Cykl zajęć dla dzieci starszych w oparciu o Konwencję o Prawach Dziecka

Cykl zajęć przeznaczony jest dla dzieci starszych (IV, V, VI klasa Szkoły Podstawowej). Zajęcia przygotowane w oparciu o Konwencję o Prawach Dziecka (elementy wybrane oraz E.Czyż, R.Maciej „Moje Prawa”, Biblioteka Komitetu Ochrony Praw Dziecka, Warszawa 1994 ).
Główne cele zajęć to: zapoznanie dzieci z Konwencją o Prawach Dziecka, rozróżnianie pojęć prawo a obowiązek, uświadomienie dzieciom ich praw, kształcenie rozumienia pojęć takich jak: wolność, godność, równość, tolerancja, prawo, rozwój, zachęcanie dzieci do rozwijania się w poszczególnych sferach rozwojowych (samorealizacja, rozwijanie talentów, zainteresowań), budowanie poczucia własnej tożsamości, wzmacnianie poczucia własnej wartości, poszerzenie wiedzy związanej z opieką zdrowotną, kształcenie umiejętności wyrażania opinii na różny temat i słuchania innych, wyrabianie szacunku dla poglądów innych, wprowadzenie pojęcia prywatność, wskazanie na granice prywatności, kształcenie szacunku do innych ludzi niezależnie od poglądów, wyznania, narodowości, uświadomienie różnic i podobieństw między ludźmi, uwrażliwienie na sytuacje, które naruszają, łamią godność człowieka, wskazanie osób, instytucji, które mogą pomóc, gdy któreś z praw zostanie naruszone, kształcenie wyobraźni, wspomaganie rozwoju społecznego.
Świadomość własnych praw i obowiązków może pomóc dziecku w jego rozwoju społecznym, a nam dorosłym w jego wychowaniu. Jeżeli dziecko chce, by ktoś szanował jego prawa, musi ono rozumieć, że inni także mają prawa, których ono musi przestrzegać i szanować. Zajęcia nie mają na celu doprowadzenie do „nieposłuszeństwa” dzieci, ale do uświadomienia ich kiedy poszczególne prawo zostało naruszone i jak radzić sobie w takiej sytuacji.


CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ

Zajęcia 1

Temat: Wprowadzenie do zajęć
Cele: zapoznanie dzieci z Konwencją o Prawach Dziecka, rozróżnianie pojęć prawo a obowiązek, uświadomienie dzieciom ich praw
1. Wprowadzenie
- Dzieci, aby poznać temat cyklu zajęć rozwiązują krzyżówkę, której hasło to: Konwencja o Prawach Dziecka
- Wprowadzenie do tematu: Poglądy i opinie dzieci mają słabą siłę przebicia, ponieważ dzieci mają mniejszy dostęp do władzy. Problem ten porusza Konwencja ONZ o Prawach Dziecka. Dorośli stają się odpowiedzialni za ochronę młodych przed wyzyskiem i nadużyciami. Konwencja ustaliła status dziecka oparty na założeniach:
a) Dziecko to samodzielny podmiot, ale ze względu na niedojrzałość fizyczną i psychiczną wymaga ochrony i opieki prawnej
b) Dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności i prywatności
c) Rodzina jest najlepszym środowiskiem dla każdego dziecka.
d) Państwo powinno wspierać rodzinę, a nie wyręczać ją z pełnienia jej funkcji
Konwencja weszła w życie we wrześniu 1990 r. Polska była inicjatorem Konwencji i przystąpiła do niej jako jedna z pierwszych
2. Zadania
- Dzieci w dwóch grupach wypisują na dużym arkuszu papieru obowiązki dzieci i obowiązki dorosłych
- Dzieci w dwóch grupach wypisują na dużym arkuszu papieru prawa dzieci oraz prawa dorosłych
- Próba zdefiniowania czym jest obowiązek a czym prawo
a) Obowiązek to pewien nakaz lub zakaz określonego zachowania
b) Prawo to pewien zbiór reguł przysługujących wszystkim lub wybranym osobom
- Dzieci próbują dopasować poszczególne prawa wypisane na małych kartkach do jednej z trzech grup:
a) prawa osobiste: prawo do życia i rozwoju, do prywatności, do swobody myśli, wyznania, sumienia, do wypowiedzi, wyrażania poglądów, do życia bez przemocy, do informacji
b) prawa socjalne: prawo do nauki, do ochrony zdrowia, do pomocy materialnej i zasiłku, do wypoczynku, do korzystania z dóbr kultury
c) prawa polityczne: prawo do stowarzyszania się - inne prawa w tej grupie obowiązują po ukończeniu 18 roku życia
3. Zakończenie
- Zapoznanie dzieci z listą praw, które będziemy szczegółowo omawiać na następnych zajęciach
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas pierwszej strony tytułowej „KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA”


Zajęcia 2

Temat: Prawo do życia i rozwoju
Cele: uświadomienie dzieciom ich praw, wprowadzenie pojęcia rozwój, zachęcanie dzieci do rozwijania się w poszczególnych sferach rozwojowych (samorealizacja, rozwijanie talentów, zainteresowań)
1. Wprowadzenie
- Prawo do życia i rozwoju to podstawowe prawo
- Wspominanie własnych narodzin
2. Zadania
- Wskazanie na różne obszary rozwoju. Dzieci wypisują na dużym arkuszu papieru co rozumieją przez poszczególną sferę rozwojową:
a) rozwój fizyczny: zmiany w budowie ciała odpowiednio do wieku, sprawność fizyczna,
b) rozwój emocjonalny: nazywanie, rozumienie i wyrażanie emocji
c) rozwój społeczny: relacje z innymi ludźmi,
d) rozwój intelektualny: zdobywanie wiedzy i różnych umiejętności, doskonalenie myślenia, rozumienia siebie i świata
e) rozwój moralny: rozróżnianie dobra i zła, przestrzeganie ogólnych norm moralnych w życiu
- Nawiązanie do sytuacji, w których prawo do życia i rozwoju jest łamane: Sparta - chore, niepełnosprawne dzieci zrzucano z wysokiej góry w przepaść; brak opieki lekarskiej -szczepień; aborcja; sytuacja dzieci, które z powodu braku pieniędzy nie mogą się uczyć; przemoc
3. Zakończenie
- Rozmowa z dziećmi na temat ich planów na przyszłość i zainteresowań - prawo do rozwoju to także umożliwianie rozwijania swoich talentów
Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją poznanego prawa


Zajęcia 3

Temat: Prawo do życia i wychowywania w rodzinie oraz do adopcji
Cele: budowanie poczucia tożsamości, wzmacnianie poczucia własnej wartości
1.Wprowadzenie
- Wprowadzenie pojęć:
a) posiadanie władzy - oznacza możliwość podejmowania decyzji i rządzenia
b) prawa i obowiązki rodzicielskie - prawo do wychowywania i kierowania własnym dzieckiem, obowiązek dbania o jego rozwój i bezpieczeństwo
- Wytłumaczenie dzieciom, iż nikt nie ma prawa odebrać rodzicom ich dzieci z wyjątkiem sytuacji, w której rodzice zaniedbują dziecko, krzywdzą, stosują przemoc lub nie mogą się nim zajmować przykładowo z powodu choroby. Taką sytuację rozwiązuje Sąd Rodzinny - instytucja specjalnie powołana do rozwiązywania rodzinnych spraw
2. Zadania
- Wyjaśnienie pojęć rodzic biologiczny i rodzic zastępczy lub adopcyjny
a) rodzice, którzy poczęli i urodzili dziecko (mają opiekę prawną nad dzieckiem czyli podejmują wszystkie decyzje związane z nim)
b) rodzice zastępczy i adopcyjni - jeżeli rodzice biologiczni nie są w stanie zaopiekować się dzieckiem szukamy dla niego rodziców zastępczych lub adopcyjnych. To rodzice, którzy wychowują dziecko innych rodziców czasem na zawsze, czasem na pewien okres dopóki rodzice biologiczni nie poradzą sobie ze swoimi problemami; rodzice adopcyjni mają opiekę prawną
- Wprowadzenie pojęć ograniczenie i pozbawienie władzy rodzicielskiej: Jeżeli dziecko trafia do placówki rodzice mają ograniczoną władzę: maja kontakt z dzieckiem, rozmawiamy z nimi na temat ważnych spraw dotyczących dziecka, decydują o zgodzie na zabieg, badania; czasem dla dobra dziecka rodziców pozbawia się władzy rodzicielskiej - wówczas rodzice nie mają prawa decydować o dziecku a wyznaczany jest opiekun prawny
- Wyjaśnienie na czym polega adopcja - termin (ogólnie: uznanie dziecka „za własne” przez rodziców zastępczych i potwierdzone przez prawo), procedura (dokumentacja, wymogi, szkolenie)
3. Zakończenie
- Chętne dzieci opowiadają o swojej sytuacji rodzinnej
Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją poznanego prawa


Zajęcia 4

Temat: Prawo do opieki lekarskiej
Cele: uświadomienie dzieciom ich praw, poszerzenie wiedzy związanej ze specjalizacją lekarzy
l. Wprowadzenie
- Wytłumaczenie dzieciom na czym polega właściwa opieka lekarska: bezpłatny dostęp, szczepienia
2. Zadania
- Dzieci opowiadają o swoich doświadczeniach związanych ze swoim zdrowiem, opieką lekarską
- Konkurs: dzieci podzielone na 4 grupy próbują zgadnąć czym zajmują się poszczególni lekarze specjaliści: chirurg, dermatolog, gastrolog, położnik, internista, kardiolog, laryngolog, okulista, ortopeda, pediatra, psychiatra, stomatolog, urolog, ginekolog, neonatolog, onkolog, alergolog
3. Zakończenie
Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa
Zajęcia 5
Temat: Prawo do imienia, nazwiska, obywatelstwa
Cele: rozwijanie poczucia tożsamości, wzmacnianie poczucia własnej wartości, kształcenie wyobraźni
1. Wprowadzenie
- Wprowadzenie pojęć:
a) Prawo do tożsamości - prawo do zachowania własnej niepowtarzalności: imienia, nazwiska, pochodzenia, wyglądu, poglądów itp.
b) obywatelstwo: oznacza przynależność do danego państwa, z czego wynikają określone prawa polityczne i obowiązki
- Przypomnienie pojęcia tożsamość, nawiązanie do sytuacji, w których naruszano to prawo: niewolnictwo, wojny, obozy koncentracyjne (numery)
2. Zadania
- Przeczytanie dzieciom znaczenia ich imion: skąd pochodzą, co oznaczają; odwołanie się do wiedzy dzieci na temat pochodzenia ich imienia - kto je wybrał, dlaczego
- Nazwisk ludzie nie mieli od początku ale w miarę rozwoju cywilizacji zaczęły się one tworzyć - przykłady. Próba znalezienia korzeni swego nazwiska - od czego może pochodzić
- Nasze imię, nazwisko, obywatelstwo - to nasza wizytówka. Zabawa: tworzenie wizytówek: każde dziecko pisze na kartce swoje imię a pozostałe osoby na małych kolorowych kartkach rysują daną osobę jako rzecz, zwierzę i roślinę, przyklejają kartki wokół poszczególnych imion - przypisując im wybrane cechy oraz uzasadniają swój wybór
3. Zakończenie
Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 6

Temat: Prawo do wolności wypowiedzi
Cele: kształcenie umiejętności wyrażania opinii na różny temat i słuchania innych, wyrabianie szacunku dla poglądów innych
1. Wprowadzenie
- Mamy prawo wypowiadać się szczególnie, jeśli dotyczy to naszego życia. Od 13 r życia możemy sami wypowiadać się w Sądzie - np. sprawa adopcji, rodziny zastępczej, gdy jesteśmy młodsi rozmawia z nami psycholog i przekazuje opnie do Sądu.
2. Zadania
- Zabawy:
a) Niedokończone zdania: Bardzo lubię...
Najbardziej nie lubię...
b) Wypowiedzi. Plansza zegarowa z 6 polami: dom dziecka, rodzina, nauczyciele, pogoda, samochody, moda. Dzieci kręcą wskazówką. Pole, na którym wskazówka zatrzyma się to pole z tematem ich dwu minutowej wypowiedzi.
c) Skojarzenia: praca w 4 grupach. Dzieci otrzymują „łańcuch” kilku wyrazów. Ich zadaniem jest stworzenie historii, aby powstał ciąg wydarzeń. Przykładowo: dziecko - dom - trawa - garaż - rodzice — młotek - woda — śmiech
3. Zakończenie
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 7

Temat: Prawo do informacji i wiedzy
Cele: uświadomienie dzieciom ich prawa, przypomnienie źródeł wiedzy, informacji
1. Wprowadzenie
- Wprowadzenie do tematu. Skojarzenia ze słowem: informacja
- Prawo do informacji: to obowiązek zagwarantowania dostępu do wiedzy i informacji z różnych źródeł oraz obowiązek powiadamiania każdego o sprawie i decyzjach jego dotyczących
- Wiedza = nauka - obowiązkowa i bezpłatna nauka w zakresie szkoły podstawowej, potem możliwość uczenia się tak długo jak człowiek chce i pozwalają mu na to jego możliwości i zainteresowania
2. Ćwiczenia
- Zebranie wiedzy dzieci. Wypisanie na dużym arkuszu papieru jakich informacji, czego dotyczących potrzebują dzieci
- Skąd czerpiemy informacje - wypisywanie źródeł informacji na dużym arkuszu papieru
- Zabawa w Giełdę. Dzieci podzielone na 4 grupy. Każda z grup ma 3 cukierki. Osoba prowadząca zadaje pytanie - zanim dzieci usłyszą podpowiedzi dają w zastaw wybraną liczbę cukierków od 1 do 3. Jeśli udziela poprawnej odpowiedzi otrzymują taka samą liczbę cukierków jaka zastawiły, jeśli ich odpowiedź jest błędna tracą taką liczbę cukierków.
3. Zakończenie
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 8

Temat: Prawo do wypoczynku i zabawy
Cele: uświadomienie prawa do wypoczynku ale także do pracy - dla dzieci nauka oraz inne obowiązki
1. Wprowadzenie
- Wprowadzenie do tematu: w życiu każdego człowieka ważna jest zarówno praca jak i wypoczynek, zabawa. U człowieka w miarę upływu czasu zmieniają się proporcje związane z ilością czasu przeznaczonego na dwie w/w czynności, (małe dziecko większość czasu poświęca na zabawę - uczy się, poznaje świat także poprzez zabawę; człowiek w wieku szkolnym pracuje poprze naukę, człowiek dorosły więcej czasu poświęca pracy niż wypoczynkowi
2. Zadania
- Dzieci indywidualnie uzupełniają 3 grupy aktywności człowieka: praca, wypoczynek, zabawa
PRACA:
Lubię wykonywać następujące czynności:
..................................
WYPOCZYNEK:
Najlepiej wypoczywam:
..................................
ZABAWA:
Ulubione zabawy to:
..................................
- Dzielenie się swoimi wypowiedziami. Opowiadanie o swoich zainteresowaniach, planach na przyszłość, najpiękniejszych wakacjach, ulubionej formie spędzania czasu wolnego
3. Zakończenie
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 9

Temat: Prawo do ochrony przed przemocą
Cele: uświadomienie prawa, wskazanie sytuacji, które naruszają, łamią godność człowieka
1. Wprowadzenie
- Wprowadzenie słowa przemoc: wykorzystywanie przewagi fizycznej lub psychicznej wobec osoby słabszej, wymuszanie posłuszeństwa siłą
- Odwołanie się do wspomnień dzieci - czy zostały kiedyś skrzywdzone - dzielą się tylko chętne osoby
2. Zadania
- Podział dzieci na 4 grupy: każda z grup wypisuje przykłady do jednego z rodzajów przemocy
a) przemoc fizyczna: bicie, kopanie, szarpanie, potrząsanie, ciągnięcie za włosy, wiązanie, zamykanie, przypalanie, pojenie alkoholem
b) przemoc emocjonalna: brak poczucia bezpieczeństwa, wyzywanie, zawstydzanie, stałe okazywanie braku zainteresowania, krzyczenie, wiązanie dziecka ze sobą jednocześnie ograniczanie jego rozwoju, obarczanie dziecka odpowiedzialnością za swoje niepowodzenia
c) przemoc seksualna: dotykanie i pieszczenie intymnych miejsc dziecka, seks, niedostosowane do wieku dziecka rozmowy o seksie, oglądanie w towarzystwie dzieci nieodpowiednich filmów, czasopism, uprawianie seksu w obecności dziecka
d) zaniedbanie: brak odpowiedniej pielęgnacji, pożywienia, ubrania odpowiedniego do pory roku i wieku dziecka, brak godziwych warunków mieszkaniowych, brak opieki zdrowotnej i dostępu do wykształcenia, pozostawianie dziecka bez opieki
- Wspólne uzupełnianie list
3. Zakończenie
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 10

Temat: Prawo do ochrony przed wojną i narkotykami
Cele: uświadomienie prawa, wskazanie sytuacji, które naruszają, łamią godność człowieka
l. Wprowadzenie
- Nawiązanie do II wojny światowej (historia Janusza Korczaka), oraz do wojen ostatnich 50 lat
2. Zadania
- Rozmowa z dziećmi na temat sytuacji dziecka podczas „ nieporozumień” osób dorosłych - np. wojny
- Narkotyki - burza mózgów
- Wypisanie na dużym arkuszu papieru powodów, argumentów dla których nie warto brak środków odurzających
- Wskazanie sytuacji, w których muszą uważać na osoby rozprowadzające takie środki
3. Zakończenie
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 11

Temat: Prawo do prywatności
Cele: uświadomienie co oznacza prywatność, wskazanie na granice prywatności
1. Wprowadzenie
- Prywatność - burza mózgów
- Wskazanie granic prywatności: Prywatne jest wszystko to osobiste — nasze rzeczy, dom, sprawy. Prywatność oznacza, że nikomu nie wolno bez uzasadnionych powodów wkraczać w nasze życie i sprawy osobiste, (przykłady - listy, informacje uzyskane u lekarza, podczas badań psychologicznych)Są jednak sytuacje w których osoby z zewnątrz przekraczają granice prywatności - to sytuacje związane z zagrożeniem życia czy zdrowia
- nawiązanie do ich sytuacji - niewłaściwa opieka rodziców
2. Zadania
- Ćwiczenie bezpieczny schowek: Dzieci siedzą w kole na krzesłach. Pisza na kartce swoją największa tajemnicę, o której nikt nie wie. Zaklejają kartkę taśmą i podpisują. Po każdym poleceniu pytamy dzieci o odczucia
a) Kładziemy tajemnice pod swoim krzesłem.
b) Przesiadamy się o jedno miejsce wprawo
c) Każda osoba zabiera tajemnicę swego kolegi spod swego krzesła
d) Osoba prowadząca zbiera kartki i zapowiada, że głośno odczyta tajemnice (ale nie wykonuje tego)
e) Osoba prowadząca oddaje nieprzeczytane kartki z tajemnicami ich właścicielom
3. Zakończenie
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 12

Temat: Prawo do swobody myśli, wyznania i sumienia
Cele: kształcenie szacunku dla innych niezależnie od poglądów, wyznania, pochodzenia
l. Wprowadzenie
- Wspólne wytłumaczenie pojęć:
a) Tolerancja: uznanie i rozumienie, ze ludzie mają prawo być inni, różni od nas
b) Wolność wyznania: prawo do wiary w wybranego Boga lub zrezygnowania z wiary w Boga w ogóle
c) Światopogląd: sposób myślenia o świecie
2. Zadania
- Poszukiwanie sytuacji w których prawo wolności myślenia, wyznania, sumienia jest naruszane:
a) sytuacja pierwszych Chrześcijan
b) religie (wojny islamskie)
c) podboje narodów pogańskich (historia)
d) sekty
- rozmowy na temat zwyczajów innych kultur, wyznań
3. Zakończenie
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 13

Temat: Prawo do ochrony przed dyskryminacją i ochrony osób niepełnosprawnych
Cele: uświadomienie różnic i podobieństw między ludźmi, wdrażanie do szanowania innych
osób, zwrócenie uwagi na problem tolerancji
1. Wprowadzenie
- Wprowadzenie pojęcia dyskryminacja: prześladowanie, gorsze traktowanie kogoś ze względu na jego cechy
2. Zadania
- Ćwiczenie, które pokazuje w prosty sposób jak ograniczone są propozycje życiowe młodych osób w tym samym wieku ze względu na ich pochodzenie, nietolerancję, uprzedzenia
- Dzieci losują kartki z rolą. Odegrają poszczególne role dzieci w jednym wieku (15-16 letnie):
> dziewczyny zdrowej z zamożnej rodziny,
> dziecka z biednej, wielodzietnej rodziny,
> chłopaka na wózku inwalidzkim,
> dziecka upośledzonego,
> chłopaka innej narodowości - romskiej i azjatyckiej
> dziewczyny z wyrokiem w zawieszeniu
> dziewczyny spodziewającej się dziecka
> chłopaka uzależnionego od alkoholu
> dziewczyny ofiary przemocy domowej
> zdolnego chłopaka uczęszczającego do szkoły społecznej
> chłopiec chodzący o kulach
> wychowanka Domu Dziecka
- Dzieci stoją na jednej linii. Jeżeli dziecko w swojej roli uzna, że jest w stanie na dane pytanie odpowiedzieć twierdząco robi krok do przodu.
- PYTANIA: Czy łatwo jest Tobie:
a) posługiwać się transportem publicznym?
b) oczekiwać stałej i konsekwentnej opieki lekarskiej?
c) publicznie pocałować Twego chłopaka lub dziewczynę jeśli masz na to ochotę?
d) pójść na zakupy kiedy masz na to ochotę?
e) korzystać z toalet publicznych?
f) czuć się bezpiecznie na zewnątrz, gdy jest ciemno?
g) mieć osiągnięcia w biznesie lub polityce?
h) oczekiwać, że inni będą Was oceniać nie tylko na podstawie powierzchowności?
i) nie być zmuszonym do regularnej opieki nam młodszym rodzeństwem?
j) oczekiwać, ze jeśli trochę popracujesz zdobędziesz wysokie kwalifikacje?
k) utrzymać kontakt z bliską rodziną?
l) zapraszać przyjaciół do domu?
m) móc trzymać swoje rzeczy w bezpiecznym miejscu?
n) oczekiwać iż inni poważnie potraktują Twoje opinie?
o) mieć nadzieję, że jutro nikt nie użyje wobec Ciebie wyzwisk i przemocy?
- Odległości między dziećmi pokazują nierówne szanse dzieci w tym samym wieku
- Pytanie o odczucia dzieci stojących w przodzie i tych stojących w tyle
- Podsumowanie: wszyscy mamy te same prawa - powinniśmy mieć takie same szanse
- Ćwiczenie związane z dyskryminacją z powodu narodowości: Dzieci dzielą się na 3 grupy. Każda grupa wypisuje jak najwięcej podobieństw i różnic jednego z wybranych postaci: Murzyn, Azjata, Eskimos
- Mimo tych różnic szanujmy się. Wszyscy jesteśmy ludźmi.
3. Zakończenie
- Kolorowanie przez dzieci z młodszych klas strony z ilustracją kolejnego prawa


Zajęcia 14

Temat: Podsumowanie zajęć
Cele: uświadomienie prawa, wskazanie sytuacji, które naruszają, łamią godność człowieka, wskazanie osób, instytucji, które mogą pomóc, gdy któreś z praw zostanie naruszone
1. Wprowadzenie
- Przypomnienie poznanych praw i ich znaczenia
2. Zadania
- Wprowadzeniem pojęć:
a) Godność: poczucie honoru, dumy, to poczucie godności jest źródłem wszystkich praw, godność mamy i nikt nie może nam jej odebrać.
b) Równość wobec prawa: oznacza, że prawa przysługują każdemu bez względu na to jakie jest. Każdy ponosi odpowiedzialność za swoje czyny,
- zastanawianie się czy w ich życiu są/ były sytuacje, w których któreś z poznanych praw zostało naruszone
- Wspólne wypisywanie na dużym arkuszu osób, instytucji, do których można zgłosić się po pomoc w sytuacjach łamania praw dziecka
a) Osoby dorosłe, którym ufam
b) Instytucje: Sąd Rodzinny, Kuratorium Oświaty, pedagog szkolny, nauczyciel, wychowawca, Poradnie Psych - Ped., Rodzinne Ośrodki Diagnostyczno - Konsultacyjne, Ośrodki Pomocy Społecznej, Poradnie Zdrowia Psychicznego oraz inne organizacje i fundacje działające na rzecz dzieci przykładowo: Komitet Ochrony Praw Dziecka, Fundacja Dziecięce Listy do Świata, Fundacja Dzieci Niczyje, Towarzystwo Ochrony Praw i Godności Dziecka WYSPA
3. Zakończenie
- Zebranie do teczki wszystkich poznanych praw - umieszczeni ich w Albumie Tożsamości.
- Przekazanie dzieciom „ściągi”, która krótko opisuje wybrane z poznanych praw