej nie zobaczy, bo gdy patrzy tak z góry to zielone ciało żabki wygląda jak kolejny liść. Bocian oddalił się, była bezpieczna i zadowolona, nie marzyła też już o skrzydłach.
2. Nauczyciel informuje, że podczas tej lekcji bliżej poznamy żabę i inne płazy. Poruszone zostaną takie zagadnienia jak:
-podział systematyczny płazów
-występowanie
-rozmnażanie
-przystosowania do życia w wodzie i na lądzie
-trudności w transporcie tlenu
3. Nauczyciel podaje, że wyróżniamy 3 grupy płazów – ogoniaste, bezogonowe i beznogie.
Pokazuje przedstawicieli płazów polskich na planszach, a przedstawiciela płazów
beznogich, którym jest marszczelec pierścieniowy na fotografii w podręczniku (s. 166 ). Nauczyciel prosi o uzupełnienie zadania 1 w zeszycie ćwiczeń. Uczniowie wykonują zadanie korzystając z podręcznika.
Nauczyciel sprawdza poprawność wykonania zadania.
4. Nauczyciel prosi o określenie miejsca występowania płazów. Uczniowie podzieleni na dwie grupy, na podstawie tekstu w podręczniku wyszukują informacje o przystosowaniach do życia w wodzie i na lądzie. Po ok. 5 min. każda z grup wymienia wybrane cechy, które wszyscy uczniowie zapisują w ćw.3 w zeszytach ćwiczeń. Zauważają, że niektóre cechy są wspólne dla obydwu środowisk.
5. Nauczyciel omawia rozwój płazów zwracając szczególną uwagę na związek tej funkcji życiowej z wodą.
6. Nauczyciel wyjaśnia, że ze względu na słabe płuca oraz serce podzielone tylko na 3 części płazy nie mają siły na duży wysiłek.
Prosi uczniów o obejrzenie preparatów krwi człowieka i żaby oraz porównanie ich.
Uczniowie oglądają preparaty, rysują oglądane obrazy i wyciągają wnioski.
Faza podsumowująca:
1. Wskazany uczeń otrzymuje „skrzynkę pytań” i podchodzi do pozostałych, aby każdy z nich
wylosował jedną karteczkę z pytaniem lub poleceniem. Poprawne odpowiedzi są nagradzane plusami.
2. Nauczyciel podsumowuje i zadaje pracę domową:
Uzasadnij stwierdzenie, że płazy są organizmami pożytecznymi.