Opis i analiza problemu wychowawczego w Szkole Przysposabiającej do Pracy

Rodzaj problemu: akceptacja nowej sytuacji przez dorosłych pierwszoklasistów i integracja zespołu klasowego.

Identyfikacja problemu:
W 2009 r. wraz z moim przyjęciem się do pracy w Szkole Przysposabiającej do Pracy zostałam wychowawcą klasy pierwszej. ¾ klasy, a ściśle troje uczniów, stanowiły osoby, które ze swej drogi edukacyjnej znały tylko nauczanie indywidualne w domu rodzinnym. Zarówno uczniowie, jak i rodzice byli bardzo negatywnie nastawieni do tej nowej sytuacji i nie mogli pogodzić się z taką decyzją Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, która wydała orzeczenie. Dla mnie to też była nowa sytuacja- po wieloletnim nauczaniu indywidualnym po raz pierwszy zostałam wychowawcą i nauczycielem grupy.
Jak się wkrótce okazało problem był złożony a składało się na niego:
- nieakceptowanie przez niektórych uczniów z założenia szkoły, nauczyciela, innego sposobu prowadzenia zajęć,
- tęsknota za dawnymi czasami wyrażająca się spazmatycznym płaczem i przeklinaniem szkoły przez jedną z uczennic,
- słaba wydolność wysiłkowa uczniów i przyzwyczajenie do dwóch godzin lekcyjnych dziennie,
- nieumiejętność odnalezienia się w grupie, pogodzenia się z tym, iż nie tylko moje potrzeby są ważne, nieumiejętność dostosowania się do norm grupowych,

Znaczenie problemu:
Problem ten był dla mnie dużym obciążeniem psychicznym. Nowa praca i zadanie- utrzymanie i zintegrowanie klasy, ułożenie wspólnej pracy i stosunków między nami oraz nauczenie ich czegoś, między innymi w sferze społecznej.

Cel główny:
- zaakceptowanie przez uczniów nowej sytuacji, w jakiej znaleźli się nie z własnej woli

Zadania:
- wykazanie się cierpliwością, otoczenie ich ciepłem, wsparciem, zrozumieniem ich uczuć i nie komentowanie ich w sposób umniejszający,
- prowadzenie zajęć w sposób fachowy i atrakcyjny, interesujący dla uczniów, z szeroko rozumianą indywidualizacją zadań, dostosowany do potrzeb i możliwości uczniów, z dużą dawką zajęć ruchowych,
- organizowanie wielu wyjść poza szkołę i wycieczek, co nie było proste ze względu na to, iż w klasie były osoby z dysfunkcją narządu ruchu, na wózkach,
- prowadzenie zajęć psycho-edukacyjnych służących poznaniu siebie i kolegów, integracji grupy, internalizacji norm grupowych oraz po prostu zabawie,
- wspólne ustalenie zasad współżycia w klasie,
- zawieranie indywidualnych umów/ kontraktów dotyczących zachowania się

Wdrażanie oddziaływań:
Prawie wszystkie zadania zaczęłam realizować od początku pierwszej klasy. Czasu wymagało jednak poznanie ich potrzeb i możliwości. Ja poznawałam uczniów i specyfikę tej pracy, oni też próbowali odnaleźć się w tym wszystkim. Docieraliśmy się wzajemnie. W drugim semestrze pierwszej klasy, ustaliliśmy reguły grupowe, do których odwołuję się i dziś w sytuacjach tego wymagających. Tak samo w przypadku umów indywidualnych dotyczących konkretnych zachowań- zawieram je i teraz, na różny czas, nawet na godzinę.

Rezultat podjętych działań:
Klasa istnieje już trzeci rok a uczniowie i rodzice chcą przedłużyć etap edukacyjny. Uczniowie czują się ze sobą zżyci, myślą o sobie. Mają wiele wspólnych przeżyć i wrażeń związanych nie tylko z dniem codziennym, ale i ze świętami (urodziny, wigilie, śniadania wielkanocne, okazjonalne dyskoteki, konkursy, wycieczki itp.). Mają inne życie, poza domowym. Mają się czym dzielić z rodzicami po przyjściu do domu. W klasie są wesołe i smutne chwile. Nie zawsze wszystko idzie gładko- są konflikty, chęć dominacji. Uczniowie przebywający w grupie muszą się ścierać ze zdaniem innych, czasami ustąpić, czasem wesprzeć kolegę, poddać się rytmowi grupowemu. To ich niewątpliwie wzbogaca. Podczas, gdy uczniowie uczeni indywidualnie doświadczają tylko interakcji z nauczycielem, ci w klasie mają równoprawnych partnerów- swoich kolegów. Szkoła niewątpliwie poszerza ich kontakty społeczne. Mają kontakt z różnymi osobami, różnymi charakterami- przewoźnikami, opiekunami, innymi nauczycielami, pracownikami administracji itp. Myślę, że nauka w grupie przyniosła moim uczniom wiele korzyści.