Kształty zębów i powierzchnie koron - referat

Kierunek kształcenia: Technik dentystyczny
Przedmiot; modelarstwo
Rodzaj zajęć: wykład

KSZTAŁTY ZĘBÓW I POWIERZCHNIE KORON - referat.

Zęby ludzkie , pomimo podziału na grupy, posiadają cechy wspólne.
Każdy ząb składa się z korony, szyjki oraz korzenia.

KORONA ZĘBA
Korona anatomiczna, to ta część zęba, która pokryta jest szkliwem. W normalnych warunkach mamy do czynienia z taką właśnie koroną.

Korona kliniczna, to ta część zęba ,która nie jest objęta tkankami przyzębia. Może być ona dłuższa lub krótsza od korony anatomicznej.
W normalnych warunkach jest ona krótsza od korony anatomicznej, ponieważ część szkliwa jest zakryta dziąsłem.
W warunkach patologicznych- stany chorobowe- bywa znacznie dłuższa od korony anatomicznej. Jest to ta część zęba, którą widzimy, bo nie jest osłonięta dziąsłem.

Korona protetyczna, to korona sztuczna i wytworzona w pracowni protetycznej.

SZYJKA ZĘBA
Szyjka to ta część zęba, w obrębie której szkliwo styka się z kostniwem, czyli cementem. W obrębie szyjki ząb zazwyczaj zwęża się.

KORZEŃ ZĘBA
Korzeń umiejscowiony jest w zębodole i pokryty jest tkankami trzyzębnymi. Ząb ma jeden lub więcej korzeni w zależności od grupy, do której należy.

Charakteryzując anatomiczne cechy koron będziemy posługiwać się pojęciami powierzchni i krawędzi.

POWIERZCHNIA LICOWA, ZEWNĘTRZNA, PRZEDSIONKOWA
To powierzchnia zwrócona na zewnątrz łuku zębowego.
W zębach przednich nazywana jest też powierzchnią wargową.
W zębach bocznych nazywana jest powierzchnią policzkową. (łac. facies labialis, facies buccalis).

POWIERZCHNIA JĘZYKOWA, WEWNĘTRZNA, USTNA
Jest to powierzchnia skierowana do wnętrza jamy ustnej. (łac. facies lingualis)

POWIERZCHNIE STYCZNE, APROKSYMALNE
Każdy ząb ma dwie takie powierzchnie. Wyjątek stanowią zęby ostatnie, w których tylna powierzchnia nie jest styczna, bo zęby te zajmują ostatnie miejsce w łukach.
Dla zębów przednich używa się terminu powierzchni przyśrodkowej i odśrodkowej lub przyśrodkowej i bocznej.
Dla zębów bocznych używamy terminu powierzchni stycznej przedniej i tylnej.
Dla wszystkich zębów stosuje się terminy powierzchni mezjalnej i dystalnej.
Dla określenia powierzchni przyśrodkowych i przednich stosuje się nazwę powierzchnia mezjalna ( łac.facies mesialis- bliższy).
Dla określenia powierzchni bocznych i tylnych stosuje się nazwę powierzchnia dystalna (łac. facies distalis- dalszy).

KRAWĘDZIE I LINIE
Są to przejścia jednych powierzchni w drugie.
Krawędzie to miejsca wyraźnie uchwytne, w postaci ostro załamanych krzywizn.
Linie rozgraniczające to miejsca wyznaczone umownie, są one trudno uchwytne.
Na zębach przednich są cztery linie- krawędzie i brzeg sieczny- krawędź sieczna:
1) Linia/ krawędź wargowo- przyśrodkowa,
2) linia/ krawędź wargowo- boczna,
3) linia/ krawędź językowo- przyśrodkowa,
4) linia/ krawędź językowo- boczna,
5) brzeg sieczny lub krawędź sieczna.

Na zębach bocznych wyróżniamy osiem krawędzi:
1) linia lub krawędź policzkowo- przednia,
2) linia lub krawędź policzkowo- tylna,
3) linia lub krawędź językowo- przednia,
4) linia lub krawędź językowo- tylna,
5) krawędź żująco- policzkowa,
6) krawędź żująco- językowa,
7) krawędź żująco- przednia,
8) krawędź żująco- tylna.

Pojedynczy ząb nie jest zbudowany symetrycznie. Niektóre właściwości pozwalają na odróżnienie jednoimiennych zębów prawej połowy uzębienia od lewej.

Na odróżnienie jednoimiennych zębów strony prawej i lewej pozwalają następujące cechy, zwane CECHAMI MÜHLREITERA:

1. CECHA KRZYWIZNY- powierzchnia wargowa siekaczy i kłów oraz powierzchnia policzkowa zębów przedtrzonowych i trzonowych jest silniej uwypuklona przyśrodkowo, natomiast bocznie lub z tyłu jest bardziej płaska.
2. CECHA KORZENIA- korzeń jest odchylony w kierunku następnego zęba i odchyla się w stronę, po której się znajduje. W zębach przednich odchyla się bocznie, w zębach bocznych ku tyłowi łuku.
3. CECHA KĄTA ZĘBOWEGO- dotyczy ona siekaczy i kłów. Krawędź sieczna lub wierzchołek kła przechodzi w powierzchnię styczną pod innym kątem po stronie przyśrodkowej niż po stronie bocznej.
Przykład: pierwszy siekacz górny na przejściu krawędzi siecznej w powierzchnię styczną przyśrodkową tworzy kąt ostry, zaś bocznie kąt bardziej zaokrąglony.

Literatura:
J. Kulas- Modelowanie koron zębów
A. Krocin- Modelarstwo i rysunek w protetyce stomatologicznej
Rickne C. Scheid- Anatomia stomatologiczna Woelfela