Scenariusz inscenizacji z okazji 221 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja

AKT I- DZIWNE SPOTKANIE

ADAM
PATRZCIE, JACYŚ AKTORZY W ŚMIESZNYCH KOSTIUMACH!
PRZEMEK
A MOŻE TU KRĘCĄ POLSKĄ WERSJĘ- FACETÓW W MASKACH?
MAGDA
SPÓJRZ ADAMIE, PRZY ZAMKU STOJĄ PRZEBIERAŃCY. TO PEWNIE CUDZOZIEMSCY AKTORZY BOGUSŁAWSKIEGO.
ADAM
PANOWIE, CZY TU SIĘ KRĘCI JAKĄŚ REKLAMĘ ANTYKORUPCYJNĄ?
MAGDA
REKLAMĘ? CÓŻ TO ZA SŁOWO? O MOŚCI BŁAZNOWIE CHODŹCIE Z NAMI NA OBIAD DO KRÓLA STANISŁAWA.

AKT II-NA OBIEDZIE U KRÓLA STASIA

ASIA
KRÓLU, PEWIEN FIRCYK CHCIAŁ MNIE OŚMIESZYĆ I KAZAŁ MI ZNALEŹĆ RYM DO SŁOWA- CIETRZEW.
PAWEŁ
I JAK WYBRNĄŁEŚ Z KŁOPOTU?
ASIA
WYMYSLIŁEM TAK: SPOMIĘDZY DRZEW WYLECIAŁ CIETRZEW, SZUKAŁ BAŁWANA I ZNALAZŁ WAĆPANA.
PAWEŁ
O, WYBORNIE! A TO KTO?
PRZEMEK
KOMEDIANCI.
PAWEŁ
WITAJCIE PANOWIE BŁAZNOWIE. CO CIEKAWEGO NAM POWIECIE?
RAFAŁ I ADAM
VETO, VETO, SZLACHTA KRZYCZY!
MAGNAT HULA, KASĘ LICZY!
GOŁOTA GOŁA ALE WESOŁA!
Z PAŃSKIEGO RESZTKI WYJADA STOŁA.
CHŁOPA ZAPRZEGLI DO PRACY , JAK WOŁA.
ARMIA NASZA SŁABA I GOŁA.
INNEJ RADY NIE MA!
KONSTYTUCJI, REFORM POTRZEBA!
PAWEŁ
WIDZIMY, ZE DOBRZE WIECIE O NASZYCH BOLĄCZKACH. KRAJ NASZ TRAWI ZEPSUCIA I ZDRADY GORĄCZKA.
ASIA
DROGI KRÓLU, WIEM , ŻE JESTEŚ POGRĄŻONY W BÓLU, ALE NIE CZAS NA SŁABOSTKI. WYCIĄGNIJ SZYBKO Z SYTUACJI WNIOSKI.
ADAM
A MY SIĘ JUŻ ULATNIAMY, BO JUTRO Z HISTORII KLASÓWKĘ MAMY.
PAMIĘTAJCIE!NALEŻY ODRZUCIĆ PRZESĄDY I ZŁE PRAWA. JESZCZE MOŻLIWA POLSKI POPRAWA!

AKT III - WROGOWIE REFORM JEDNOCZĄ SIĘ

PATRYCJA
WITAJCIE MOŚCI PANOWIE, CO URADZILIŚCIE? WIEM, ŻE U CARYCY KATARZYNY W ROSJI OSTATNIO BYLIŚCIE. POD KRÓLEM STANISŁAWEM DOŁKI KOPALIŚCIE.
SEBASTIAN
BRAK NAM PIENIĘDZY NA WIĘKSZĄ AKCJĘ.
PATRYCJA
PRZECIEŻ DOPIERO CO KASĘ DOSTALIŚCIE. WSZYSTKO NA GRĘ W KARTY I ZABAWY WYDALIŚCIE? ALE CARYCA NADZIEJE POKŁADA W WAS, WIĘC TE PIENIĄDZE NIE PÓJDĄ W LAS.
NATALIA
PRZEKUPUJCIE KOGO SIĘ DA,
CARYCA ZŁOTO NA WASZE AKCJE MA.
BROŃCIE ZŁOTEJ WOLNOŚCI, NIECH CHAOS W POLSCE GOŚCI.
MATEUSZ
NIE CHCEMY NAD SOBĄ KONTROLI!
ANI SEJM, ANI KRÓL NAS NIE ZNIEWOLI!
LIBERUM VETO NASZE PRAWA BRONI
I PRZED SILNĄ WŁADZĄ KRÓLEWSKĄ CHRONI.
KAMILA
KRÓL STRACIŁ U CARYCY WZGLĘDY WSZELKIE
BO PLANUJE W POLSCE REFORMY WIELKIE.
MATEUSZ
NALEŻY GO ZDETRONIZOWAĆ
BO SZYKUJE REFORMY I ZOSTANIEMY BEZ PAPKI I CZAPKI!

AKT IV-CARYCA I JEJ AGENT

ZUZIA
WITAJ REPNINIE, JAKIE WIEŚCI Z POLSKI PRZYNOSISZ?
PATRYCJA
KRÓL I JEGO PRZYJACIELE REFORMY SZYKUJĄ, POTAJEMNIE NA ZAMKU KRÓLEWSKIM SPISKUJĄ.
ZUZIA
CZAS POLAKOM POKAZAĆ, KTO TU RZĄDZI.
NIECH TEN KRNĄBRNY NARÓD NIE SĄDZI, ZE ZEZWOLĘ NA REFORMY.
NA NOWĄ KONSTYTUCJĘ SIĘ NIE GODZĘ. KRÓL STANISŁAW ZAWIÓDŁ MNIE SRODZE.
PATRYCJA
WASZA WYSOKOŚĆ, WYKORZYSTAJMY W POLSCE ZAMIESZANIE I SPRAWMY POLACZKOM TĘGIE LANIE. CÓŻ CIOŁEK PONIATOWSKI. DO PIĘT CI NIE SIĘGA. RYBA , CHOĆBY I ŚWIEŻA, PSUJE SIĘ OD GŁOWY. ZATEM CARYCO, GŁOWĘ TRZEBA ZMIENIĆ.
ZUZIA
HA, HA, HA ,HA, POLSKA JUŻ JEST NASZA- ROSYJSKA!
PAWEŁ
KATARZYNO WIELKA, NIE TAK SZYBKO! NIE ZAPOMINAJ O SWYCH SOJUSZNIKACH PRUSACH. ŚLĄSK, POMORZE I WIELKOPOLSKA NAM SIĘ MARZY.
ANIA
A JA, JAKO CESARZOWA AUSTRII ,NA GALICJĘ I MAŁOPOLSKĘ TĘSKNYM OKIEM SPOGLĄDAM. ROZBIORÓW POLSKI JAK KRÓL PRUSKI ŻĄDAM. POLACY NA WOLNOŚĆ NIE ZASŁUGUJĄ BO WŁASNEGO KRAJU NIE SZANUJĄ.

AKT V-OBÓZ PATRIOTYCZNY

OLA
CARYCA KATARZYNA OSTRZY NA POLSKĘ KŁY
Z PRUSAMI I AUSTRIĄ MIESZA SIĘ W NASZE SPRAWY.
JEJ AMBASADOR RZĄDZI TU WSZECHWŁADNIE
I Z CIEBIE KRÓLU KPI, GDZIE POPADNIE.
KASIA
AGENT CARYCY REPNIN REFORMY MĄDRE BLOKUJE, Z CARYCĄ ROZBIORY POLSKI SZYKUJE.
ADAM
SPRAWY SOBIE ZDRAJCY POLSKI NIE ZDAJĄ, ŻE WOLNOŚĆ WŁASNYM DZIECIOM ODBIERAJĄ. WŁASNEJ MATKI SIĘ WYRZEKAJĄ I ZA SREBRNIKI, JUDASZE JĄ SPRZEDAJĄ.
PATRYCJA
O DOBRU POLSKI ZAPOMINAJĄ
OBCYCH DO OBRONY LIBERUM VETO NAPUSZCZAJĄ
PRUSY, AUSTRIĘ I ROSJĘ W GRANICE POLSKI ZAPRASZAJĄ,
KORZYŚCI Z TEGO WIELKIE MAJĄ.

OLA
W RZECZPOSPOLITEJ MOSKAL I NIEMIEC RZĄDZI SIĘ JAK GĘŚ SZARA,
TAK W HAŃBIE GINIE NASZYCH PRADZIADÓW POTĘGA STARA.
MAGDA
SZLACHTA I MAGNATERIA NAWZAJEM SIĘ OSKARŻAJĄ, ALE ANARCHIĘ BARDZO KOCHAJĄ,
BO Z NIEJ DUŻO KORZYŚCI MAJĄ.
RAFAŁ
TYLKO ONI W SEJMIE ZASIADAJĄ I W PAŃSTWIE NAJWYŻSZE STANOWISKA MAJĄ,
W SWOIM INTERESIE PRAWA UCHWALAJĄ. ZA NIC CHŁOPÓW I MIESZCZAN MAJĄ.
NATALIA JANOWSKA
DONOSY NA CIEBIE KRÓLU ŚLĄ I STRASZĄ, ŻE CIĘ ZDETRONIZUJĄ.
MAGDA
WOLĄ ŻYĆ W POHAŃBIENIU I ULEGŁOŚCI
BYLE UDOWODNIĆ KRÓLOWI O SWEJ NAD NIM WYŻSZOŚCI.
CÓŻ ZE STANOWISK, MAJĄTKU, GDY NIE BĘDZIE W POLSCE WOLNEGO ZAKĄTKU.
BARTEK
RZEWUSKI, SZCZĘSNY POTOCKI, KSAWERY BRANICKI POTAJEMNIE Z ROSJĄ W KONSZACHTY WCHODZĄ, KRAJOWI SZKODZĄ.
PAWEŁ
CARYCA NIEMOC MĄ KROLEWSKĄ WYKORZYSTUJE, ROZKAZY PRZEZ REPNINA PRZEKAZUJE. MAM DOSYĆ JEJ NAKAZÓW. DO TEGO WŁASNY NARÓD NIE SZCZĘDZI MI RAZÓW.
MAGDA
PRZYTOCZĘ WAM SPRAWĘ NIESŁYCHANĄ. W ŻADNYM INNYM KRAJU NIEBYWAŁĄ. GDY TATARZY POŁUDNIU POLSKI ZAGRAŻALI O POMOC PIENIĘŻNĄ MAŁOPOLANIE POMORZAN BŁAGALI. ALE NIC NIE WSKÓRALI, BO POLACY Z PÓŁNOCY WSPARCIA IM ODMAWIALI.
PAWEŁ
TO ŚWIADCZY O BRAKU JEDNOŚCI W NARODZIE, KTÓRY WSPIERAĆ SIĘ POWINIEN W KAŻDEJ SZKODZIE.

AKT VI-OBRADY SEJMU WIELKIEGO

ASIA
OTWIERAM OBRADY SEJMU WIELKIEGO 3 MAJA ROKU 1791.
PAWEŁ
PANOWIE POSŁOWIE I SENATOROWIE! KRAJ NASZ JEST W ROZPACZLIWYM POŁOŻENIU. UPADEK MU GROZI W OKA MGNIENIU. SKARB ŚWIECI PUSTKAMI, POTRZEBNE SĄ WYŻSZE PODATKI BO REFORMY TO TAKŻE WYDATKI.
MAGDA
CHCĄC POLSKĘ RATOWAĆ, PIENIĘDZY NIE MOŻEMY NA ZBOŻNY CEL ŻAŁOWAĆ.
MAGNACI MAJĄTKI POWIĘKSZAJĄ, NA NOWE PAŁACE PIENIĄDZE MAJĄ, TO I DO SKARBCA PAŃSTWOWEGO NIECH HOJNIE WKŁADAJĄ.
ALICJA
A CO Z WOJSKIEM, OBROŃCĄ NASZYCH GRANIC?
PAWEŁ
SŁABO OPŁACANE, STRASZNIE ZACOFANE.
KASIA
PIENIĘDZY POTRZEBA NA ZWIĘKSZENIE ARMII, NOWOCZESNE SZKOLENIE I UZBROJENIE.
DAWID
NIECH KRÓL SAM NA WIĘKSZĄ ARMIĘ DA, A NIE NA SZLACHTĘ SIĘ OGLĄDA. O KULTURĘ DBA, A NA WOJSKO DUKATÓW NIE MA?
NATALIA
NA CO KRÓL FUNDUSZE MA , LADA FIRCYKOWI NIE BĘDZIE SIĘ SPOWIADAĆ. RADZĘ WAĆPANUPALCA MIĘDZY DRZWI NIE WKŁADAĆ.O RZECZPOSPOLITĄ TRZEBA WRESZCIE ZADBAĆ!
KASIA
KRÓL KRZEWI SZTUKI I O OŚWIATĘ DBA NARODU.
ALE KRAJ SZARPIĄ NICZYM SĘPY,ZGŁODNIALI NASZYCH DÓBR SĄSIEDZI ZE WSCHODU I ZACHODU.
DAWID
CZY JA ZGŁUPIAŁEM, CZY JESZCZE Z ŁÓŻKA NIE WSTAŁEM. ŚWIAT SIĘ PRZEWRÓCIŁ DO GÓRY NOGAMI. KRÓLU, ZADZIERASZ Z NAMI MAGNATAMI.JESTEŚMY KRÓLEWIĘTAMI I W KRAJU CHCEMY RZĄDZIĆ SAMI!
(SZLACHCIC TERAZ ZWRACA SIĘ DO DRUGIEGO SZLACHCICA-SĄSIADA Z PRETENSJAMI)
A WAĆPANA GĘSI CHODZĄ MI PO POLU I PASKUDZĄC PSUJĄ MI ZASIEWY. DO TEGO KARCZMĘ MI POSTAWIŁEŚ POD NOSEM I PATRZYSZ NA MNIE JAKOŚ UKOSEM.
ADAM
SZLACHCIC NA ZAGRODZIE, RÓWNY WOJEWODZIE! NAWET O PIĘDŹ ZIEMI NIE USTĄPIĘ!
ZAJĄCA COŚ GO UPOLOWAŁ NA MEJ ZIEMI, NIE DARUJĘ! TĘGIE NA CIEBIE SĄSIEDZIE LANIE SZYKUJĘ!
DAWID
TOĆ TO PARANOIK, WARCHOŁ JEDEN, RĘBAJŁO JAKICH WIELE W NASZEJ MIŁEJ RZPLITEJ!
TY MNIE NIE STRASZ ZAJAZDEM. BO I CIEBIE POTURBUJĘ, JAK BĘDĘ PRZEJAZDEM!
ADAM
TEN OPÓJ KOŚCIĄ W GARDLE MI STOI!
MOCZĄC W MYM STAWIE KONOPIE, WYTRUŁEŚ MI WAĆPAN RAKI,
POŚLĘ CIE ZA TO DO PAKI!
PATRYCJA
PANOWIE SZLACHTA, SĄSIADAMI JESTEŚCIE. PODAJCIE SOBIE RĘCE NA ZGODĘ WRESZCIE. NIE WARTO WOJNĘ O ZAJĄCA WSZCZYNAĆ I SWOJE PRYWATNE SPRAWY NA SEJMIE WIELKIM ROZSTRZYGAĆ.
PAWEŁ
WROGOŚCI TRZEBA NAM PONIECHAĆ, OJCZYZNĘ RATOWAĆ. ZA KONSTYTUCJĄ MAJOWĄ GŁOSOWAĆ I REFORMOM SPRZYJAĆ. ŁZY MI MÓJ NARÓD WYCISKA. TAK WSPANIAŁY Z ODLEGŁOŚCI, JAKŻE PODŁY Z BLISKA!

AKT VII- CZARNA PROCESJA

RAFAŁ
POSTRASZMY PRZECIWNIKÓW REFORM W WARSZAWIE. NASZ POCHÓD DOBRZE PRZYSŁUŻY SIĘ SPRAWIE. ULICAMI STOLICY W MILCZENIU PRZEJDZIEMY. KRÓLA STANISŁAWA I JEGO ZWOLENNIKÓW SWĄ POSTAWĄ WESPRZEMY.
KAMILA
PREZYDENT WARSZAWY, JAN DEKERT CZARNĄ PROCESJĘ ZORGANIZOWAŁ, NA REWOLUCJI FRANCUSKIEJ SIĘ WZOROWAŁ.
BARTEK
KRÓLU,WARSZAWSCY MIESZCZANIE NAS POPĘDZAJĄ, DO SZYBKICH REFORM NAMAWIAJĄ. TŁUM NA PLACU ZAMKOWYM SIĘ GROMADZI. RZEŹNIK Z SZEWCEM O REFORMACH DIALOG PROWADZI.
OLA
NA DOBRE WIEŚCI CZEKAJĄ, BO WIELKĄ NADZIEJĘ W KONSTYTUCJI POKŁADAJĄ.
PATRYCJA
U NAS PAŃSZCZYZNA TRWA 5-6 DNI, NA PRACĘ NA SWOIM POLU CZASU, ANI SIŁ NIE MAMY. DLATEGO NA PRZEDNÓWKU GŁODEM PRZYMIERAMY.
ALICJA
PRZEPRACOWANI I NIEDOŻYWIENI WCZEŚNIEJ SIĘ STARZEJEMY. DOSYĆ JUŻ TEJ ULEGŁOŚCI. MY LUDZIE PROŚCI ŻĄDAMY SPRAWIEDLIWOŚCI.
KAMILA
CHŁOP I MIESZCZANIN NA PANA PRACUJE, A TEN PO SALONACH BALUJE, PRÓŻNUJE.
ANITA
MUSIMY CHŁOPÓW WZIĄĆ W OBRONĘ, ZA DŁUGO CIERPIĄ U PANÓW NIEWOLĘ.

AKT VIII- UCHWALENIE KONSTYTUCJI 3 MAJA.

KAMILA
NASI SĄSIEDZI SIĘ ROZWIJAJĄ, AGENTÓW SWOICH ROZSYŁAJĄ. DO TRWANIA W CIEMNOCIE SZLACHTĘ NAMAWIAJĄ.
ANITA
KRAJ NASZ OD ŚRODKA PODTRUWAJĄ, ZA NIC PRAWA I KRÓLA MAJĄ.
ASIA
REFORM! REFORM ŻĄDAMY! KRÓLA GORĄCO POPIERAMY!
SEBASTIAN
LIBERUM VETO! NIE POZWALAM!
ŻADNYCH REFORM NIE POCHWALAM.
ZŁOTĄ WOLNOŚĆ W SERCU MAM I NA ZMIANY SIĘ NIE ZGADZAM!
PAWEŁ
LIBERUM VETO? TO NASZA TRUCIZNA. OD XVI WIEKU TRAGICZNA SPUŚCIZNA. NARODOWEJ DUSZY ZGNILIZNA.
SEBASTIAN
LIBERUM VETO! LIBERUM VETO!VETO!
BARTEK
W IMIĘ KRÓLA I JEGO MAJESTATU! ODDAJ ZDRAJCO SZABLĘ I ZŁÓŻ GŁOWĘ KATU!
ZA ZBRODNIĘ JAKIEJ DOKONAŁEŚ, SAM NA SIEBIE WYROK HAŃBY WYDAŁEŚ!
SEBASTIAN
JA TEGO TAK NIE ZOSTAWIĘ, NIEDŁUGO Z WAMI SIĘ ROZPRAWIĘ!
CARYCĘ POINFORMUJĘ, JAK TUTAJ WOLNOŚĆ SZLACHECKĄ SIĘ SZANUJE!
ADAM
JAK PAN ŚMIESZ?
BARTEK
DAJ SPOKÓJ, WIDZISZ, ŻE SIĘ PIENI.
ADAM
NIE ŚCIERPIĘ, BY NAM PLUŁ DO KIESZENI!
SEBASTIAN
TO SIĘ W GŁOWIE NIE MIEŚCI!JAK WY SIĘ DO MNIE ODNOSICIE WAĆPANOWIE?
ADAM
MAŁA WIDAĆ TWA PIENIACKA GŁOWA!
ASIA - STUKA LASKĄ
CISZA! CISZA!
WIDZĄC , ŻE WIĘKSZOŚĆ SEJMUJĄCYCH ZA REFORMĄ PAŃSTWA JEST, ZATEM CENIĄC DROŻEJ NAD ŻYCIE NIEPODLEGŁOŚĆ I WOLNOŚĆ KONSTYTUCJĘ W DNIU 3 MAJA UCHWALAMY!
LIBERUM VETO I WOLNĄ ELEKCJĘ KRÓLA ZNOSIMY! ZNOSIMY!-WSZYSCY POWTARZAJĄ OSTATNI WYRAZ.
MIASTA KRÓLEWSKIE ZA WOLNE UZNAJEMY!- UZNAJEMY!- WSZYSCY
CHŁOPÓW POD OPIEKĘ PRAWA BIERZEMY!- BIERZEMY!- WSZYSCY
STAŁE PODATKI NA ARMIE ZATWIERDZAMY- ZATWIERDZAMY!-WSZYSCY
WIWAT KONSTYTUCJA! WIWAT KRÓL! WIWAT WSZYSTKIE STANY!
MAGDA
WIWAT MAJ! TRZECI MAJ!
DZIŚ SIĘ CIESZY CAŁY KRAJ!
CHODZI SMUTNA KATARZYNA,
ZUZIA
CO W TEJ POLSCE SIĘ WYCZYNIA?
KRÓL POLSKI ROBI MI KAWAŁY, WZMACNIA ARMIĘ I KRAJ CAŁY!
KASIA
KONSTYTUCJA UCHWALONA, POLSKA DLA ROSJI NA WIEKI STRACONA!
I JUŻ VETO JEST ZNIESIONE, NADUŻYCIA WYWRÓCONE. PRAWA MAJĄ SWE WŁOŚCIANIE, POD OPIEKĄ SĄ MIESZCZANIE!
MAGDA
KOŃCZYMY JUŻ OPOWIEŚĆ O KONSTYTUCJI 3 MAJA, KTÓRA BYŁA PIERWSZĄ W EUROPIE I DRUGĄ NA ŚWIECIE. NIESTETY NIE UCHRONIŁA POLSKI OD ROZBIORÓW. WKRÓTCE GRUPA ZDRAJCÓW ZAPROSIŁA DO POLSKI ROSYJSKIE WOJSKA I ROZPOCZĘŁA SIĘ KRWAWA WOJNA POLSKO- ROSYJSKA W OBRONIE REFORM ZAWARTYCH W KONSTYTUCJI.
PAWEŁ
CZEGO DZIŚ UCZY NAS TO WYDARZENIE?
POKAZUJE, ŻE MY POLACY POTRAFIMY W WAŻNYCH DLA KRAJU CHWILACH PRACOWAĆ WSPÓLNIE, PONAD PODZIAŁAMI I RÓŻNICAMI. NIE TYLKO POTRAFIMY WALCZYĆ O NIEPODLEGŁOŚĆ, ALE I PRZEPROWADZAĆ WAŻNE ZMIANY I ULEPSZAĆ NASZE PAŃSTWO W CZASACH POKOJU.