Diagnoza dziecka z zaburzeniem pamięci i koordynacji wzrokowo-ruchowej

Ogólna charakterystyka dziecka

Kacper W. ur. 11.01.2006r. jest dzieckiem uczęszczającym drugi rok do przedszkola. Sytuacja rodzinna dziecka jest trudna i skomplikowana. Kacper posiada o dwa lata młodszego brata i jeszcze dwoje rodzeństwa, które wychowuje babka tworząc dla nich rodzinę zastępczą. Matka miała w młodości problem alkoholowy i odebrane prawa rodzicielskie. Podjęła leczenie i obecnie stara się być odpowiedzialną i dobrą matką. Interesuje się dzieckiem i monitoruje jego postępy w przedszkolu. Kacper jest dzieckiem bardzo wesołym, łatwo nawiązuje kontakt z rówieśnikami. W kontaktach z dorosłymi jest bardzo nieśmiały i małomówny.
Podczas zajęć wymagających skupienia uwagi nie jest w stanie usiedzieć na miejscu.

Wywiad z matką
Z wywiadu z matką wynika, że Kacper jest dzieckiem spokojnym, bardzo lubi malować, rysować, układać puzzle, grać z braćmi w piłkę, bawić się w chowanego pomagać w obowiązkach domowych (nakrywać do stołu, sprzątać po posiłkach, sprzątać zabawki).
Jest dzieckiem radosnym, ale bywa impulsywny i czasami reaguje nieadekwatnie do zaistniałej sytuacji. Takie zachowanie może wynikać
z zazdrości o młodszego brata.
Przebieg ciąży był prawidłowy, bez powikłań. Dziecko zaczęło siadać w wieku 6 miesięcy, nie raczkowało. Pierwsze słowo wypowiedziało w wieku 7 miesięcy, a pierwsze zdanie, kiedy miało 1,5 roku. Pierwsze kroki zaczęło stawiać w 11 miesiącu życia.

Wywiad z nauczycielem
Z wywiadu a nauczycielem wynika, że Kacper w przedszkolu łatwo nawiązuje kontakt z rówieśnikami, potrafi zorganizować sobie i innym zabawę. Stara się samodzielnie wykonać pracę, a w sytuacjach, kiedy sobie nie radzi, prosi o pomoc nauczyciela. Czasami wykazuje wzmożoną aktywność, jest nadruchliwy i popada w konflikty z rówieśnikami. Samodzielnie organizuje sobie zabawy ale chętnie dołącza do innych gdy go interesuje dana zabawa. Nie zawsze reaguje na polecenia nauczyciela. Na ogół jest pogodny i koleżeński. Nie jest zdolny do dłuższej koncentracji uwagi i charakteryzuje się brakiem wytrwałości w przypadku małego zainteresowania przedmiotem działania. Natomiast staje się aktywny, gdy coś go zaciekawi.

Narzędzia badawcze
- diagnoza oparta na „Badaniu gotowości szkolnej” opracowanym przez wydawnictwo Nowa Era
- obserwacja dziecka w przedszkolu podczas zajęć i zabaw
- analiza wytworów dziecka
- analiza pracy dziecka

Analiza wytworów dziecka
Kacper chętnie konstruuje z klocków i podejmuje prace plastyczne. Jego rysunki jednak są ubogie w szczegóły, źle rozplanowane, skumulowane w jednym miejscu, mało kolorowe.
W postaci człowieka brakuje części ciała, źle zachowane są proporcje. Dziecko prawidłowo trzyma nożyczki i wycina po linii prostej ma problemy z wycinaniem po liniach zaokrąglonych i skosach.
Zniekształca szlaczki literopodobne, nie zachowuje prawidłowego kierunku rysowania po śladzie, nie mieści się wyznaczonej płaszczyźnie, ma nieprawidłowe napięcie mięśniowe podczas rysowania.

Analiza pracy dziecka
Rozwój fizyczny jest na poziomie przeciętnym. Chłopiec ma problemy z utrzymaniem równowagi (stanie na jednej nodze, przejście po ławeczce).
Ma problemy z koncentracją uwagi podczas nauki wierszy, piosenek na pamięć, oraz podczas czytania utworów (bajek, opowiadań). Nie potrafi wypowiadać się na temat usłyszanego tekstu. Odtwarzanie prostych rytmów, rozpoznawanie dźwięków, nauka prostych kroków tanecznych sprawia mu trudności.
Rozwój mowy: mowa prawidłowa, wypowiada się prostymi zdaniami, poprawnie pod względem gramatycznym. Posiada niewielki zasób słów.
Percepcja wzrokowa: wyszukuje podobieństwa i różnice (10 różnic), składa obrazek bez wzoru z 6 części, dokładnie odwzorowuje kształty i układy przedmiotów, odtwarza rytm z kilku elementów. Test H. Spionek wykazał, że chłopiec jest na poziomie dziecka 6 letniego.
Percepcja słuchowa. Kacper ma problemy z odtwarzaniem prostych rytmów. Dokonuje analizy sylabowej wyrazów 3 sylabowych z pomocą obrazka. Nie dokonuje syntezy sylabowej ani analizy i syntezy głoskowej wyrazów.
Pamięć i uwaga
Nie zapamiętuje treści rymowanki. Po kilkakrotnym powtórzeniu znacznie zniekształca treść.
Po wysłuchaniu opowiadania nie pamięta całej akcji, myli fakty. Opowiada treść z pomocą nauczyciela odpowiadając na pytania.
Myślenie
Układa historyjkę obrazkową z 6 części i opowiada jej treść. Ma trudności z rozwiązywaniem zagadek tekstowych.
Ustala położenie obiektów w przestrzeni na obrazku. Rozróżnia prawą i lewą stronę. Porządkuje obiekty od najmniejszego do największego i przelicza na konkretach do 12. Rozróżnia podstawowe figury geometryczne. Klasyfikuje obiekty według trzech cech (kształt, wielkość, kolor). Układa rytm kontynuując podany wzór.

Wnioski:
Prawdopodobnymi przyczynami trudności dziecka są:
- niska sprawność manualna
- zaburzona koordynacja wzrokowo - ruchowa
- zaburzona analiza i synteza słuchowa
- słaba pamięć słuchowa
- zaburzenie słuchu fonemowego
- zaburzenie pamięci fonologicznej

Ogólny plan terapii pedagogicznej z dzieckiem:
Usprawnianie percepcji słuchowej
• graficzne odtwarzanie wysłuchanego rytmu
• przestrzenne odtwarzanie wysłuchanego rytmu
• kształtowanie wrażliwości słuchowej
• rozpoznawanie różnych dźwięków z otoczenia
Ćwiczenie analizy i syntezy słuchowej
• ćwiczenia umiejętności wyodrębniania głosek w nagłosie, wygłosie i śródgłosie
• podział lub synteza wyrazów: sylaby i głoskowa
• liczenie głosek w wyrazach
• liczenie wyrazów w zdaniach
Utrwalanie pamięciowych mechanizmów mowy
• nauka wierszy, rymowanek, piosenek
• powtarzanie wyrazów łatwych i trudnych fonetycznie
• powtarzanie długich i krótkich zdań
• powtarzanie cyfr
Usprawnianie funkcji motorycznych
Ćwiczenia usprawniające mięśnie dłoni i drobnych mięśni palców
• zamalowywanie małych powierzchni
• pogrubianie konturów, wodzenie po wzorze
• kopiowanie rysunków
Ćwiczenia płynnych, rytmicznych, ciągłych ruchów pisarskich
wzmacnianie napięcia mięśniowego
• obrysowywanie szlaków,
• łączenie wyznaczonych punktów linią ciągłą
• rysowanie szlaków
• pisanie po śladzie i bez śladu liter małych dużych i ich połączeń
Ćwiczenia manualne
• wydzieranie i wycinanie z papieru
• modelowanie z plasteliny, modeliny, gliny, masy solnej, papierowej
• nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków, tasiemek
• składanie techniką origami

Rozwijanie sprawności językowej i komunikacyjnej
• swobodne wypowiedzi na różne tematy;
• luźne rozmowy;
• dzielenie się wrażeniami z przeżytych sytuacji;
• nazywanie przedmiotów, cech, czynności, kolorów, części ciała
• opowiadanie treści obrazków, historyjek obrazkowych;
• układanie zdań z podanymi wyrazami, kończenie zdań;
• prezentowanie piosenek, wierszy, bajek, żartów, zabawa w konferansjera;
• rozwiązywanie oraz układanie zagadek;

Bogacenie słownika dziecka
• słuchanie opowiadań, wierszy
• oglądanie filmów edukacyjnych, bajek
• oglądanie książek
Rozbudzanie wiary we własne siły i możliwości
Wzmacnianie pozytywnej samooceny
Motywowanie do systematycznej pracy