PROGRAM PROFILAKTYCZNY
„ZDROWY STYL ŻYCIA, CZYLI JESTEM WOLNY OD NAŁOGÓW”
Opracowanie:
Anna Rusin-Kicińska
Nauczyciel SP w Drawsku Pomorskim
Drawsko Pom. 2011r.
Wstęp
Współczesne czasy niosą ze sobą wiele zagrożeń i niebezpieczeństw. Szczególnie narażone na nie są dzieci w wieku przedszkolnym. Nie potrafią one jeszcze przewidywać skutków podejmowanych działań, z racji niewielkiego doświadczenia życiowego. Podczas zajęć silnie koncentrują się na działaniu „ tu i teraz” oraz słabo kontrolują emocje. Często naśladują niewłaściwe zachowania dorosłych. Nie potrafią lub bardzo słabo radzą sobie w różnego typu problemach życiowych.
Zadaniem przedszkola, jako jednej z pierwszych instytucji, z którą styka się dziecko, jest zapewnienie mu najważniejszej z potrzeb – potrzeby bezpieczeństwa. Dzieci powinny czuć się bezpiecznie w grupie, z rówieśnikami, ale też w domu pełnym ciepła, radości i wspólnej zabawy z rodzicami. Nie mniej ważne jest nauczenie dzieci, by one same mogły zadbać o swoje bezpieczeństwo i zdrowie .
Czas przedszkolny ma duży wpływ na kształtowanie osobowości dziecka, dlatego też należy jak najwcześniej rozpocząć systematyczne działania zmierzające do uświadomienia dzieciom grożących im niebezpieczeństw. Dzieci powinny nauczyć się oceniać okoliczności i rozpoznawać sytuacje niebezpieczne, powinny znać zagrożenia na nie czyhające. Powinny wiedzieć, przede wszystkim, w jaki sposób ich unikać, a gdy zaistnieją, jak sobie poradzić.
Rolą nauczyciela jest takie pokierowanie rozwojem dziecka, aby w pełni wykorzystując jego naturalną ciekawość poznawania świata, wyposażyć je w wiedzę dotyczącą ochrony swojego zdrowia i życia. By to osiągnąć, trzeba w sposób systematyczny i zaplanowany organizować zajęcia dotyczące bezpieczeństwa i zdrowia. Celem takich zajęć powinno być wykształcenie u dziecka umiejętności i nawyków unikania zagrożeń, umiejętności przyswojenia sobie określonych norm pozytywnych zachowań. Dlatego profilaktykę należy prowadzić od najmłodszych lat.
Założenia programu
Myślą przewodnią tego programu jest takie zorganizowanie sytuacji, zajęć i zadań, aby dzieci poprzez aktywny udział mogły poznać sposoby radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia, a także ludzi, którzy im w tym pomogą. Oprócz wiedzy o szkodliwości używek niezbędna jest również umiejętność mówienia NIE! w sytuacjach, kiedy ktoś namawia nas do zażycia substancji uzależniających. Zajęcia zawarte w programie ukierunkowane są także na wspieranie osobowości dziecka, budowanie pozytywnego obrazu samego siebie oraz preferowanie zdrowego stylu życia. Należy pokazać co jest zdrowe, pożyteczne, co daje naturalną radość, przyjemność, czym można zajmować wolny czas.
Proponowane przeze mnie zajęcia promujące zdrowy styl życia skierowane są do grupy 6-latków i ich rodziców. Program ma charakter otwarty a jego treści mogą być rozszerzane i zmieniane w zależności od zainteresowań uczestników.
Zawiera hasła dotyczące :
• Uświadamiania dzieciom niebezpieczeństw, jakie wiążą się z sięganiem po alkohol, narkotyki, papierosy, lekarstwa;
• Uświadamiania dzieciom i kształtowania umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach;
• Nabywania nawyków odpowiedniego zachowania się w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia;
• Propagowania zdrowego stylu życia;
• Uczenia postaw asertywnych.
Cel nadrzędny - chronić zdrowie i życie poprzez szeroko pojętą profilaktykę
Cele ogólne :
- budowanie systemu wartości, w tym wychowanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym co jest dobre, a co złe
- zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez rozwijanie ich dociekliwości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości, które są wykorzystywane w późniejszej edukacji szkolnej
- zapoznanie z sytuacjami zagrażającymi bezpieczeństwu zdrowia i życia oraz sposobami reagowania w tych sytuacjach;
- uczenie unikania zagrożeń;
- wdrażanie dzieci do stosowania zasad bezpieczeństwa;
- kształtowanie poczucie odpowiedzialności za własne postępowanie
- zapoznanie z przedstawicielami służb związanych z ochroną bezpieczeństwa zdrowia
Cele szczegółowe:
• Kształtowanie nawyku dbania o własne zdrowie, higienę i bezpieczeństwo innych;
• Wdrażanie do aktywnego spędzania czasu wolnego;
• Wdrażanie do zachowania ostrożności w kontaktach z nieznajomymi;
• Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych i niebezpiecznych;
• Uświadomienie wartości zdrowego stylu życia;
• Spotkania z pielęgniarką, psychologiem, pedagogiem.
Treści kształcenia:
Treści kształcenia wynikają z nowej podstawy programowej i obejmują następujące obszary:
1/ Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi,zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych.
2/ Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.
3/ Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.
4/ Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.
5/ Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych.
6/ Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacja matematyczną.
7/ Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.
TEMATYKA ZAJĘĆ
1.Zdrowy styl życia kontra używki:
-pogadanka z pielęgniarką szkolną na temat zdrowego odżywiania się, higieny ciała i jamy ustnej; tworzenie wystawy zdrowych i wartościowych produktów;
-codzienne szczotkowanie zębów i dbanie o higienę rąk;
-przygotowanie zdrowych kanapek w szkolnym kąciku kuchennym;
-nauka piosenek związanych z tą tematyką;
-przygotowanie inscenizacji pt.”Zdrowy Ząbek” dla oddziałów przedszkolnych oraz uczniów klas I-III;
-pogadanka z policjantem i psychologiem;
-rysowanie znaków zakazu picia alkoholu, palenia papierosów, narkotyków.
2.Gry i zabawy formą spędzania wolnego czasu.
3.Sport receptą na używki-zdrowa rywalizacja w grupie.
4.Przedstawienie zalet dobrego i pięknego życia bez nałogów-tworzenie plakatów wspólnie z rodzicami. Wystawa.
5.Inscenizacja profilaktyczna dla rodziców „ MAMO, TATO NIE PAL !”.
Metody:
Program profilaktyczny przewiduje wykorzystanie metod, które w sposób czynny, świadomy, pobudzają i zaktywizują dzieci do działania. Odpowiedni dobór metod uatrakcyjni zajęcia, zmotywuje dzieci do działania, dzięki czemu zdobędą
potrzebne wiadomości, umiejętności i nawyki. Należy nadmienić, że pobudzeniu i rozwijaniu zainteresowań sprzyjają metody aktywizujące.
Formy:
•Indywidualna
•Grupowa
•Zbiorowa
Środki dydaktyczne:
(kolorowy brystol, bloki rysunkowe i techniczne, papier ksero, szary papier, mazaki, markery, kredki, nożyczki, klej, płyty CD, magnetofon, gry planszowe i edukacyjne, układanki, klocki, farby akrylowe, szpilki, pinezki, taśma klejąca, zestawy gimnastyczne i inne).
Uwagi o realizacji programu
Realizacja haseł zawartych w programie obejmować może różne formy:
•scenki dramowe, wiersze, piosenki, różne techniki plastyczne, zabawy , gry;
•rozmowy w oparciu o treść historyjki obrazkowej,opowiadania
z obrazkiem;
•oglądanie i komentowanie ulotek, filmów edukacyjnych;
•współpracę z przedstawicielami instytucji lub służb związanych bezpośrednio z ochroną bezpieczeństwa życia i zdrowia, np. z:
- policjantem - ograniczonego zaufania do obcych, sposobów informowania o niebezpiecznym zdarzeniu;
- pielęgniarką - na temat zapobiegania wypadkom domowym, profilaktyki chorób, prawidłowej postawy ciała, racjonalnego odżywiania się;
- psychologiem i pedagogiem - na temat zagrożeń ze strony dorosłych, takich jak przemoc w rodzinie i „zły dotyk”.
Ewaluacja programu
Celem ewaluacji będzie sprawdzenie nabytych umiejętności i wiadomości dzieci na temat szkodliwości używek. Ocena przydatności programu przybierze różne formy:
•prezentację podjętych działań poprzez przygotowanie i udział w inscenizacjach
•wystawę prac plastycznych na korytarzu szkolnym
•opis działań na stronie internetowej szkoły oraz w prasie lokalnej.