SCENARIUSZ LEKCJI HISTORII
W KLASIE PIERWSZEJ GIMNAZJUM
TEMAT: Jakie były początki ludzkości?
CEL GŁOWNY:
Poznawanie początków dziejów ludzkości oraz poszczególnych etapów rozwoju człowieka.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
• Definiuje pojęcia: paleolit, ewolucja, australopitek, homo erectus, homo habilis, neandertalczyk, homo sapiens;
• Wymienia kolejne etapy rozwoju człowieka;
• Wyjaśnia zależność człowieka od przyrody;
• Charakteryzuje poszczególne etapy rozwoju człowieka w prehistorii;
• Zaznacza na mapie obszary zamieszkiwane przez pierwszych ludzi;
• Analizuje i wykorzystuje teksty źródłowe;
• Organizuje pracę w grupie i efektywnie współdziała w zespole;
• Skutecznie komunikuje się w różnych sytuacjach;
• Rozwiązuje problemy w sposób twórczy;
METODY I TECHNIKI PRACY:
• Pogadanka dydaktyczna
• Elementy wykładu
• Praca z tekstem źródłowym
• Metoda „ dużych kroków”
FORMY PRACY:
• Praca w grupach i indywidualna
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
• Teksty źródłowe
• Podręcznik historii do klasy I
• Arkusze szarego papieru
• Markery
• Karta pracy
• Mapki
• Ankieta ewaluacyjna
CZAS ZAJĘĆ: 50 minut.
Przebieg lekcji:
1. Wprowadzenie
a) Uczniowie zostają podzieleni na pięć grup poprzez wylosowanie kolorowych kartek i siadają przy stoliku, na którym leży kartka o takim samym kolorze.
b) Nauczyciel krótko wprowadza uczniów w temat i zapisuje go na tablicy.
2. Rozwiniecie
a) nauczyciel wyjaśnia, jakie były początki pierwszych ludzi- kiedy pojawili się na ziemi, na jakim kontynencie, na czym polegała ewolucja
b) nauczyciel prosi uczniów, aby zapoznali się z materiałami znajdującymi się na ławkach i wyjaśnia, na czym będzie plegała praca w grupach.
c) Uczniowie pracują w grupach nad etapami rozwoju człowieka.
Grupa I- australopitek
Grupa II- homo habilis
Grupa III- homo erectus
Grupa IV- neandertalczyk
Grupa V- homo sapiens
Każda grupa otrzymuje zestaw pytań, które pomogą jej stworzyć charakterystykę poszczególnych przedstawicieli człowieka przedhistorycznego.
Instrukcja do pracy w grupie
Waszym zadaniem jest ułożenie i zapisanie na „ stopie” krótkiej charakterystyki
........................................ Po wykonaniu pracy przedstawiacie ją na forum klasy.
Proszę wykorzystać materiały, które znajdują się w kopertach oraz podręcznik ( s.18-20).
W tworzeniu charakterystyki pomogą Wam następujące pytania:
1 Jak wyglądał?
2 Czym się zajmował?
3 Gdzie mieszkał?
4 Co jadł?
5 Jakich narzędzi używał?
d) Czas pracy grupy- 20 minut.
e) Grupy prezentują efekty swojej pracy.
3 Zakończenie
a) nauczyciel podsumowuje i ocenia pracę uczniów w grupach wstawiając do dziennika plusy grupie, która najlepiej wywiązała się z przydzielonego zadania oraz sprawozdawcom pozostałych grup za umiejętne zaprezentowanie efektów pracy grupy.
b) Uczniowie otrzymują karty pracy i uzupełniają je indywidualnie. Czas na uzupełnienie kart- 5 minut. Po wypełnieniu kart jeden z uczniów odczytuje głośno efekty swojej pracy a pozostali sprawdzają i korygują ewentualne błędy.
c) Nauczyciel poleca uczniom wykonanie pracy domowej- uzupełnienie mapki konturowej oraz poleceń z zeszytu ćwiczeń.
d) Nauczyciel prosi uczniów o wypełnienie ankiety ewaluacyjnej.
KARTA PRACY UCZNIA
1. Na podstawie opisów zidentyfikuj poszczególne gatunki pierwszych ludzi. Ich nazwy wpisz w prawą kolumnę. Następnie uszereguj chronologicznie ich pojawienie się.
Potrafi wytwarzać proste narzędzia- otoczaki. Oprócz pokarmu roślinnego spożywał również resztki pozostawione przez drapieżniki, a więc był padlinożercą.
Dorosły osobnik mierzył około 110-150 cm i ważył 30-50kg.
Przyjmował wyprostowaną postawę ciała i chodził na dwóch nogach. Odżywiał się głównie roślinami, czasami też padliną
Wytwarzał narzędzia kamienne zwane pięściakami. Odkrył jak można rozniecić ogień. Zajmował się zbieractwem i myślistwem.
Żył w grupach, dzielił się upolowaną zwierzyną. Wykorzystywał skóry zwierzęce, by chronić ciało przed zimnem. Opiekował się chorymi i starymi osobnikami.
Był przede wszystkim myśliwym. Wynalazł łuk i potrafił obrabiać kamień. Potrafił także mówić.
2 Uzupełnij zdania.
a) Kolebką człowiekowatych jest........................................
b) Pierwsze narzędzia człowiek wykonał z........................................
c) Najstarszą epokę w dziejach ludzkości nazywamy........................................
d) Pierwszy człowiek pojawił się około........................................lat temu
e) Rozwój życia, przechodzenie do form bardziej złożonych i doskonalszych to.........
........................................
3 Jakie zmiany zaszły w życiu człowieka dzięki umiejętności krzesania ognia?
A)................................. B)........................................ C).......................................
4 Dlaczego życie pierwszych ludzi zaleało od przyrody? Krótko wyjaśnij.