Praca z dzieckiem leworęcznym

W czasie mojej pracy z dziećmi zarówno w szkole jak i w przedszkolu, spotkałam się niejednokrotnie z leworęcznością. Osobom tym, trudno jest odnaleźć się w naszym prawostronnym świecie, dlatego tak ważna jest pomoc pedagoga i rodziców. Spotykają się one często z krytyką, a wręcz wyśmiewaniem przez rówieśników, co może powodować obniżenie samooceny, problemy natury emocjonalnej, złość.
Mają one problemy w nauce pisania, czytania (dynamiczne odwracanie liter, czytanie w odwrotnej kolejności, przestawianie cząstek wyrazowych), w matematyce ( przekręcanie cyfr, trudności w strukturach przestrzennych). Ważne jest prawidłowe ukierunkowanie dziecka, aby nie nabrało złych nawyków, które trudno będzie potem zmienić, mam tu na myśli między innymi:
poprawne trzymanie przyborów do pisania,
ułożenie kartki,
zajmowanie odpowiedniego miejsca przy stole.
W procesie nauki pisania ważny jest układ trzech elementów ręki piszącej; dłoni, nadgarstka i przedramienia, powinny one stanowić układ liniowy – dłoń, nadgarstek jako przedłużenie przedramienia a nie wychylenie ku przodowi.
Stosowałam ćwiczenia usprawniające technikę rysowania i pisania. Ukształtowały one nawyk prawidłowego trzymania ołówka, ruchów związanych z kierunkiem pisania (automatyzacja ruchów), kontrolowania siły nacisku w czasie pisania, rysowania.

Oto niektóre z ćwiczeń:
lepienie z plasteliny
wydzieranie małych elementów
rysowanie w płaszczyźnie pionowej np. wykorzystanie sztalug
malowanie farbą za pomocą palca na dużych arkuszach papieru
malowanie, rysowanie różnymi przyborami: kreda, pisaki różnej grubości, kredki woskowe
rysowanie kół w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (podobnie, jak pisanie litery C),
rysowanie szlaczków z uwzględnieniem kierunku ruchu od lewej do prawej
obrysowywanie kształtów geometrycznych
rysowanie na tackach z kaszką manną
rysowanie po śladzie, wypełnianie wykropkowanych linii, obwodzenie konturów rysunków
wycinanie rysunku

Pomocne w mojej pracy okazały się ćwiczenia H. Tymichowej, które dzieci wykonywały w pozycji stojącej i siedzącej (w początkowym okresie pisały miękkim ołówkiem). W opanowaniu prawidłowego uchwytu narzędzia pisarskiego warto stosować nasadki, przydatne, są także specjalne przybory dla dzieci leworęcznych (pióra, nożyczki z odwróconym układem otworów na palce).
Nie tylko odpowiednia praca nauczyciela z dzieckiem, ale tez postawa rodzica jest tu bardzo ważna. Należy uczyć dziecko samodzielności, nie stwarzać atmosfery odmienności, ułatwiać mu jego świat leworęczny np.. przez odpowiednie ułożenie sztućców w czasie posiłku. Ważne jest, aby dziecko czuło się akceptowane.
Opracowała Angelika Bielińska

Opracowałam na podstawie literatury:
Bogdanowicz M. "Trudności dziecka leworęcznego", "Wychowanie w przedszkolu" 1989, nr 9
Spionek H.(1964):Dziecko leworęczne, Warszawa, Nasza Księgarnia.
Healey Jane M. “Leworęczność. Jak wychować leworęczne dziecko w świecie ludzi praworęcznych”
Marta Bogdanowicz Rożyńska Małgorzat „Lewa ręka rysuje i pisze” (ćwiczenia przygotowujące do pisania dla dzieci leworecznych