"Zabawa w teatr". Opis zasad innowacji pedagogicznej

Szkoła Podstawowa
im. Adama Mickiewicza
w Zespole Szkół w Rąbinie

OPIS ZASAD INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ „ ZABAWA W TEATR”

1. Uzasadnienie potrzeby innowacji:

Szkoła, w której planowane jest wdrożenie innowacji pedagogicznej „ Zabawa w teatr” położona jest na terenie wiejskim, i w związku z tym dzieci mają ograniczony dostęp do odbioru dóbr kultury.
Nietrudno też zauważyć, że nasi uczniowie większość czasu spędzają przed ekranem komputera, czy telewizora, wybierając nie zawsze wartościowe gry czy filmy.
Stąd pojawił się pomysł opracowania innowacji pedagogicznej, która jest propozycją rozszerzenia treści z zakresu edukacji teatralnej, a jej wdrożenie nastąpi na zajęciach pozalekcyjnych w formie kółka teatralnego.
Bardzo istotnym czynnikiem uzasadniającym wprowadzenie innowacji polegającej na poszerzeniu wiedzy o teatrze i rozwijaniu uzdolnień artystycznych dzieci jest fakt, że aktualnie uczniowie objęci edukacją wczesnoszkolną nie mogą rozwijać swoich zainteresowań i obcować ze sztuką teatralną, gdyż dotychczas w szkole nie działa kółko teatralne.
Stąd innowację pedagogiczną „ Zabawa w teatr” realizowaną na zajęciach pozalekcyjnych i prowadzoną w formie kółka teatralnego uważam za jak najbardziej wskazaną i potrzebną, gdyż wypełni lukę w dotychczasowej ofercie zajęć pozalekcyjnych w szkole.
Właśnie na tym polega innowacyjność i prekursorstwo proponowanej innowacji pedagogicznej – dotychczasowy brak odpowiednika tego typu zajęć w ofercie zajęć pozalekcyjnych dla uczniów w młodszym wieku szkolnym.
Innowacja ta wychodzi naprzeciw oczekiwaniom uczniów i rodziców, oraz stwarza możliwość rozwijania zainteresowań dzieci, a w przyszłości ich aktywnego udziału w życiu kulturalnym.
Wybór tematu innowacji pedagogicznej” Zabawa w teatr” został dokonany w oparciu o Diagnozę wstępną, która polegała na wywiadzie z nauczycielką oraz na obserwacji dzieci z klasy zerowej. Poczynione obserwacje i rozmowy jednoznacznie wskazują, że dzieci bardzo chętnie uczestniczą w zabawach polegających na wcielaniu się w różne role ze świata baśni i bajek, a poza tym wykazują uzdolnienia muzyczne.

Program innowacji nawiązuje do ogólnych założeń programowych
I etapu edukacyjnego – edukacji wczesnoszkolnej mimo, że są to zajęcia pozalekcyjne i oparty jest na Programie nauczania dla I etapu edukacji wczesnoszkolnej „ Szkoła na miarę”, autorstwa dr Barbary Bieleń, dr Teresy Janickiej – Panek, dr Hanny Małkowskiej – Zegadło.
Pakiet do edukacji wczesnoszkolnej „ Raz, dwa, trzy, teraz my! Nowa Era.
Rok dopuszczenia: 2009
Numer dopuszczenia: 122/2/2009

2. Cele innowacji pedagogicznej:

Program innowacji pedagogicznej „Zabawa w teatr” zakłada realizację następujących celów kształcenia i wychowania:
• cele ogólne:
1. Umożliwienie częstego kontaktu ze sztuką teatralną, przygotowanie do odbioru dzieła literackiego, plastycznego i muzycznego.
2. Rozwijanie indywidualnych zdolności, zainteresowań oraz aktywności twórczej.
3. Zintegrowanie zespołu, stworzenie atmosfery akceptacji i zaufania, rozwijanie umiejętności pracy w zespole i odpowiedzialności.
4. Pobudzanie do działań artystycznych, dostarczanie przeżyć emocjonalnych i estetycznych, umożliwienie prezentacji własnych dokonań, przygotowanie do udziału w konkursach recytatorskich i wystąpieniach i teatralnych.

Z tak sprecyzowanych celów wynikają cele szczegółowe:

• cele szczegółowe:
1. Poznanie najważniejszych faktów związanych z historią teatru.
2. Rozpoznawanie rodzajów oglądanych przedstawień.
3. Stworzenie możliwości bezpośredniego poznania pacynek, kukiełek i marionetek.
4. Poznawanie różnych sposobów animacji lalek.
5. Pokazanie dzieciom, jak wielu ludzi bierze udział w powstawaniu przedstawienia teatralnego. Poznanie teatru „ od kuchni”.
6. Poznanie znaczenia scenariusza i dekoracji teatralnych ( umownej i pełnej).
7. Kształcenie umiejętności pracy w zespole, rozwijanie wyobraźni i inwencji twórczej.
8. Stwarzanie możliwości samorealizacji, akceptacji siebie, podnoszenie własnej wartości, przezwyciężanie nieśmiałości.
9. Dostarczenie przeżyć emocjonalnych i estetycznych.
10. Kształcenie pamięci mechanicznej i logicznej.
11. Wzbogacanie słownictwa wokół tematu „ Teatr”.
12. Zrozumienie znaczenia intonacji i modulacji głosu w tworzeniu roli.
13. Wychwycenie wad wymowy, prowadzenie ćwiczeń artykulacyjnych i dykcyjnych.
14. Wdrażanie i motywowanie do poszukiwań własnej interpretacji utworów.
15. Pokonanie nieśmiałości i lęku przed przestrzenią sceniczną.
16. Wyposażenie uczniów w umiejętności wyrażania stanów emocjonalnych.
17. Budzenie potrzeby aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym. Uwrażliwienie na piękno, kulturę słowa i estetykę. Wspólne tworzenie własnych przestawień.

3. Spodziewane efekty wprowadzenia innowacji:

Zakłada się, że po roku pracy w kółku teatralnym uczeń będzie :

• podawał najważniejsze fakty z historii teatru lalek oraz prawidłowo sformułuje wypowiedź na ten temat,
• rozróżniał najprostsze formy teatralne: teatr cieni, lalki, żywego planu, jednego aktora, opera, balet, operetka, pantomima,
• rozpoznawał i nazywał różne rodzaje lalek oraz wykonać własną kukiełkę,
• wykonywał animacje lalek podczas występu za parawanem,
• prawidłowo nazywał poszczególne części teatru oraz stanowisk pracy ludzi współtworzących spektakl,
• stosował poznane wiadomości budowy i zasad powstawania scenariuszy sztuk teatralnych podczas próby stworzenia własnego scenariusza,
• zgodnie współpracował w grupie, wykazywał postawę koleżeńskiej życzliwości, tworzył atmosferę zaufania i bezpieczeństwa.
• przekazywał różnorodne treści dzięki nabytym umiejętnościom scenicznym,
• określał nastrój muzyki, szukał podkładu muzycznego podkreślającego klimat spektaklu,
• umiejętnie stosował techniki zapamiętywania,
• poprawnie stosował pojęcia związane z teatrem w języku mówionym i znał ich znaczenie,
• nadawał różnych znaczeń tym samym kwestiom za pomocą muzyki mowy,
• czysto i poprawnie wypowiadał się ( dykcja),
• stosował własny sposób tworzenia odgrywanej postaci zgodnie ze scenariuszem utworu,
• poruszał się po całej scenie oraz wykorzystywał jej możliwość w budowaniu roli,
• umiejętnie wyrażał emocje i uczucia za pomocą gestu, ruchu i mimiki, panował nad własnymi emocjami,
• stosował w praktyce zasady właściwego zachowania się w teatrze, sprawdzał w praktyce nabytą wiedzę i umiejętności aktorskie.

Powyższe osiągnięcia uczniów wynikają z założonych celów kształcenia i wychowania.

Zakładam, że uczniowie po rocznej pracy w kółku teatralnym osiągną wymierne korzyści zarówno w rozwoju własnej osobowości, takie jak:
- poczucie pewności siebie,
- pozbycie się tremy podczas wystąpień publicznych,
- obowiązkowość, zdyscyplinowanie,
- umiejętność współpracy w grupie;

jak również będą dobrze przygotowani:
- do odbioru dzieła literackiego, plastycznego i muzycznego,
- będą potrafili praktycznie zastosować zdobyte wiadomości i umiejętności z zakresu sztuki teatralnej i kultury żywego słowa w przygotowaniu inscenizacji lub spektakli,
- będą potrafili prezentować swoje dokonania artystyczne na forum szkoły i środowiska lokalnego.


4. Ewaluacja działań innowacyjnych

Ewaluacja programu „ Zabawa w teatr” dokonywana będzie na bieżąco poprzez obserwację zachowań dzieci.
Na zakończenie każdego spotkania uczestnicy podsumują swój udział, zaangażowanie i stopień atrakcyjności proponowanych działań w formie zabawy, np.:
• zabawa- Tarcza strzelecka
• zabawa - Kosz na śmieci i walizka
• zabawa – Dokończ zdanie...
• zabawa – Pokaż, jak się dobrze, a jak źle bawiłeś
• zabawa – Zaznacz na drzewku swoją pozycję
• zabawa – Malujemy uczucia

Ewaluacja będzie przeprowadzana na początku wdrożenia programu innowacji i po jej zakończeniu, aby poznać efekty włożonej pracy i wyciągnąć konstruktywne wnioski na przyszłość.

Ewaluacją zostaną objęci również rodzice dzieci biorących udział w innowacji. Opracowane zostały 2 ankiety.
Pierwsza dotyczy oczekiwań rodziców na początku wdrożenia programu, druga określa ocenę realizacji programu po roku pracy.

Na zakończenie realizacji innowacji pedagogicznej zaplanowany jest także wywiad z dziećmi, aby poznać ich uwagi i poglądy.

Ciekawą formą ewaluacji jest premiera przestawienia, uznanie widowni jest najlepszą oceną wysiłku za trud włożony w przygotowanie inscenizacji.
Także list pochwalny dla rodziców jest formą ewaluacji i oceną twórczej działalności dziecka.

Planowany jest także Konkurs wiedzy o teatrze dla uczestników spotkań kółka teatralnego, jako dodatkowa forma ewaluacji sprawdzający poziom zdobytych wiadomości i umiejętności.


mgr Danuta Czarnecka
nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej