Życie dzieci przebywających w placówce jest pełne niepokoju i problemów, a świat jest złożony i niezrozumiały dla nich. Dziecko musi poradzić sobie z uczuciami, emocjami, musi je uporządkować. Potrzebuje wychowania moralnego – wychowania, które pokaże mu co jest dobre, a co złe, pomoże odkryć w sobie swoje mocne strony, te, nad którymi warto popracować, przekaże pozytywne wartości, przyjemne sprawy, pokaże korzyści dobrego postępowania – nie przez abstrakcyjne pojęcia, ale przez to co im najbliższe – przez bajki. Za pomocą bajki – mimo, że jest fikcją można przekazać dziecku głębokie i pozornie nie dające się wyrazić prawdy. Bajka pozwala „zatrzymać się” na chwilę i zastanowić nad tym co jest
w życiu naprawdę ważne. Pomysł na zajęcia stworzyły same dzieci. Często wieczorem siadały na swoich łóżkach i czekały na wyświetlanie bajek. Po niej najczęściej toczyła się rozmowa na jej temat. To było impulsem do stworzenia ukierunkowanych tematycznie zajęć w oparciu o to, co dzieci lubią najbardziej, czyli o bajki. W pierwszej części zajęć zostały wykorzystane przede wszystkim baśnie J. Ch. Andersena i W. i J. Grimm, w drugiej opowiadania B. Fererro. Cykl zajęć przeznaczony jest dla dzieci w wieku od 6 – 12 lat oraz starszych, którzy lubią bajki i mają ochotę na chwilę przenieść się w „świat dziecka”.(cz.2)
Główne cele zajęć to: poszukiwanie, rozumienie i zachęcenie do naśladowania pozytywnych cech zauważanych u innych osób takich jak: dobroć, pracowitość, uczciwość, prawdomówność, delikatność, skromność, szanowanie siebie i innych, pomysłowość, pomaganie innym, kształcenie empatii, zachęcanie dzieci do zastanowienia się nad sobą, nad tym czego oczekują, próba sprecyzowania swoich zainteresowań, wspomaganie rozwoju moralnego i społecznego, kształtowanie umiejętności wyrażania własnych emocji, uczuć (za pomocą postawy, mimiki, słowa) i marzeń, budowanie poczucia własnej tożsamości poprzez wskazanie i nazwanie swoich mocnych i słabych stron oraz na podstawie informacji otrzymanych od innych, dążenie do rozwoju własnej inicjatywy, twórczości, rozwijanie wyobraźni, kształcenie poczucia bezpieczeństwa, wyciszenie grupy, rozwijanie sprawności manualnej i zmysłu dotyku, rozwijanie zdolności muzyczno – tanecznych, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania, poszerzenie wiadomości z wiedzy ogólnej, integracja grupy.
Każde z zajęć ma podobny schemat: wprowadzenie do tematu spotkania, wspólne czytanie bajki – czasem z podziałem na role, praca nad poszczególną „wartością”- tłumaczenie pojęcia, skojarzenia, wczuwanie się w rolę, zabawa – wszystko po to, by lepiej zrozumieć ukryte prawdy.
CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ – część 1
Zajęcia 1
Temat: Dlaczego bajki? – wprowadzenie w cykl spotkań
Cele: Zachęcenie dzieci do udziału w cyklu zajęć, zapoznanie dzieci z ogólną tematyką spotkań, kształcenie wyobraźni, integracja grupy, dążenie do rozwoju własnej inicjatywy, twórczości, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Wprowadzenie dzieci w tematykę zajęć. Przedstawienie ogólnego schematu spotkań:
a) wprowadzenie
b) bajka
c) „rozpracowanie” wartości – rozumienie pojęcia, skojarzenia, wczuwanie w rolę, zabawa
d) podsumowanie, wyciszenie
2.Zadania
Dzieci muszą rozpoznać bohaterów znanych bajek. Każde z dzieci losuje karteczki z wypisanymi bohaterami wybranych bajek:
a) przedstawia pozostałym uczestnikom swoją postać za pomocą mimiki, gestów, postawy ciała
b) przedstawia przygotowany przez siebie rekwizyt związany ze swoim bohaterem
c) przedstawia swoją postać poprzez krótką, słowną charakterystykę czy dialog
3. Zakończenie
Dzieci przygotowują strój wybranej przez siebie postaci z bajek.
Wspólna zabawa przy muzyce.
Zajęcia 2
Temat: Bezpieczeństwo – w oparciu o bajkę „O wilku i siedmiu koźlątkach” braci Grimm
Cele: kształtowanie pozytywnych relacji i poczucia bezpieczeństwa, wdrażanie do przestrzegania ogólnych zasad bezpieczeństwa, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
1. Bezpieczeństwo – burza mózgów
2.Zadania
Zabawa „Głosy” – jedno dziecko siedzi tyłem do grupy. Osoba prowadząca wskazuje, które
z dzieci ma wydać jakiś głos czy powiedzieć coś zmienionym głosem. Osoba siedząca tyłem musi rozpoznać do kogo należy głos.
Wniosek: Nie zawsze potrafimy rozpoznać głos danej osoby. Na świeci jest wielu dobrych ludzi. Niestety są też złe osoby, które mogą zrobić nam krzywdę. Nie zawsze ktoś, kto wygląda przyjaźnie, częstuje nas czymś, zaprasza, chce naszego dobra.
3. Wspólne czytanie bajki
4. Zakończenie
Rozmowa na temat bajki: Koziołkom wydawało się, że są bezpieczne, a jednak przez nieostrożność wpuściły chytrego wilka. Źli ludzie często podszywają się pod dobrych.
Wniosek:(listę zawieszamy na uczelni):
Zapamiętaj!
Jeśli kogoś nie znasz nie idź z nim!
Jeśli ktoś nieznajomy zaprasza Cię do samochodu – nie wsiadaj!
Jeśli nieznajomy obiecuje Ci słodycze, gdy z nim pójdziesz – nie słuchaj go!
Jeśli obca osoba chce Ci cos pokazać i zaprasza Cię do siebie – nie wierz jej!
Zajęcia 3
Temat: Bezpieczeństwo – w oparciu o bajkę „Czerwony Kapturek” braci Grimm
Cele: kształtowanie pozytywnych relacji i poczucia bezpieczeństwa, wdrażanie do przestrzegania ogólnych zasad bezpieczeństwa, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Nawiązanie do poprzednich zajęć
2.Zadania
Dzieci na dużym arkuszu papieru uzupełniają zdanie napisane obok schematu człowieka: „Czuję się bezpiecznie, gdy...”
Następnie dzieci dzielą się z innymi swoimi wypowiedziami
3. Wspólne czytanie bajki
4. Zakończenie
Przypomnienie zasad dotyczących bezpieczeństwa z poprzednich zajęć
Dzieci rozwiązują zagadkę literową – jej rozwiązanie brzmi:
Czuję się bezpiecznie, gdy nie jestem sam i mam wokół siebie bliskie mi osoby
Zajęcia 4
Temat: Szacunek do osób dorosłych – w oparciu o bajkę „Imbryk”J.Ch. Andersena
Cele: Kształcenie poczucia szacunku wobec starszych osób, rozwijanie wyobraźni, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Dzieci wypisują na dużym arkuszu papieru propozycje – „Jak możemy okazywać szacunek starszym osobom” (przykładowo: słuchać ich, uprzejmie się do nich odnosić, pomagać w codziennych czynnościach, postępować zgodnie z ich radą, ustępować miejsca w przejściu, w środkach komunikacji miejskiej)
2. Wspólne czytanie bajki
3.Zadania
Dzieci otrzymują dwa arkusze papieru. Jeden przedstawia nowy imbryk a drugi stary, uszkodzony. Zadaniem dzieci jest porównać oby dwa naczynia.
Kolejne zadanie polega na wypisaniu jak największej ilości możliwości wykorzystania nowego i starego imbryka.
Przykładowo: nowy – jako prezent, na herbatę lub kawę, wodę, wazon, ozdoba w pokoju,
stary – jako foremkę, doniczkę, ozdobę, skarbonkę, pudełko na skarby, cukierniczkę
4. Zakończenie
Podsumowanie zajęć. Dzieci opowiadają o sytuacjach, w których udało im się okazać szacunek osobom starym.
Zajęcia 5
Temat: Szacunek do siebie – w oparciu o bajkę „Imbryk” J.Ch. Andersena c.d.
Cele: Kształcenie poczucia szacunku wobec siebie, rozwijanie skromności, kształcenie poczucia własnej tożsamości, poszerzenie wiadomości z wiedzy ogólnej, próba stworzenia portretu osoby szanującej siebie
1.Wprowadzenie
Nawiązanie do poprzednich zajęć. Mamy szanować innych, ale musimy także pamiętać
o tym, by szanować samych siebie.
2.Zadania
Każde dziecko otrzymuje duży arkusz papieru, na którym pisze swoje imię. Na kolorowych kartkach wypisuje cechy, zachowania, które świadczą o tym, że szanują siebie.
Podsumowanie wypowiedzi dzieci i próba stworzenia wspólnego portretu osoby skromnej, szanującej innych i siebie.
Przykładowo: skromny ubiór, odpowiednie zachowanie, bycie uprzejmym dla innych, używanie właściwego słownictwa (bez wulgaryzmów i kłamstw), pomaganie innym, odpowiednia ilość snu, właściwe odżywianie się, niestosowanie używek, dużo uśmiech – bo śmiech to zdrowie
3. Zakończenie
Dzieci rozwiązują zgadywankę literową. Osoba prowadząca zadaje pytania z wiedzy ogólnej – zakres materiału szkolnego, pytania związane z Domem, z sytuacją w kraju. Każda poprawna odpowiedź jest nagradzana literką
Rozwiązanie zgadywanki: Jeśli szanujesz siebie, inni także będą Cię szanować.
Zajęcia 6
Temat: Delikatność – w oparciu o bajkę „Księżniczka na ziarnku grochu” J.Ch. Andersena
Cele: zrozumienie pojęcia delikatność, rozwijanie wyobraźni, zmysłu dotyku, sprawności manualnej, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Delikatność – burza mózgów (przykładowo: królewna, poduszka, liść, pióro)
Dzieci poszukują innych słów zastępujących cechę: delikatność, bycie delikatnym – przykładowo: lekki, kruchy, dobry, wrażliwy, wyrozumiały, spokojny, opanowany, uczciwy)
2. Wspólne czytanie bajki
3.Zadania
Zabawa „Delikatne dłonie”
W kartonie wycinamy otwór, takiej wielkości, aby mogły przez niego wydostać się dłonie. Otwór przykrywamy kawałkiem materiału. Dzieci wkładają ręce przez otwór i za pomocą dotyku próbują rozpoznać delikatny przedmiot, który daje im osoba prowadząca (przykładowo: piórko, liść, fasolka, koralik, wata, jedwab)
4. Zakończenie
Podsumowanie. Dzieci otrzymują obrazek z ilustracją z bajki podpisany: Bądź delikatny, może ktoś rozpozna w Tobie prawdziwą księżniczkę/ prawdziwego księcia.
Zajęcia 7
Temat: Pracowitość – w oparciu o bajkę – „Kopciuszek” braci Grimm
Cele: nazywanie cech, które powinny posiadać osoby pracujące w danym zawodzie, zachęcenie do naśladowania pozytywnych cech zauważanych u innych osób, próba sprecyzowania swoich zainteresowań, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Wprowadzenie do tematu. Wytłumaczenie dzieciom, że na dzień dzisiejszy ich pracą jest wypełnianie obowiązków szkolnych i domowych – nauka, dyżury, porządek.
2. Wspólne czytanie bajki.
3.Zadania
Zabawa w Kopciuszka : dzieci otrzymują miski z ziarnami fasoli i grochu . Zadaniem ich jest w jak najkrótszym czasie oddzielić groch od fasoli.
Rozmowa z dziećmi na temat ich przyszłości:
a) Określenie swoich zainteresowań
b) Mój przyszły zawód
c) Cechy, które powinien posiadać człowiek pracujący w danym zawodzie – zastanowienie się czy je posiadam
Rozmowa na temat cech innych osób, które powinniśmy naśladować (osoby publiczne i najbliższe)
4. Zakończenie
Zachęcenie do pielęgnowania takiej cechy jak: pracowitość.
Zabawa ze słowem: Kopciuszek. Dzieci w grupach z liter występujących słowie Kopciuszek muszą ułożyć jak najwięcej nowych wyrazów.
Zajęcia 8
Temat: Dobroć – w oparciu o bajkę „Pani Zamieć” braci Grimm
Cele: Zachęcanie do bycia dobrym dla innych, kształtowanie poczucia „radości dawania”, budowanie poczucia własnej tożsamości na podstawie informacji otrzymanych od innych, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Dobroć – burza mózgów
2.Zadania
Dzieci podzielone na dwie grupy wypisują na dużym arkuszu „Dobre czyny” i „Dobre słowa” (przykładowo: czyny – pomaganie innym, dzielenie się, opiekowanie się innymi, słuchanie, bycie grzecznym; słowa – przepraszam, proszę, dziękuję, powitania komplementy, rodzina, miłość, przyjaźń)
3. Wspólne czytanie bajki
4. Zakończenie
Każde dziecko podpisuje kartkę i odrysowuje na niej swoją dłoń. Kartki krążą wokół dzieci. Ich zadanie polega na napisaniu każdemu coś miłego, wskazanie pozytywnej cechy, czy czynności, które dobrze wykonuje.
Zajęcia 9
Temat: Marzenia – w oparciu o bajkę „O rybaku i złotej rybce”
Cele: określenie własnych marzeń, pobudzenie wyobraźni, logicznego myślenia, zachęcanie dzieci do zastanowienia się nad sobą, tym czego się oczekują, o czym się marzą, kształtowanie umiejętności wyrażania własnych marzeń, oczekiwań za pomocą rysunku, rozwijanie sprawności fizycznej i refleksu, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Wprowadzenie do tematu. Zachęcenie do dzielenia się swoimi marzeniami.
2. Wspólne czytanie bajki.
3.Zadania
a) Zabawy ruchowe: Rybki do sieci, Rybak
Dzieci dobierają się trójkami. Dwie osoby tworzą sieć, a trzecia osoba wchodzi do środka sieci i jest rybką. Na znak osoby prowadzącej rybki wypływają z sieci, zaś na słowa rybki do sieci, wchodzą między dwie osoby tworzące sieć. Warunek – nie można dwa razy pod rząd być złapanym w tą samą sieć. Dla jednej rybki nie starczy sieci – ta osoba zostanie rybakiem – czyli osobą prowadzącą zabawę. (potem następuje zamiana ról)
Dzieci dzielą się na dwa zespoły. Jedni będą rybakami inni rybkami. Rybki będą w wodzie czyli w kole oznaczonym sznurkiem. Natomiast rybacy będą chodzić dookoła jeziora i za pomocą wędki będą starali się złowić rybkę. Przynętą będzie cukierek nawinięty na koniec sznurka przywiązanego do patyka, który symbolizuje wędkę. Rybki mogą zjadać przynętę za pomocą ust, nie mogą do tego zadania używać rąk (potem następuje zamiana ról)
b) Rysowanie marzeń – życzeń do złotej rybki
Każde dziecko ma jakieś marzenia czy życzenia, bardziej lub mniej skryte, bardziej lub mniej możliwe do osiągnięcia. Dzieci próbują narysować życzenie do złotej rybki.
Opowiadanie o swoich rysunkach
4. Zakończenie
Rozsypanka literowa. Rozwiązanie: Jeśli będziesz mocno wierzył twoje marzenia spełnią się.
Zajęcia 10
Temat: Prawda – Kłamstwo – w oparciu o bajkę „Kozucha – Kłamczucha”
Cele: utrwalenie pojęć prawda, kłamstwo, kształcenie empatii, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Dzieci dzielą się swoimi doświadczeniami:
a) Czy zdarzyło się im kogoś okłamać?
b) Jak czuła się dana, okłamana osoba i jak oni czuli się gdy prawda wyszła na jaw?
2.Zadania
Dlaczego ludzie kłamią – burza mózgów
Jak rozumieją przysłowie: Kłamstwo ma krótkie nogi
3. Wspólne czytanie bajki
4. Zakończenie
Podsumowanie i postanowienie: Będę starał się być szczerym i zawsze mówić prawdę.
Zajęcia 11
Temat: Akceptacja, tolerancja – w oparciu o bajkę „Brzydkie kaczątko” J.Ch. Andersena
Cele: budowanie własnej tożsamości poprzez wskazanie i nazwanie swoich mocnych
i słabych stron, kształcenie empatii, postawy pomagania innym, zachęcanie do okazywania swoich emocji za pomocą postawy, mimiki, słowa, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Akceptacja i tolerancja – rozumienie tych pojęć przez dzieci
2.Zadania
Dzieci wypisują na dużym arkuszu papieru czego nie akceptują w innych.
Na małych kartkach wypisują swoje mocne i słabe strony, to co w sobie lubią i to czego nie akceptują.
Dzielenie się przez chętne osoby swoją pracą.
3. Wspólne czytanie bajki.
4. Zakończenie
Dzieci odgrywają scenki, po których dzielą się swoimi uczuciami.
a) Nikt z przechodniów nie chce pomóc starszej osobie wejść do autobusu
b) Dzieci wracające ze szkoły śmieją się z dziewczynki na wózku inwalidzkim
c) Chłopcy przezywają kolegę, bo ma inne pochodzenie niż oni.
d) Nikt nie chce bawić się z dziewczynką w okularach
Dzieci ponownie odgrywają te same scenki – jednak teraz zmieniają zachowanie przechodniów, dzieci na właściwe. Dzielenie się swoimi uczuciami.
Zajęcia 12
Temat: Uczucia – w oparciu o bajkę „Dziewczynka z zapałkami” J.Ch. Andersena
Cele: kształtowanie umiejętności wyrażania własnych uczuć, kształcenie świadomości własnych uczuć, nazywania ich oraz skutków jaki może za sobą pociągnąć okazywanie ich, rozwijanie komunikacji pozawerbalnej, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Wprowadzenie do tematu. Rozmowa na temat samopoczucia.
2. Wspólne czytanie bajki.
3.Zadania
a) Rozmowa na temat uczuć dziewczynki i osób, które spotkała na swojej drodze.
b) Dzieci zastanawiają się jak można pocieszyć osobę smutną, co zrobić, co powiedzieć.
c) Dzieci losują karteczki z uczuciami. Za pomocą postawy ciała, gestów, mimiki twarzy mają innym pokazać wylosowane uczucie. Grupa ma odczytać co pokazuje dana osoba.
d) Rozmowa na temat uczuć drugiej osoby, której okażemy poszczególne uczucie: przykładowo co czuje osoba, na która krzyczymy, co czuje osoba, która chwalimy.
3. Zakończenie
Dzieci zaznaczają buźki ilustrujące ich obecne samopoczucie.
Postanowienie: Nigdy nie przejdę obojętnie obok osoby potrzebującej.
Zajęcia 13
Temat: Skrzynia skarbów – w oparciu o bajkę „Latający kufer” J.Ch. Andersena
Cele: rozwijanie sprawności manualnej, budowanie poczucia własnej tożsamości, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Zachęcenie dzieci do wykonania skrzyni na swoje pamiątki, wartościowe rzeczy, które są także elementami albumu tożsamości.
2. Wspólne czytanie bajki.
3. Zadania
Wykonywanie z różnych materiałów swojej „Skrzyni skarbów” – przykładowo oklejanie pudełka po butach kolorowa gazetą, zdjęciem.
4. Zakończenie
Schowanie swoich skarbów, a następnie skrzyń w bezpiecznym miejscu.
Zajęcia 14
Temat: Przyjaźń – w oparciu o bajkę „Sześciu zawsze sobie radę da” braci Grimm
Cele: poszukiwanie cech prawdziwego przyjaciela, wspomaganie rozwoju społecznego, budowanie poczucia tożsamości, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Wprowadzenie do tematu. Dzieci dzielą się swoimi doświadczeniami – opowiadają o swoich bliskich koleżankach, kolegach.
2.Zadania
Dzieci na dużym arkuszu papieru obok postaci człowieka wypisują cechy jakie powinien posiadać prawdziwy przyjaciel.
3. Wspólne czytanie bajki
4. Zakończenie
Wybór najlepszego kumpla w grupie
Zajęcia 15
Temat: Spokój – w oparciu o bajkę „Śpiąca królewna”
Cele: wyciszenie grupy, rozwijanie wyobraźni, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Rozmowa z dziećmi na temat hałasu – jaki rodzaj hałasu najbardziej przeszkadza
2.Zadania
Dzieci w dwóch grupach wypisują skutki przebywania w ciszy i w hałasie.
Dzieci dzielą się swoimi sposobami na wyciszenie się.
3. Wspólne czytanie bajki
4. Zakończenie
Wyciszenie grupy – dzieci kładą się na kocach, zamykają oczy, w tle spokojna muzyka. Osoba prowadząca to wróżka, która chodzi między dziećmi i za pomocą dotknięcia „czarodziejską różdżką” mówi dzieciom o czym mają teraz myśleć, marzyć, co mają sobie wyobrażać.
Zajęcia 16
Temat: Wyobraźnia – w oparciu o bajkę „Słomka, węgielek i groch” braci Grimm
Cele: rozwijanie wyobraźni, twórczości, rozwijanie sprawności manualnej, rozwijanie zdolności muzyczno – tanecznych, wyciszenie grupy, poprawa poziomu głośnego czytania tekstu ze zrozumieniem, kształcenie umiejętności słuchania
1.Wprowadzenie
Wyobraźnia – burza mózgów
2. Wspólne czytanie bajki.
3.Zadania
Osoba prowadząca opowiada dzieciom bajkę o królewnie, która obiecała ojcu, że wyjdzie za mąż za tego księcia, który podaruje jej własnoręcznie wykonany, najbardziej oryginalny i pomysłowy prezent. Dzieci zamieniają się w królewiczów. Królewna zaprasza ich do pałacu – tu wszyscy uczą się tańczyć MENUET.
Nauka tańca.
Królewicze (dzieci) wykonują z różnych materiałów – papier, wełna, folie, kubki, sznurki itp. prezenty dla królewny.
4. Zakończenie
Wręczenie prezentów królewnie. Poczęstunek na zamku – na zakończenie pierwszej części zajęć.
CHARAKTERYSTYKA ZAJĘĆ – część 2
Zajęcia 17
Temat: Każdy jest potrzebny – w oparciu o opowiadanie B.Ferrero „Oko Stolarza”
Cele: integracja grupy, uczenie akceptacji i tolerancji innych niezależnie od ich cech, rozwijanie zdolności artystycznych.
1.Wprowadzenie
Powitanie uczestników. Przedstawienie tematyki drugiej części spotkań. Zachęcenie do udziału w zajęciach. Wprowadzenie do tematu pierwszych zajęć: każdy jest potrzebny.
2.Zadania
a) Dzieci układają puzzle. W układance brakuje jednego elementu.
WNIOSEK: Każdy element jest potrzebny, aby powstała całość. Podobnie jest z ludźmi. Każdy człowiek jest potrzebny, mimo, iż każdy jest inny. Wzajemnie uzupełniamy się.
b) Czytanie opowiadania: scenka. Każde z dzieci występuje jako jedno z narzędzi stolarza.
Sens opowiadania: Narzędzia kłócą się, narzekają na siebie, chcą usunąć ze swego grona niektórych członków, ze względu na ich cechy, których nie akceptują. Kłótnie narzędzi przerywa stolarz. Stolarz po kolei bierze do ręki poszczególne narzędzie, wykorzystując jego cechę „charakterystyczną”, nieakceptowaną przez innych i tworzy kołyskę dla dziecka.
c) Pytanie uczestników o odczucia: Jak czułeś się gdy inni źle mówili o Tobie?, Jak czułeś się gdy Ty źle mówiłeś o innych?, Jak czułeś się gdy przyszedł stolarz i dzięki Tobie stworzył kołyskę?
d) Odniesienie bajki do rzeczywistości. Porównanie cech narzędzi do cech ludzi.
3. Zakończenie
Rozmowa na temat akceptacji i tolerancji. Ponowne ułożenie puzzli. Dodanie brakującego elementu. Tworzymy jedną, cała, wspólną grupę.
Zajęcia 18
Temat: Przyjaźń – w oparciu o opowiadania B. Ferrero „Przysięga” i „List miłosny”
Cele: poszukiwanie cech prawdziwego przyjaciela, rozróżnianie koleżeństwa, przyjaźni i zakochania, poznanie „pułapek’ zakochania, wdrażanie do nazywania, rozróżniania i okazywania uczuć.
1.Wprowadzenie
Powitanie. Wprowadzenie do tematu. Rozmowy na temat przyjaźni.
2.Zadania
a) Czytanie opowiadania „Przysięga”.
Sens opowiadania: Jeśli są osoby, które uważasz za nieprzyjaciół, spróbuj zamienić ich w przyjaciół.
Rozmowa z dziećmi na temat opowiadania. Co mogą zrobić, aby zmienić relacje między sobą a osobami, których nie lubią.
b) Dzieci wypisują zachowania, cechy osób, które kolegują się, przyjaźnią, są w sobie zakochane.
c) Przyjaźń a zakochanie. Osoba, w której jestem zakochana powinna być moim przyjacielem- szczere uczucie, odpowiedni wiek, pułapki zakochania.
d) Opowiadanie „List miłosny”
3. Zakończenie
Refleksja na temat opowiadania „List miłosny”.
Zajęcia 19
Temat: Wpłyń na swój los– w oparciu o opowiadania B. Ferrero „Szubienica”, „Kółka na wodzie”
Cele: wskazanie, jak pozornie „nieznaczące” sytuacje mogą zmienić nasz los, poszukiwanie swoich ukrytych talentów, zdolności oraz odkrywanie ich u innych
1.Wprowadzenie
Powitanie uczestników. Wprowadzenie do tematu poprzez przeczytanie opowiadania „Kółka na wodzie”
2.Zadania
a) Wspólne rysowanie schematu koła: kółka na wodzie – los muszki – los żaby – los owada – los trzmiela – los komarzycy – los kwiatka. Poszukiwanie w swoim życiu sytuacji związanych z innymi ludźmi, które zmieniły nasz los.
b) Czytanie opowiadania ‘na szubienicy’
Sens opowiadania: Człowiek skazany na szubienicę, aby zostać ocalony musiałby zapłacić 100 dukatów. Tłum zaczął zbierać pieniądze. Niestety brakowało 1 dukata. Człowiek miał już zostać stracony, ale kat zajrzał do jego kieszenie. Znalazł tam 1 dukata, który ocalił skazańca.
c) WNIOSEK: Każdy człowiek ma w sobie cos ukrytego, jakiś talent, zdolność, którą odkrywając i właściwie wykorzystując mógłby zmienić swój los.
3. Zakończenie
Dzieci wypisują swoim kolegom na kartkach z ich imieniem ich zdolności, ich mocne strony. Dzielenie się wypowiedziami.
Zajęcia 20
Temat: Dostrzegaj innych – w oparciu o opowiadania B. Ferrero „Krąg radości”, „Szkła kontaktowe”
Cele: wprowadzenie pojęcia „syndrom niewidocznego człowieka”, wdrażanie do dzielenia się wszystkim z innymi, do zauważania drugiego człowieka
1.Wprowadzenie
Powitanie. Wprowadzenie do tematu. Wprowadzenie pojęcia „Syndrom niewidocznego człowieka” – ludzie nie zauważają się, są sobie obojętni, oszukiwanie sytuacji związanych z ‘syndromem...’ w życiu codziennym( na ulicy, w autobusie, w szkole)
2.Zadania
a) Opowiadanie „Szkła kontaktowe” nawiązuje do „Syndromu niewidocznego człowieka”
Sens opowiadania: Jesteśmy jak ślepcy. Nikogo nie zauważamy.
b) rozmowy z dziećmi na temat czy zdarzyły się im sytuacje, że dając coś komuś otrzymały coś z powrotem, „podwójnie”
c) opowiadania „Krąg radości” – czytanie z podziałem na role i przekazywaniem rekwizytu.
Sens opowiadania: Jeśli Ty myślisz dobrze o innych i dzielisz się z innymi, oni również myślą o Tobie i podzielą się z tobą
d) Rysowanie kręgu radości
e) Pytanie o uczucia: Jak się czujesz kiedy coś dajesz?
Jak się czujesz gdy coś otrzymujesz?
3. Zakończenie
UMILACZEK. Dzieci losują imię kolegi, któremu w tym tygodniu będą sprawiać czymś radość – np. pomoc w dyżurach, podanie kubka, pomoc w lekcjach, rozmowa, spacer.
Zajęcia 21
Temat: Praca nad sobą – w oparciu o opowiadanie B. Ferrero „Sklep”
Cele: kształcenie własnego charakteru, wdrażanie do pracy nad sobą, szukanie pozytywnych cech
1.Wprowadzenie
Powitanie. Wprowadzenie do tematu. Burza mózgów – „charakter”
2.Zadania
a) Dzieci otrzymują rozsypankę cech. Zakreślają na niej swoje cechy.
b) Opowiadania „Sklep”
Sens opowiadania: Człowiek chciał kupić w sklepie u anioła: zakończenie wojen, sprawiedliwość, pokój i zgodę w rodzinie, prace dla bezrobotnych. Anioł odrzekł, że nie sprzedaje owoców lecz nasiona.
WNIOSEK: Nad każda dobra cechą trzeba pracować.
c) Rozmowa na temat jak możemy pracować nad sobą. Wspólne tworzenie zasad, planu
d) Każde dziecko wybiera jedna cechę nad którą chciałoby popracować w najbliższym miesiącu.
3. Zakończenie
Każdy uczestnik tworzy indywidualny plan pracy nad sobą.
Zajęcia 22
Temat: Radość życia– w oparciu o opowiadanie B. Ferrero „Jabłko”
Cele: wdrażanie dzieci do cieszenia się z małych, drobnych rzeczy, patrzenie na świat przez różowe okulary, przekształcanie znaczenia sytuacji
1.Wprowadzenie
Powitanie, wprowadzenie do tematu. Krąg niedokończonych zdań: Najbardziej cieszy mnie...
2.Zadania
a) Opowiadanie „Jabłko”
Sens opowiadania: ludzie, którzy mają wiele bogactw nie potrafią cieszyć się z małych rzeczy.
b) uzupełnianie listy małych radości życia (nawiązanie do znanej książki „Polyanna”, - wspólne tworzenie listy spraw, czynności, rzeczy, które cieszą)
c) wykorzystanie metody sytuacyjnej: dzieci ogrywają scenki ukazujące jakiś problem. Starają się przekształcić ich znaczenie np. smutek w radość np.
- dostateczna ocena z ważnego testu – smutek, rozczarowanie – na radość – przecież mogło być gorzej
- pomyłka w paczkach świątecznych – dziecko otrzymało paczkę z kulami (Polyanna) – smutek w radość – dobrze, że jestem sprawna i kule nie są mi potrzebne
- dziecko biegnie prze ulicę z psem – pies wraca się i zostaje potrącony – smutek w radość - dziecko również mogło wrócić się za psem i zostać potrącone przez nadjeżdżający samochód
- brak nagrody w konkursie tańca – rozczarowanie w zadowolenie – dziś nie wygrałem ale mogłem zobaczyć jak tańczą inni i lepiej przygotować się na następny konkurs
3. Zakończenie
Dzielenie się doświadczeniem – czy spotkały Cię sytuacje, które miały „swoje dwie strony”?
Zajęcia 23
Temat: Pozytywne myślenie – w oparciu o opowiadania B. Ferrero „Dziewczynka i wilk”, „Nad przepaścią”
Cele: pokazanie wartości pozytywnego myślenia
1.Wprowadzenie
Powitanie. Nawiązanie do poprzednich zajęć – radość życia.
2.Zadania
a) Opowiadanie: „Dziewczynka i wilk” i „Nad przepaścią”
Sens opowiadania: Nikt nie może znaleźć się w sytuacji na tyle rozpaczliwej, by nie móc znaleźć żadnego powodu do radości. Umiejętność odkrycia go wypływa z poczucia humoru i siły duchowej.
b) Wprowadzeni pojęcia z psychologii „samospełniające się proroctwo”: sami kreujemy swój los, jeśli myślimy pozytywnie świat jest kolorowy, „idzie nam na rękę”
3. Zakończenie
Podsumowanie tematów wszystkich zajęć: jesteś potrzebny, nie jesteś sam, bo masz przyjaciół, cieszysz się życiem, wpływasz na swój los, pracuj nad sobą, myśl pozytywnie – a będziesz szczęśliwy.
Zajęcia 24
Temat: Czas– w oparciu o opowiadanie „O wiecznie niezadowolonym chłopcu”
Cele: próba odtworzenia swojego „osobistego zegara”, pobudzenie wyobraźni poprzez szukanie zakończenia bajki , poszukiwanie sposobów „ na nudę” oraz na dobre spędzenie czasu, nauka spokojnego integracyjnego tańca „podziękowanie za czas...”- wyciszenie grupy, powrót do wcześniejszych bajek i wskazanie cech człowieka, które wymagają czasu: cierpliwość, odpowiedzialność, twórczość, systematyczność, pracowitość
1.Wprowadzenie
Powitanie. Wprowadzenie do tematu.
2.Zadania
a) Opowiadanie o „Wiecznie niezadowolonym chłopcu”
b) Próba odpowiedzi na pytania co czuł, myślał chłopiec, czy pamiętał o swoich podróżach, czy żałuje, że czas biegnie tak szybko, czy będzie nadal taki niecierpliwy i znudzony życiem?
c) C) Burza mózgów: czy często zdarza Ci się nudzić (kiedy i jak myślisz dlaczego). Indywidualne odtwarzanie osobistego zegara dnia (dzieci dzielą koło na kawałki odpowiedniej wielkości zaznaczając na nim ile czasu i na co poświęcają – w tym też ile czasu nudzą się )
d) D) Poszukiwanie sposobów na nudę; co zrobić aby dobrze spędzić czas (plan dnia, zorganizowanie dodatkowych zajęć, rozwijanie zainteresowań)
e) Przypomnienie dzieciom tematów związanych z wcześniej omawianymi bajkami, wspólne poszukiwanie cech, pozytywów, które wymagają czasu
f) Tworzenie wskazówek: jak dobrze przeżyć życie? (życie=czas)
3. Zakończenie
Nauka krótkiego, spokojnego tańca integracyjnego „podziękowanie za czas...”, wyciszenie grupy