Projekt ekologiczny - "Dobre rady na odpady"

,,Dobre rady na odpady”- projekt edukacyjny z zakresu edukacji przyrodniczo-ekologicznej

"Nauczmy się kochać naszą przyrodę,
najmocniej – jak swoją Mamę.
Jak ją będziemy kochać i znać
Dla naszych dzieci jeszcze zostanie".

Przeznaczony dla dzieci: 6-letnich
Opracowała: Kamila Dolata
Forma edukacyjna : Projekt edukacyjny
Temat: ODPADY

MIEJSCE REALIZACJI PROJEKTU:
Przedszkole Miejskie ,,Bajka” w Witkowie, grupa V- 6-latki

WSTĘP
Piękny fascynujący i tajemniczy, który dostarcza nam pozytywnych emocji, cieszy i wzrusza – to świat przyrody. Obcowanie z przyrodą daje spokój, co jest pewnym rodzajem terapii i dlatego już od najwcześniejszych lat życia człowieka należy tak kształtować jego sposób myślenia i zachowania, aby umiał o nią zadbać. Gdy w wieku przedszkolnym wpoimy dzieciom umiłowanie przyrody to będzie im ono towarzyszyć w ciągu całego życia. Nasze dzieci od najmłodszych lat przygotowywane są do swobodnego , samodzielnego życia opartego na ruchu i pracy wykorzystującego dary natury. Uczone są aktywności życiowej, szacunku i odpowiedzialności za stan środowiska .Wiek przedszkolny jest wiekiem , kiedy skutecznie można budzić u dzieci świadomość zdrowotną, ekologiczną . Trzeba tylko umiejętnie i odpowiednio nimi pokierować . Są one bowiem bacznymi obserwatorami tego wszystkiego co dzieje się wokół nich. Należy jak najwcześniej pokazywać dzieciom świat przyrody, zachęcać do dbania o środowisko przyrodnicze, wytłumaczyć im zależność , a w zasadzie jedność człowieka z przyrodą. Życie bez kontaktu z przyrodą jest niemożliwe, wszystko co jest nam potrzebne do życia czerpiemy ze środowiska , z przyrodą wiąże się całe nasze życie. Dzieci nie mają jeszcze wykształconych przyzwyczajeń , dlatego stosując odpowiednie formy i metody pracy można skutecznie kształtować ich postawę , zgodnie z etyką ekologiczną. Efektem działań ma być wychowanie dzieci mających zaszczepione przyzwyczajenia dotyczące konieczności sortowania odpadów wytwarzanych przez ludzi i postępujących zgodnie z etyką ekologiczną. Wyrośnie z nich wtedy pokolenie , które będzie umiejętnie korzystało z darów Ziemi i rozwijającej się cywilizacji. Dziecko wychowane w potrzebie kontaktu z przyrodą ,wdrożone do proekologicznego myślenia będzie wyrastało na człowieka świadomego i odpowiedzialnego za stan środowiska. Dlatego w naszym przedszkolu tematyka ekologiczna niemal na co dzień przewija się w pracy z dziećmi. Projekt ten jest próbą odpowiedzi na pytanie: „Co mogą zrobić przedszkolne dzieci aby nie rosła góra śmieci?” Wszyscy zdajemy sobie bowiem dzisiaj sprawę z tego, jak istotnym problemem jest dla nas mnożenie się na Ziemi ilości odpadów i śmieci, ich prawidłowe składowanie , utylizacja i recykling.
Pracując w grupie dzieci 6 – letnich i wiedząc jak ważną rolę odgrywa w tym wieku wprowadzanie elementów edukacji ekologicznej postanowiłam opracować niniejszy Projekt Edukacji Ekologicznej.
Do nauczycieli przedszkola należy zasianie ekologicznego ziarenka, które przy odpowiedniej pielęgnacji zaowocuje u dorosłego człowieka odpowiedzialnością za losy naszego środowiska.

CELE I PLANOWANE EFEKTY :
Chcąc wychować człowieka zdrowego , kochającego świat i ludzi, rozumiejącego znaczenie darów natury które otaczają człowieka pragniemy podjąć działania ekologiczne zmierzające do wykształcenia nawyków przyjaznych środowisku. Efektem działań ma być wychowanie dzieci mających zaszczepione przyzwyczajenia dotyczące konieczności sortowania odpadów wytwarzanych przez ludzi i postępujących zgodnie z etyką ekologiczną. Dzięki podjętym działaniom pragniemy także rozbudzić wśród osób biorących udział w projekcie świadomość konieczności i obowiązku udziału w selektywnej zbiórce odpadów komunalnych. Głównym celem projektu jest dostosowanie wybranych zagadnień dotyczących szkodliwego wpływu odpadów na środowisko przyrodnicze do możliwości dzieci 6-letnich oraz wytyczenie świadomych działań zmierzających do ograniczenia ilości śmieci.
Cele ogólne:
-Kształtowanie u dzieci zachowań proekologicznych,
-Wykształcenie motywacji do poznawania przyrody i chęci jej ochrony przed negatywną ingerencją człowieka(zaśmiecaniem środowiska).
– Dostrzeganie zmian zachodzących w otaczającym środowisku oraz ich wartościowanie
– Ukazywanie zależności stanu środowiska od działalności człowieka
- Rozwijanie wrażliwości na zachowanie czystości w naszym otoczeniu
– Zaznajomienie z podstawowymi zasadami ochrony środowiska i rozumienie konieczności ich przestrzegania
- Poszerzanie wiadomości z zakresu wiedzy o przyrodzie i działaniach proekologicznych
– Uświadomienie odpowiedzialności za stan środowiska w najbliższym otoczeniu
- Budzić poczucie troski o stan zieleni w bliskim otoczeniu
- Uświadomienie korzyści z powtórnego zagospodarowania odpadów
- Uświadamianie zagrożenia wynikających z nadmiernego zaśmiecania środowiska
- Uświadamianie potrzeby ograniczania ilości śmieci poprzez stosowanie opakowań wielokrotnego użytku.

Cele szczegółowe:
Dziecko:
- zna i rozumie pojęcie odpad, segregacja odpadów i recykling, surowce wtórne, punkt skupu,
-zna znaczenie symboli umownych , na przykład : „zielony punkt”
- rozumie konieczność segregacji odpadów
- potrafi segregować odpady
- wykorzystuje odpady w pracy twórczej
- rozróżnia przeznaczenie kolorowych pojemników do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych
- rozumie szkodliwość oddziaływania odpadów na środowisko przyrodnicze,

METODY: zabawy badawcze, eksperyment, inscenizacja, wycieczka, spacer, rozmowa, pokaz, obserwacja, ćwiczenia praktyczne, prace społeczno użyteczne, zabawy ruchowe

FORMY: zbiorowa, indywidualna, grupowa
ZAKRES TREŚCI PROGRAMOWYCH:
 Poznawanie przyczyn zanieczyszczenia
 Rozumienie potrzeby ograniczania ilości śmieci np. poprzez opakowania wielokrotnego użytku – szklane słoiki i butelki...
 Wykorzystywanie materiałów odpadowych w pracach plastycznych, np. gazety, tektura, styropian, słoiki...
 Rozwijanie troski o obecną i przyszłą jakość życia na Ziemi.
 Rozumienie konieczności sortowania odpadów wytwarzanych przez człowieka, poznanie ekonomicznego aspektu zbierania makulatury, ale także ochrony lasów
 Poznawanie cyklu produkcyjnego papieru.
 Rozumienie konieczności ochrony środowiska przed zanieczyszczeniem.

PROPONOWANE DZIAŁANIA:

Tydzień I DBAMY O ŚRODOWISKO
Dzień 1
Temat: DBAMY O PORZĄDEK
Założenie kącika w którym znajdą się rady, wskazówki dla dzieci i rodziców w zakresie ochrony przyrody. Wyznaczenie w sali kącika do zbierania makulatury, puszek.
1.,,Gdzie mieszkam i żyję?”- poznajemy swoje środowisko. Dostrzeganie negatywnego wpływu człowieka na środowisko. Poszukiwanie rozwiązań problemów ekologicznych. Rozwijanie umiejętności planowania i twórczego myślenia podczas konstruowania gry. ( ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć s.5)
2. ,,Duszki, duszki” - słuchanie piosenki połączone z działaniem ,,Porządki w naszej sali”. Rozumienie potrzeby zachowania porządku w otoczeniu. Wykonanie prostych prac porządkowych. Odpowiedzialna realizacja powierzonego zadania.(,,Zanim zostanę pierwszakiem” cz.2 s.79)
Urządzenie „laboratorium badawczego” pozwalającego poznać świat przyrody poprzez badanie, eksperymentowanie – zgromadzenie w nim szkieł powiększających, lusterek, mikroskopów. Budzenie zainteresowania przyrodą nieożywioną - oglądanie zgromadzonych okazów przy użyciu szkieł powiększających wypowiadanie się na temat ich właściwości (koloru, kształtu, twardości).Zachęcanie dzieci do zbierania ciekawych okazów przyrodniczych.

Dzień 2
Temat: DZIECI SEGREGUJĄ ŚMIECI
1.Co jest w koszu na śmieci?- słuchanie opowiadania M. Robaczyk pt. ,,Kosz na diecie”. Poznanie pojęcia odpady. Dostrzeganie wartościowych rzeczy wśród wyrzucanych śmieci. Uświadomienie zagrożeń wynikających z nadmiernego zaśmiecania środowiska. Rozumienie potrzeby ograniczenia ilości śmieci Segregowanie odpadów według przynależności do określonej grupy przedmiotów. Tworzenie mapy pojęciowej formie plakatów- Co wrzucamy do kosza a co nie? ( ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć s.6)
2.,,Segregujemy odpady”- zabawa dydaktyczna połączona z wykonaniem ćwiczenia graficznego ,,Kontenery na śmieci”. Rozumienie potrzeby segregowania odpadów. Poznanie kolorów pojemników na odpowiednie odpady. . Wprowadzenie koszy w trzech kolorach do zbiórki: papier (niebieski), szkło (biały), plastik (czerwony). Klasyfikowanie elementów według rodzaju materiału. Globalne czytanie napisów: PLASTIK, PAPIER , PUSZKI, SZKŁO. Doskonalenie koordynacji wzrokowo- ruchowej.(,,Zanim zostanę pierwszakiem” cz.2 s.81)
Spacer - wyjście w teren celem oglądnięcia kontenerów przeznaczonych w naszym środowisku lokalnym do zbiórki śmieci . Zapoznanie z kolorami koszy obowiązującymi w naszej gminie oraz surowcami jakie do nich należy wrzucać. Kształtowanie świadomości obowiązkowego udziału w selektywnej zbiórce odpadów.

Dzień 3
Temat: BARDZO NAM JEST BLISKA OCHRONA ŚRODOWISKA
1.Słuchanie wiersza Elżbiety Burakowskiej ,,Ochrona środowiska "połączone z udzielaniem odpowiedzi na pytania: Co by było gdyby...? Poznanie znaczenia słów: ochrona środowiska, rozumienie potrzeby dbania o przyrodę ( brak roślinności – brak życia na Ziemi), wdrażanie do realizacji w życiu codziennym określonych zadań ( nie rzucania śmieci, nie łamanie gałęzi itp.) Dostrzeganie różnic między środowiskiem czystym a zanieczyszczonym. Nabywanie umiejętności wypowiadania własnych myśli i wyobrażeń w sytuacjach problemowych .(,,Zanim zostanę pierwszakiem” cz.2 s.82)
2. Wycieczka do biblioteki –udział dzieci w lekcji bibliotecznej na temat ochrony środowiska. „Zdrowa Ziemia” i „ Co zagraża Ziemi” – ukazanie zmian, jakie zachodzą w przyrodzie w związku z działalnością człowieka ( wycinanie lasów, zatrute rzeki, powietrze) oraz sposobu ratowania Ziemi ( budowanie oczyszczalni, zbieranie śmieci i ich segregowanie) w oparciu o literaturę popularno – naukową i pokaz multimedialny.

Żarty i żarciki” – konkurs indywidualny i grupowy na hasło , żarcik dotyczący ochrony przyrody. Wykorzystanie humoru , śmiechu jako pomocnej broni w walce ze śmieciami.
Słuchanie wiersza R. Pisarskiego pt.„Zielone serce” – poznanie skutków złego traktowania drzew – usychanie.

Dzień 4
Temat: TORBY I TOREBKI
1.,, Co możemy zrobić, by nie rosły góry śmieci?”- rozmowa inspirowana treścią wiersza M. Brykczyńskiego pt. ,,Śmieciolandia”. Rozumienie konieczności świadomego dokonywania zakupów - z korzyścią dla środowiska. (,,Zanim zostanę pierwszakiem” cz.2 s.86)
2. „ Torby i torebki ekologiczne”- pokaz połączony z ćwiczeniem graficznym. Rozumienie określenia torba ekologiczna. Kształtowanie zachowań proekologicznych. Dostrzeżenie wpływu opakowań foliowych na zaśmiecanie naszego środowiska. Uświadamianie potrzeby ograniczania ilości śmieci poprzez stosowanie torby z lnu .
Czytanie dzieciom opowiadania o tematyce ekologicznej pt. ,,Historia pewnego worka foliowego” Małgorzaty Robaczyk. ( ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć s.10)

Dzień 5
Temat: ZIEMIA NASZA PLANETA - NASZ DOM
1.,, Ziemia nasza planeta”- zabawy z globusem połączone z wykonaniem zadania ,,Dbamy o życie na ziemi”. Poznanie kształtu Ziemi – kuli oraz teorii, że Ziemia krąży wokół Słońca. Wyjaśnienie dlaczego po dniu następuje noc. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za planetę na której żyjemy. Rozumienie konsekwencji zachowań pozytywnych i negatywnych dla środowiska .(,,Zanim zostanę pierwszakiem” cz.2 s.84)
2.,,Czego pragnie Ziemia i co jej zagraża?- praca plastyczna techniką łączenia różnych materiałów. Uwrażliwienie na piękno otaczającego świata. Budzenie odpowiedzialności za losy Ziemi .Rozwijanie umiejętności budowania i wyrażania pragnień związanych ze środowiskiem naturalnym. ( ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć s.17,19)
Zabawy badawcze pt.,, Zatruta woda a rozwój roślin” - ukazanie skutków zanieczyszczenia wód - umieranie roślin na podstawie rozmowy połączonej z doświadczeniem.( dwa pojemniki z roślinami: jeden podlewany wodą, drugi z proszkiem).Rozumienie znaczenia czystości wody w życiu człowieka, zwierząt i roślin – oglądanie pod mikroskopem kropli brudnej wody ,porównanie jej z kroplą wody mineralnej. Rozbudowanie informacji na temat konieczności oczyszczania i uzdatniania wody, zachęcanie do oszczędnego korzystania z niej. Wyjaśnienie pojęcia filtrowanie. Poznanie zasady działania filtra prostego –praca badawcza Czy woda jest czysta? Filtrowanie zanieczyszczonej wody z wykorzystaniem jako filtrów: gazy, waty, bibuły – obserwacja przez lupę zanieczyszczeń pozostałych na filtrach.

Tydzień II
RECYKLING I ZBIÓRKA TO NIE GRZECZNOŚĆ TO KONIECZNOŚĆ!

Dzień 1
Temat: SKŁADOWISKO A DZIKIE WYSYPISKO
1.,,Wędrówka śmiecia”- poznanie różnych sposobów (właściwych i niewłaściwych) postępowania ze śmieciami ( plastikowymi butelkami) na podstawie wiersza pt. ,,Trzy siostry” M.Robaczyk. Poznanie sposobów właściwego gospodarowania odpadami. Kształtowanie zachowań zmierzających do powszechnego segregowania plastikowych butelek.
2. . „Kto potrafi ?”-zabawy ruchowe i sprawnościowe. Ćwiczenia i zabawy z wykorzystaniem plastikowych butelek. Rozwijanie sprawności ruchowej poprzez gry, zabawy ruchowe i ćwiczenia gimnastyczne. Doskonalenie spostrzegawczości i dokładności podczas ćwiczeń. Wykorzystywanie odpadów do bezpiecznej zabawy.
„Góra śmieci zadziwiła dzieci”- wycieczka na wysypisko śmieci ,wyszukiwanie dzikich wysypisk w najbliższej okolicy. Jakie śmieci szpecą środowisko? Co to są dzikie wysypiska? Szukanie sposobu rozwiązania problemu likwidacji dzikich wysypisk śmieci. Zauważenie zagrożeń wynikających dla środowiska z istnienia dzikich wysypisk. Kształcenie postawy dezaprobaty dla śmiecenia.

Dzień 2
Temat: RABAN! RECYKLING A NIE BAŁAGAN!
1. „Znaki które ekolog znać powinien” – zapoznanie z niektórymi znakami ekologicznymi występującymi na opakowaniach towarów spożywczych. Zwrócenie uwagi na wartość ekologiczną kupowanych produktów. ,,Co to jest recykling?”- poznanie znaczenie słowa, interpretacja symbolu.
2."Nasz recykling”- wykonanie instrumentów muzycznych z odpadów. Wykorzystywanie materiałów odpadowych w pracach plastycznych. Ukazanie sposobów ponownego wykorzystania odpadów. Rozwijanie umiejętności konstrukcyjnych. Doskonalenie słuchu. Posługiwanie się pojęciami: odpady, makulatura, recykling. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa pracy i zabawy.( ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć s.12)
Aktywne słuchanie muzyki klasycznej wg Batii Strauss z wykorzystaniem instrumentów wykonanych z odpadów. Bogacenie doświadczeń muzycznych dzieci .

Dzień 3
Temat: CO MOŻNA ZROBIĆ Z ODPADAMI
1.Wycieczka do punktu skupu surowców wtórnych. Klasyfikowanie , które można sprzedać w punkcie skupu. Ukazanie surowców wtórnych jako cennych materiałów – nie tylko ze względu na recykling, ale i popyt. Właściwe gospodarowanie odpadami. ( ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć s.15)
2. ,,Co zrobić z tymi odpadami?”- grupujemy, układamy, wybieramy produkty przyjazne środowisku. Wyrabianie właściwego nawyku gospodarowania odpadami- zbiórka, selekcja, ponowne użycie. Nabywanie umiejętności wykorzystania odpadów w zabawie. Dokonywanie wyboru produktów przyjaznych środowisku. ( ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć s.16)
Zabawy z wykorzystaniem opakowań po jogurcie w celu wyciszenia pobudzonych podczas zabaw dowolnych dzieci, jak i do stworzenia rywalizacji zespołowej i indywidualnej.

Dzień 4
Temat: EKO - KAPTUREK I EKOLOGIA
1. „Eko-Kapturek”- przedstawienie ekologiczne dla dzieci z przedszkola, szkoły, rodziców, przedstawicieli Wydziału Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa ,leśnika i pań z biblioteki. Rozwijanie właściwego stosunku do świata przyrody. Rozbudzanie zainteresowań przyrodniczo-ekologicznych oraz teatralnych dzieci.
2.Udział dzieci w akcji ,,Sprzątamy Świat” . Porządkowanie terenu wokół przedszkola . Wdrażanie świadomych działań zmierzających do ograniczenia ilości śmieci.
Zwiedzanie wystawki prac plastycznych dzieci dotyczących ekologii. Pasowanie na przyjaciela przyrody.

Dzień 5
Temat: ZBIÓRKA MAKULATURY TO NIE GRZECZNOŚĆ TO KONIECZNOŚĆ
Zabawy oddechowo-artykulacyjne z wykorzystaniem gazety.
1. Sami robimy papier ekologiczny-eksperyment. Zaznajomienie z cyklem produkcyjnym papieru ekologicznego. Poznanie etapów powstawania papieru. Rozumienie pojęcie recykling. Docenianie ważności dla przyrody zbierania makulatury. Rozumienie korzyści z powtórnego zagospodarowania odpadami. Gazetowy collage- praca plastyczna.
2.Bawimy się gazetami! Doskonalenie sprawności ruchowej. Ukazanie możliwości wykorzystania gazet w zabawach i ćwiczeniach ruchowych. Wyzwalanie radości podczas wspólnej zabawy.( ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć s.25)
Nauka składania z gazety papierowej czapki- zwrócenie uwagi na pożyteczne wykorzystanie gazety w upalne dni. Małe i duże kule- z gazet – układanie od najmniejszej do największej, liczenie, tworzenie zbiorów. Zabawy z gazetami przy muzyce instrumentalnej.

DZIAŁANIA DODATKOWE:
1."Las domem roślin i zwierząt" - spotkanie z leśnikiem .
2.Konkurs ekologiczny –,, Mały ekolog”- konkurs wiedzy o odpadach. Zaproszenie do udziału w konkursie pracowników nadleśnictwa . W jury ekspert w dziedzinie ochrony przyrody, konkurs międzygrupowy dla dzieci 6-l. Kształtowanie mądrego i odpowiedzialnego współżycia człowieka z przyrodą.– tworzenie emocjonalnej więzi z grupą rówieśniczą. Pogłębianie wiadomości na temat ochrony środowiska przyrodniczego.
3.,, Przedszkolna ekologiczna spartakiada 6-latków”. Rozwijanie sprawności fizycznej poprzez udział w konkurencjach sportowych. Kształtowanie postaw proekologicznych. Rozbudzanie świadomości ekologicznej. Przestrzeganie ustalonych zasad.
4. „Zostań zielonym”. Przemarsz ulicami z zielonymi balonami , transparentami o treściach dotyczących ochrony przyrody. Aktywne uczestniczenie dzieci w promowaniu pozytywnych wzorców zachowań ekologicznych wśród społeczności lokalnej.(Zostań Zielonym, Bardzo nam jest bliska ochrona środowiska, Żyj z przyrodą w zgodzie, Dzieci segregują śmieci, Szanuj przyrodę, Ziemia- Zielona wyspa, Posłuchaj dobrej rady- segreguj odpady, Najwyższy czas zadbać o las itp.)

LITERATURA:
1. G. Kutyłowska „Ekologia w przedszkolu”
2. T. Żyterska „ Poznanie środowika przyrodniczego”
3. S. Elbanowska „ Jak zadziwić przedszkolaka, tym, co świeci, pływa, lata „
4. T. Fiutowska Teatr „Smyk” dla Smyka – scenariusze przedstawień dla dzieci.
5. J. Knaflewskka, M. Siemionowicz „Przyroda Polska”
6. ”ABC Przyrody w pytaniach i odpowiedziach” Wydawnictwo Przegląd Readers Di gest.
7. G. Fisher, B. Bampton „ Nasza przyroda – słownik ilustrowany“
8. G. Kobe „scenariusze zajęć”
9. ,,Nasza Ziemia-scenariusze przedstawień i zajęć