Scenariusz zajęć otwartych dla rodziców z zakresu wspierania rozwoju mowy przeprowadzonych w roku szkolnym 2011/2012 w Przedszkolu Miejskim Nr 11 z Oddziałami Integracyjnymi w Pabianicach
Temat: Myszka, która lubi śpiewać
Termin: 19.04.2012r.
W zajęciach uczestniczą dzieci z grupy I wraz z rodzicami.
Osoby prowadzące:
Anna Pacyniak-Gieranowska – logopeda
Małgorzata Borowiec – wychowawczyni grupy
Dorota Rechcińska – wychowawczyni grupy
Cele:
• rozwijanie mowy czynnej i biernej w oparciu o nazywanie i naśladownictwo głosów wybranych zwierząt,
• kształtowanie percepcji słuchowej,
• przedstawienie rodzicom podstawowych informacji z zakresu rozwoju mowy dziecka oraz zwrócenie uwagi na mogące pojawić się zaburzenia mowy i wady wymowy,
• zaznajomienie rodziców z zabawami wspierającymi rozwój mowy dzieci.
Oczekiwane efekty:
Dziecko:
• naśladuje wybrane dźwięki,
• nazywa wybrane zwierzęta,
• potrafi wykonywać proste ćwiczenia języka i warg,
• potrafi wykonywać ćwiczenia kształtujące prawidłowy tor oddychania,
• kojarzy wzorce słuchowe z ruchem.
Rodzice:
• potrafią dostrzec nieprawidłowości w rozwoju mowy dziecka,
• wykorzystują zaprezentowane zabawy do wspierana rozwoju mowy dzieci w domu.
Metody pracy:
• słowna,
• czynna,
• percepcyjna.
Formy pracy:
• zbiorowa,
• indywidualna.
Pomoce:
wykałaczki z myszkami i serem, papierowe sylwetki zwierząt, klej, tamburyno, bębenek, kolorowanki, papierowe elementy do ułożenia myszki, szarfy, wiersz, materiały dla rodziców.
Przebieg zajęć:
1. Powitanie dzieci i rodziców. Wspólne śpiewanie piosenki powitalnej.
2. Wprowadzenie do tematu zajęć – układanka
Dzieci wraz z rodzicami układają myszkę z papierowych elementów. Każde dziecko otrzymuje jeden z elementów układanki, który musi z pomocą rodzica przykleić w odpowiednim miejscu w konturach narysowanego zwierzęcia. Gdy wszyscy przykleją swoje elementy powstanie mysz, którą następnie razem opisujemy (wskazanie i nazwanie poszczególnych części ciała oraz określenie koloru i naśladowanie głosu, jaki wydaje myszka).
3. Zabawa oddechowa – Mysz i ser
Każde dziecko otrzymuje wykałaczkę, na której znajduje się myszka zawieszona na nitce. Wykałaczkę trzyma oburącz tak by myszkę mieć na wysokości ust. Rodzic na wysokości myszki trzyma ser. Zadaniem dzieci jest tak dmuchać na myszkę by jak najczęściej dotknęła do sera. Zwracamy dzieciom uwagę na prawidłowy tor oddychania, czyli wdech nosem i wydech ustami.
4. Ćwiczenia narządów mowy i dźwiękonaśladowcze – Opowieść o myszce
Dzieci siadają w kręgu wraz z rodzicami. Na środku leżą papierowe zwierzęta, które będą wykorzystane w drugiej części zabawy. Dzieci i rodzice wykonują ćwiczenia narządów mowy zgodnie z tym, co prezentuje logopeda i jednocześnie słuchają opowieści.
W samy środku wielkiego lasu mieszkała mała myszka. Miała na imię Ząbek, bo nawet wtedy, gdy zamykała buzię widać było jej małe, białe ząbki (przygryzamy ząbkami dolną wargę). Myszka bardzo lubiła śpiewać i często występowała na leśnej scenie. Tego dnia też miała swój występ. Wstała wcześnie i przygotowywała się do wyjścia z norki: wymyła ząbki (myjemy ząbki od wewnątrz na górze i na dole), zjadła śniadanie (naśladujemy żucie), i wypiła duuużo wody (połykamy np. wodę, ślinę). Potem wyszła z norki (język wysuwamy do przodu) i rozejrzała się dookoła (oblizujemy szeroko otwarte usta). Spojrzała w lewo (język do lewego kącika warg) i w prawo (język do prawego kącika warg) i powoli ruszyła w kierunku sceny (język wolno uderza o podniebienie), potem coraz szybciej (język szybciej uderza w podniebienie), aż zaczęła biec (bardzo szybkie ruchy języka). Doszła na polanę, gdzie znajdowała się scena, spojrzała w górę, by zobaczyć, ile ptaków przyleciało na jej występ (język do górnej wargi, potem w kierunku nosa).
Wybrane dzieci otrzymują papierowe ptaki i kolejno wraz z rodzicami naśladują ich głosy.
Przyleciały:
• sowa (hu, hu)
• kukułka (kuku, kuku)
• dzięcioł (puk, puk, puk, puk)
• bocian (kle, kle)
Potem spojrzała w dół (język do dolnej wargi, potem na brodę), by zobaczyć, jakie inne zwierzątka przyszły jej posłuchać. Dzieci wraz z rodzicami losują zwierzęta i witają się ich głosami z myszką.
Zobaczyła :
• żabkę (kum, kum, kum)
• kaczkę (kwa, kwa, kwa)
• kotka (miau, miau)
• kurę (ko, ko, ko)
• koguta (kukuryku)
• kozę (me, me)
• krowę (mu, mu)
• pieska (hau, hau)
• barana (be, be)
• świnkę (kwik, kwik)
• koń (iha- ha- ha-)
Wszyscy stali i czekali. Zaczął się występ. Najpierw myszka śpiewała:
• aaa
• ooo
• eee
• iii
• yyy
a dzieci – zwierzęta wraz z nią.
Potem inne głoski, a echo powtarzało po niej cichutko (logopeda śpiewa głośno, dzieci to echo):
• ao
• eo
• au
Na końcu już nie miała siły śpiewać głośno, więc śpiewała bardzo cicho, a zwierzęta jej pomagały (logopeda śpiewa cicho, a dzieci głośno):
• eu
• oi
• oe
Występ skończył się, myszka kłaniała się i przesyłała całusy (dzieci przesyłają całusy).
5. Zabawa słuchowa - ruchowa – Myszki i kotek
Myszka po swoim występie zaprosiła zwierzątka do wspólnej zabawy. Dzieci-myszki wychodzą na środek sali. Nagle pojawia się kotek (jeden z rodziców z przepaską kota na głowie), w tym momencie wybrany rodzic sygnalizuje grą na tamburynie, że pora uciekać do norek (krążki z szarfy). Dzieci – myszki muszą się spieszyć, bo w każdej rundzie zabawy brakuje jednej norki, a zatem kot łapie jedną mysz (dziecko odpada z gry). Kolejny rodzic grą na bębenku sygnalizuje, że kot poszedł i myszki mogą wyjść na spacer.
6. Czytanie utworu pt., Wiersz na kilka głosów
Myszka po swym występie była bardzo zmęczona i zaprosiła zwierzątka na polanę do wspólnego wysłuchania wiersza czytanego przez mamę myszki.
Wybrany rodzic czyta dzieciom wiersz. Dzieci we wskazanym momencie naśladują głosy pojawiających się w utworze.
7. Wręczenie dzieciom obrazków do kolorowania zgodnych z tematem zajęć.
8. Prelekcja dla rodziców i rozdanie materiałów dotyczących wspierania rozwoju mowy dzieci.
9. Podziękowanie za aktywny udział w zajęciach i pożegnanie dzieci wraz z rodzicami.
---------------------------------------------------------------------
Warto skonsultować się z logopedą, gdy:
• trzylatek wymawia głoskę [l] z językiem między zębami lub zamienia ją na [j];
• powyżej 3 roku życia dziecko wymawia konsekwentnie głoski [t, d] zamiast [k, g] oraz myli głoski [ch] i [f];
• u 4-latka głoski [s, z, c, dz] artykułowane są jako [ś, ź, ć, dź];
• w wieku 5 lat dziecko nie artykułuje głosek [sz, ż, cz, dż, r];
• któraś z wymienionych głosek: [ś, ź, ć, dź, s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, t, d, n] niezależnie od wieku jest realizowana z językiem między zębami lub z jego bocznym ułożeniem, co powoduje powstawanie nieprzyjemnie brzmiących dźwięków (seplenienie międzyzębowe lub boczne);
• mamy wrażenie jakby „dziecko mówiło przez nos” lub „zatkanym nosem” – przez to niewyraźnie i cicho (nosowanie).
Propozycje zabaw wspomagających rozwój mowy:
1. Ćwiczenia słuchowe niewerbalne np.: rozpoznawanie głosów zwierząt; dźwięków z domu i otoczenia np. ulicy, przyrody; dźwięków instrumentów muzycznych.
2. Zalewanie mową – głośne komentowanie zaplanowanych czynności i zabaw, wielokrotne powtarzanie nowych słów także z zastosowaniem zasady trójstopniowej lekcji nazw (1. To jest... 2. Gdzie jest... 3. Co to jest? )
3. Nazywanie przedmiotów z pamięci. Rozkładamy trzy (potem stopniowo więcej) przedmioty na stoliku/dywaniku. Mówimy: przyjrzyj się, jakie są tu zabawki, odwróć się, teraz popatrz, czego tu brakuje? ( czego tu nie ma?)
4. Zgadywanka obrazkowa. Dobieranie w pary obrazków na zasadzie przydatności np. talerz i łyżka, szalik i buty, kredka i kartka papieru, bębenek i grzechotka itp. Stopniowo wprowadzamy coraz więcej obrazków. Starszym dzieciom proponujemy podobne zabawy w skojarzenia bez wsparcia obrazkowego.
5. Zabawy parateatralne przy użyciu pacynek, kukiełek, pluszaków lub obrazków wyciętych z papieru. Urządzamy teatrzyk: przydział ról, nakreślenie tematu/głównego wątku zabawy. Chodzi o to, by dzieci prowadziły krótkie dialogi, potrafiły słuchać partnera zabawy i szybko reagować na jego wypowiedzi. Do zabawy wprowadzamy słowa, które chcemy u dzieci utrwalać np. określenia stosunków przestrzennych (na, pod, w, obok, między itp.), nazwy z wybranego obszaru tematycznego (zwierzęta, ubrania, jedzenie itd.)
6. Ćwiczenia logicznego myślenia. Obrazki: otwarte okno i szuflada, złamany kwiatek i krzesło ze złamaną nogą, kosz pełen śmieci i szklanka pełna płynu, przewrócony wazonik i dziecko leżące na podłodze itp. Mieszamy obrazki i prosimy, by dziecko je pogrupowało. Jeżeli dziecko nie wie jak to zrobić pokazujemy na przykładzie jednej pary obrazków i uzasadniamy nasz wybór. Jeżeli dziecko dobierze parę – za każdym razem pytamy dlaczego tak właśnie dobrało.
7. Historyjki obrazkowe – opowiadanie treści każdego obrazka z osobna, układanie w kolejności, opowiadanie o zdarzeniach z użyciem słów określających zmiany czasowe: rano - w południe – po południu – wieczorem – w nocy; najpierw – potem; wcześniej – później itp. oraz czasowników w czasie teraźniejszym/przeszłym/przyszłym.
8. Zabawy tematyczne: w sklep, restaurację, salon fryzjerski itp. Dają okazję wchodzenia w różne role, kontaktu z rówieśnikami, ustalania i przestrzegania reguł, wzbogacania zasobu słowno-pojęciowego.
9. Zabawy w naśladowanie głosów np.: zwierząt, pojazdów, przedmiotów itd.
10. Opowiadania na podstawie, których dziecko ćwiczy narządy mowy.
W samy środku wielkiego lasu mieszkała mała myszka. Miała na imię Ząbek, bo nawet wtedy, gdy zamykała buzię widać było jej małe, białe ząbki (przygryzamy ząbkami dolną wargę). Myszka bardzo lubiła śpiewać i często występowała na leśnej scenie. Tego dnia też miała swój występ. Wstała wcześnie i przygotowywała się do wyjścia z norki: wymyła ząbki (myjemy ząbki od wewnątrz na górze i na dole), zjadła śniadanie (naśladujemy żucie), i wypiła duuużo wody (połykamy np. wodę, ślinę). Potem wyszła z norki (język wysuwamy do przodu) i rozejrzała się dookoła (oblizujemy szeroko otwarte usta). Spojrzała w lewo (język do lewego kącika warg) i w prawo (język do prawego kącika warg) i powoli ruszyła w kierunku sceny (język wolno uderza o podniebienie), potem coraz szybciej (język szybciej uderza w podniebienie), aż zaczęła biec (bardzo szybkie ruchy języka). Doszła na polanę, gdzie znajdowała się scena, spojrzała w górę, by zobaczyć, ile ptaków przyleciało na jej występ (język do górnej wargi, potem w kierunku nosa).
Przyleciały:
• sowa (hu, hu)
• kukułka (kuku, kuku)
• dzięcioł (puk, puk, puk, puk)
• bocian (kle, kle)
Myszka śpiewała (aa, oo, ee, ii), a zwierzęta wraz z nią. Występ skończył się, myszka kłaniała się i przesyłała całusy (dzieci przesyłają całusy). Zwierzątka poczęstowały myszkę gorącą czekoladą do picia. Myszka najpierw podmuchała na czekoladę, żeby ostygła, a potem całą wypiła. Była już bardzo zmęczona (ziewanie), więc pomachała swoim wielbicielom i wróciła do domu (język liczy górne zęby). Umyła się (łącznie z zębami!) i położyła spać: spała całą noc (dzieci się kładą i chrapią).