Uczniowie stoją na tle dekoracji – flaga Polski, orzeł, napis: 82. rocznica odzyskania niepodległości.
Warszawianka – gra Piotr
Marcin
11 listopada minie 82 już rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę. Droga, która do niej wiodła, była bardzo długa. Przez 123 lata Polacy tęsknili za wolnością. Ale wcześniej sami doprowadzili do jej utraty.
Marta P.
Nie od razu naród polski zrozumiał, że los Ojczyzny został przesądzony, że przedkładanie prywaty nad racje stanu doprowadzi do tak przerażającej tragedii całego narodu. W ciągu zaledwie 23 lat Polska w wyniku trzech rozbiorów utraciła wolność.
Ania
Ta tragedia poruszyła serca Polaków. Zrozumieli, że jeżeli pozostaną bierni, los Ojczyzny może zostać przesądzony. Rok przed ostatnim rozbiorem ogromna część narodu podjęła walkę, pierwszą rozpaczliwą próbę ratowania Ojczyzny. Była to insurekcja kościuszkowska w 1794roku.
Warszawianka – Piotr
Ania
Lecz kraj nasz był już zbyt słaby, zacofany by próba ta mogła przynieść ratunek. Rok później nazwa POLSKA zniknęła z map świata.
Kamila
Z martwą źrenicą, we krwi świeżej blizny
Staje posępna, wznosi groźne pięście –
A uśmiech, a radość, a szczęście
Gasną, czarnieją, jak zmarłe z trucizny!
To duch zabitej Ojczyzny! /S. Goszczyński/
Magda
I dopiero wówczas w sercach Polaków zrodziło się pełne zrozumienie tragedii narodu i Ojczyzny. Dopiero akcje wynaradawiania prowadzone przez zaborców obudziły w Polakach żal, poczucie winy i szacunek dla tego, co polskie. Jedyne, co nam pozostało, to walczyć o polską mowę, polskie obyczaje, tradycje, historię.
O polskość polskich dusz, o mowę ojców piórem walczyli nasi pisarze i poeci:
Marta P.
O Polsko! Święte Twe imię
Po cichu i po kryjomu
Z trwogą za siebie i innych
Szeptano w ojców mych domach.
Prawdziwe jakieś nieprawdy
Opowiadano o Tobie
Mówiono, że jesteś świętą,
Mówiono, że leżysz w grobie.
/E. Słoński, Ta, co nie zginęła/
Marcin
Ale nie leżała w grobie, dopóki w polskich piersiach biły polskie serca, dopóki polskiej mowy uczono dzieci w domach, dopóki choć garstka mogła powiedzieć jak Marcin Kozera: „Polska jest, proszę pana. Ja jestem Polakiem”. To mowa polska, od dnia utraty niepodległości do jej odzyskania, chroniła nasz naród przed wynarodowieniem, to polska rogata dusza nie pozwoliła sobie narzucić innej mowy od tej jedynej, ojczystej....
Dominika
Tyś nasza twierdza,
Opieka i obrona,
Ojczysta, święta mowo,
Bądź z serca pozdrowiona!
/L. Staff/
Marta P.
Ojców mowo, co pieściła
Matka mnie w kołysce tobą,
Słyń na nowo, byś świeciła
Nam światłością i ozdobą.
/M. Kajka/
Ania
O, mowo polska, ty czujny odzewie
serdecznych żalów, utrwalony w śpiewie.
.......
O, mowo polska, ty ziele rodzinne,
niechże cię przyjmę w otwarte ramiona. /S. Wyspiański/
w tle „Mazurek dąbrowskiego”
Marta Ł. W styczniu 1797r. na zachodzie Europy, w Reggio, we Włoszech powstały dzięki staraniom H. Dąbrowskiego Legiony Polskie.. Skupiły one Polaków, którzy wierzyli, iż walcząc u boku Napoleona przeciw zaborcom, wywalczą wolność Ojczyzny. Wierzyli, że „Jeszcze Polska nie umarła, kiedy my żyjemy, co nam obca moc wydarła, szablą odbierzemy” – tak ich marzenia ubrał w słowa Józef Wybicki.
Kamila
Bo tacy są Polacy. Gdy czas bronić ziemi rodzinnej, nie ma ofiary, której by dla niej nie ponieśli.
Jędrzej
„Polak, chociaż stąd między narodami słynny,
Że bardziej niźli życie, kocha kraj rodzinny”
/A. Mickiewicz/
Ania
„Jest w narodzie polskim wielkie, głębokie,
powszechne uczucie szlachetności, poczciwości i szczerości”
/A. Mickiewicz/
Marcin
„Choćby nie było na świecie jednego już nawet Polaka,
To ja jeszcze zginąć muszę za miłą moją Ojczyznę,
I za ojców moich duszę” /J. Słowacki/
Marta P.
„Święta miłości kochanej Ojczyzny..- pisał Ignacy Krasicki i kończył –
Byle cię można wspomóc, byle wspierać!
Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać.”
Kamila
Ta niewypowiedziana tęsknota i marzenia przerodziły się w gniew!
„Rota” /M. Konopnicka/ - wejście chóru
Jędrzej
I umierali wielcy synowie narodu polskiego za Ojczyznę niepodległą. Umierali oddając swe młode życie w powstaniu listopadowym w roku 1830, krakowskim w 1846, w powstaniu styczniowym w roku 1863, zesłani na Syberię i w więzieniach zaborców.
Piotr „Warszawianka”
Dominika
Po upadku ostatniego, najdłuższego powstania narodowego Polacy zrozumieli, że nie są w stanie czynem zbrojnym, choćby najkrwawszym, odzyskać wolnej Polski walcząc samotnie przeciwko trzem potężnym przeciwnikom – Niemcom, Rosji i Austrii. Pozostała nam na wiele lat walka mniej krwawa, ale wymagająca cierpliwości, konsekwencji, poświęcenia, walka prowadzona w głębi polskich serc – walka o przetrwanie narodu, o zachowanie tożsamości narodowej, walka o to, by każde polskie dziecko, zapytane: „Kto ty jesteś?” umiało odpowiedzieć z głębi serca: „Polak mały” i na pytanie: „A w co wierzysz?” odpowiadało: „W Polskę wierzę”.
Jędrzej
Czekaliśmy na sprzyjającą sytuację międzynarodową, na taki czas, kiedy naszych wrogów poróżnią sprzeczne interesy. A tymczasem tęskniliśmy za Polską wolną i szczęśliwą. Jakże wiele bólu i tęsknoty za Ojczyzną zawarł w swych dziełach jeden z najwybitniejszych polskich poetów - Cyprian Kamil Norwid:
KONIEC CZĘŚĆI 1