„Kwoka” – scenariusz zajęć przygotowany metodą story line
Kwoka
Proszę pana, pewna kwoka
Traktowała świat z wysoka
I mówiła z przekonaniem:
- Grunt to dobre wychowanie!
Zaprosiła raz więc gości,
By nauczyć ich grzeczności.
Osioł pierwszy wszedł, lecz przy tym
W progu garnek stłukł kopytem.
Kwoka wielki krzyk podniosła:
- Widział kto takiego osła?!
Przyszła krowa. Tuż za progiem
Zbiła szybę lewym rogiem.
Kwoka, gniewna i surowa,
Zawołała: - A to krowa!
Przyszła świnia prosto z błota.
Kwoka złości się i miota:
- Co też pani tu wyczynia?
Tak nabłocić! A to świnia!
Przyszedł baran. Chciał na grzędzie
Siąść cichutko w drugim rzędzie,
Grzęda pękła. Kwoka wściekła.
Coś o łbie baranim rzekła
I dodała: - Próżne słowa,
Takich nikt już nie wychowa,
Trudno... Wszyscy się wynoście!
No i poszli sobie goście.
Czy ta kwoka, proszę pana,
Była dobrze wychowana?
Jan Brzechwa
Epizod I Pewna Kwoka
Pytania kluczowe:
- Co to jest dobre wychowanie?
- Jak zachowuje się osoba, która jest kulturalna i dobrze wychowana?
Proponowane formy aktywności:
> Burza mózgów: co to jest dobre wychowanie? Uczniowie w grupach zapisują lub rysują pomysły na szarym papierze w postaci mapy myśli
> Nauka wiersza Cz. Janczarskiego pt. „Piękne zwyczaje” (zał.) Przedstawienie wiersza w postaci śpiewanej z pokazywaniem gestów wymyślonych przez uczniów.
> „Magiczne słowa” - metoda słoneczka. Dzieci doklejają do słoneczka promienie, na których piszą swoje pomysły „magicznych słów”, jakich używają kulturalni ludzie (proszę, przepraszam, dziękuję, itp.), słowa w różnych znanych uczniom językach
Epizod II Zaproszenie gości
Pytania kluczowe:
- Kogo zaprosiła Kwoka do siebie?
- Jak zachowywała się Kwoka w stosunku do gości?
Proponowane formy aktywności:
> Zad. praktyczne – scenki rodzajowe - uczniowie podzieleni na grupy losują karteczkę ze scenką, którą przygotowują, a następnie przedstawiają i wspólnie z pozostałymi uczestnikami omawiają. Wcielają się w rolę aktorów. Na zakończenie tej części zadania, grupy pokazują właściwe według nich zachowania (zał.)
1.Wejście do klasy spóźnionego ucznia bez przywitania.
2. Telefon do domu koleżanki bez przedstawienia się i przeproszenia.
3. Posiłek w szkolnej stołówce. Rozmowy z pełnymi ustami, bekanie, siorbanie, mlaskanie.
4. Nie sprzątanie swojego miejsca pracy po skończonych zajęciach plastycznych.
5. Głośne zachowanie w bibliotece.
6. Nieuprzejme zachowanie w autobusie wobec starszej osoby.
Opracowanie kodeksu właściwego zachowania się wobec gości i innych osób.
Uczniowie dyskutują – jak zachowuje się kulturalny gospodarz i człowiek dobrze wychowany. Otrzymują szablon i opinie na kartach. Lider tasuje karty i rozdaje między uczestników gry. Następnie umieszczają kartoniki w miejsca według nich stosownych - wg hierarchii ważności. Wykorzystanie „pokera kryterialnego”
Zebrane opinie są podliczone i opinie wspólne dla grup zostają przeniesione na szablon herbu. Zebrane informacje posłużą do stworzenia herbu klasowego.
Zastosowanie techniki kolażu w dekoracji herbu. Umieszczenie herbu na gazetce w klasie.
Epizod III Wyrzucenie gości
Pytania kluczowe:
- Jak zachowała się Kwoka wobec znajomych?
- Jakie uczucia towarzyszyły gościom?
Proponowane formy aktywności:
> Minki nastrojowe – uczniowie uzupełniają odpowiednio wybranym przez siebie kolorem i znakiem graficznym szablony buź wycięte z papieru. Określają jak czuli się goście po wizycie u Kwoki
> Redagowanie listu do Kwoki. Uczniowie piszą indywidualne listy do Kwoki. Przedstawiają własne opinie o jej zachowaniu i podpowiadają jak właściwie powinna się zachowac. Następnie wykonują kopertę wg szablonu (zał.8) Nauczyciel zbiera listy – propozycje uczniów do wcześniej przygotowanej skrzynki
Epizod IV Grunt to dobre wychowanie
Pytania kluczowe:
- Czego powinna nauczyc się Kwoka zapraszając gości?
Proponowane formy aktywności:
> Przygotowanie przyjęcia w klasie dla zaprzyjaźnionej grupy uczniów z innej klasy. Dzieci w grupach dostają zadania praktyczne:
a) Wypisanie zaproszeń na przyjęcie – śniadanie (zał.9) i rozdanie gościom w kulturalny sposób przez przedstawicieli grupy
b) Dekoracja sali i stołu. Dzieci nakrywają do stołu i składają serwetki z pomocą nauczyciela
c) Przygotowanie kanapek i napojów przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa i higieny
d) Przygotowanie powitania i pożegnania dla gości – według pomysłu grupy, która wita i żegna zaproszoną klasę przy drzwiach
> Wspólny poczęstunek i zabawa uczniów z dwóch klas z zachowaniem zasad kulturalnego zachowania
> Zabawa ruchowa – powitanie części ciała z użyciem „magicznych słów”.
Uczniowie spacerują dowolnie po sali. Kiedy muzyka milknie patrzą na nauczyciela, który wskazuje tabliczkę z jednym z wybranych „magicznych słów” i częścią ciała, która ma się przywitac. Dzieci bawią się wspólnie, starają się zachowywac poprawnie. Wypowiadają „magiczne słowa” i witają się poprzez podanie rąk, kolan, stóp, łokci, itp.
Na zakończenie następuje podziękowanie uczniom za zajęcia i ich zaangażowanie. Grupa odprowadza i żegna gości w przyjaznej atmosferze.
Załączniki
„Piękne zwyczaje”
Słonko ma bardzo piękne zwyczaje:
mówi „dzień dobry, gdy rano wstaje.
A drzewa, lśniące rosą nad ranem,
szumią „dzień dobry, słonko kochane”.
Gdy słonko chmura zasłoni siwa,
mówi „przepraszam”, potem odpływa.
Gdy ciepłym deszczem sypnie dokoła,
„dziękuję”- szumią trawy i zioła.
Słonko dzień cały po niebie chodzi.
„Dobranoc” mówi, kiedy zachodzi.
Mrok szary wkoło, trawy i drzewa
„dobranoc” szumią z prawa i z lewa.
Cz. Janczarski
Scenki rodzajowe- niewłaściwe
1. Wejście do klasy spóźnionego ucznia bez przywitania i usprawiedliwienia.
2. Telefon do domu koleżanki/kolegi bez przedstawienia się i przeproszenia.
3. Posiłek w szkolnej stołówce. Rozmowy z pełnymi ustami, bakanie, siorbanie, mlaskanie.
4. Nie sprzątnie miejsca pracy po skończonych zajęciach np. plastycznych.
5. Głośne zachowanie w bibliotece szkolnej, przeszkadzanie innym uczącym się.
6. Wyśmiewanie innych uczniów w szkole.
7. Wrzaski w drodze do szkoły, niebezpieczne zachowanie na ulicy, krzyki w autobusie.
8. Nie dbanie o higienę osobistą – brak chusteczki do nosa, brudne paznokcie, itp.